“Cháy” ấn đền Trần
Bàn thắng mới nhất Messi vừa ghi mở tài khoản trong mùa giải chính thức năm 2025 là bàn thắng rất đặc biệt, khi anh thực hiện cú sút bằng chân phải không thuận và trong điều kiện nhiệt độ xuống rất thấp, âm từ 13 độ C đến 15 độ C thời điểm thi đấu, trang OneFootball bày tỏ. Không chỉ vậy, bàn thắng duy nhất này của Messi giúp Inter Miami thắng đối thủ Sporting Kansas City với tỷ số 1-0 tại lượt đi vòng 1 giải CONCACAF Champions Cup, mở đầu mùa giải mới một cách ấn tượng. Đây cũng là lần đầu tiên Inter Miami không để thủng lưới trong một trận đấu tại CONCACAF Champions Cup, và giành chiến thắng cũng lần đầu tiên trên sân khách ở giải đấu khu vực Bắc, Trung Mỹ và Caribe này.Bàn thắng mở tài khoản trong năm 2025 cũng giúp Messi duy trì việc ghi bàn đều đặn mỗi năm kể từ 2005 đến nay (tổng cộng 21 mùa giải liên tiếp). Danh thủ 37 tuổi người Argentina đến nay đã thi đấu 1.084 trận chuyên nghiệp chính thức cho các CLB và đội tuyển, ghi 851 bàn thắng và có đến 379 pha kiến tạo thành bàn.Tuy nhiên, bàn thắng mới nhất Messi đã ghi trong điều kiện thi đấu rất đặc biệt. Theo HLV Mascherano: "Đối với những ai biết rõ về Messi, thì đây là điều bình thường. Anh ấy đã ghi những bàn thắng kiểu như vậy hàng nghìn lần. Chúng tôi rất may mắn khi có anh ấy trong đội".HLV Mascherano là bạn thân của Messi, nhà cầm quân này cũng có trận thắng chính thức đầu tiên kể khi dẫn dắt Inter Miami từ đầu năm nay thay HLV Tata Martino.Cũng theo HLV Mascherano: "Về điều kiện thời tiết chúng tôi phải thi đấu dưới cái lạnh âm từ 13 đến 15 độ C, thật vô nhân đạo. Không thể thi đấu trong điều kiện như thế này. Vì vậy, tôi rất tự hào với các cầu thủ. Họ đã thi đấu với hơn 100% khả năng và sự cố gắng. Tôi rất tự hào về họ. Bây giờ, chúng tôi cần nghỉ ngơi sau một trận đấu quá khó khăn và nghĩ về trận đấu kế tiếp vào cuối tuần này".HLV Mascherano cũng giải thích về lối chơi mới của Inter Miami: "Chúng tôi đã cố gắng tổ chức phòng ngự tốt hơn và không cho đối thủ có quá nhiều không gian để thích nghi và thực hiện ý đồ tấn công của mình. Toàn đội không bao giờ để mất nhịp độ thi đấu, chúng tôi luôn được tổ chức lối chơi một cách chặt chẽ nhất".Sau trận thắng Sporting Kansas City ở lượt đi giải CONCACAF Champions Cup, Messi và đồng đội Inter Miami gặp lại đối thủ này ở trận lượt về lúc 8 giờ ngày 26.2, sau khi thi đấu trận mở màn mùa giải MLS (giải bóng đá nhà nghề Mỹ) gặp New York City FC lúc 7 giờ 30 ngày 23.2.Brexit và cái giá đắt
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Phương Bình nói lý do ngượng ngùng khi đóng với Thanh Thủy
Theo đó, Bộ Quốc phòng đã báo cáo Bộ Chính trị phương án tiếp tục điều chỉnh, sắp xếp tổ chức quân đội, trong đó điều chỉnh, sắp xếp lại một số cơ quan: sáp nhập Cục Tài chính, Cục KH-ĐT, Cục Kinh tế, tổ chức lại thành Cục Tài chính; sáp nhập Viện Chiến lược quốc phòng và Viện Lịch sử quân sự, tổ chức lại thành Viện Chiến lược và Lịch sử quốc phòng Việt Nam; sáp nhập Cục Bản đồ và Cục Tác chiến, tổ chức lại thành Cục Tác chiến; sáp nhập Bảo hiểm xã hội Bộ Quốc phòng và Cục Chính sách, tổ chức lại thành Cục Chính sách - xã hội.Đại tướng Phan Văn Giang đánh giá, việc điều chỉnh tổ chức, lực lượng quân đội là tất yếu khách quan, phù hợp với thực tiễn, đồng thời thể hiện tư duy mới, tầm nhìn mới về điều chỉnh tổ chức lực lượng của quân đội, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.Bộ trưởng Bộ Quốc phòng yêu cầu cấp ủy, chỉ huy các cấp và cán bộ, chiến sĩ, nhân viên nhận thức sâu sắc, đầy đủ, đúng đắn về vị trí, ý nghĩa của việc sáp nhập, tổ chức lại các cơ quan; xác định quyết tâm, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; xây dựng cơ quan vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, giữ vững và phát huy thành tích của các cơ quan, đơn vị trong thời gian qua.Đại tướng Phan Văn Giang đề nghị cấp ủy, chỉ huy các cấp làm tốt công tác tư tưởng, chính sách cho cán bộ, chiến sĩ, nhân viên sẵn sàng nhận và chấp hành nghiêm sự phân công, điều động của tổ chức; chủ động nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, kịp thời tham mưu đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết tốt công tác chính sách cho cán bộ, nhân viên, chiến sĩ...Trước đó, ngày 20.2, báo cáo với Chủ tịch nước Lương Cường, đại tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, cho biết quân đội đã điều chỉnh gần 2.900 tổ chức. Trong đó, giảm 1 tổng cục, 2 quân đoàn, 37 cấp cục và tương đương, gần 300 phòng. Đến hết năm 2024, tổ chức QĐND Việt Nam đã cơ bản tinh, gọn, mạnh, có cơ cấu tổ chức đồng bộ, hợp lý giữa các thành phần, lực lượng, vượt tiến độ 1 năm so với Nghị quyết số 05-NQ/TW đề ra.
Dòng chảy cầu thủ Việt kiều đã dịch chuyển về VN trong một thập niên qua, và 2 năm gần đây, khi Liên đoàn Bóng đá VN (VFF) và Công ty CP Bóng đá chuyên nghiệp VN (VPF) "bật đèn xanh" để các đội tại V-League sử dụng cầu thủ Việt kiều, dòng chảy đó lại càng mạnh mẽ. V-League 2 mùa vừa qua luôn có từ 6 - 8 cầu thủ Việt kiều, trong đó có những cái tên đã và đang khẳng định giá trị như Nguyễn Filip, Patrik Lê Giang, Adou Minh hay Jason Quang Vinh… Các đội tuyển trẻ quốc gia cũng đang tích cực tìm cầu thủ Việt kiều. Từng chơi cho các đội tuyển trẻ Hà Lan, Thomas Mai Veeren (tên tiếng Việt là Mai Công Thành) không phải gương mặt mang hai dòng máu đầu tiên khoác áo đội trẻ VN, và chắc chắn cũng không phải cái tên cuối cùng. Ở đợt tập trung sắp tới của U.22 VN, có thể Viktor Lê (CLB Hà Tĩnh), Zan Nguyễn (CLB TP.HCM) hay Andrej Nguyễn An Khánh sẽ lọt vào "mắt xanh" HLV Kim Sang-sik.Các cầu thủ Việt kiều, đặc biệt là tài năng trẻ, giúp các cấp độ đội tuyển VN có thêm lựa chọn. Họ sở hữu thể hình lý tưởng với chiều cao tốt, tư duy chơi bóng hiện đại, cùng nếp sinh hoạt chuyên nghiệp và chuẩn mực. Trong giai đoạn toàn cầu hóa bóng đá, khi những đối thủ từ tầm Đông Nam Á đến đẳng cấp châu Á đều mở rộng cánh cửa với những tài năng nằm ngoài biên giới nước mình (sau đó nhập tịch), U.17 VN nói riêng và bóng đá VN nói chung không thể nằm ngoài xu thế.Tuyển mộ cầu thủ Việt kiều hay cầu thủ nước ngoài nhập tịch cũng được, miễn có định hướng rõ ràng, sử dụng hợp lý để tăng chất lượng đội tuyển. Việc này không làm mất đi chỗ đứng của cầu thủ nội, mà ngược lại, làm tăng sức cạnh tranh, buộc các cầu thủ phải cố gắng hết mình. Sự cởi mở về tư duy với cầu thủ mang dòng máu nước ngoài sẽ giúp bóng đá VN có lối đi mới.
Lượng người gặp áp lực tài chính tại Nhật Bản cao kỷ lục
Trên website chính thức, Toyota Việt Nam mới đây đã điều chỉnh giá bán niêm yết cho một số dòng xe đang phân phối trong nước. Đáng chú ý, mẫu SUV 7 chỗ cỡ lớn - Toyota Land Cruiser có giá mới tăng thêm gần 300 triệu đồng.Cụ thể, từ tháng 3.2025, mẫu "xe chủ tịch" này sẽ niêm yết giá ở mức 4,58 tỉ đồng, tức tăng thêm 294 triệu đồng so với trước đây. Riêng phiên bản màu trắng ngọc trai, giá bán đội thêm 20 triệu, lên mức 4,6 tỉ đồng.Mặc dù điều chỉnh giá bán trên website, tuy nhiên Toyota Việt Nam chưa đưa thêm thông tin khác về phiên bản mới này. Trước đó, trên các diễn đàn, hội nhóm mạng xã hội, nhiều nhân viên bán hàng của các đại lý xe Nhật Bản cho biết, Toyota Land Cruiser vẫn thuộc bản LC 300 nâng cấp, nhưng nhiều khả năng sẽ cải tiến, bổ sung thêm một số trang bị, tiện ích.Theo đó, khu vực bậc lên xuống xe có thêm đèn LED chữ "Land Cruiser", đèn chào mừng, đèn nắp ca-pô, nẹp crôm chống trầy cốp sau. Khoang ca-bin có cụm đồng hồ sau vô-lăng mới loại kỹ thuật số, kích thước 12,3 inch (trước đây là đồng hồ dạng analog kết hợp với màn 7 inch).Ngoài ra, Land Cruiser bản mới này cũng nâng cấp hệ thống an toàn chủ động Toyota Safety Sense, từ phiên bản 2.0 lên 3.0; đồng thời bổ sung thêm hệ thống cảnh báo, hỗ trợ ra khỏi xe an toàn, phanh hỗ trợ đỗ xe có thêm tính năng phát hiện người đi bộ.Đáng tiếc, hãng xe Nhật Bản lại loại bỏ tính năng sạc không dây.Ở khả năng vận hành, xe vẫn sử dụng động cơ V6 (V35A-FTS) dung tích 3.5 lít tăng áp kép sản sinh công suất 409 mã lực tại 5.200 vòng/phút và mô-men xoắn 650 Nm tại 2.000 - 3.600 vòng/phút. Sức mạnh được truyền xuống hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian 4WD thông qua hộp số tự động 10 cấp.Như vậy, Toyota Land Cruiser 2025 bán ra thị trường Việt Nam vẫn thuộc thế hệ mới nhất của mẫu SUV 7 chỗ cỡ lớn nhà Toyota. Mẫu xe này bắt đầu được Toyota Việt Nam mở bán trong nước từ tháng 7.2021 nhưng luôn trong tình trạng khan hàng. Thời điểm mới xuất hiện, giá bán Land Cruiser LC300 liên tục đội thêm từ 500 - 700 triệu đồng. Thậm chí thời điểm tháng 6.2022, để nhận xe sớm, khách mua phải chấp nhận mức "chênh" lên đến 1,6 tỉ đồng, tương đương 40% giá trị chiếc xe.Một số tư vấn bán hàng cho biết, lô xe Toyota Land Cruiser phiên bản mới dự kiến sẽ về nước vào cuối tháng 3.2025. Tuy nhiên "như thường lệ", khách hàng đặt cọc cũng sẽ phải chờ khá lâu để nhận xe, sớm nhất cũng tháng 5 các đại lý mới có thể bàn giao. Đặc biệt, nhân viên cũng khẳng định, ngoài giá niêm yết như điều chỉnh, người mua xe cũng sẽ phải trả thêm "tiền lạc", khoảng vài trăm triệu đồng.
