Việt Nam lần đầu giành quyền đăng cai Hội nghị thương mại hàng không lớn nhất thế giới
Chiều 4.3, tại Trung tâm hội nghị tỉnh Bình Định, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức hội nghị lần thứ 3 để hiệp thương cử bổ sung Ủy viên Ủy ban và Chủ tịch, Phó chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định khóa 12, nhiệm kỳ 2024 - 2029.Tại hội nghị, 100% đại biểu tham dự đã biểu quyết thống nhất cao, hiệp thương cử bổ sung 3 Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định khóa XII, gồm: Bà Lê Bình Thanh, Tỉnh ủy viên, nguyên Phó chủ nhiệm Thường trực UBKT Tỉnh ủy Bình Định; ông Đinh Văn Lung, nguyên Trưởng ban Dân tộc tỉnh; bà Nguyễn Thị Thúy Hồng, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ - Pháp luật Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định.Sau đó, bà Lê Bình Thanh được hiệp thương cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; ông Đinh Văn Lung giữ chức Phó chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định, khóa 12.Phát biểu nhận nhiệm vụ, bà Lê Bình Thanh, tân Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định, cảm ơn sự tín nhiệm, tin tưởng giao nhiệm vụ của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định."Trên cương vị công tác mới, tôi hứa sẽ không ngừng tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, nỗ lực cao nhất để hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công", bà Thanh nói.Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Kim Toàn, Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Bình Định, chúc mừng các lãnh đạo được hiệp thương cử bổ sung, thay thế Ủy viên Ủy ban, giữ các chức vụ Chủ tịch, Phó chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, khóa 12.Ông Toàn đề nghị Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định sớm phân công lại nhiệm vụ của các Ủy viên Ban Thường trực, đảm bảo công việc thông suốt, đạt hiệu quả cao nhất; nhanh chóng đề xuất các cấp có thẩm quyền kiện toàn lại tổ chức Đảng của MTTQ Việt Nam tỉnh; phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành liên quan chuẩn bị các phương án sắp xếp, tinh gọn một lần nữa theo mô hình mới, sau khi cấp có thẩm quyền phê duyệt và triển khai.
Hỗ trợ lực lượng cứu hộ, cứu nạn ở Quảng Bình
Mới đây, Lương Tiểu Băng đăng tải loạt ảnh đời thường hạnh phúc bên tài tử Trần Gia Huy và chia sẻ: "Ngày 4.3 là kỷ niệm 25 năm cưới của chúng ta. Hạnh phúc khi được cùng anh đi khắp thế gian, cùng cười đùa vui vẻ. Hạnh phúc là cùng nhau già đi". Bên dưới mục bình luận, đông đảo khán giả bày tỏ sự ngưỡng mộ trước tình cảm ngọt ngào của cặp sao, nhắc lại vai diễn của bộ đôi trong phim Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài (2000), gửi đến họ những lời chúc tốt đẹp.Nhiều người hâm mộ cảm thán: "Hồi nhỏ tôi xem Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài, giờ nhìn lại, Chúc Anh Đài và Mã Văn Tài đã kết hôn được tận 25 năm rồi", "Trong phim, Chúc Anh Đài yêu Lương Sơn Bá, ngoài đời lại được chứng kiến tình yêu đẹp của Chúc Anh Đài và Mã Văn Tài. Mong hai người luôn hạnh phúc", "Cô ấy vẫn đẹp ngay cả khi về già, có lẽ một phần vì hôn nhân hạnh phúc khiến cô ấy luôn vui vẻ và tích cực"…Lương Tiểu Băng và Trần Gia Huy được nhiều khán giả biết đến khi đóng Chúc Anh Đài và Mã Văn Tài trong phim Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài (2000). Trên màn ảnh, Mã Văn Tài đem lòng yêu Chúc Anh Đài, dùng mọi thủ đoạn để chiếm đoạt trái tim người đẹp nhưng thất bại vì nàng yêu say đắm Lương Sơn Bá (La Chí Tường đóng). Dù không thành đôi trên phim, họ lại là cặp tình nhân nổi tiếng ngoài đời. Cả hai đã hẹn hò từ thập niên 1990 rồi về chung nhà vào năm 2000 và đón con trai hồi 2007. 25 năm chung sống, cặp sao trải qua nhiều sóng gió song họ luôn tôn trọng, thấu hiểu và cùng nhau vượt qua. Theo HK01, vào năm 2012, cặp sao vướng tin đồn rạn nứt khi Lương Tiểu Băng lộ ảnh thân thiết với Vương Chí Hải. Tuy nhiên, sau đó nữ diễn viên giải thích cô và người này chỉ là bạn học cùng lớp kịch và họ có mối quan hệ tốt nên có cử chỉ dễ gây hiểu lầm. Về phần Trần Gia Huy, tài tử chọn tin tưởng, đứng về phía vợ, cả hai cùng nhau vượt qua những lời đàm tiếu và vun đắp tổ ấm chung. Suốt nhiều năm, tài tử họ Trần không nề hà chuyện chăm sóc gia đình, thường xuyên đi chợ, nấu cơm, đưa đón con cái... để vợ có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi sức khỏe. Lương Tiểu Băng khen chồng là người ngọt ngào, chu đáo, thường dành cho vợ những lời dịu dàng mỗi ngày. "Chồng tôi luôn nói: 'Em thật xinh đẹp' mỗi khi thức dậy. Chúng tôi đã như vậy trong hơn 20 năm chung sống. Anh ấy lúc nào cũng ngọt ngào, dịu dàng. Ngay cả khi tóc tôi rối tung, ngay cả khi tôi đã già đi nhiều, anh ấy vẫn nói: 'Sao em có thể xinh đẹp thế?'". Cô khoe luôn được chồng yêu thương, chiều chuộng, tôn trọng sở thích cá nhân và cố gắng làm cho mình vui vẻ, hạnh phúc.Á hậu Hồng Kông 1990 cũng từng tiết lộ thời xuân sắc, không ít đàn ông thành đạt, giàu có theo đuổi mình nhưng cô vẫn chọn Trần Gia Huy vì nam diễn viên là người đứng đắn, chung thủy - điều mà cô luôn coi trọng. Nữ diễn viên cũng tuyên bố bản thân không có quan niệm phải lấy chồng đại gia. Vợ chồng cô không có cuộc sống giàu có nhưng thoải mái, họ bù trừ cho nhau, hiếm khi cãi vã.Lương Tiểu Băng sinh năm 1969, cô giành ngôi á hậu 2 tại cuộc thi Hoa hậu Hồng Kông 1990 rồi lấn sân sang diễn viên và nhanh chóng trở thành hoa đán hàng đầu TVB trong thập niên 1990. Ngoài Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài, người đẹp còn ghi dấu ấn qua nhiều bộ phim: Vô ảnh kim đao, Bao Thanh Thiên, Tân bến Thượng Hải, Loan đao phục hận, Lộc đỉnh ký (1998)… Những năm qua, Lương Tiểu Băng rời xa màn ảnh, thỉnh thoảng dự sự kiện. Hồi 2024, cô tái xuất màn ảnh với bộ phim Nghịch thiên kỳ án 2. Về phần Trần Gia Huy, tài tử sinh năm 1963 vẫn đều đặn đóng phim trong những năm qua.
Nhận Cẩm nang tuyển sinh 2023 để thi đạt điểm cao và chọn ngành thông minh
Cùng đi với Chủ tịch nước Lương Cường có Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Lê Khánh Hải, cùng các trợ lý Chủ tịch nước và đại diện lãnh đạo Văn phòng Chủ tịch nước.Trong không khí trang nghiêm, xúc động của ngày đầu xuân năm mới, Chủ tịch nước Lương Cường đã thắp hương, thành kính tưởng nhớ công lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam, người đã suốt đời cống hiến, hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.Trước anh linh của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Chủ tịch nước Lương Cường nguyện tiếp tục phấn đấu cùng toàn Đảng, toàn dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc và khát vọng phát triển để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh và thịnh vượng.Tiếp đó, Chủ tịch nước Lương Cường thăm ao cá Bác Hồ trong khuôn viên Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là nơi lúc sinh thời, hàng ngày, sau giờ làm việc buổi chiều Bác lại ra bờ ao vỗ tay gọi và thả thức ăn cho đàn cá ăn.Chủ tịch nước cũng đã thăm khu trưng bày ba chiếc xe ô tô được sử dụng phục vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh niên đại từ năm 1954 - 1969 vừa được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia trong những ngày cuối năm 2024.Chúc Tết và nói chuyện thân mật với cán bộ, nhân viên khu di tích, Chủ tịch nước đề nghị, trong năm mới, khu di tích cần tiếp tục phát huy vai trò quan trọng của mình, hết lòng, hết sức gìn giữ những tài liệu, hiện vật quý giá của Chủ tịch Hồ Chí Minh, để chúng trở thành nguồn tài sản tinh thần vô giá cho thế hệ hôm nay và mai sau, để khu di tích luôn là "địa chỉ đỏ" thiêng liêng, nơi truyền tải những giá trị lịch sử, tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh không chỉ đối với nhân dân Việt Nam mà còn đối với bạn bè khắp năm châu.Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng cao đẹp nhất của chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam. Người là kết tinh rạng ngời của đạo đức, trí tuệ, khí phách, lương tri của dân tộc và thời đại. Người đã hiến dâng trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng ta, dân tộc ta, nhân dân ta và bạn bè quốc tế.Đã hơn một nửa thế kỷ trôi qua, nhưng di sản của Người vẫn hiện hữu sâu sắc trong không gian Di tích quốc gia đặc biệt - Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch. Những di tích, tài liệu, hiện vật tại đây chính là bằng chứng sống động, chân thực nhất, phản ánh cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng, đạo đức và phong cách của Người.
Sáng 6.4, chị Đào cung cấp cho PV Thanh Niên đơn tố giác về việc bạo lực học đường mà chị gửi cho UBND tỉnh Bình Dương, Công an, Sở GD-ĐT tỉnh này cũng như Ban giám hiệu Trường tiểu học Phú Lợi, Công an P.Phú Lợi.
Tổ quốc, ở Trường Sa
Ghi nhận trên thị trường ngày 3.4, sau khi tăng 1.000 đồng/kg, thương lái tại Bắc Giang, Hưng Yên cùng đưa giá thu mua heo hơi lên mức 61.000 đồng/kg, cao nhất khu vực. Thương lái tại Lào Cai đang thu mua heo hơi với 60.000 đồng/kg, ngang bằng với Yên Bái, Thái Nguyên, Phú Thọ, Thái Bình, Hà Nam, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Tuyên Quang. Mức giá thấp nhất khu vực 59.000 đồng/kg hiện được ghi nhận tại Nam Định, Ninh Bình.

Người dân khu Chợ Lớn sắm tết tại công viên Văn Lang
Thú vị: ‘Talk show’ chưa từng có của bóng đá Việt, Ngọc Hải hỏi, Rivaldo trả lời
Theo tiến sĩ - bác sĩ Vũ Hoàng Vũ - Trưởng khoa Tim mạch can thiệp BV ĐHYD, sinh thiết nội mạc cơ tim là công cụ đặc biệt hữu ích trong việc xác định nguyên nhân suy tim không rõ nguồn gốc, cũng như đánh giá mức độ tổn thương của cơ tim trong những bệnh lý phức tạp. Việc lấy một mẫu mô nhỏ từ tim giúp các bác sĩ không chỉ chẩn đoán chính xác mà còn có hướng điều trị phù hợp hơn cho từng trường hợp cụ thể.Bác sĩ Nguyễn Xuân Vinh - khoa Tim mạch can thiệp BV ĐHYD, cho biết kỹ thuật này đặc biệt quan trọng trong theo dõi người bệnh sau ghép tim. Nhờ vào việc thu thập trực tiếp mẫu mô từ tim, các bác sĩ có thể phát hiện sớm các dấu hiệu thải ghép, từ đó điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời để bảo vệ chức năng tim ghép. Bên cạnh đó, sinh thiết nội mạc cơ tim còn giúp nhận diện những bệnh lý tim hiếm gặp như viêm cơ tim tế bào khổng lồ hay bệnh amyloidosis - những tình trạng mà các phương pháp chẩn đoán hình ảnh thông thường khó phát hiện.Quy trình thực hiện sinh thiết nội mạc cơ tim được chuẩn bị chặt chẽ, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người bệnh. Các bác sĩ sẽ tiếp cận buồng tim thông qua đường tĩnh mạch, sử dụng một dụng cụ chuyên dụng để lấy mẫu mô nhỏ từ cơ tim dưới sự hướng dẫn của các thiết bị hình ảnh hiện đại. Toàn bộ thủ thuật được thực hiện trong phòng thông tim, với sự phối hợp nhịp nhàng giữa bác sĩ chuyên khoa, điều dưỡng và kỹ thuật viên.Dù là một kỹ thuật xâm lấn, nhưng sinh thiết nội mạc cơ tim mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong thực hành lâm sàng. Tại BV ĐHYD, quy trình này được thực hiện với sự kiểm soát chặt chẽ, từ khâu đánh giá chỉ định đến theo dõi sau thủ thuật. Điều này giúp giảm thiểu các biến chứng có thể xảy ra như chảy máu, rối loạn nhịp tim hoặc tổn thương van tim.Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Âu Thanh Tùng - Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, việc áp dụng sinh thiết nội mạc cơ tim đã mở ra nhiều cơ hội mới trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tim mạch. Với những người bệnh sau ghép tim, kỹ thuật này giúp phát hiện sớm tình trạng thải ghép, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời. Trong những trường hợp suy tim không rõ nguyên nhân, việc lấy mẫu mô cơ tim cho phép bác sĩ xác định chính xác bản chất tổn thương, giúp cá nhân hóa phác đồ điều trị, tối ưu hóa kết quả.Không chỉ là một phương pháp chẩn đoán, sinh thiết nội mạc cơ tim còn là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực tim mạch can thiệp. Với những ứng dụng thực tiễn rõ ràng, đây hứa hẹn sẽ là một phương pháp mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho người bệnh, giúp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe tim mạch tại Việt Nam.
Một giọng thơ mới mẻ trầm vang từ xứ Đồ Bàn
Diễn biến này đã gây cơn sốt dữ dội đối với các CĐV Jamaica, những người sắp được toại nguyện chứng kiến thần tượng Messi đến đây thi đấu từ chỗ tưởng chừng sẽ không thể xảy ra. Đây được xem là sự kiện lớn nhất tại đất nước này, kể từ khi huyền thoại người Brazil, "Vua bóng đá" Pele và CLB Santos đến đây thi đấu vào năm 1971.CLB Cavalier đã có quyết định gây sốc khi thay đổi sân đấu quen thuộc East Field chỉ có 3.000 chỗ ngồi, sang sân vận động Quốc gia ở thủ đô Kingston (Jamaica) có sức chứa lên đến 35.000 chỗ ngồi, khi được gặp Inter Miami của Messi trong trận lượt về vòng 16 đội giải CONCACAF Champions Cup.Tuy nhiên, suýt chút nữa quyết định này đã bị hớ, do Messi liên tiếp các trận gần đây không thi đấu vì bị quá tải và ảnh hưởng cơ bắp. Danh thủ 37 tuổi người Argentina không thi đấu trong 3 trận gần đây của Inter Miami. Vắng Messi, Inter Miami vẫn liên tiếp có chiến thắng, bao gồm trận thắng Cavalier tỷ số 2-0 ở lượt đi, và 2 trận thắng Houston Dynamo FC tỷ số 4-1 và Charlotte FC tỷ số 1-0 tại MLS (giải bóng đá nhà nghề Mỹ).Các kết quả này dẫn tới suy đoán, dù Messi đã trở lại trong trận gặp Charlotte FC, nhưng không ra sân thi đấu một phút nào cũng sẽ không đến Jamaica thi đấu trận lượt về với Cavalier, bất chấp CĐV nơi đây đã sớm mua hết 35.000 vé để chờ xem trận đấu.May mắn, trong buổi tập ngày 13.3 trước khi toàn đội Inter Miami bay đến Jamaica, HLV Mascherano xác nhận: "Messi đã hồi phục cơ bắp một cách đáng kể. Anh ấy đã tập luyện rất tốt và hoàn thành toàn bộ buổi tập với cả đội trong tâm trạng rất háo hức. Messi sẽ cùng chúng tôi đến Jamaica, nhưng việc anh ấy thi đấu trong đội hình chính hay ngồi dự bị, hoặc bao nhiêu phút trong trận đấu, chúng tôi sẽ xem xét và quyết định".Hình ảnh Messi và đồng đội tươi cười lên máy bay đến Jamaica ngày 13.3, cũng chính thức mở hội cho các CĐV nơi đây. Vé xem trận đấu đã bán hết, nay trở nên là món hàng đắt giá được nhiều người săn lùng mua lại trên các trang bán vé trực tuyến và nền tảng mạng xã hội, tờ Marca (Tây Ban Nha) cho biết.Khả năng Messi sẽ thi đấu ít nhất là vài mươi phút trong trận Inter Miami gặp Cavalier là cực kỳ lớn. Do gần đây, HLV Mascherano khẳng định đã muốn tung danh thủ này vào sân ở trận gặp Charlotte FC, nhưng phải thay đổi kế hoạch vì đội nhà gặp bất lợi vì thiếu người từ sớm do thủ môn Oscar Ustari nhận thẻ đỏ.Nếu tiếp tục vượt qua Cavalier trong trận lượt về, Inter Miami sẽ vào tứ kết CONCACAF Champions Cup gặp đối thủ mạnh ở nước Mỹ là Los Angeles FC. Khi đó, Messi cũng sẽ có dịp đối đầu trở lại với những đối thủ cũ từ đội tuyển Pháp như thủ môn Hugo Lloris và tiền đạo Olivier Giroud.
chaet engine 6.2
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư