Học sinh Trường quốc tế AISVN phải ở căn tin tự học vì không có giáo viên
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Nguyễn Minh Công đưa hình ảnh ca nương Bắc bộ vào thời trang
Đến với giải đấu lần này, mục tiêu của đội bóng Báo Thanh Niên là cống hiến những trận đấu vui khỏe và tiến càng sâu càng tốt.
Man City đã thay đổi thế nào?
Con đường hoa vàng quỳnh liên ở xã Phú Lễ, H.Ba Tri, tỉnh Bến Tre (đoạn gần chùa Linh Phước). Nơi này, không có quá nhiều phương tiện lưu thông nên một số người trẻ đến đây vui chơi, chụp hình vào buổi sáng hoặc chiều cũng cảm thấy rất thoải mái. Trong đó, có cô nàng Nguyễn Thị Trà My (25 tuổi), ngụ tại H.Ba Tri, tỉnh Bến Tre, không quên dừng lại, chụp những bức ảnh với đường hoa vàng rực này.
Năm 2015, ước tính có 1,8 tỉ người trên toàn cầu bị lão thị và con số này dự kiến sẽ đạt đỉnh ở mức khoảng 2,1 tỉ người vào năm 2030. Lão thị xuất hiện khi cơ chế điều tiết của mắt - khả năng điều chỉnh tiêu cự để nhìn rõ các vật ở gần - suy yếu dần. Điều này xảy ra do sự lão hóa của cơ thể, khiến các cơ mắt kém linh hoạt và thủy tinh thể mất khả năng thay đổi hình dạng để tập trung vào vật ở gần. Chúng ta thường cho rằng lão thị chỉ đến với người trung niên từ 40 tuổi trở lên. Giờ đây, độ tuổi khởi phát lão thị đang dần trẻ hóa. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, tỷ lệ lão thị sớm tăng đáng kể ở nhóm người làm việc văn phòng hoặc thường xuyên đối diện với màn hình. Nguyên nhân là do thời gian sử dụng thiết bị điện tử kéo dài gây căng thẳng cho hệ thống điều tiết của mắt, đẩy nhanh quá trình khởi phát lão thị.Ánh sáng xanh năng lượng cao (HEV) từ nguồn tự nhiên và thiết bị điện tử có thể tác động tiêu cực đến mắt. Tiếp xúc lâu dài với ánh sáng xanh từ các thiết bị như điện thoại, máy tính và tivi có thể dẫn đến tổn thương võng mạc, gây thoái hóa điểm vàng (AMD). Những tác động này có tính tích lũy và bắt đầu biểu hiện trong giai đoạn đầu của lão thị. Điều này cho thấy việc sử dụng thiết bị điện tử không kiểm soát có thể làm tăng nguy cơ lão thị.Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ mắc bệnh lão thị sớm cũng bao gồm dinh dưỡng, thiếu vận động, sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh thần kinh, bệnh lý về tiểu đường…Lão thị không được điều trị có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và giải pháp thông thường là dùng kính. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận sống chung với kính suốt đời. Với sự phát triển của công nghệ hiện đại, các phương pháp như phẫu thuật lão thị bằng laser hay thủ thuật cấy ghép thủy tinh thể nhân tạo đang ngày càng được sử dụng rộng rãi.Trong rất nhiều những giải pháp điều trị, PresbyMAX nổi lên như một phương pháp phẫu thuật lão thị hiệu quả, an toàn, mang đến hy vọng lấy lại thị lực rõ ràng cho nhiều người mà không phải phụ thuộc vào kính suốt đời.Công nghệ PresbyMAX được các chuyên gia nhãn khoa đánh giá cao nhờ khả năng cá nhân hóa, đáp ứng toàn diện các nhu cầu của bệnh nhân lão thị: hiệu quả, an toàn, thời gian phẫu thuật ngắn và hồi phục nhanh chóng.PresbyMAX ứng dụng công nghệ laser Excimer tiên tiến, hoạt động theo nguyên lý bào mòn phi cầu đôi để tạo hình giác mạc thành bề mặt đa tiêu cự. Mỗi vùng đồng tâm trên giác mạc như một thấu kính đa tiêu cự, giúp cải thiện thị lực gần, trung gian và xa với mức độ xâm lấn tối thiểu. Nguyên lý này tương tự như kính tiếp xúc hoặc kính nội nhãn đa tiêu, nhưng được thực hiện trực tiếp trên giác mạc, mang lại hiệu quả tự nhiên và lâu dài hơn.PresbyMAX là một hệ sinh thái gồm ba phương pháp phẫu thuật tùy chỉnh, phù hợp với từng loại thị lực và nhu cầu của bệnh nhân:Điểm khác biệt vượt trội của PresbyMAX là sự kết hợp giữa độ chính xác của laser Excimer và khả năng tùy chỉnh theo từng bệnh nhân. Kỹ thuật xâm lấn tối thiểu không chỉ giảm nguy cơ biến chứng mà còn đảm bảo an toàn cho giác mạc. Đặc biệt, PresbyMAX cho phép đảo ngược nếu cần, mang lại sự an tâm tối đa cho bệnh nhân và bác sĩ.Theo các nghiên cứu lâm sàng, hiệu quả phẫu thuật lão thị của PresbyMAX đã được chứng minh rõ ràng: 99% bệnh nhân đạt thị lực xa 20/20 hoặc tốt hơn khi sử dụng kính trước phẫu thuật, và 79% đạt được thị lực tương tự sau 6 tháng phẫu thuật mà không cần kính. Không chỉ cải thiện thị lực, công nghệ này còn giúp giảm quang sai và độ khúc xạ, mang lại trải nghiệm thị giác rõ ràng, tự nhiên và ổn định trong thời gian dài.Tính đến nay, hơn 11.000 ca phẫu thuật PresbyMAX đã được thực hiện thành công trên toàn cầu, khẳng định vị trí hàng đầu của công nghệ này trong phẫu thuật lão thị. PresbyMAX không chỉ là giải pháp điều trị, mà còn mở ra cánh cửa cho một cuộc sống mới, nơi giới hạn của thị lực được phá bỏ.Mặc dù lão thị là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên, nhưng PresbyMAX chính là minh chứng cho sự giao thoa giữa công nghệ hiện đại và nhu cầu thực tiễn, mang lại hy vọng và chất lượng sống vượt trội cho những ai đang đối mặt với lão thị.
Kiên Giang: Hải đội dân quân thường trực đầu tiên chính thức hoạt động
Trao đổi với Thanh Niên, một giáo viên dạy thêm tại TP.HCM cho biết những ngày qua, cô "đứng ngồi không yên" bởi một điều khoản trong quy định mới là phải đăng ký kinh doanh nếu muốn tổ chức dạy thêm ngoài trường. Đó là vì cô cùng các thầy cô khác đang hoạt động theo mô hình "tự phát", tức "gom lớp" và dạy tại tư gia. "Tôi đang tìm luật sư để được tư vấn thêm để sớm đáp ứng yêu cầu của Thông tư 29", nữ giáo viên cho hay."Nếu được, tôi mong Bộ GD-ĐT và Sở GD-ĐT TP.HCM hỗ trợ hay xây dựng kênh giải đáp về mặt pháp lý để các thầy cô có thể làm đúng quy định, trong bối cảnh thông tư ra mắt khá gấp gáp (một tháng rưỡi-PV) và lại trùng vào dịp nghỉ tết nên thực tế giáo viên chỉ có vài tuần để tìm hiểu, chuẩn bị", người này nói. "Một số thầy cô trong nhóm cũng muốn giảm thời gian dạy thêm để tránh lời ra tiếng vào khi phải báo cáo hiệu trưởng".Chung nỗi lo, một giáo viên chuyên dạy thêm trực tuyến ở TP.HCM cũng đang cân nhắc "đầu quân" vào một công ty chuyên tổ chức dạy thêm trực tuyến, thay vì hoạt động độc lập trong tình trạng không đăng ký kinh doanh như hiện tại. "Một phần tôi sợ thủ tục sẽ phiền phức, một phần cũng vì lo không thể giải quyết những vấn đề phát sinh sau đó và cả câu chuyện thu học phí, rồi báo cáo thuế ra sao", thầy chia sẻ.Trong khi đó, thầy Đặng Duy Hùng, quản lý hệ thống luyện thi Lasan - Helius Education (TP.HCM), thông tin trung tâm của nam giáo viên vẫn hoạt động phù hợp theo thông tư mới vì đã đăng ký kinh doanh ngay từ khi thành lập, xây dựng đội ngũ giáo viên cơ hữu (tức dạy toàn thời gian tại trung tâm). "Các trung tâm đã định hướng mô hình từ sớm sẽ thuận lợi với thông tư mới", thầy Hùng nhận xét.Cũng theo nam quản lý, học sinh vẫn cần phải học thêm do các kỳ thi, nhất là những kỳ thi đánh giá năng lực và sắp tới là thi tốt nghiệp THPT "vẫn chưa giảm được độ khó và độ phức tạp". Song, thông tư mới đã đảm bảo được tính công bằng, nâng cao chất lượng của tiết học chính khóa ở trường phổ thông. "Chỉ cần giáo viên thật sự dạy tốt thì sẽ có học sinh không học chính khóa tìm và theo học", thầy Hùng chia sẻ.Ngoài các quy định về dạy thêm ngoài nhà trường, Thông tư 29 của Bộ GD-ĐT còn có nhiều điều khoản khác về vấn đề dạy thêm và học thêm trong nhà trường, cũng như nêu rõ các trường hợp không được dạy thêm hay tổ chức dạy thêm. Dưới đây là một số điểm nổi bật của quy định mới được ban hành vào ngày 30.12.2024 và chính thức có hiệu lực từ ngày 14.2.Trước đó, vào ngày 7.2, UBND TP.HCM triển khai công văn đến Sở GD-ĐT TP.HCM và UBND TP.Thủ Đức cùng các quận, huyện về việc thực hiện Thông tư 29 của Bộ GD-ĐT. Công văn yêu cầu các bên cần hướng dẫn, tổ chức thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm cho trường học, tổ chức và cá nhân liên quan thuộc phạm vi quản lý trên địa bàn; tổ chức hoặc phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn; xử lý theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm.
