Quyết đấu Ford Ranger, nhiều mẫu xe bán tải tại Việt Nam rục rịch thay đổi
Tương tự nhiều làng cổ khác của vùng chiêm trũng Bắc bộ, làng Nôm thuộc Đại Đồng, Hưng Yên vẫn còn đó những nét đẹp cổ kính, trầm mặc, từ đình làng, ao làng, đường làng, cùng 19 nhà thờ họ biểu trưng cho con dân làng Nôm. Ở đời thường, nhắc đến Nôm là gợi ngay về nghề đặc thù của làng, ấy là buôn đồng nát. Cái nghề ấy "lẻn" cả vào thơ vè, định danh cụ thể về làng rằng: "Đồng nát thì về cầu Nôm".Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu chuyện hình thành làng Nôm thông qua cụm di tích đình làng còn lưu lại mới biết thành hoàng làng Nôm chính là thánh Tam Giang - vị anh hùng dân tộc vẻ vang chống ngoại xâm chẳng liên quan gì đến nghề đồng nát. Ở vùng chiêm trũng Bắc bộ, thánh Tam Giang có hai hóa thân là thiên thần và nhân thần. Ở góc độ thiên thần, đây là vị thần chuyên bảo hộ vùng sông nước. Còn ở nhân thần, thánh Tam Giang là vị tướng oai dũng chống giặc ngoại xâm, sau khi hy sinh vì nước, ông được người dân tôn thờ. Thống kê có đến gần 400 đình, đền, nghè ở các làng cổ phía bắc thờ thánh Tam Giang.Trong cụm di tích đình Tam Giang ở làng Nôm, ngoài kiến trúc cổ kính của đình làng, mái ngói, cầu đá… còn nổi bật một cây đa cổ thụ. Các cụ cao niên kể rằng đấy là nơi khi xưa thánh Tam Giang và quân sĩ buộc ngựa, chiêu binh phục vụ kháng chiến chống giặc. Việc chiêu mộ binh sĩ khắp nơi, mỗi người mang mỗi họ khác nhau, khi đất nước yên bình, nhiều người trong số đó ở lại, thành cư dân làng Nôm. Nguyên cớ có đến 19 dòng họ khác nhau ở đây là vì vậy.Cũng từ câu chuyện chiêu quân của đức thánh Tam Giang, bánh tày ra đời. Với chiều dài gần 40 cm, khẩu chỉ bằng 3 ngón tay chụm lại, cầm rất vừa tay, mỗi chiếc bánh đủ cho một người bình thường ăn no. Việc người làng Nôm phát minh ra bánh tày chính là để phục vụ nhu cầu lương binh cho quân sĩ, vừa đủ dưỡng chất vừa đáp ứng tính tiện dụng, dễ dàng vận chuyển, lưu trữ thời gian dài. Nhờ vậy, bánh tày là dạng lương thực để binh sĩ bồi bổ trong những chiến trận ác liệt hoặc những cuộc hành quân xa.Tên gọi bánh tày, khi tìm hiểu ra, cũng mang lại nhiều thuyết giải thú vị. Liệu chiếc bánh có liên quan gì đến dân tộc Tày hay không? Nếu nhìn lại danh sách các dòng họ đang hiện hữu ở làng Nôm và những họ phổ biến của người Tày như Đỗ, Lê, Tạ… có thể thấy có sự tương đồng. Biết đâu trong quá trình chiêu quân, các tráng sĩ người Tày cũng tham gia công cuộc vệ quốc, gia nhập binh đoàn thánh Tam Giang và mang thứ bánh lá đặc trưng của dân tộc mình vào đời sống quân ngũ?Một lý giải khác liên quan đến bánh tày bắt nguồn từ chiều dài chiếc bánh. Nếu đo trung bình độ dài một chiếc bánh tày sẽ tương đương chiều dài cẳng tay với điểm đầu là lòng bàn tay và điểm cuối là cùi chỏ. Trong phương ngữ vùng Bắc bộ, đặc biệt là cư dân Hà Tây, chữ "tay" khi phát âm sẽ được nhấn thêm dấu huyền để thành "tày". Trong quá trình tập hợp binh về làng Nôm, có thể trong số ấy có những người lính đến từ vùng Hà Tây, việc biến âm trong phương ngữ khiến chiếc bánh tay khi xướng âm biến thành bánh tày là vậy.Trở lại với thời bình, bánh tày làng Nôm chỉ được làm vào dịp tết hoặc những sự kiện thực sự trọng đại. Cấu tạo một chiếc bánh rất đơn giản chỉ với đậu xanh đánh (đậu xanh lột vỏ, luộc chín, xào đường theo tỷ lệ 1:1) và mỡ thăn lợn cắt thỏi dài. Hai thứ này dùng làm nhân, còn lớp vỏ bánh là gạo nếp bao quanh, áo là lá dong. Bánh tày, ngoại hình giản đơn chỉ có thế. Nhưng khi ăn, bánh tày thực sự gây ấn tượng bởi sự cân bằng hài hòa giữa các nguyên liệu, hương vị. Ngọt bùi của đậu, béo ngậy của mỡ, dẻo thơm của nếp…, tất cả hòa quyện theo từng miếng cắn rất vừa nhờ kích thước khác lạ với các dòng bánh lá hiện hữu.Là đặc sản làng Nôm, ai ăn cũng khen ngon nhưng để tìm người làm ra bánh tày hôm nay lại là chuyện nan giải khi cả làng chỉ còn lại cụ Tạ Đình Hùng hằng năm vẫn gói bánh tày mùa tết đến. Tham gia cùng cụ Hùng trong một chuyến gói bánh tày, được nghe giải thích và chứng kiến các công đoạn làm bánh, mới thấy đằng sau vẻ giản đơn của chiếc bánh con con là vô số công đoạn phức tạp. Đầu tiên là phân chia tỷ lệ nguyên liệu, để ra một mẻ 100 chiếc bánh cần 10 kg gạo nếp cái hoa vàng vụ mới, 10 kg đường trắng, 10 kg đậu xanh không vỏ, 10 kg mỡ thăn. Phần chuẩn bị nguyên liệu chỉ có khoản đậu xanh đánh là nhọc sức vì phải luộc cho đậu nhừ, đánh nhuyễn không còn thấy dáng hạt rồi trộn đường đảo đều. Cái vất vả là khi đậu quết cùng đường, đảo tay không đều và nhanh sẽ làm đường chảy gây cháy khét, mẻ nhân ấy coi như hỏng. Đậu đảo đến chín nhừ, vàng ươm là hoàn thiện.So sánh làm bánh tày và bánh chưng, cụ Tạ Đình Hùng bảo: "Làm bánh tày vất hơn bánh chưng nhiều, bánh chưng có khuôn, một bánh tôi làm chậm nhất chỉ 2 phút, gói được một bánh tày bằng gói 3 - 4 cái bánh chưng". Đem câu chuyện làm bánh tày hỏi các nhà bán bánh lá ở chợ Nôm, ai cũng lắc đầu: "Không làm đâu, nhọc công lắm chú ạ". Cái sự nhọc ấy, hóa ra chẳng phải khó ở khâu chuẩn bị nguyên liệu mà ở kỹ thuật gói. Chứng kiến cụ Hùng tay thoăn thoắt từng thao tác xếp lá dong, rải 100 gram nếp cho một cái bánh, đặt phần nhân bánh lên lớp nếp, đoạn lấy tay túm hai mép lá kéo lên cao, giật xóc nhẹ, cuộn lại thật nhanh và đều, rồi thắt dây là xong một cái bánh tày. Độ khó khi làm bánh chính là ở cú giật "kinh điển" ấy. Cụ Hùng biết gói bánh tày từ năm 10 tuổi, đến nay đã hơn 70 năm tuổi nghề và cú giật điệu nghệ ấy vừa đủ lực để lớp gạo mỏng te bám đều quanh lõi nhân. Tôi làm thử mấy chiếc bánh cùng cụ nhưng cứ đến công đoạn cuối cùng với thao tác giật là gạo bay đằng gạo, nhân rời đằng nhân, không thể nào căn đều cho được.Mỗi lần chuẩn bị cho một mẻ bánh 100 cái, mất 2 ngày trời, dù tuổi cao, sức yếu, nhưng cụ Tạ Đình Hùng vẫn cố gắng làm, bởi: "Lệ làng xưa mỗi khi bày cỗ tết hoặc cúng đình, phải có giò cây, bánh tày, chả hoa, đều là các thứ người làng tôi tự làm cả, có năm cầu kỳ hơn thì thêm món cá kho ủ trấu. Giờ các món ấy thất truyền hết, còn lại mỗi bánh tày. Gói bánh mệt người lắm nhưng con cháu ở xa chúng nó cứ bảo gói để lễ thánh và mang làm quà đặc sản làng Nôm. Mấy năm nay chúng nó đem bánh tày làm quà biếu tết, ai ăn cũng khen, chiều các cháu nên cố làm".Nhờ kích thước nhỏ, gói đều tay, cộng thêm 5 giờ luộc ngập sôi trong nước, bánh tày khi hoàn thiện ngon dẻo rền ngậy đến lạ kỳ, ăn no vẫn không ngán. Đem cắt lát miếng bánh do cụ Hùng làm, thấy rõ các lớp vỏ, nhân, mỡ phân bố đều tăm tắp, mắt nhìn đã thấy thèm. Ăn bánh của cụ Hùng thật ngon, nhưng cũng có chút bâng khuâng, bởi rằng món bánh tày trứ danh của làng Nôm đang thiếu người kế tục. Trong nhiều mâm cỗ dâng lễ thánh ngày xuân của người làng, bóng dáng bánh tày đang dần được thay bằng những cao lương mỹ vị hợp thời hơn. Lo rằng một ngày không xa, món bánh tày làng Nôm chỉ còn tồn tại trong hoài niệm và chuyện kể.Học thiết kế, kiến trúc trong thời AI có cần năng khiếu?
Tại TP.HCM, sức tiêu thụ của thị trường giảm nhẹ sau kỳ nghỉ lễ, lượng heo về các nhà máy cuối tuần vẫn ở mức 5.000 con/ngày. Giá heo mảnh tại chợ đầu mối dao động 75.000 đồng/kg. Giá thịt heo phổ biến như: thịt ba rọi 110.000 đồng/kg, sườn non từ 143.000 đồng/kg, sườn già 98.000 đồng/kg, nạc vai 99.000 đồng/kg, chân giò rút xương 108.000 đồng/kg, ba rọi rút xương 168.000 đồng/kg…
Nắng nóng giảm nhiệt, nơi nào TP.HCM dự báo có thể mưa hôm nay?
Nhiều tiểu thương than thở vì so với năm ngoái khách có phần lưa thưa, chỉ bán được chủ yếu hoa cúc, vạn thọ, mào gà. Chị Nguyễn Thị Bé Năm (32 tuổi), tiểu thương tại khu chợ hoa tết ở TP.Ngã Bảy (Hậu Giang), chia sẻ: "Năm nay bán chậm hơn so với năm rồi, đã 28 tết mà tôi vẫn còn nguyên lô bông, bán chưa được 70 cặp hoa vạn thọ nữa". Chị Bé Năm cho biết thêm giá hoa năm nay không có gì thay đổi dao động từ bán 80.000 - 120.000 đồng/cặp hoa nhưng nhiều người còn trả giá. "Gì mà bông cúc cặp nhỏ chút xíu mà bán 80.000 đồng dữ vậy, 60.000 đồng là vừa giá rồi chị ơi", lời của một vị khách vừa vút đi sau khi không nhận được sự đồng ý giảm giá từ chị Bé Năm. Chị Bé Năm cho hay: "Bán được là đỡ, chứ nhìn mấy anh bán quất hay mai kiểng kìa, năm nay người ta thất thu luôn, không có còn tâm trạng ăn tết gì nữa hết". Khi hỏi về tình hình buôn bán của mấy ngày này, anh Nguyễn Minh Khải (31 tuổi), một tiểu thương bán quất, anh cho biết: "Năm nay lỗ chắc, khách thưa chưa từng thấy. Tôi nhập gần 200 chậu quất và ươm thêm vài chục chậu mai kiểng nhỏ nhưng mà bán không tới nửa số chậu".Anh Khải cho biết quất và mai kiểng nếu không bán hết thì sẽ đem về ươm tiếp, nhưng lỗ công và tiền thuê mặt bằng. Anh Khải tâm sự: "Nguyên năm chỉ mong mấy ngày bán tết để kiếm thêm ít tiền, nhưng mà năm nay chắc phải lỗ vốn và cả công vì đã 28 tết rồi mà chỉ thưa thớt người đi mua, tình hình như vậy thì không mấy khả quan". "Năm rồi mấy ngày đầu cũng le ngoe khách như vậy, nhưng khoảng 27 - 28 tết là đông khách. Còn giờ đã qua 28 tết rồi mà cứ tưởng như 23 - 24 tết không, quá vắng người", Anh Khải bộc bạch. Theo anh Khải, năm nay nhìn chung mọi người cũng thắt chặt chi tiêu, hạn chế mua sắm đồ trang trí, do vậy mà dẫn đến tình hình ế khách. Nhưng anh không nghĩ là sẽ vắng như vậy. Đến mua hoa cùng mẹ, Nguyễn Khánh Vy (22 tuổi), ngụ P.Lái Hiếu, TP.Ngã Bảy (Hậu Giang), cho hay: "Mình và mẹ định mua một hai chậu quất về chưng tết nhưng nhìn giá khá cao, vượt mức chi trả của gia đình. Nên chỉ mua một cặp hoa cúc vàng để về đón tết". Khánh Vy cho biết thêm năm nay tình hình kinh tế khó khăn nên ai cũng không muốn dốc ví để trang trí nhà cửa, do vậy mà chợ hoa cũng trở nên ế ẩm. "Tiền còn không đủ ăn thì sao lo được đến mấy chuyện như mua hoa chưng tết", Khánh Vy nói. Nguyễn Thị Quỳnh Như (24 tuổi), nhân viên dựng phim cho một công ty truyền thông tại Q.3, TP.HCM về quê đón tết tại TP.Ngã Bảy (Hậu Giang) cho biết cũng phải đi mấy vòng chợ hoa để tham khảo giá. Quỳnh Như chia sẻ: "Mình khảo giá kỹ mới dám mua. Mình cũng đợi tới 28 tết để đi mua hoa mong được giá rẻ hơn một tí". Quỳnh Như cho hay chỉ dám mua 2 cặp hoa cúc và vạn thọ để về chưng trước cửa nhà. Cô cũng không mạnh tay chi hầu bao để mua thêm những vật trang trí khác. "Năm nay ngành truyền thông của mình khá khó khăn nên lương thưởng cũng không được bao nhiêu. Mặt khác, mình còn phải tiết kiệm tiền để qua tết có tiền dự phòng quay lại TP.HCM tiếp tục công việc". Quỳnh Như hy vọng năm mới mọi thứ sẽ ổn định hơn, để tết năm sau mọi người có thể nhộn nhịp sắm tết chứ không phải là không khí lác đác mua sắm kỳ kèo như năm nay.
Ngoài việc tham gia và cổ vũ cho trận bóng đá giao hữu, các em học sinh tại Hà Nội và Hà Giang còn có cơ hội giao lưu, trò chuyện với các nữ tuyển thủ bóng đá quốc gia Việt Nam như Thanh Nhã, Hải Yến, Vũ Thị Hoa, hai cựu cầu thủ Hiền Lương, Minh Nguyệt và trọng tài nữ FIFA Bùi Thị Thu Trang.
‘Sứ mệnh khởi nghiệp’ - một trong những cuốn sách hay nhất về khởi nghiệp
- Bộ Tài chính chưa trả lời đơn của ông Nguyễn Văn Tum (ngụ KP.Tân Ba, P.Thái Hòa, TP.Tân Uyên, Bình Dương) và một số người dân khác có tên trong đơn theo phiếu chuyển (PC) 274/PC-TN ngày 3.7.2023.- Hà Nội: Tổng công ty Viễn thông Mobifone (01 phố Phạm Văn Bạch, P.Yên Hòa, Q.Cầu Giấy, TP.Hà Nội) chưa trả lời đơn của ông Hồ Uyên Nhân, Giám đốc Công ty TNHH MTV Thương mại dịch vụ Hoàng Gia Lâm (số 14, đường số 4, KP.4, P.Hiệp Bình Chánh, TP.Thủ Đức, TP.HCM) theo PC 291/PC-TN ngày 25.7.2023.- TP.HCM: Phòng CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Công an TP.HCM chưa trả lời đơn của bà Phạm Thị Ngọc Loan (ngụ số 14, đường số 32, KP.3, P.Bình Trưng Đông, TP.Thủ Đức) theo PC 265/PC-TN ngày 3.7.2023; UBND Q.12 chưa trả lời đơn của ông Nguyễn Xuân Khảm (ngụ số 337, đường TX14, tổ 28, KP.7, P.Thạnh Xuân, Q.12) theo PC 267/PC-TN ngày 3.7.2023; Công ty TNHH DV XNK Phước Nguyên (89-91-93 Nguyễn Cơ Thạch, P.An Lợi Đông, TP.Thủ Đức, TP.HCM) chưa trả lời đơn của bà Vũ Châu Nguyệt Nga (ngụ số 94 Phan Đăng Lưu, P.5, Q.Phú Nhuận) và một số người dân khác có tên trong đơn theo PC 271/PC-TN ngày 3.7.2023.- Bà Rịa-Vũng Tàu: UBND TX.Phú Mỹ chưa trả lời đơn của bà Nguyễn Thị Hằng (ngụ ấp Tân Trung, xã Châu Pha, TX.Phú Mỹ) theo PC 296/PC-TN ngày 25.7.2023; UBND TX.Phú Mỹ chưa trả lời đơn của bà Vũ Thị Thuấn (ngụ ấp Tân Trung, xã Châu Pha, TX.Phú Mỹ) theo PC 297/PC-TN ngày 25.7.2023.Đề nghị quý cơ quan nhận phiếu chuyển của Báo Thanh Niên nhanh chóng xem xét, giải quyết và thông báo kết quả để chúng tôi trả lời bạn đọc theo luật định.
