Thu hồi dự án 'treo' để dân bớt khổ
Tôi sinh ra trong một miền quê nghèo thuộc huyện biên giới tỉnh Bình Phước, cách TP.HCM khoảng 170 km. Nơi đó, chỉ thấy rừng cao su bạt ngàn và công việc chính của của ba mẹ tôi là công nhân cạo mủ cao su. Những dòng chảy từ cây mà người ta hay gọi là vàng trắng, đã nuôi tôi khôn lớn như ngày nay. Ba mẹ tôi đi cạo mủ ở nông trường thường sẽ dậy lúc 2 giờ sáng (vì lúc đó có mủ nhiều nhất, ba tôi nói vậy). Tới mùa mủ cao su về nhiều, ba mẹ tôi sẽ dậy sớm hơn. Cuộc sống của những người công nhân cạo mủ cao su thời ấy hầu như không ngủ, rời nhà từ 1 - 2 giờ sáng là bình thường. Tiếng leng keng va chạm của cà mèn, dao cạo và ánh sáng le lói phát ra từ ngọn đèn dầu, thứ ánh sáng duy nhất giúp ba mẹ chuẩn bị đồ nghề để đi làm việc, in sâu trong ký ức tuổi thơ tôi. Có hôm tôi hỏi sao ba không cắm bình lên cho sáng, dễ chuẩn bị đồ đi làm, ba tôi nói dành bình để dùng lúc buổi tối về thắp và xem tin tức trên tivi. Năm 2008, có thể bạn không tin, xóm nhỏ ở xã khu vực biên giới này vẫn chưa có điện.Xóm tôi cách trung tâm xã 4 km, nhà không xa lắm so với các bạn cùng lớp, nhưng lại nằm cuối xã, giáp với xã khác, cách nhà tôi mấy chục mét xóm khác có điện xài, xóm tôi lúc đó đang dùng bình ắc quy. Có thể mọi người quên bình ắc quy hình dáng như thế nào, nhưng với lứa 9X như chúng tôi và các thế hệ trước thì bình ắc quy tại gia đình cùng quê như kho báu trong nhà. Nhà tôi có hai bình ắc quy, một cái ở nhà trên một cái ở nhà dưới, mỗi bình xài được khoảng hai ngày. Hôm nào xem gần hết bình thì bóng đèn trong nhà chớp nháy như rạp xi nê, chiếc tivi đen trắng cứ nhảy sọc sọc. Lúc đó, kinh nghiệm là phải nhổ dây đen dây đỏ ra cắm lại, đổi qua đổi lại đủ kiểu mới mong muốn còn một chút điện để xem, còn hết thật sự thì coi như hôm đó đi ngủ sớm. Sáng dậy, mẹ chở tôi ra trung tâm xã đèo thêm 2 cái bình để sạc điện. Cả xã chỉ có một chỗ sạc duy nhất, cô Khum (chủ tiệm sạc bình) hay hỏi mẹ tôi lúc nào điện lưới mới vào hả cô? Mẹ chỉ cười vì biết lúc nào đâu mà trả lời. Gửi bình sạc tới chiều, mẹ lại ra lấy. Cứ thế thời gian trôi qua, tôi học cấp 1 rồi cấp 2 cấp 3. Lớn hơn, tôi tự chở bình ra cho cô Khum sạc. Dần dần, lượng bình sạc tại tiệm cũng ít dần, chủ yếu các bác tài xế xe tải chạy đường dài và tôi cũng nghe nói sẽ không còn sạc bình nữa tại không có lời.Rồi xóm tôi cũng có điện, điện lực thông báo sẽ lắp điện cho xóm tôi, năm đó tôi học lớp 11. Trời ơi, cả xóm tôi vui mừng khôn xiết. Mọi người tranh thủ đi chợ huyện mua bóng đèn, nhà khá giả hơn thì sắm tivi mới luôn, trông ai cũng phấn khởi. Các chú thợ điện vào khoan mấy cái lỗ sâu ơi là sâu, lâu lâu có mấy con nhái nhảy vào sống. Từng cuộn dây cáp tròn cao hơn cả đầu bọn nhóc trong xóm, các trụ điện mới tinh xếp chồng lên nhau, trở thành nơi chúng tôi tụ họp mỗi tối. Còn nhớ, nhà tôi cách trụ điện chỉ 7 mét, các chú thợ điện làm cho nhà tôi sợi dây "bự chảng" cách điện, lắp điện tới nhà nào thì ai cũng chuẩn bị nước, bánh kẹo đãi các chú. Ngoại tôi cười sảng khoái, vừa đi vừa bê ca nước chanh khổng lồ ra tận chỗ ngồi nghỉ của các anh thợ điện giải khát. Xóm tôi vào những hôm đó như ngày hội, tiếp xúc với điện thì mọi người đã từng dùng nhưng trực tiếp trong nhà mình thì đó là cảm xúc khó tả. Lúc hòa vào lưới điện, mẹ tôi bật công tắt, bóng đèn sáng lên thật chói mắt. Nó sáng hơn phải gấp mấy lần đèn bình nhà tôi xài lúc trước. Đêm đó, ba mẹ tôi không ngủ, mẹ bảo háo hức quá ngủ không được, mà tắt đi thì tiếc! Khi viết những dòng này, cảm xúc trong tôi vẫn còn nguyên vẹn, thật khó tả bằng lời.Tất nhiên, từ hôm đó, mẹ tôi không cần phải chở bình đi sạc nữa. Tôi có đèn học mới tinh và quan trọng là không sợ hết bình vào mỗi tối. Rồi tivi màu, tủ lạnh, máy giặt dần dần xuất hiện trong xóm tôi làm cho cuộc sống văn minh hơn hẳn. Ba mẹ tôi hết lọ mọ đêm khuya, những ánh đèn rọi vào cây cao su thêm sáng hơn, công việc cạo mủ cũng nhanh hơn, ánh sáng làm tránh những động vật nguy hiểm về đêm.Lúc đó, tôi nghe được là nhà nước hỗ trợ miễn phí tiền lắp đặt điện cho xóm, khoảng vài triệu một hộ. Giờ đời sống của người dân khá giả hơn trước nên thấy số tiền nhỏ, nhưng ngày đó là một số tiền rất lớn cho các gia đình trong xóm. Nhờ có điện cuộc sống thay đổi, mọi người tiếp cận được thông tin báo đài, văn hóa giải trí cao hơn trước. Tất cả là bước ngoặt trong cuộc sống vậy, đâu đó, cảm nhận như cuộc sống của những người dân quê mùa, chất phát, hiền hòa trong xóm được lật sang trang mới.Sau này, lúc tôi vào đại học, một ngày cuối tuần, mẹ gọi lên bảo giờ xóm mình có cả dây mạng, truyền hình cáp quang… không thiếu thứ gì.Mỗi lần về thăm quê vào những kỳ nghỉ, thỉnh thoảng bước đi trên con đường xóm nhỏ, tôi bất giác nhìn những gốc cột điện năm xưa, vẫn nét chữ ấy không phai mờ, ký ức ùa về hình ảnh những người bạn thơ ấu ngồi hát nghêu ngao trên những hàng cột điện chờ cắm xuống đất. Những đêm trăng, những cột điện chưa kịp trồng đó như những chiếc ghế đá công viên mà nhiều người ra ngồi hóng mát... chờ điện về. Nay tôi vẫn còn giữ cục sứ cách điện (bị vỡ thế là chú thợ điện cho tôi luôn) như là kỷ niệm đẹp về tuổi thơ khó khăn nhưng đẹp đẽ của mình.Viết những dòng này, tôi muốn gửi lời tri ân đến ngành điện, các chú thợ điện miền Nam ngày ấy, đồng thời chia sẻ những hoài niệm đẹp đến những người thân, các cô chú trong xóm nhỏ ngày ấy.Cuộc thi viết "50 năm thắp sáng niềm tin" có tổng giải thưởng lên đến 100 triệu đồng.- Nhận bài thi đến hết ngày 30.4.2025.- Email: 50namdienmiennam@thanhnien.vn. Mời quý bạn đọc xem thể lệ cuộc thi trên thanhnien.vn hoặc evnspc.vnBan tổ chức nói gì việc Lễ hội ẩm thực Việt toàn thấy bán cá viên chiên
Lực lượng Không gian Mỹ ngày 20.2 công bố bức ảnh mà phi thuyền X-37B chụp lần đầu tiên từ không gian. Bức ảnh được chụp sau khi phi thuyền được phóng lên trong sứ mệnh thứ 7 vào cuối năm 2023.Theo trang Business Insider, trong quá trình thử nghiệm trong quỹ đạo hình ê-líp, X-37B đã chụp ảnh Trái đất từ phía trên châu Phi.Từ khi được phóng lên, X-37B đã thử nghiệm nhiều công nghệ tương lai trong lĩnh vực không gian và lần đầu thử nghiệm điều chỉnh vị trí trong quỹ đạo với lượng nhiên liệu tối thiểu.Theo Business Insider, dự án X-37 ban đầu được Cơ quan Hàng không Không gian Mỹ (NASA) giao cho Boeing phát triển nhưng sau đó giao lại cho Cơ quan các dự án nghiên cứu phòng thủ tiên tiến (DARPA) vào năm 2004 và được liệt vào diện dự án bí mật quân sự.Năm 2006, Không quân Mỹ công bố phát triển phi thuyền X-37B, được thiết kế để hoạt động trong quỹ đạo với vận tốc gần 28.163 km/giờ trong 270 ngày. X-37B được phóng lên bằng tên lửa đẩy và tự hoạt động trong không gian dài ngày trước khi trở về Trái đất và hạ cánh như máy bay.Trong 7 sứ mệnh, X-37B đã thực hiện nhiều nhiệm vụ như thử nghiệm vật liệu trong môi trường không gian hay phóng vệ tinh nhỏ.Chiếc X-37B đầu tiên được phóng vào quỹ đạo vào tháng 4.2010 và hoạt động trong 225 ngày trước khi trở về Trái đất. Năm 2020, sứ mệnh thứ 6 của X-37B được triển khai và phi thuyền đã ở trong không gian 908 ngày, mức kỷ lục.Sứ mệnh lần 7 được phóng vào tháng 12.2023 bằng tên lửa đẩy Falcon Heavy của SpaceX. Mục tiêu của nhiệm vụ này là thử nghiệm các công nghệ nhận thức lĩnh vực không gian tương lai và phân tích tác động của phóng xạ lên hạt giống trong các chuyến du hành không gian, cùng một số nhiệm vụ khác.Đã có nhiều đồn đoán về mục đích của dự án phi thuyền tuyệt mật này, với một số ý kiến cho rằng X-37B có thể là phi thuyền trang bị vũ khí không gian hoặc là công cụ tình báo, do thám từ không gian.
'Soái ca' Việt kiều VBA nói gì về cơ hội khoác áo đội tuyển Việt Nam?
Theo WCCF Tech, thị trường thiết bị gập dự kiến sẽ đón nhận một 'ông lớn' mới vào năm 2026, đó là Apple. Thông tin này đã khiến các đối thủ như Samsung không thể không dè chừng. Tuy nhiên, điều khiến giới công nghệ tò mò nhất chính là thiết bị gập đầu tiên của Apple sẽ là iPhone, iPad hay một sản phẩm hoàn toàn mới?Bản tin Power On của nhà báo Mark Gurman không tiết lộ cụ thể loại thiết bị gập mà Apple sẽ ra mắt. Ông chỉ dùng từ 'thiết bị', khiến mọi đồn đoán càng thêm phần sôi nổi. Vẫn chưa rõ nhà báo này đang cố tình tạo ra sự tò mò để thu hút độc giả, hay chính ông cũng chưa nắm rõ thông tin chi tiết.Trong khi tương lai của iPhone gập còn bỏ ngỏ do những vấn đề về nếp gấp trên màn hình và Mac gập được dự đoán phải đến năm 2027 - 2028 mới xuất hiện, thì iPad gập lại nổi lên như ứng cử viên sáng giá nhất.iPadOS ngày càng được hoàn thiện với khả năng hỗ trợ bàn phím và chuột, biến iPad thành một công cụ làm việc hiệu quả. Màn hình lớn của iPad khi mở rộng cũng mang lại trải nghiệm tuyệt vời cho người dùng.Trước đó, có thông tin cho rằng iPhone gập sẽ có camera kép và màn hình trong 12 inch, trong khi Mac gập sẽ có màn hình 18,8 inch. Tuy nhiên, tất cả vẫn chỉ là tin đồn.Việc Apple tham gia thị trường thiết bị gập là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải chờ đến năm 2026 để biết được 'con át chủ bài' đầu tiên của Apple trong cuộc đua này là gì.
"Chúng tôi vui mừng khi giới thiệu Grok 3, sản phẩm có khả năng vượt trội hơn Grok 2 gấp nhiều lần trong thời gian rất ngắn", tỉ phú Elon Musk chia sẻ tại buổi ra mắt Grok 3, được phát trực tiếp trên mạng xã hội X vào đầu tuần này.Grok 3 có "sức mạnh tính toán gấp 10 lần" so với bản tiền nhiệm. Lần này, đội ngũ kỹ sư xAI dùng thêm bộ dữ liệu đào tạo mở rộng, trong đó có hồ sơ từ các vụ kiện tại tòa án. Quá trình tiền huấn luyện vừa được hoàn thành vào đầu tháng. "Chúng tôi cải thiện mô hình mỗi ngày. Bạn sẽ cảm nhận được sự thay đổi rõ ràng mỗi 24 giờ", Musk nói. Theo tỉ phú, Grok 3 có thể lập trình game, xử lý các câu hỏi khoa học ở cấp độ tiến sĩ. Chatbot này cũng đang được dùng trong nội bộ xAI, giúp tiết kiệm hàng trăm giờ lao động. Trong các bài thử nghiệm ban đầu, Grok 3 có sức mạnh vượt trội so với mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) GPT-4o của OpenAI, Gemini của Google và V3 của DeepSeek. Đáng chú ý, chatbot của Musk còn có khả năng "lý luận nâng cao".Theo giải thích của các kỹ sư xAI, mô hình lý luận nâng cao của họ nhằm trả lời các câu hỏi phức tạp bằng cách chia nhỏ các hướng dẫn thành nhiều nhiệm vụ nhỏ hơn. AI sẽ tìm cách tự kiểm tra, đối chiếu thông tin thực tế trước khi đưa ra giải pháp, từ đó có thể đạt được kết quả tốt nhất. Các đối thủ như OpenAI, DeepSeek và Google cũng đã phát triển những mô hình tương tự. Grok 3 có hai cấp độ lý luận là Think và Big Brain. Ở cấp độ đầu tiên, chatbot sẽ hiển thị lý luận khi hiển thị các yêu cầu. Trong khi Big Brain yêu cầu các tác vụ phức tạp, cần nhiều sức mạnh tính toán hơn. Theo Musk: "AI tốt nhất phải suy nghĩ như con người. Nó phải tư duy về tất cả phương án khả thi, tự vấn, tìm tất cả giải pháp, sau đó lặp lại quy trình và tìm ra câu trả lời dựa trên những nguyên tắc cơ bản nhất. Đó là khả năng rất quan trọng".Ngoài ra, nhóm kỹ sư của xAI cũng giới thiệu "công cụ tìm kiếm thế hệ tiếp theo" - Deep Search. Musk gọi đây là "AI có thể truy vấn chân tướng mọi sự thật". Các phiên bản tìm kiếm trước đó của xAI đã bị chỉ trích vì phát tán thông tin sai lệch về bầu cử Mỹ, cho phép đưa ra các hình ảnh tạo sinh phản cảm, gây tranh cãi. Tỉ phú Elon Musk tiết lộ thêm rằng chatbot Grok sẽ sớm có tính năng giọng nói tổng hợp tương tự chế độ giọng nói nâng cao của ChatGPT. xAI cũng có kế hoạch mở mã nguồn Grok-2 trong những tháng tới.Grok 3 sẽ sẵn sàng phục vụ những người đăng ký X Premium Plus với giá khởi điểm 40 USD (khoảng 1 triệu đồng) mỗi tháng. Trước đó vào cuối năm ngoái gói cao cấp trên X tăng giá từ 16 USD lên 22 USD. xAI cũng giới thiệu một gói đăng ký mới là SuperGrok cho phép người dùng được truy cập sớm các tính năng mới nhất của chatbot. Dự kiến, gói này có giá 30 USD một tháng.Tuần trước, tại Hội nghị thượng đỉnh chính phủ thế giới diễn ra ở Dubai (UAE), ông Musk đã gọi Grok 3 là mô hình AI "thông minh đến đáng sợ" nhờ lượng dữ liệu tổng hợp dùng để đào tạo. Được biết, tỉ phú Musk là người thường xuyên cảnh báo về những nguy hiểm tiềm tàng của AI. Ông cùng Sam Altman là những nhà sáng lập đầu tiên của OpenAI. Sau những tranh cãi về cách vận hành, Musk rời tổ chức rồi thành lập xAI vào năm 2023 - khi ChatGPT của OpenAI đã làm mưa làm gió khắp thế giới. CEO Tesla cũng liên tục chỉ trích công ty cũ vì đã "hoạt động vì lợi nhuận", trái với lý tưởng ban đầu. Từ đó Musk và Sam Altman liên tục vướng vào các cuộc tranh cãi, kiện tụng. Gần đây, Musk tiếp tục đề nghị mua lại OpenAI với giá 97,4 tỉ USD nhưng bị từ chối. Trong khi đó xAI cũng liên tục đạt được nhiều thành tựu trong thời gian ngắn. Công ty có "siêu máy tính Colossus " để đào tạo AI. Năm ngoái họ tiết lộ siêu máy tính này dùng 100.000 GPU mới nhất của Nvidia. Trong buổi ra mắt Grok 3 hôm 17.2, các kỹ sư của xAI cho biết họ đã tăng gấp đôi cụm GPU để đào tạo Grok 3.
Ô tô Toyota Corolla Cross chạy ngược chiều, lao thẳng vào xe khác 'như tự sát'
Cảnh báo nắng nóng và nắng nóng gay gắt trên cả nước kéo dài đến khoảng ngày 30.4, từ ngày 1 - 2.5 nắng nóng trên cả nước có khả năng giảm dần. Riêng TP.HCM nhiệt độ tăng dần trong những ngày tới và đến ngày 1.5 có thể đạt mức cao nhất là 39 độ C.