Duyên dáng miệt vườn
Chương trình mang đến những thông tin nổi bật về các hoạt động đặc sắc của kỳ Lễ hội năm nay, một lễ hội đặc biệt diễn ra vào dịp chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Chiến thắng Buôn Ma Thuột, giải phóng tỉnh Đắk Lắk (10.3.1975 - 10.3.2025).Chương trình có sự tham dự của ông Nguyễn Tuấn Hà - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, Trưởng ban tổ chức lễ hội; lãnh đạo các sở, ngành liên quan; đại sứ truyền thông Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 - Hoa hậu hoàn Vũ H’Hen Niê và Hoa hậu Đại sứ Du lịch Việt Nam Đinh Thị Hoa, đông đảo khách mời đại diện các cơ quan thông tấn, báo chí trung ương và địa phương tại Hà Nội cùng các đơn vị đồng hành, tài trợ cho Lễ hội. Được mệnh danh là "Thủ phủ cà phê của Việt Nam", Buôn Ma Thuột dẫn đầu cả nước về diện tích, sản lượng cà phê, và là quê hương hạt cà phê Robusta ngon bậc nhất thế giới "đang tạo ra sự bùng nổ trên toàn cầu". Cà phê Robusta Buôn Ma Thuột hiện xuất khẩu đến hơn 100 quốc gia, vùng lãnh thổ, được yêu chuộng tại những cường quốc cà phê như Đức, Italy, Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Tây Ban Nha, Indonesia,… Hình ảnh, thương hiệu cà phê Robusta Buôn Ma Thuột liên tục được quảng bá trên các kênh truyền thông hàng đầu như CNN, Bloomberg, Discovery,… được nhiều tổ chức uy tín chứng nhận về chất lượng, và đạt giải thưởng cao trong các cuộc thi cà phê quốc tế… Theo Bloomberg,"khi Việt Nam và tương lai của cà phê ngày càng gắn kết, tách cà phê tiếp theo của bạn sẽ không bao giờ rời xa những hạt cà phê Robusta của Buôn Ma Thuột". Trong phim The Awakenings of Coffee do hãng thông tấn Warner Bros. Discovery sản xuất, vùng đất Buôn Ma Thuột với văn hóa, hệ sinh thái cà phê độc đáo, đa dạng được nhận định đang "thức tỉnh" trở thành "Thành phố cà phê của thế giới". Đặc biệt, Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột đã trở thành chương trình đặc sắc của ngành cà phê Việt Nam, một lễ hội quốc gia mang tầm vóc quốc tế, góp phần quảng bá thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột và vùng đất Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk ra toàn cầu. Tiếp nối thành công kỳ Lễ hội lần thứ 8 năm 2023, Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 tiếp tục sử dụng thông điệp "Buôn Ma Thuột - Điểm đến của cà phê thế giới" để quảng bá Buôn Ma Thuột - "Thành phố cà phê của thế giới". Đây cũng là hoạt động chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Chiến thắng Buôn Ma Thuột, giải phóng tỉnh Đắk Lắk (10.3.1975 - 10.3.2025). Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 sẽ diễn ra từ ngày 9 đến 13.3.2025 với nhiều yếu tố mới, tính sáng tạo và mang tầm vóc quốc tế, hứa hẹn thu hút đông đảo các khách mời, tổ chức, du khách tham gia.Với chủ đề: "Buôn Ma Thuột - Điểm đến của cà phê thế giới", Lễ hội cà phê năm nay sẽ mang đến một chương trình văn hóa, nghệ thuật cà phê đặc sắc, quy mô, được thể hiện qua nhiều hoạt động mang tính nghệ thuật, sáng tạo, và những câu chuyện giàu cảm xúc về văn hóa cà phê, con người vùng đất Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk. Đây sẽ là dịp đặc biệt để du khách có những trải nghiệm độc đáo về cà phê, cũng như khám phá những điều thú vị về đời sống, văn hóa Tây Nguyên đầy màu sắc. Cùng các hoạt động chính: Lễ Khai mạc, Bế mạc, Lễ hội đường phố, Hội nghị giao thương quốc tế - kết nối, nâng tầm cà phê Việt,… Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 đem đến nhiều hoạt động mới như: Lễ động thổ Nhà máy cà phê năng lượng Trung Nguyên Legend; Cuộc thi sáng tạo nội dung số tuyên truyền Lễ hội cà phê trên môi trường mạng; Hội trại cà phê "Đồng hành, chia sẻ"; Giải đua xe ô tô địa hình quốc tế "Thử thách vượt đại ngàn - Buôn Đôn 2025"… Tại Họp báo Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 (Hà Nội), ông Nguyễn Tuấn Hà - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, Trưởng Ban tổ chức cho biết: "Kim ngạch xuất khẩu cà phê Việt Nam năm 2025 đạt hơn 5,4 tỉ USD, giá cà phê liên tục tăng cao, đưa cà phê vào top 10 mặt hàng xuất khẩu lớn nhất cả nước. Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 là một hoạt động đặc biệt chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Chiến thắng Buôn Ma Thuột, giải phóng tỉnh Đắk Lắk. Lễ hội năm nay có nhiều yếu tố mới, nổi bật tính sáng tạo và hội nhập quốc tế. Trong đó, Ban tổ chức lễ hội đã giao Tập đoàn cà phê hàng đầu Việt Nam Trung Nguyên Legend đảm nhiệm Lễ khai mạc để tạo nên một chương trình Lễ khai mạc giàu tính mới, sáng tạo nhằm nâng cao giá trị cà phê của tỉnh. Một điểm nhấn đặc biệt khác của kỳ lễ hội năm nay trong lĩnh vực xúc tiến đầu tư là sự kiện động thổ Nhà máy Cà phê Năng lượng Trung Nguyên Legend - nhà máy cà phê lớn bậc nhất châu Á, với giá trị đầu tư gần 1.000 tỉ đồng. Với những nét mới đó, kỳ vọng sẽ đem đến một lễ hội cà phê đặc sắc, quảng bá về văn hóa cà phê, con người, tiềm năng thế mạnh của tỉnh, tạo dựng hình ảnh về một Đắk Lắk năng động, phát triển".Đồng thời, với tinh thần sáng tạo, hội nhập, công tác truyền thông Lễ hội được đẩy mạnh trên các nền tảng số cùng sự tham gia của các nhân vật ảnh hưởng, KOLs, KOCs. Cuộc thi sáng tạo nội dung số tuyên truyền Lễ hội cà phê trên môi trường mạng lần đầu tiên được tổ chức đã thu hút đông đảo cộng đồng tham gia. Đại sứ truyền thông của Lễ hội năm nay, cùng Hoa hậu hoàn vũ H’Hen Niê còn có Hoa hậu Đại sứ Du lịch Việt Nam Đinh Thị Hoa tham gia, quảng bá những giá trị đặc sắc của cà phê, văn hóa, con người Buôn Ma Thuột.Tại sự kiện họp báo Lễ hội, Hoa hậu hoàn vũ H’Hen Niê chia sẻ đầy cảm xúc và tự hào: "Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột là dịp lan tỏa tình yêu cà phê, tôn vinh những giá trị đặc sắc của văn hóa Tây Nguyên, và còn là lời tri ân dành cho những người trồng, sản xuất và chế biến cà phê đã đưa hạt cà phê Robusta Buôn Ma Thuột ra toàn cầu. Mong rằng, thông qua lễ hội này sẽ mở ra những cơ hội lớn, đưa cà phê Việt Nam vươn xa hơn nữa trên bản đồ thế giới". Cũng là một người con vùng đất Đắk Lắk, Đại sứ Du lịch Việt Nam Đinh Thị Hoa tự hào gửi lời mời đến những người yêu cà phê: "Hãy đến với Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 - Điểm đến của cà phê thế giới để trải nghiệm những ly cà phê ngon nhất, hòa mình vào những hoạt động đặc sắc và khám phá vùng đất Tây Nguyên tươi đẹp!".Đặc biệt, tính quốc tế hóa của Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 được BTC Lễ hội chú trọng từ nội dung, chất lượng các hoạt động đến thành phần khách mời. Lần đầu tiên, Tổng Giám Đốc Tổ Chức Cà Phê Thế Giới (ICO) - Bà Vanusia Noguiera sẽ tham dự các hoạt động chính: phát biểu chào mừng trong Lễ khai mạc Lễ hội, Lễ động thổ Nhà máy cà phê năng lượng Trung Nguyên Legend và trình bày tham luận "Tình hình thị trường cà phê thế giới, xu hướng tiêu dùng cà phê" tại Hội nghị Kết nối giao thương quốc tế - Kết nối nâng tầm cà phê Việt. Hơn 50 phái đoàn ngoại giao, tổ chức nông nghiệp, hiệp hội - doanh nghiệp cà phê, các đoàn nghệ thuật, báo chí quốc tế… đến từ 5 châu lục cùng tham gia góp phần đưa Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 thực sự trở thành "Điểm đến của cà phê thế giới".Là thương hiệu cà phê hàng đầu sáng nghiệp tại Buôn Ma Thuột, Trung Nguyên Legend tự hào đồng hành cùng sự phát triển của thủ phủ cà phê Việt Nam và sự thành công của các kỳ Lễ hội. Tại Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025, Trung Nguyên Legend tiếp tục phối hợp tổ chức nhiều hoạt động như Lễ hội đường phố, Chương trình nghệ thuật của Lễ khai mạc, Lễ động thổ nhà máy cà phê Trung Nguyên Legend,… nhằm tạo nên kỳ Lễ hội đặc sắc, mang tầm vóc quốc tế. Đây là lần thứ 7, Trung Nguyên Legend được giao tổ chức Lễ hội đường phố. Với sự tham gia của Đại sứ truyền thông, các Hoa hậu, người đẹp, các đoàn nghệ nhân, nông dân, công nhân, sinh viên, nghệ thuật trong nước, quốc tế, các đoàn diễu hành xe hoa từ các địa phương,… Lễ hội đường phố năm nay mang thông điệp về tình yêu cà phê và niềm tự hào về một vùng đất giàu nội lực, hội tụ tinh hoa văn hóa, lịch sử và khát vọng là "Điểm đến của cà phê thế giới". Đặc biệt, sân khấu khai mạc Lễ hội đường phố sẽ diễn ra tại Tượng đài chiến thắng Buôn Ma Thuột - một công trình tiêu biểu của thành phố, hướng tới chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Chiến thắng Buôn Ma Thuột, giải phóng tỉnh Đắk Lắk.Lấy thông điệp "Buôn Ma Thuột - Điểm đến của cà phê thế giới" làm chủ đề, chương trình nghệ thuật của Lễ khai mạc hứa hẹn sẽ để lại những dấu ấn đặc biệt với người yêu cà phê. Chương trình có ba chương "Buôn Ma Thuột - Khát vọng vươn xa", "Buôn Ma Thuột - Hạt vàng đen Robusta" và "Buôn Ma Thuột - Thành phố Cà phê" sẽ là những câu chuyện giàu cảm xúc, hào hùng về nỗ lực phát triển mạnh mẽ của Buôn Ma Thuột trên hành trình 50 năm hòa bình và phát triển để trở thành Thành phố cà phê của thế giới. Với sự tham gia của hơn 1.500 nghệ sĩ, ca sĩ, diễn viên, sinh viên... phần lớn đến từ địa phương tỉnh Đắk Lắk cùng các nghệ sỹ nổi tiếng trong nước, quốc tế. Kết hợp giữa âm nhạc, ánh sáng, nghệ thuật trình diễn cùng không gian sân khấu hóa truyền thống kết hợp hiện đại, đây sẽ là chương trình nghệ thuật đặc sắc tôn vinh giá trị của hạt cà phê Buôn Ma Thuột, con người, vùng đất, tạo dựng hình ảnh về một Đắk Lắk giàu bản sắc, năng động và phát triển. Tại Lễ hội, Nhà máy cà phê năng lượng Trung Nguyên Legend ở Cụm công nghiệp Tân An, TP.Buôn Ma Thuột cũng chính thức được động thổ, tiếp tục hoàn thiện hệ sinh thái cà phê đa dạng của Đắk Lắk. Đây là một dự án trọng điểm, nhằm nâng cao giá trị hạt cà phê Robusta Buôn Ma Thuột, thúc đẩy chế biến sâu cà phê Việt Nam, góp phần xây dựng Buôn Ma Thuột trở thành "Thành phố Cà phê của thế giới", khẳng định vị thế cường quốc cà phê của Việt Nam. Trung Nguyên Legend cũng tham gia nhiều hoạt động, như: Gian hàng Trung Nguyên Legend tại Hội chợ triển lãm chuyên ngành cà phê; Hội nghị Kết nối giao thương quốc tế; Ngày hội cà phê miễn phí; và đóng góp nhiều điểm đến như Bảo tàng Thế giới Cà phê, Thành phố cà phê, Làng cà phê, cụm du lịch sinh thái thác Dray Nur - Gia Long, tour du lịch trải nghiệm, tour Cà Phê Thiền…Công tác truyền thông cho Lễ hội cũng được Trung Nguyên Legend phối hợp đẩy mạnh trên diện rộng. Từ năm 2023, tập đoàn đã hợp tác cùng các hãng thông tấn hàng đầu thế giới Warner Bros. Discovery, CNN, Bloomberg… thực hiện những bộ phim đặc sắc phát sóng toàn cầu, quảng bá thành phố Buôn Ma Thuột, Lễ hội cà phê cùng nét đẹp văn hóa, con người nơi đây. Trong đó, phim "The Awakenings of Coffee" (Con đường thức tỉnh từ cà phê) do Warner Bros. Discovery và Trung Nguyên Legend hợp tác sản xuất, tôn vinh giá trị hạt cà phê Robusta Buôn Ma Thuột qua triết lý Cà phê Đạo do Nhà sáng lập - Chủ tịch Đặng Lê Nguyên Vũ sáng tạo, đã và đang được phát sóng trên kênh Discovery toàn cầu từ tháng 12.2024 đến hết tháng 3.2025. Gần ba thập kỷ Trung Nguyên Legend luôn tiên phong nhận lãnh sứ mệnh khẳng định thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột và nâng cao giá trị ngành cà phê Việt Nam đúng với vị thế vốn có của ngành, của quốc gia. Sự đồng hành của Trung Nguyên Legend tại Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 tiếp tục khẳng định vị thế, sự cam kết của thương hiệu trong nỗ lực xây dựng Buôn Ma Thuột trở thành "Thành phố cà phê của thế giới", tạo nên những bước tiến vượt bậc cho ngành cà phê Việt Nam, hướng tới "nâng cao giá trị ngành cà phê Việt Nam, không chỉ là một thức uống thông thường mà ở tầm mức cà phê văn hóa, cà phê nghệ thuật, cà phê tinh thần đến cà phê triết đạo". Chủ đề "Buôn Ma Thuột - Điểm đến của cà phê thế giới"Thời gian: Từ ngày 9.3.2025 đến ngày 13.3.2025…, cùng nhiều hoạt động hấp dẫn khác diễn ra xuyên suốt, mang đến cho du khách những trải nghiệm đặc sắc về cà phê, văn hóa và nghệ thuật tại lễ hội.Giải pháp nào cho sẹo lồi ở vùng da co kéo, thường xuyên vận động?
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Tiêu thụ xe máy gấp 2,8 lần Việt Nam, Indonesia dẫn đầu khu vực Đông Nam Á
Tỉ lệ tăng
Ngày 3.3, Công an Hà Nội đã thông tin về chức năng, nhiệm vụ của 30 cơ sở công an thành phố tại các quận, huyện, thị xã.Theo Công an Hà Nội, từ ngày 1.3, cơ quan này đã chấm dứt hoạt động của 30 công an cấp huyện; các chức năng nhiệm vụ của cấp này được chuyển giao về cấp công an thành phố và công an cấp xã.Xuất phát từ tính chất, tầm quan trọng và đặc thù của Hà Nội, Đảng ủy và Ban giám đốc Công an Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị chức năng nghiên cứu triển khai cơ sở công an thành phố tại địa bàn 30 quận, huyện, thị xã và chính thức triển khai từ ngày 1.3.Theo đó, cơ sở Công an Hà Nội được đặt tại trụ sở công an cấp huyện trước đây để tận dụng hạ tầng vật chất, trang thiết bị tránh lãng phí và tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại của người dân trong giải quyết các công việc thuộc thẩm quyền của Phòng chức năng công an thành phố cũng như việc tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm, phản ánh kiến nghị của nhân dân. Công an Hà Nội cho hay, các phòng chức năng của công an thành phố sẽ bố trí tổ địa bàn gồm lãnh đạo phòng, chỉ huy cấp đội và cán bộ, chiến sĩ thuộc phòng trực tiếp về đóng quân, làm việc tại cơ sở công an thành phố để thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự theo chức năng, nhiệm vụ trên địa bàn quận, huyện, thị xã.Đồng thời hướng dẫn, chỉ đạo công an cấp xã trong công tác chuyên môn, nghiệp vụ cũng như phối hợp giải quyết các vụ việc an ninh trật tự phát sinh; góp phần nâng cao hiệu quả công tác nắm tình hình, quán xuyến toàn diện địa bàn của các phòng thuộc Công an Hà Nội.Công an Hà Nội khẳng định cơ sở công an thành phố không phải là một cấp công an thuộc hệ thống tổ chức bộ máy của Công an Hà Nội mà là cơ chế quản lý, điều hành chung, phối hợp, gắn kết chặt chẽ các lực lượng tại địa bàn quận, huyện, thị xã; hoạt động theo quy chế chung.Theo Công an Hà Nội, mỗi cơ sở sẽ do 1 lãnh đạo Phòng Tham mưu Công an Hà Nội làm Trưởng cơ sở và thực hiện chức năng giúp việc cho Ban giám đốc Công an Hà Nội từ đó kiểm tra, đôn đốc, điều hành, duy trì hoạt động chung của cơ sở, điều phối lực lượng trong tình huống cần huy động các tổ địa bàn; duy trì công tác trực ban, trực chiến, trực chỉ huy của các tổ địa bàn tại cơ sở theo đúng quy định."Đây là biện pháp, giải pháp sáng tạo, linh hoạt và cần thiết trong giai đoạn chuyển tiếp, bàn giao các nhiệm vụ của công an cấp huyện trước đây nhưng vẫn bảo đảm không phát sinh khâu trung gian; mọi công tác của tổ địa bàn đều được điều hành, trực tiếp từ các phòng chức năng, là "cánh tay nối dài" của các phòng bám sát địa bàn 24/7, sẵn sàng giải quyết các vụ việc ngay từ cơ sở", Công an Hà Nội cho hay.
TP.HCM: Hoang tin hai thanh niên bắt cóc trẻ em ở quận Bình Tân
Buổi gặp gỡ báo chí vừa qua của nghệ sĩ thị giác Phạm Tuấn Ngọc nằm trong chuỗi workshop Trải nghiệm phòng tối (Noirfoto darkroom) thuộc khuôn khổ cuộc thi ảnh đen trắng Noirfotocontest2024, để tìm ra top 25 tác phẩm giới thiệu trong triển lãm Sparkles - Những màu lấp lánh (13 - 28.4.2024 tại Bảo tàng Quang San).
