Lật lại hồ sơ vụ đắm tàu Wilhelm Gustloff: Sự lãng quên kỳ lạ
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Liên hoan quốc tế võ cổ truyền Việt Nam lần thứ 8
VinFast VF 7 ra đời là mảnh ghép hoàn hảo cho dải sản phẩm SUV thuần điện của hãng xe Việt Nam. Có kích thước xếp vào phân khúc C, VinFast VF 7 phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng, đáp ứng nhiều nhu cầu hơn so với "đàn anh" VF 8 hay VF 9 vốn có kích thước to lớn hơn.
Thấy dị vật trong món ăn, sao nhiều người chọn ‘bóc phốt’ lên mạng xã hội?
Một trong những tài tử được săn đón nhất Hollywood - Leonardo DiCaprio - cuối cùng cũng phá vỡ quy tắc hẹn hò "dưới 25 tuổi" khi sánh đôi cùng Vittoria Cerreti.Trong nhiều năm qua, Leonardo DiCaprio (51 tuổi) hiếm khi hẹn hò với phụ nữ nào trên 25 tuổi.Mặc dù nam diễn viên Hollywood chưa bao giờ xác nhận quy tắc này, nhưng người hâm mộ luôn nhận thấy các mối quan hệ lãng mạn của anh kết thúc khi người tình đạt đến tuổi 25.DiCaprio hẹn hò với Bar Refaeli cho đến năm 2010, lúc đó cô 25 tuổi. Sau đó nam diễn viên này quen với Kelly Rohrbach đến năm 2015, cũng là thời điểm cô 25 tuổi.Anh cũng hẹn hò với Nina Agdal từ năm 2016 đến năm 2017, đúng năm cô đón sinh nhật lần thứ 25 của mình.Tuy nhiên Leonardo DiCaprio khiến người hâm mộ bất ngờ khi anh hẹn hò với siêu mẫu Ý Vittoria Ceretti (27 tuổi). Người mẫu này từng kết hôn với DJ người Mỹ gốc Ý Matteo Milleri (36 tuổi).Nhiều đồn đoán cho rằng lý do quan trọng khiến DiCaprio phá vỡ nguyên tắc hẹn hò của mình đó là: Cerreti không vội vàng tiến tới hôn nhân lần nữa.Theo nguồn tin của Daily Mail, việc Ceretti không vội vàng kết hôn lần nữa đã giúp mối quan hệ của cô với ngôi sao hạng A này tiếp tục mặc dù cô đã ngoài 25 tuổi.Nguồn tin cho biết thêm: "Với những mối quan hệ trước đây, Leonardo cảm thấy có một áp lực nhất định khi phải nói về chuyện kết hôn, nhưng giờ đây không cần phải vội thay đổi những gì anh và Vittoria đang có. Cô ấy là người bạn gái thực sự mà anh ấy từng có. Vittoria khiến anh ấy cảm thấy được yêu thương thực sự. Cả hai đều trân trọng những gì họ có. Vittoria hiểu rằng lịch làm việc của anh ấy có thể thay đổi và cô không bao giờ tỏ ra ghen tuông".Là một trong những diễn viên nổi tiếng, Leonardo DiCaprio luôn được nhiều phụ nữ vây quanh, dù là ở phim trường hay thậm chí trên du thuyền khổng lồ trị giá hàng triệu USD nhưng may mắn thay, đó không phải là vấn đề đối với bạn gái của anh.Nguồn tin nói thêm: "Leonardo rất trân trọng điều đó. Điều quan trọng với anh ấy là có cuộc sống riêng bên cạnh Vittoria, người cũng luôn tập trung vào sự nghiệp và thành công của riêng mình. Mọi chuyện diễn ra suôn sẻ, và bạn bè tin rằng siêu mẫu sẽ là người phù hợp, vì cô ấy không ép buộc anh kết hôn".Năm 2016, Leonardo DiCaprio từng chia sẻ về ý định kết hôn với tạp chí Parade. Anh nói: "Sự thật là bạn không thể dự đoán được hôn nhân. Bạn không thể lên kế hoạch cho nó. Nó chỉ xảy ra khi chín muồi".
Messi giúp Inter Miami sớm dẫn trước tỷ số 1-0 ngay phút thứ 5 khi có pha kiến tạo đẹp mắt cho cầu thủ Tomas Aviles ghi bàn. Nhưng chính Tomas Aviles sau đó lại nhận thẻ đỏ trực tiếp ở phút 23 vì pha phạm lỗi với đối phương ngay trước vòng cấm, khiến đội nhà rơi vào tình thế đầy gian nan.Tận dụng cơ hội chơi hơn người và hưởng quả phạt thuận lợi, cầu thủ Mitja Ilenic ghi bàn gỡ hòa tỷ số 1-1 cho New York City FC ở phút 26. Vào hiệp 2, đội khách tiếp tục gây sức ép và sớm có bàn vươn lên dẫn lại tỷ số 2-1 do công Alonso Martinez ghi phút 55.Phải nhờ đến những nỗ lực không biết mệt mỏi của Messi, cho đến tận những phút đá bù giờ đầy nghẹt thở, danh thủ người Argentina cuối cùng cũng đã mang lại thành quả ngọt ngào cho Inter Miami. Trong đó, Messi đã thực hiện pha kiến tạo thứ 2 trong trận thành bàn giúp cầu thủ Telasco Segovia lập công gỡ hòa tỷ số 2-2 phút 90+10.Cuối trận, Messi nhận 1 thẻ vàng ở phút bù giờ 90+15, do những tranh cãi gay gắt với trọng tài. Trong đó, gồm tình huống phạt thẻ đỏ cầu thủ Aviles được cho quá nặng tay, bỏ qua của Inter Miami 1 quả phạt đền trong hiệp 2 sau khi đã kiểm tra VAR…Messi và đồng đội từ chỗ có khởi đầu tưởng như mơ, thì lại trở nên vô cùng khó khăn do thi đấu thiếu người từ sớm. HLV Mascherano cũng phải có những sự thay người từ rất sớm, khi tiền đạo tân binh Fafa Picault rời sân ngay phút thứ 10 vì chấn thương để Robert Taylor vào thay.Messi thi đấu rất cố gắng kể từ lúc Inter Miami chơi thiếu người. Tuy nhiên, một mình danh thủ 37 tuổi này không thể làm thay đổi tình thế, dù anh cũng liên tiếp tạo ra các cơ hội cũng như tìm kiếm hy vọng thông qua các quả sút phạt sở trường. Hàng thủ và thủ môn Matt Freese của New York City FC thi đấu rất chắc chắn để hạn chế mọi "ma thuật" từ Messi.Một phần nữa, đồng đội thân thiết của Messi, tiền đạo kỳ cựu Suarez có một ngày thi đấu dưới sức do ảnh hưởng thể lực. Còn Jordi Alba và Busquets luôn gặp nhiều khó khăn bởi sự đeo bám rất sát sao của các cầu thủ New York City FC. Phải đến những phút bù giờ, từ những nỗ lực không biết mệt mỏi của Messi mới giúp Inter Miami giành lại 1 điểm ngay trên sân nhà.Sau trận mở màn mùa giải MLS, Messi và Inter Miami chuẩn bị gặp lại đối thủ Sporting Kansas City ở trận lượt về vòng 1 giải CONCACAF Champions Cup, cũng trên sân nhà lúc 8 giờ ngày 26.2 (lượt đi Inter Miami thắng tỷ số 1-0).
Những tấm lòng vàng 3.6.2022
Trước khi màn chạm trán trên sân Thống Nhất diễn ra, CLB TP.HCM và HAGL đang bám sát nhau trên bảng xếp hạng. Sau 14 trận đã đấu, CLB HAGL đang có 17 điểm, xếp thứ 9. Trong khi đó, CLB TP.HCM kém HAGL một điểm và đứng vị trí thứ 11. Với việc chỉ hơn nhóm "cầm đèn đỏ" lần lượt 4 và 3 điểm, cả HAGL lẫn TP.HCM đều hiểu hơi nóng đã phả ngay sau lưng của họ. Chính vì thế, trận đấu giữa 2 đội được đánh giá không khác gì trận cầu "6 điểm", có thể ảnh hưởng nhiều đến cuộc đua của nhóm dưới.Đáng chú ý, trước trận đấu này, tương lai của ngôi sao phía CLB HAGL là Minh Vương vẫn đang là dấu hỏi lớn. Tiền vệ sinh năm 1995 được đồn đoán sẽ chia tay CLB HAGL trong kỳ chuyển nhượng giữa mùa V-League 2024 - 2025 để tìm thử thách mới. Bất chấp điều đó, Minh Vương vẫn được ban huấn luyện CLB HAGL tin tưởng và xếp đá chính.Ở chiều ngược lại, CLB TP.HCM chọn lối đá tấn công ngay sau tiếng còi khai cuộc. Các học trò của HLV Phùng Thanh Phương triển khai đa dạng các miếng đánh như sút xa, chuyền dài và cả những quả tạt từ hai biên. Phút thứ 8, Joao Pedro tung cú đá căng từ khoảng cách gần 25 m nhưng rất may cho HAGL là thủ thành Vũ Hải đã chơi tập trung và cản phá thành công.Tuy nhiên, Joao Pedro cũng không cần phải tiếc nuối quá lâu vì ở tình huống phạt góc 1 phút sau đó CLB TP.HCM đã tìm được bàn mở tỷ số. Cầu thủ mang về niềm vui cho đội chủ nhà là hậu vệ Mạnh Cường với tình huống đánh đầu cận thành chính xác.Sau bàn mở tỷ số, “Chiến hạm đỏ” vẫn giữ sự chủ động và dồn ép CLB HAGL lùi sâu về sân nhà. CLB TP.HCM không vội tấn công mà thi đấu chậm rãi nhằm kéo giãn đội hình của HAGL. Những phút cuối hiệp 1, CLB TP.HCM có thêm 2 cơ hội ăn bàn nhưng các chân sút của đội chủ nhà lại dứt điểm thiếu chính xác.Bị dẫn bàn, CLB HAGL thay đổi lối chơi, nỗ lực tấn công trong hiệp 2. So với hiệp 1, đội khách cầm bóng đến 60% và liên tục dồn ép CLB TP.HCM trong khoảng 20 phút đầu. Các học trò của HLV Lê Quang Trãi chủ yếu sử dụng những quả tạt bổng, tận dụng khả năng không chiến tốt của những ngoại binh như Brandao, Marciel. Dù vậy, hàng thủ CLB TP.HCM vẫn thi đấu tập trung và không gặp nhiều khó khăn để hóa giải.Với cá nhân Minh Vương, tiền vệ của CLB HAGL có hiệp 2 thi đấu đầy nỗ lực. Cầu thủ mang áo số 10 tích cực di chuyển và cũng thường xuyên thực hiện những cú sút xa. Phút 75, Minh Vương tung cú sút cực căng, sát vòng cấm của CLB TP.HCM nhưng đáng tiếc bóng lại đi ra ngoài.Bên kia chiến tuyến, CLB TP.HCM chọn lối đá phòng ngự phản công ở hiệp 2. HAGL chơi chậm, tung những cầu thủ có thiên hướng phòng ngự như Thanh Long, Lâm Thuận vào sân. Tỷ số 1-0 cũng được thầy trò HLV Phùng Thanh Phương giữ đến hết trận.Thắng tối thiểu ở trận cầu quan trọng với HAGL, CLB TP.HCM có 19 điểm, vươn lên đứng thứ 8. Trong khi đó, CLB HAGL có 17 điểm, rơi xuống vị trí thứ 10. Đáng nói hơn, đây đã là trận thua thứ 3 trong 4 trận gần đây nhất của đội bóng phố núi.Gần đây, rộ lên thông tin PVF-CAND chiêu mộ Minh Vương bằng khoản tiền chuyển nhượng "khổng lồ". Sau trận đấu vòng 15, Minh Vương chia sẻ: "Trong thời gian này, tôi vẫn cố gắng tập trung, rất tập trung cho HAGL".FPT Play - Đơn vị duy nhất phát sóng trọn vẹn LPBank V.League 1-2024/25, tại https://fptplay.vn
