M.U sắp chạm đến cột mốc vĩ đại
Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.Ổ gà chi chít mặt đường
Trong nhiều nền văn hóa và trong suốt chiều dài lịch sử, rắn đóng vai trò quan trọng trong thần thoại, từ hiện thân của trí tuệ và chữa lành đến nguy hiểm và hỗn loạn. Sinh vật này vừa được tôn kính vừa bị sợ hãi, thường được coi là hiện thân của tính hai mặt của sự sống và cái chết, sáng tạo và hủy diệt.Các nền văn minh cổ đại như Ai Cập, Hy Lạp và Ấn Độ giáo đã gán cho rắn những ý nghĩa mạnh mẽ, đưa chúng vào các câu chuyện và biểu tượng tôn giáo của họ.Trong thần thoại Ai Cập cổ đại, rắn vừa đóng vai trò như vị thần bảo hộ, vừa mang biểu tượng của sự hỗn loạn. Chẳng hạn, rắn hổ mang gắn liền với hoàng gia hay sức mạnh thần thánh, thường xuất hiện trên vương miện của các pharaoh. Wadjet, nữ thần rắn hổ mang, được coi là người bảo vệ Ai Cập.Trong khi đó, rắn Apophis mang biểu tượng của sự hỗn loạn và hủy diệt. Trong văn hóa Ai Cập cổ, thần mặt trời Ra di chuyển trên bầu trời vào ban ngày, và hướng đến âm phủ vào ban đêm, như một biểu tượng cho chu kỳ mặt trời mọc và lặn. Tại âm phủ, Ra sẽ đối đầu với con rắn Apophis cố ngăn cản hành trình của vị thần Ai Cập.Hy Lạp cổ đại xem rắn vừa là biểu tượng của sự chữa lành và hiểm nguy. Ví dụ nổi tiếng nhất là Asclepius, vị thần thuốc men, với biểu tượng là cây trượng có con rắn cuộn quanh. Biểu tượng này đến nay vẫn được dùng trong chuyên ngành y khoa. Người Hy Lạp cổ đại tin rằng rắn mang năng lực chữa bệnh.Tuy nhiên, vẫn có những loài rắn là hiện thân của điềm dữ như Medusa, người có mái tóc là tập hợp của vô số con rắn độc và có thể hóa đá người nào nhìn vào chúng. Thần thoại Hy Lạp còn nói về sinh vật tên ouroboros, một con rắn tự ăn đuôi của chính mình, là biểu tượng cho chu kỳ vĩnh cửu của sự sống, cái chết và sự tái sinh.Văn hóa Trung QuốcTrong thần thoại Trung Quốc, rắn thường được coi là loài vật thông thái, bí ẩn, tượng trưng cho sự biến đổi và tái sinh. Rắn cũng là 1 trong 12 con giáp, đại diện cho trực giác, nội tâm và bí ẩn.Cũng có những câu chuyện dân gian Trung Quốc khắc họa hình ảnh con rắn như điềm báo tai họa. Chẳng hạn trong câu chuyện về Bạch Xà, một linh hồn rắn biến thành người phụ nữ. Mặc dù câu chuyện miêu tả tình yêu của cô dành cho người đàn ông phàm trần, hình dạng thực sự của cô lại gây nỗi sợ và bi kịch. Thần thoại của người bản địa châu Mỹ khắc họa hình ảnh loài rắn là biểu tượng mạnh mẽ của khả năng sinh sản, biến đổi và chữa lành. Chẳng hạn, người Hopi thường biểu diễn điệu múa rắn để cầu mong mưa thuận, mùa màng bội thu. Ngoài ra còn có vị thần Quetzalcoatl của vùng Trung Mỹ, thường được miêu tả là một con rắn có lông vũ, tượng trưng cho sự kết hợp giữa đất và trời, hiện thân của trí tuệ, khả năng sinh sản và sự sống.Trong thần thoại Bắc Âu, rắn Jormungandr đóng vai trò quan trọng trong vũ trụ của các vị thần. Con rắn khổng lồ này bao quanh thế giới, và việc thả nó ra được cho là báo hiệu ngày tận thế, hay Ragnarok. Jormungandr thể hiện sự căng thẳng giữa hỗn loạn và trật tự, đóng vai trò quan trọng trong ngày tận thế của người Bắc Âu.Trong nhiều nền văn hóa châu Phi, rắn tượng trưng cho khả năng sinh sản, nước và thế giới tâm linh. Trong thần thoại Tây Phi, thần Damballa là một vị thần rắn liên quan đến sự sáng tạo, mưa và khả năng sinh sản. Tuy nhiên, một số nền văn hóa coi rắn là những nhân vật xấu xa hoặc lừa đảo, liên quan đến cái chết và sự hỗn loạn.Trong thần thoại Ấn Độ, rắn được tôn kính và giữ vai trò tượng trưng cho cả lòng nhân từ và sự độc ác. Chúng gắn liền chặt chẽ với nước, khả năng sinh sản, sự bảo vệ, sự hủy diệt và cái chết, phản ánh mối quan hệ phức tạp giữa thiên nhiên và con người.Những hình ảnh rắn nổi bật bao gồm Shesha, vua của loài rắn và là hộ vệ của thần Vishnu, được miêu tả là một con rắn nhiều đầu nâng đỡ vũ trụ. Vishnu nằm trên Shesha trong đại dương vũ trụ, tượng trưng cho sự cân bằng và bảo vệ.Trong thần thoại Celtic, rắn là biểu tượng của sự chữa lành và trí tuệ. Người Druid ở Celtic tin rằng rắn có kiến thức đặc biệt về trái đất, vì chúng lột da và "tái tạo" bản thân. Khả năng đào hang dưới lòng đất của rắn cũng kết nối nó với thế giới tâm linh và trí tuệ của tổ tiên.
5 hoạt động gây tốn dữ liệu di động trên iPhone
Mặc cho sự háo hức chờ đợi GTA 6, nhiều người hâm mộ cho biết họ không sẵn lòng chi hơn 70 USD cho tựa game này, ngay cả khi nó là phần tiếp theo hoàn hảo nhất. Điều này cho thấy mức giá 70 USD hiện tại của các tựa game AAA cũng đang gặp phải sự phản đối.Theo một cuộc khảo sát gần đây trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), có đến hơn 60% người chơi cho biết họ sẽ chỉ chi tối đa 70 USD cho GTA 6. Một số người thậm chí còn cho rằng họ sẽ chờ giảm giá thay vì mua ngay khi ra mắt.Nguyên nhân chính của vấn đề này là do người chơi cho rằng 70 USD đã là một mức giá quá cao cho một trò chơi điện tử. Mặc dù GTA 6 được kỳ vọng là một tựa game 'bom tấn' với đồ họa tuyệt đẹp và lối chơi hấp dẫn, nhưng nhiều người vẫn không muốn bỏ ra một khoản tiền lớn như vậy.Một số người cho rằng họ sẵn sàng trả nhiều hơn nếu GTA 6 không có các hoạt động giao dịch trong game (microtransactions) và hộp quà may mắn (loot boxes). Tuy nhiên, đa số người chơi đều mong muốn mức giá phải chăng hơn.Hiện tại, Rockstar vẫn chưa công bố mức giá chính thức của GTA 6. Tuy nhiên, nếu hãng quyết định tăng giá lên trên 70 USD, có thể họ sẽ gặp phải sự phản đối từ cộng đồng người chơi. Điều này cũng có thể tạo tiền lệ xấu cho thị trường game trong tương lai, khiến các nhà phát triển khác cũng tăng giá game của mình.
Trong ngày đầu của năm mới 2025, nhiều người có lẽ sẽ gặp chút khó khăn khi giao dịch online nếu "lỡ quên" xác thực sinh trắc học.Bởi kể từ ngày 1.1.2025, các tài khoản ngân hàng chưa xác thực sinh trắc học sẽ bị dừng giao dịch chuyển tiền trực tuyến hoặc rút tiền bằng mã QR; tài khoản ngân hàng chưa cập nhật thông tin căn cước công dân gắn chip mới cũng sẽ bị tạm dừng giao dịch hoàn toàn.Theo đại diện Ngân hàng Nhà nước, sau 5 tháng triển khai "chạy nước rút" hỗ trợ người dân xác thực sinh trắc học, hiện có hơn 63,6 triệu hồ sơ khách hàng được thu thập và đối chiếu thông tin sinh trắc học từ Cơ sở dữ liệu Quốc gia dân cư.Sau khi thực hiện xác thực sinh trắc học, hiện tượng lừa đảo gian lận chiếm đoạt tài khoản của khách hàng đã giảm đáng kể.Số vụ việc gian lận giảm một nửa so với trung bình 7 tháng đầu năm, số tài khoản liên quan đến lừa đảo gian lận giảm 72%.Ghi nhận tại Ngân hàng Bản Việt, đại diện đơn vị cho biết lượng khách hàng truy cập và đến trực tiếp xác thực trong giai đoạn nước rút có tăng cao nhưng không xảy ra tình trạng tắc nghẽn.Một phần vì đơn vị đã phân luồng, đốc thúc, khuyến khích khách hàng hoàn tất các bước xác thực từ sớm.Qua ghi nhận khách hàng gặp khó chủ yếu ở bước xác thực cuối cùng và quét dữ liệu thông qua công nghệ NFC (tức công nghệ giao tiếp trường gần).Khách hàng phải tới trực tiếp tại quầy để xác thực phần lớn là người lớn tuổi, không thông thạo công nghệ.Việc xác thực sinh trắc học cũng được áp dụng đồng loạt cho các ví điện tử. Trước đó, các ví có nhiều người sử dụng như Momo, Payoo, Zalopay,… đã nhắc khách hàng thực hiện xác thực sinh trắc học."Xác thực sinh trắc học không chỉ là tuân thủ các quy định của Nhà nước mà còn bảo vệ họ trong việc giao dịch online và phòng chống tội phạm", ông Nguyễn Bá Diệp, đồng sáng lập Momo nhấn mạnh.Ngân hàng Nhà nước cho biết theo báo cáo từ các tổ chức tín dụng, sau khi thực hiện xác thực sinh trắc học (từ đầu tháng 7, nhiều khách hàng đã xác thực sinh trắc học để chuyển khoản online từ 10 triệu đồng/lần trở lên), số lượng các vụ lừa đảo đã giảm đến 50% so với trước đây.Đồng thời, số lượng tài khoản nhận tiền lừa đảo cũng giảm trên 70% so với trung bình 7 tháng năm 2024. Đặc biệt, tại một số đơn vị đã không phát sinh vụ việc lừa đảo trong tháng 8 và tháng 9. Không chỉ các tài khoản ngân hàng, ví điện tử… bắt buộc phải xác thực sinh trắc học, cả tài khoản mạng xã hội cũng phải xác thực.Theo Nghị định 147/2024 của Chính phủ, kể từ ngày 25.12.2024, những tài khoản đã được xác thực mới được đăng tải thông tin (viết bài, bình luận, livestream) và chia sẻ thông tin trên mạng xã hội.Trường hợp người dùng dịch vụ mạng xã hội sử dụng tính năng livestream với mục đích thương mại phải xác thực tài khoản bằng số định danh cá nhân.Đồng thời trong thời gian 90 ngày kể từ ngày 25.12, các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân đang cung cấp dịch vụ thông tin xuyên biên giới tại Việt Nam cũng như đơn vị đang cung cấp dịch vụ mạng xã hội trong nước phải thực hiện yêu cầu xác thực tài khoản đang hoạt động theo quy định.Cụ thể, người dùng phải xác thực tài khoản bằng số điện thoại tại Việt Nam hoặc số định danh cá nhân. Ngoài ra, quy định nhấn mạnh chỉ áp dụng với dịch vụ có lượng truy cập lớn trên 100.000 mỗi tháng hoặc có sử dụng dịch vụ lưu trữ dữ liệu tại Việt Nam.
Những mẫu ô tô bán chạy nhất từng phân khúc xe tại Việt Nam sau quý 1/2024
Tổng thống Hàn Quốc bị luận tội Yoon Suk Yeol đã công bố đoạn video phát biểu về việc bị bắt giữ vào sáng 15.1. Các nhà điều tra của Văn phòng Điều tra tham nhũng đối với các quan chức cấp cao (CIO) sáng nay xông vào nơi ở của ông Yoon tại quận Yongsan, trung tâm Seoul để thực hiện lệnh bắt, phục vụ cuộc điều tra vụ ban bố thiết quân luật vào cuối năm ngoái."Để ngăn sự cố không may và bạo lực, tôi đã quyết định xuất hiện trước CIO dù cho tôi tin rằng cuộc điều tra là trái phép", ông Yoon nói trong đoạn video được quay tại nơi ở, theo Yonhap.Các nhà điều tra bắt ông Yoon với cáo buộc nổi loạn liên quan việc ban bố thiết quân luật. Ông là tổng thống đương nhiệm đầu tiên của Hàn Quốc bị bắt.Phía ông Yoon đã bác bỏ cáo buộc và không công nhận tính pháp lý của cuộc điều tra, cho rằng CIO không có thẩm quyền.Ông Yoon lấy làm tiếc về quy trình mà ông gọi là "trái phép và vô hiệu lực" liên quan việc ban hành lệnh bắt. "Pháp quyền đã hoàn toàn sụp đổ tại đất nước này. Mặc dù tôi đang đối diện những bất lợi, tôi chân thành hy vọng rằng không công dân nào phải chịu sự bất công trong những vụ án hình sự trong tương lai", ông Yoon, người từng là trưởng công tố viên Hàn Quốc, nói.Ông Yoon cũng cảm ơn những người ủng hộ và nói lời sau cùng trước khi rời khỏi nơi ở: "Tôi sẽ chiến đấu với người dân đến cùng".Hôm 3.1, các nhà điều tra đã thực hiện lệnh bắt nhưng bị các đặc vụ Cơ quan An ninh tổng thống (PSS) và các binh sĩ bảo vệ khu nhà cản trở. Lần này, các nhà điều tra chỉ gặp một chút khó khăn từ những người biểu tình ủng hộ ông Yoon bên ngoài nơi ở của vị lãnh đạo.Ông Yoon Suk Yeol có thể bị tạm giữ trong vòng 48 giờ và các nhà điều tra có thể xin gia hạn thời hạn tạm giữ.
