Trưởng lão Hòa thượng Thích Hiển Tu, Viện chủ chùa Phật học Xá Lợi viên tịch
Để trả lời cho câu hỏi về năm Ất Tỵ 2025 này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về âm lịch - đóng vai trò quan trọng với đời sống văn hóa và tinh thần của người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng.Theo nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam, nếu dương lịch được đặt ra dựa trên chu kỳ chuyển động của trái đất quanh mặt trời, thì âm lịch dựa trên chu kỳ chuyển động của mặt trăng quanh trái đất. Mặt trăng chuyển động quanh trái đất mỗi vòng hết 27,32 ngày.Trên thực tế, vì bản thân trái đất còn có chuyển động quanh mặt trời nên mặt trăng cần thêm một chút thời gian nữa để trở về vị trí cũ trên bầu trời khi nhìn từ trái đất. Do vậy chu kỳ mà chúng ta quan sát thực tế của mặt trăng là 29,53 ngày. Chu kỳ này được gọi là một "tuần trăng".Từ xa xưa, người phương Đông đã nhận thấy khoảng 12 tuần trăng tương đương với một chu kỳ thời tiết. Để thuận tiện cho việc quan sát, dự đoán thời tiết phục vụ sản xuất nông nghiệp, người ta chọn một chu kỳ này là 1 năm, mỗi tuần trăng gọi là một tháng. "Tuy vậy, cứ 3 năm thì lại bị chậm so với chu kì thời tiết khoảng 1 tháng nên cần có thêm một tháng bù vào. Những năm có tháng bù vào này được gọi là năm nhuận. Người phương Đông cổ đặt ra hai yếu tố nữa là can và chi, hay gọi đầy đủ là thiên can và địa chi, đều có cơ sở từ quan sát thiên văn", chuyên gia phân tích.Trước kia, người ta chưa biết rằng các ngôi sao trên bầu trời đều là các thiên thể như mặt trời, chỉ có riêng các hành tinh là chuyển động quanh mặt trời. Tuy vậy, người thời đó đã nhận thấy có năm đốm sáng không đứng im so với nền trời sao mà vị trí thay đổi mỗi ngày, họ gọi chúng là các hành tinh.5 hành tinh này gồm: sao Thủy, sao Kim, sao Hỏa, sao Mộc và sao Thổ, được gọi là ngũ hành. Sở dĩ không có sao Thiên Vương và sao Hải Vương chỉ có thể quan sát qua kính thiên văn nên người thời xưa không nhìn thấy.Khi quan sát 5 hành tinh này, người phương Đông cổ nhận thấy mỗi hành tinh đều có một chu kỳ nhất định để chúng trở về vị trí cũ so với nền trời sao. Cụ thể như sau: sao Thủy: khoảng 0,25 năm; sao Kim: khoảng 0,6 năm; sao Hỏa: khoảng 2 năm; sao Mộc: khoảng 12 năm; sao Thổ: khoảng 30 năm.Sao Hỏa cứ 2 năm lại về vị trí cũ, nên mỗi chu kỳ của nó được coi tương ứng với một hành trong ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ), mỗi hành 2 năm như vậy nên có 1 năm mang tính dương và một năm mang tính âm. Tổng cộng mỗi chu kỳ như vậy là 10 năm, vậy nên người ta đặt ra 10 can tương ứng với âm và dương của mỗi hành.10 can gồm: Giáp, Ất tương ứng với Mộc; Bính, Đinh tương ứng với Hỏa; Mậu, Kỷ tương ứng với Thổ; Canh, Tân tương ứng với Kim; Nhâm, Quý tương ứng với Thủy. Trong khi đó sao Mộc hết khoảng 12 năm trở về vị trí cũ. Con số 12 này cũng trùng với số tuần trăng trung bình của một năm. Vậy nên 12 chi được đặt ra, mỗi chi gắn vào một năm theo chu kỳ này và vào một tháng trong năm. Sao Mộc có chu kỳ trùng khớp như vậy nên còn được gọi là Tuế Tinh. 12 chi gồm có: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi. Mỗi năm âm lịch được gọi tên bằng một can đi với một chi. Vì bội số chung nhỏ nhất của 10 và 12 là 60 nên có thể thấy ngay rằng cứ 60 năm thì chu kỳ mới kết thúc. Chẳng hạn chúng ta đón tết Ất Tỵ bây giờ thì phải đúng 60 năm sau mới lại được thấy tết Ất Tỵ. Con số 60 này cũng chính là bội số chung nhỏ nhất của 2, 12 và 30 (chu kỳ của các hành tinh như nêu trên), nên 60 năm cũng chính là khoảng thời gian tương đối chính xác để tất cả 5 hành tinh quay trở lại vị trí tương đối như cũ. Chu kỳ này còn thường được gọi là "lục thập hoa giáp".Theo như phân tích trên, nếu như năm 2024 là năm Giáp Thìn thì năm 2025 theo can và chi sẽ là Ất Tỵ. Tương ứng, năm 2026 sẽ là năm Bính Ngọ.Tư vấn sức khỏe: Ngừa HPV sớm cho trẻ
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 30.1 đã đưa ra bình luận ngắn sau vụ va chạm giữa một máy bay chở khách và trực thăng của quân đội tại sân bay Washington D.C. khiến 67 người thiệt mạng.Một máy bay của American Airlines chuẩn bị hạ cánh xuống sân bay Quốc gia Reagan Washington đã đâm vào một trực thăng của quân đội Mỹ trong chuyến bay huấn luyện vào tối 29.1."Là người chung một nước, chúng tôi đau buồn vì từng linh hồn quý giá đã bị lấy đi một cách đột ngột", ông Trump nói.Nhưng sau những nhận xét ban đầu của ông Trump, ông chuyển sang quý kết trách nhiệm: "Chúng tôi không biết điều gì đã dẫn đến vụ tai nạn này, nhưng chúng tôi có một số quan điểm và ý tưởng rất chắc chắn. Và tôi nghĩ có lẽ chúng tôi sẽ nêu những quan điểm đó ngay bây giờ".Ông tiếp tục ám chỉ nhưng không đưa ra bằng chứng, rằng vụ tai nạn là do các nỗ lực đa dạng hóa của liên bang, và đọc từ một tài liệu của Cục Hàng không Liên bang (FAA) từ hơn một thập niên trước cho biết một số khuyết tật về tinh thần và thể chất sẽ không khiến ai đó bị loại khỏi công việc kiểm soát không lưu.Chính sách này lẽ ra đã có hiệu lực trong suốt nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.Ông Trump cho biết: "Sáng kiến này là một phần của kế hoạch tuyển dụng Đa dạng và Hòa nhập của FAA, trong đó nói rằng sự đa dạng là không thể thiếu để được tuyển vào đây. Sứ mệnh của [FAA] là đảm bảo việc đi lại an toàn và hiệu quả. Tôi không nghĩ vậy".Ông Trump không đưa ra bằng chứng nào chứng minh rằng việc thúc đẩy sự đa dạng của FAA có thể làm suy yếu năng lực của cơ quan này.Khi được hỏi: "Ý ông là sự cố này xảy ra bằng cách nào đó và là kết quả của việc tuyển dụng đa dạng? Ông có bằng chứng nào để chứng minh cho điều này không?", ông Trump đáp: "Có thể như vậy. Chúng tôi có tiêu chuẩn cao".Bình luận trên của ông Trump bị Bộ trưởng Giao thông vận tải của chính quyền ông Joe Biden, ông Pete Buttigieg, phản ứng gay gắt.Ông Trump vẫn chưa nêu tên ứng cử viên thường trực cho vị trí lãnh đạo FAA.Cựu quản trị viên đã từ chức khi ông Trump nhậm chức, sau khi ông Elon Musk kêu gọi ông từ chức vào năm ngoái.Nhưng sau vụ tai nạn hôm 29.1 - thảm họa hàng không nguy hiểm nhất ở Mỹ trong hơn 20 năm - ông Trump cho biết đã bổ nhiệm quyền lãnh đạo FAA.Ông nêu tên ông Chris Rocheleau, một cựu chiến binh Không quân Mỹ đã làm việc tại FAA trong hơn 2 thập niên.Các nguồn tin nói với Reuters rằng ông Rocheleau đã làm việc tại FAA từ tuần trước.
Học sinh Trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa bùng nổ với ngày hội thể thao
Chúng ta vẫn thường nghe nói đến xin quẻ, cúng sao giải hạn đầu năm để cả năm bình an, may mắn. Nhiều người đang lầm tưởng những điều này có nguồn gốc trong Phật giáo. Tuy nhiên, thượng tọa Thích Trí Chơn, Phó trưởng ban Văn hóa Trung ương GHPGVN, Trưởng ban Văn hóa Phật giáo TP.HCM khẳng định đây là những điều không có trong đạo Phật.Khi coi bói, xin quẻ là chúng ta tin vào định mệnh của mình, tin vào hên xui có một sự an bài nào đó. Điều này xuất phát từ ảnh hưởng của văn hóa Lão từ Trung Hoa. Theo thượng tọa Thích Trí Chơn, coi tướng, coi tay, coi ngày, coi tháng, xin săm, bói quẻ không có trong đạo Phật.Theo lời dạy của Đức Phật, chúng ta là người quyết định cho con đường hạnh phúc hay khổ đau của chính mình, tức là chính mình tạo ra và đón nhận hoa trái hay hậu quả do chính mình tạo nên. Do đó, thực hiện lời dạy của Đức Phật là đúng một tiến trình nhân quả giúp con người có ý chí, nghị lực, có sáng tạo vươn lên né những cái ác, hướng thiện, làm cái tốt đẹp. Còn chấp nhận sự an bài nào đó có thể khiến con người bị chững lại trí tuệ, làm thui chột sự phấn đấu của con người vì tin có sự an bài."Mỗi con người là ông thầy bói, là săm quẻ cho chính mình. Nếu vận hạn nằm trong bàn tay thì chính bàn tay mình quyết định con đường đi chứ không phải do tác động yếu tố bên ngoài. Hãy tin vào điều đó chúng ta sẽ có cuộc sống tốt hơn, góp phần xây dựng gia đình và xã hội được tốt hơn", vị thượng tọa chia sẻ.Trong nhiều năm qua, GHPGVN có chủ trương không dâng sao giải hạn, không xin săm, bói quẻ. Thay vào đó, GHPGVN có thông bạch đề nghị các chùa cúng cầu an đầu năm, khai kinh Dược Sư. Trong đó, "Dược" là thuốc, "Sư" là ông thầy; "Dược Sư" là ông thầy thuốc trị tâm bệnh cho chúng sinh. Những toa thuốc đó là những lời dạy của Phật, của Thánh hiền, thực hiện theo kinh, theo lời dạy chính là thực hiện theo toa thuốc.Vì vậy, thượng tọa Thích Trí Chơn khuyên rằng, tin vào Đức Phật, thực tập lời dạy của Ngài thì chúng ta sẽ có được một năm mới bình an, hạnh phúc. "Chúng ta nên chọn mĩ tục, hãy loại bỏ những hủ tục không còn phù hợp nữa. Người ta xin săm, bói toán, chọn ngày, chọn tháng, chọn tuổi vì không đủ tự tin. Chúng ta không nên tin vào đối tượng bên ngoài, tin vào con người bên ngoài mà đánh mất mình, đánh mất bình an, hạnh phúc. Mỗi người hãy vững chãi, tự tin với chính mình, bước chân mình đi, ánh mắt mình nhìn, bàn tay mình làm việc góp phần cho cuộc sống này được tốt đẹp hơn", sư thầy bày tỏ.Như vậy, mỗi ngày, chúng ta cần tự làm mới lấy mình, nhìn cuộc sống với ánh mắt tinh khôi, nở nụ cười cho thật tỏa sáng thì mỗi ngày trôi qua sẽ đều là mới. Qua đó, mỗi khoảnh khắc chúng ta đều sống trong cái mới, tự thiết lập cho mình bình an, hạnh phúc, thậm chí bản thân mỗi người sẽ đủ khả năng hóa giải khổ đau nếu đủ chất liệu bình an trong trái tim này.
Trong tập 1.069 chương trình Bạn muốn hẹn hò, MC Quyền Linh và Ngọc Lan đã mai mối cho Dương Quốc Quang (quê Vũng Tàu), là quản lý và kiểm soát số liệu khai thác cảng. Ghép đôi với anh là Lê Thị Ngọc Thuyền (quê Long An), là nhân viên công ty sản xuất đồ thể thao. Theo chia sẻ, Quốc Quang từng trải qua mối tình kéo dài hơn 2 năm và đã kết thúc cách đây 10 năm. Anh cho biết thời điểm đó còn trẻ, ham chơi, không lo chuyện tương lai nên mối quan hệ tan vỡ. Hình mẫu bạn gái của Quốc Quang là cô gái hiền lành, sống đơn giản. Ngoài ra, anh không thích người xăm mình và hay nhậu nhẹt. Trong khi đó, Ngọc Thuyền chưa có mối tình chính thức nào, chỉ yêu đơn phương một người bạn học nhưng bị từ chối. Hai MC đều tỏ ra ngạc nhiên và không tin vào điều này. "Sao vậy trời, một cô gái dễ thương thế này mà chưa từng có người yêu. Không lẽ môi trường học tập, làm việc, hàng xóm... không lẽ không có người con trai nào làm em thích được hay sao?", nữ MC thắc mắc. Quyền Linh tiếp lời: "Tôi cũng không tin một cô gái dễ thương thế này mà lại khó tính, nóng tính, kỹ tính luôn đó. Tôi không tin được là cô gái dễ thương vậy mà chưa có người yêu". Đáp lại, Ngọc Thuyền chia sẻ rằng môi trường làm việc thì các đồng nghiệp nam đều đã có gia đình. "Em cũng không tin mình "ế" nhưng đó là sự thật", cô gái 30 tuổi hài hước chia sẻ. Sau những thông tin ban đầu, hai MC cho mở rào để đôi trẻ gặp gỡ trực tiếp. Quốc Quang khen ngợi ngoại hình của nhà gái, còn Ngọc Thuyền thấy nhà trai dễ thương, đoán rằng anh có tính cách hiền lành.Trong cuộc trò chuyện, Quốc Quang bày tỏ muốn có người vợ biết chia sẻ, khi có vấn đề phải nói ra để đối phương hiểu và cùng giải quyết. Ngọc Thuyền nhấn mạnh rằng cô cần sự tin tưởng, tôn trọng và chung thủy trong mối quan hệ. "Vợ và chồng cùng xây dựng gia đình, người chồng phải có trách nhiệm chăm sóc gia đình, bảo vệ vợ con", cô bày tỏ. Trước những yêu cầu của đàng gái, Quốc Quang khẳng định anh đều có thể làm được. Dù mẹ của Quốc Quang muốn con trai sớm tiến tới hôn nhân, nhưng anh vẫn muốn tìm hiểu lâu dài, ít nhất phải qua tết năm sau trước khi nghĩ đến chuyện kết hôn. Đàng trai cũng chia sẻ về kế hoạch sống ở Bà Rịa - Vũng Tàu, anh sẵn sàng giúp vợ tìm việc hoặc sử dụng số tiền anh đã tích lũy để làm ăn. Tuy nhiên, Ngọc Thuyền chưa nghĩ đến việc thay đổi công việc hay bắt đầu kinh doanh.Sau cuộc trò chuyện, cả hai tiến hành bấm nút để đưa ra quyết định. Tuy nhiên, sau ba tiếng đếm của Ngọc Lan, chỉ Quốc Quang bấm nút hẹn hò, còn Ngọc Thuyền từ chối đàng trai. Nói về lý do, đàng gái cho biết cô chưa cảm thấy rung động với Quốc Quang và định hướng tương lai không phù hợp. Dù tiếc nuối nhưng MC Quyền Linh tôn trọng quyết định của cả hai và gợi ý họ có thể làm bạn với nhau.
Cáp treo Việt chinh phục du khách quốc tế
Tập 8 Bước nhảy hoàn vũ lên sóng với màn tranh tài của dàn thí sinh gồm Hooyeon, Minyoung, Vi Anh, Lê Hoàng Phương và Ngọc Hằng. Đảm nhận vai trò giám khảo ngoài kiện tướng Chí Anh, Khánh Thi còn có sự góp mặt của NSND Trần Ly Ly, Phan Hiển…Trong đêm thi, đáng chú ý là tiết mục của Hoa hậu Lê Hoàng Phương và bạn diễn Kristian Yordanov. Cặp đôi chọn thể hiện slow waltz, trên nền nhạc ca khúc Từng là. Sau khi nàng hậu quê Khánh Hòa thực hiện xong bài thi, MC Nguyên Khang ngẫu hứng mời Khánh Thi - Phan Hiển lên thị phạm. Không ngần ngại, vợ chồng nữ kiện tướng kết hợp ăn ý trong sự cổ vũ của mọi người.Trong khi các giám khảo nhún nhảy, đồng loạt giơ bảng 10 điểm để cổ vũ Khánh Thi, Phan Hiển thì giám khảo Chí Anh lại giơ bảng 7 điểm. Khi được MC hỏi lý do, nam kiện tướng chỉ bật cười. Trước tình huống này, Khánh Thi bất ngờ quay sang dành nụ hôn cho Phan Hiển, khiến trường quay như vỡ òa. Quay trở lại phần thi của Lê Hoàng Phương, giám khảo Chí Anh đánh giá cao cách chọn bối cảnh bài thi. Anh nhận xét: “Khi bắt đầu vào có lẽ bạn hơi run, nhưng sau đó bạn đã bắt nhịp được ngay. Thần thái của bạn ngày hôm nay tốt hơn so với những tiết mục trước”. Trong khi đó, giám khảo Trần Ly Ly nhận xét: “Những người diễn viên hay người nhảy thì mục đích cuối cùng vẫn là đem đến cảm xúc cho người xem, tạo ra không gian như thế tràn ngập cả khán phòng khiến cho Khánh Thi - Phan Hiển cũng phải ra nhảy. Tôi thì mong muốn phải có độ khó hơn nữa”. Với phần thể hiện này, Lê Hoàng Phương nhận được 9 điểm từ giám khảo Chí Anh, giám khảo Sandra Mosa, giám khảo Khánh Thy và giám khảo Trần Ly Ly. Trong khi đó, Phan Hiển trao 9,5 điểm cho cặp đôi. Đón nhận kết quả, Lê Hoàng Phương nói cô vui khi có được bài thi trọn vẹn, chinh phục khán giả. Người đẹp nói sẽ tiếp thu ý kiến của ban giám khảo để hoàn thiện hơn trong vòng sau.
