Nét mới tuyệt vời của Mourinho
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Da bị thâm, sẹo mụn phải làm sao để hết?
Ngày 17.1, đại diện Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long (Quảng Ninh) cho biết, đơn vị này trong cùng ngày đã tổ chức đón an toàn hai siêu du thuyền đều mang quốc tịch Bahamas, mang gần 1.000 du khách chủ yếu đến từ châu Âu, châu Mỹ.Du thuyền thứ nhất là Seabourn Encore với 561 khách, du thuyền thứ hai là Silver Whisper, với 337 khách. Tất cả hành khách trên các du thuyền này đều mang quốc tịch các nước châu Âu, châu Mỹ.Sau khi cập bến tại Hạ Long, du khách tham gia các tour trải nghiệm khám phá vịnh Hạ Long, tham quan thành phố, đến một số di tích văn hóa, lịch sử của Hạ Long và các địa phương lân cận. Đặc biệt, với thời tiết se lạnh, có lúc nắng ấm, nhiều du khách tỏ ra thích thú với các hoạt động du lịch trên vịnh Hạ Long như tham quan hang động, chèo thuyền kayak, tắm biển… Đáng chú ý, với sự xuất hiện của hai siêu du thuyền, khách du lịch và người dân TP.Hạ Long lại được trải nghiệm cảm giác hiếm có ở Việt Nam khi ngắm du thuyền trong phố, với các góc chụp "sống ảo" độc đáo.Tàu Seabourn Encore sẽ rời Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long trong tối nay 17.1, còn tàu Silver Whisper sẽ neo tại cảng đến ngày mai và rời đi vào tối 18.1.Theo Sở Du lịch tỉnh Quảng Ninh, dự kiến năm 2025, địa phương sẽ đón khoảng 60 chuyến tàu biển, mang theo gần 90.000 lượt khách đến Quảng Ninh, tăng gấp 1,3 lần so với năm 2024. Các chuyến tàu biển này đến từ Anh, Pháp, Đức, Mỹ, Trung Quốc... Bên cạnh các tàu biển cao cấp đã đến Hạ Long như Celebrity Solstice, Mein Schiff 6, Westerdam… sẽ có thêm nhiều tàu biển mới như Brilliant Lady, Luminara, Mediterranea… cập bến.
Đời thủy thủ - Bước chân trên sóng cả: Nữ thuyền trưởng cứu người trong mắt bão
Khác hẳn với những ngày trước, lượng khách hàng đến Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn – SJC sáng 6.2 vắng hẳn. Qua câu chuyện 2 khách hàng đang chờ đến lượt vào bán vàng cho biết, họ mua vàng vào thời điểm giá tầm 83 – 84 triệu đồng mỗi lượng nên nay bán ra lời khoảng 4 triệu đồng/lượng. Người phụ nữ tươi cười nói, sẽ chờ sau ngày vía Thần tài, giá giảm thì mua lại.Với lực bán vàng chốt lời trên thị trường cao hơn so với mua vào, giá vàng cũng đã sụt giảm nửa triệu đồng mỗi lượng trong vài giờ sáng 6.2. Sau khi tăng giá vàng miếng SJC 200.000 đồng mỗi lượng vào đầu ngày, lên 88,2 triệu đồng chiều mua vào và bán ra 91,2 triệu đồng, các đơn vị kinh doanh vàng đã 2 lần điều chỉnh giá vàng miếng SJC với tổng mức giảm 500.000 đồng mỗi lượng. Công ty SJC, Doji, Bảo Tín Minh Châu… mua vào vàng miếng SJC với giá 87,7 triệu đồng/lượng, bán ra 90,7 triệu đồng/lượng. Không những vàng miếng SJC mà cả vàng nhẫn 4 số 9 trên thị trường cũng bị thổi bay nửa triệu đồng mỗi lượng. Công ty SJC mua vào còn 87,7 triệu đồng, bán ra 90,2 triệu đồng. Công ty Bảo Tín Minh Châu mua vào 87,8 triệu đồng, bán ra 90,65 triệu đồng. Công ty Phú Quý mua vào vàng nhẫn với giá 87,3 triệu đồng, bán ra 90 triệu đồng…Giá vàng trong nước hiện nay đang chứa đựng nhiều rủi ro khi giá mua vào và bán ra của các công ty kinh doanh vàng tăng cao. Đối với vàng miếng SJC, giá bán cao hơn mua vào 3 triệu đồng/lượng, còn vàng nhẫn là 2,4 - 2,9 triệu đồng/lượng. Những người mua vàng thời điểm này sẽ lỗ ngay lập tức từ 2,4 - 3 triệu đồng/lượng.
Ông Sami Abu Zuhri, một thủ lĩnh cấp cao của Hamas, hôm nay 11.2 nói rằng việc Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu Hamas ngay lập tức thả tất cả các con tin Israel "làm phức tạp thêm vấn đề" liên quan đến lệnh ngừng bắn mong manh ở Dải Gaza."Ông Trump phải nhớ rằng có một thỏa thuận mà cả hai bên phải tôn trọng và đây là cách duy nhất để trả lại các tù nhân (con tin). Ngôn ngữ đe dọa không có giá trị gì và làm phức tạp thêm vấn đề", AFP dẫn lời ông Zuhri.Lệnh ngừng bắn giữa Hamas và Israel, có hiệu lực từ ngày 19.1, phần lớn đã ngăn chặn hơn 15 tháng giao tranh ở Gaza và theo đó, Hamas đã thả 5 nhóm con tin Israel để đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine khỏi các nhà tù của Israel.Tuy nhiên, căng thẳng đã tăng vọt vào tháng trước sau khi ông Trump đề xuất tiếp quản Gaza và di dời hơn 2 triệu cư dân của vùng lãnh thổ này.Đến ngày 10.2, ông Trump tiếp tục gia tăng áp lực, nói rằng ông sẽ kêu gọi chấm dứt lệnh ngừng bắn nếu tất cả các con tin Israel không được trả tự do vào trưa 15.2.Thỏa thuận ngừng bắn nêu rõ các đợt thả con tin theo từng đợt diễn ra trong giai đoạn đầu tiên kéo dài 42 ngày của thỏa thuận.Cảnh báo mới nhất của Tổng thống Trump được đưa ra sau khi Hamas ngày 10.2 thông báo đợt thả con tin tiếp theo sẽ bị "hoãn lại cho đến khi có thông báo mới", cáo buộc Israel không thực hiện các cam kết theo thỏa thuận ngừng bắn, bao gồm cả việc cung cấp viện trợ, theo AFP.Hamas sau đó nói rằng họ đã thông báo hoãn lại đợt thả con tin tiếp theo trước 5 ngày để các bên trung gian có thời gian thúc đẩy Israel tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn. "Cánh cửa vẫn mở để đợt trao đổi tù nhân diễn ra theo kế hoạch, một khi bên chiếm đóng tuân thủ", Hamas nhấn mạnh.Trong khi đó, ông Israel Katz, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, nói rằng thông báo của Hamas là "vi phạm hoàn toàn" thỏa thuận ngừng bắn, báo hiệu rằng giao tranh có thể tiếp diễn, theo AFP. "Tôi đã chỉ thị cho IDF (quân đội Israel) chuẩn bị ở mức báo động cao nhất cho mọi kịch bản có thể xảy ra ở Gaza", ông Katz cho hay.Sau đó, IDF thông báo họ đã nâng "mức độ sẵn sàng" xung quanh Gaza và "quyết định tăng cường đáng kể cho khu vực này".
Trần Quyết Chiến và Bao Phương Vinh đạt thành tích chưa từng có trong làng billiards thế giới
Theo Reuters, nhu cầu dầu diesel trên toàn thế giới sụt giảm đẩy lo ngại về tăng trưởng nhu cầu dầu chậm lại càng lớn, đặc biệt tại các nền kinh tế lớn. Dữ liệu từ công ty tư vấn Insights Global cho thấy, tồn kho nhiên liệu, bao gồm dầu diesel, tăng hơn 3% tại trung tâm lưu trữ và lọc dầu Amsterdam-Rotterdam-Antwerp của châu Âu trong tuần tính đến ngày 2.5.
