Sự tiến hóa của AI: Từ Hội thảo Dartmouth đến ChatGPT
Lễ chào cờ tại buổi khai mạc giải đấuKhoa học nói gì về việc 'vợ chồng nên giữ tiền chung hay riêng?'
Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.
Thủ tướng chỉ đạo đóng cửa rừng nhưng chặt phá vẫn diễn ra tự nhiên, vô tư
Chiều 5.1, Đội CSGT - trật tự Công an Q.12 (TP.HCM) vừa hoàn tất việc lập biên bản xử phạt tài xế và chủ xe tải vi phạm giao thông về hành vi quá tải đường và quá tải trọng hàng hóa, với tổng số tiền phạt gần 200 triệu đồng.Theo đó, khoảng 12 giờ cùng ngày, CSGT tuần tra trên đường TA13 (P.Thới An, Q.12) thì phát hiện tài xế Đ.N.Đ (quê Bình Định) chạy xe tải mang biển số TP.HCM, loại 24 tấn vào đường giới hạn trọng tải 10 tấn, nên yêu cầu dừng xe để kiểm tra.CSGT xác định tại thời điểm kiểm tra, tổng trọng lượng xe tải này lên đến 26,1 tấn. Tài xế cho hay đang chở bia từ công ty vào một bãi xe container nằm trên đường TA13.Với hành vi quá tải đường, tài xế bị phạt tiền 45 triệu đồng, chủ xe (doanh nghiệp) bị phạt 140 triệu đồng. Hành vi quá tải hàng, tài xế bị phạt tiền 3,9 triệu đồng, chủ xe bị phạt 10 triệu đồng. Tổng số tiền phạt là 198,9 triệu đồng. Ngoài ra, tài xế còn bị trừ 4 điểm giấy phép lái xe và tước phù hiệu xe tải 2 tháng.CSGT phát hiện ở đường nói trên có các bãi xe với hơn 50 xe container, đầu kéo và các bãi phế liệu. Trong lúc CSGT đang xử lý xe tải nói trên, một số xe container có ý định chạy vào đường TA13 nhưng liền quay đầu trở ra.Từ ngày 1.1, Nghị định 168/2024 chính thức có hiệu lực thay thế Nghị định 100/2019, với nhiều quy định mới, tăng mức phạt về xử phạt vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường bộ.Theo thống kê của Phòng CSGT Công an TP.HCM, trong 2 ngày đầu áp dụng nghị định mới, CSGT TP.HCM xử lý 3.247 trường hợp vi phạm, ước tính số tiền phạt khoảng 12 tỉ đồng.
Ngày 18.2, TAND tỉnh Kiên Giang mở phiên tòa hình sự sơ thẩm để xét xử và tuyên phạt bị cáo Lê Hữu Thắng (36 tuổi, ở P.Đông Hồ, TP.Hà Tiên, Kiên Giang) 7 năm tù giam về tội giết người.Theo cáo trạng của Viện KSND tỉnh Kiên Giang, trước đó, anh T.L.A.K. (36 tuổi, ở P.Đông Hồ, TP.Hà Tiên) nợ Thắng 6 triệu đồng, anh K. hứa mỗi tháng sẽ trả cho Thắng 3 triệu đồng nhưng không thực hiện. Tối 19.9.2023, Thắng hẹn anh K. gặp nhau ở một quán cà phê tại TP.Hà Tiên để giải quyết nợ.Khi cả hai gặp nhau ở quán cà phê, anh K. không trả nợ 3 triệu mỗi tháng như lời hứa mà xin Thắng cho anh trả 2 triệu đồng mỗi tháng. Do không đồng ý cách xử lý nợ của anh K. nên Thắng và anh K. xảy ra mâu thuẫn, cãi vã căng thẳng. Lúc này, Thắng lấy một con dao xếp đâm liên tiếp 4 nhát vào vai trái của anh K. Trong lúc giằng co, chống trả thì anh K. bị Thắng dùng dao đâm thêm 3 nhát nữa vào người, dẫn đến bị thương nặng.Mặc dù trên người bị nhiều vết thương nhưng anh K. vẫn nỗ lực chạy vào trong quán cà phê và được mọi người đưa đi cấp cứu kịp thời nên thoát chết. Kết quả giám định, anh K. bị thương tật tỷ lệ 57%.Riêng đối với Lê Hữu Thắng, sau khi gây án, Thắng đã ném con dao xuống ao nước gần đó rồi bỏ trốn khỏi hiện trường. Qua xác minh điều tra, một thời gian sau lực lượng Công an tỉnh Kiên Giang đã tiến hành khởi tố bị can và bắt tạm giam Thắng về hành vi giết người cho đến ngày vụ án đưa ra xét xử.
Mỹ - EU: Gặp cấp cao với kết quả thấp
Đội bóng Trường ĐH Thể dục thể thao (TDTT) Đà Nẵng đã có hành trình ấn tượng ở vòng đấu bảng. Đại diện miền Trung đánh bại Trường ĐH Bách khoa (ĐHQG TP.HCM) dù phải chơi thiếu người trong cả hiệp 2i, sau đó thắng tiếp Trường ĐH Văn Hiến với thế trận tấn công vượt trội. Ở trận cuối, Trường ĐH TDTT Đà Nẵng chỉ tung vào sân đội hình dự bị nhưng cũng có màn rượt đuổi kịch tính với tỷ số chung cuộc 3-3 với một đội bóng mạnh là Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa.Ở trận tứ kết, đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng có lực lượng mạnh nhất, khi nhiều cầu thủ trụ cột đã lấy lại thể trạng sung mãn. HLV trưởng Trần Trung Kiên cho biết: "Tất cả các đội dự vòng chung kết, đặc biệt là vào đến tứ kết thì đội nào cũng đáng gờm. Tuy nhiên, mục tiêu của chúng tôi vẫn là cố gắng, quyết tâm chơi tốt từng trận một. Trước giải, đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng muốn vượt qua thành tích mùa trước (dừng chân ở vòng bảng). Còn vào lúc này, chúng tôi đặt mục tiêu thắng trận tứ kết để vào bán kết và có huy chương".Phía ngược lại, điểm sáng hiếm hoi mà đội Trường ĐH Tôn Đức Thắng thể hiện được là những miếng đánh bóng bổng nhờ dàn cầu thủ có thể hình tốt. Các bàn thắng mà chủ nhà ghi vào lưới đội ĐH Huế hay Trường ĐH Quy Nhơn đều từ tình huống tạt cánh đánh đầu. Đây sẽ là vũ khí đội chủ nhà kỳ vọng để gây bất ngờ trước đối thủ được đánh giá cao hơn là Trường ĐH TDTT Đà Nẵng.Trước đối thủ mạnh, Trường ĐH Tôn Đức Thắng vẫn rất quyết tâm thắng trận tứ kết. HLV Nguyễn Đình Long chia sẻ: "Đánh giá cao đối thủ, nhưng chúng tôi cũng đã chuẩn bị kỹ càng. Tôi động viên cầu thủ cứ ra sân chiến đấu hết mình và tìm kiếm niềm vui. Mong rằng với sự ủng hộ của khán giả nhà, đội sẽ làm nên chuyện".