xoilac1

Nhận định Peugeot 408 sau lái thử, chiếc xe phù hợp với gia đình trẻ

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.

3 năm mới làm xong... 4 trụ cầu

Lenovo Yoga Solar PC Concept là một chiếc laptop tích hợp tấm pin mặt trời, đánh dấu sự trở lại của ý tưởng này sau gần 15 năm do các hạn chế liên quan đến tế bào quang điện trước đây.Yoga Solar PC Concept nặng 1,18 kg và dày chưa đến 15,3 mm, với kích thước tương đương một chiếc laptop 14 inch tiêu chuẩn. Thiết kế sản phẩm không khác biệt nhiều so với dòng Yoga truyền thống của Lenovo, mặc dù vẫn giữ nguyên các thông số kỹ thuật ấn tượng như màn hình OLED, RAM lên đến 32 GB, pin 50,2 WHr và webcam IR 2 MP hỗ trợ Windows Hello.Điểm nổi bật của Yoga Solar PC Concept chính là các tế bào năng lượng mặt trời được tích hợp trong nắp. Lenovo cho biết các tấm pin sử dụng công nghệ Back Contact Cell cho phép đạt hiệu suất chuyển đổi năng lượng mặt trời lên tới 24%. Điều này tương đương với hiệu suất của nhiều hệ thống năng lượng mặt trời gia đình cao cấp. Hơn nữa, Yoga Solar PC còn được trang bị tính năng Dynamic Solar Tracking giúp tự động điều chỉnh cài đặt của các tế bào để tối đa hóa lượng năng lượng thu thập.Theo Lenovo, Yoga Solar PC Concept có thể tạo ra đủ năng lượng để phát 1 giờ video chỉ sau 20 phút dưới ánh nắng mặt trời. Đặc biệt, ngay cả khi ở trong nhà, máy vẫn có khả năng thu thập năng lượng từ mức ánh sáng chỉ 0,3 watt để sạc pin. Để người dùng dễ dàng theo dõi lượng năng lượng thu thập được, Lenovo đã phát triển một ứng dụng riêng.Mặc dù Yoga Solar PC Concept là một ý tưởng đầy hứa hẹn nhưng Lenovo hiện chưa có kế hoạch biến nó thành một sản phẩm thương mại. Tuy nhiên, dựa trên trải nghiệm tại MWC 2025 cho thấy khung máy chắc chắn và bền bỉ, không khác biệt nhiều về công nghệ so với các laptop hiện có trên thị trường. Các ô PV được bảo vệ bởi một lớp kính (hoặc có thể là nhựa do Lenovo chưa xác nhận) giúp mang lại một vẻ ngoài độc đáo.Được biết, một trong những rào cản lớn nhất đối với việc phát triển laptop tích hợp pin mặt trời là sự tiện lợi. Nhiều người có thể thấy việc sử dụng một mảng năng lượng mặt trời độc lập dễ dàng và linh hoạt hơn so với việc tích hợp trực tiếp vào thiết bị. Dù sao đi nữa, Lenovo Yoga Solar PC là một ý tưởng đầy tiềm năng hứa hẹn mở ra tương lai tốt đẹp hơn cho laptop.

Trần Quyết Chiến - Bao Phương Vinh: 'Cặp đôi vàng' của thể thao Việt Nam

Liên quan đến ồn ào của Phạm Thoại, ban tổ chức Miss International Queen Vietnam cho biết sau khi trao đổi, thống nhất đã quyết định hạn chế tối đa sự xuất hiện của nhà sáng tạo nội dung này trong chương trình. Chia sẻ về lý do, đơn vị sản xuất cho hay dù chưa có bất kỳ kết luận nào của cơ quan chức năng, nhưng đây là cách tôn trọng cảm xúc và trải nghiệm của khán giả theo dõi chương trình.Nhà sản xuất chia sẻ thêm “chỉ xin phép để lại những khoảnh khắc Phạm Thoại hỗ trợ tiền mặt hoặc lời hứa giúp học viên, để đảm bảo học viên đó sẽ nhận được quyền lợi như đã cam kết trong quá trình ghi hình và các chi tiết như đưa bảng bình chọn kết quả thắng thua nhằm đảm bảo tính minh bạch trong mỗi tập”. Trước đó, Miss International Queen Vietnam chọn Phạm Thoại vào vị trí Chiếc ghế nhân ái để hỗ trợ cho các học viên khó khăn trong quá trình tham gia khóa đào tạo. Đơn vị sản xuất nói trong đợt ghi hình vừa qua, nhà sáng tạo nội dung quê Hải Phòng đã hoàn thành tốt vai trò này. Song sau những ồn ào, Phạm Thoại xin phép không tham gia ghi hình tiếp tục những đợt sau. Phía ban tổ chức đã đồng ý, thống nhất với điều này. Trước đó, khi ồn ào kêu gọi hỗ trợ bé Bắp nổ ra, Phạm Thoại tổ chức buổi livestream để làm rõ, nhưng làn sóng phản ứng của dân mạng chưa dừng lại. Nhiều người thậm chí còn tràn vào trang chủ Miss International Queen Vietnam - cuộc thi từng giới thiệu có TikToker 9X góp mặt để “tấn công”, đề nghị nhà sản xuất có thái độ quyết liệt trước vụ ồn ào. Có cư dân mạng còn tuyên bố sẽ tẩy chay chương trình nếu có sự xuất hiện của Phạm Thoại. Theo ghi nhận, trong teaser tập phát sóng đầu tiên của Miss International Queen Vietnam, Phạm Thoại gần như vắng mặt. Nhiều người cho rằng đây là động thái của ban tổ chức liên quan đến ồn ào của TikToker quê Hải Phòng. Còn nhớ trong thời điểm vướng phải ồn ào kêu gọi từ thiện, Phạm Thoại phải lên tiếng tuyên bố hủy buổi livestream ngày 28.2. Lý do anh đưa ra là không muốn mọi người hiểu lầm vụ việc là chiêu trò để kéo lượt xem, phục vụ mục đích bán hàng.

Khoang lái Honda CR-V 2024 được thay đổi tương tự phong cách bố trí bảng táp-lô trên "người anh em" Honda Civic mới, tạo cảm giác hiện đại, thể thao hơn. Trang bị tiện nghi cũng đầy đủ hơn với hàng ghế trước chỉnh điện, ghế lái tích hợp chức năng nhớ vị trí. Tùy phiên bản, Honda CR-V 2024 được trang bị màn hình hiển thị thông tin 10,2 inch cho người lái, trong khi màn hình giải trí trung tâm cảm ứng từ 7 - 9 inch, tích hợp hệ thống Honda Connect trên tất cả các phiên bản. Ngoài ra, còn có sạc điện thoại không dây, 8 hộc để cốc, điều hòa tự động tích hợp cửa gió cho hàng ghế sau.

Gờ giữa đường

Trong cuộc phỏng vấn, ông Zelensky cho rằng Ukraine khó tồn tại trước các cuộc tấn công của Nga nếu không được Mỹ giúp đỡ về quân sự.Bên cạnh đó, tổng thống Ukraine nhấn mạnh ông không muốn nghĩ đến việc phải chiến đấu với Nga mà không được Mỹ hỗ trợ và viễn cảnh không còn là đối tác chiến lược của Washington nữa.Cuộc phỏng vấn diễn ra trong bối cảnh chính quyền Mỹ thể hiện ý muốn chấm dứt sớm chiến sự và châu Âu phải đóng vai trò chính trong việc hỗ trợ Ukraine.Phó tổng thống Mỹ J.D. Vance đã gặp Tổng thống Zelensky tại Munich trong ngày 14.2. Tuy nhiên, Reuters đưa tin cuộc gặp kết thúc mà không có công bố nào về thỏa thuận khoáng sản giữa hai nước.Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã đưa ra dự thảo thỏa thuận trong chuyến thăm Kyiv mới đây nhưng phía Ukraine được cho là đã bày tỏ lo ngại về thỏa thuận mang tính một chiều này.Thông báo trên mạng xã hội X, Tổng thống Zelensky cho hay “Các nhóm của chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc về thỏa thuận”, nhấn mạnh đã có cuộc gặp tốt đẹp với Phó tổng thống Vance. Ông Zelensky tuyên bố Ukraine sẵn sàng tiến nhanh hết sức có thể đến nền hòa bình thật sự và được đảm bảo.