Thân thương dừa nước quê mình
Bogotá là một trong những thành phố có hệ thống đường dành riêng cho xe đạp quy mô và chỉn chu nhất thế giới, trở thành hình mẫu về phát triển xe đạp giảm kẹt xe và khí thải. Họ đã làm điều đó như thế nào?Vào chủ nhật và ngày lễ từ 7 giờ sáng đến 2 giờ chiều, chính quyền thủ đô Bogotá, Colombia cấm ô tô trên 120 km đường phố chính, tạm thời biến chúng thành không gian riêng cho xe đạp, người đi bộ, trượt patin… Sáng kiến Ciclovía này ra đời đã được nửa thế kỷ (từ năm 1974) nhằm khuyến khích lối sống xanh giảm khí thải, hoạt động ngoài trời và giao lưu cộng đồng. Mô hình Ciclovía trở thành nguồn cảm hứng toàn cầu, được nhiều thành phố trên thế giới áp dụng như Santiago - Chile, Los Angeles - Mỹ, Seoul - Hàn Quốc…Sáng kiến Ciclovía dù sao cũng chỉ là "cái ngọn", chính quyền Bogotá còn đầu tư giải quyết "cái gốc" bằng chương trình CicloRutas. Từ năm 2004, xe đạp được đưa vào quy hoạch tổng thể đô thị và chiến lược giao thông của thành phố bằng cách xây dựng mạng lưới đường dành riêng cho xe đạp, gọi là CicloRutas. Xây dựng gần 600 km đường dành cho xe đạp trong một thành phố 8 triệu dân không phải là chuyện dễ dàng. Phải mất hơn 10 năm, chính quyền mới đưa được hệ thống CicloRutas vào hoạt động suôn sẻ.Các tuyến đường này kết nối đến những đầu mối giao thông quan trọng: trung tâm thành phố, các khu dân cư, điểm tham quan, hệ thống xe buýt nhanh TransMilenio (tại các bến này đều có khu giữ xe đạp)… Nhờ đó, di chuyển bằng xe đạp ở Bogotá an toàn và nhanh hơn phương tiện công cộng vào giờ cao điểm (17 km/h so với 13 km/h). Ngoài ra, mạng lưới này còn có các tuyến đường dành cho xe đạp chạy dọc theo sông, hồ quanh thành phố phục vụ cho nhu cầu đạp xe thể dục, ngắm cảnh. Tại các điểm dừng chân có dịch vụ hỗ trợ kĩ thuật. Nhờ vậy, đạp xe trở thành môn thể thao phổ biến, hơn một nửa số hộ gia đình có xe đạp…Theo thống kê của Tổ chức toàn cầu ITDP (Institute for Transportation & Development Policy), năm 2000, Bogotá chỉ có khoảng 0,2% số chuyến đi trong thành phố là bằng xe đạp. Năm 2019 tăng lên 7% và năm 2022 là 8%."Để phát triển được xe đạp như hiện tại không thể chỉ bằng mệnh lệnh. Chính quyền Bogotá đã thực sự đầu tư phát triển hệ thống xe công cộng, xây dựng hạ tầng thuận lợi và an toàn cho người đi xe đạp. Người dân có thể đi đến bất cứ đâu bằng xe đạp hoặc xe buýt một cách dễ dàng mà rẻ thì đương nhiên họ sẽ chọn thôi", Julio Salas, nhà hoạt động môi trường sống tại Bogotá nói.Giảm kẹt xe và ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống là những mục tiêu lớn của bất cứ quốc gia nào. Việt Nam có thể rút được bài học kinh nghiệm nào từ Colombia?Với quan điểm một thành phố sống tốt thì chất lượng sống (môi trường, giao thông…) của người nghèo đô thị phải được đảm bảo, từ năm 2005, chính quyền Bogotá tập trung quy hoạch và phát triển giao thông an toàn, ưu tiên đáp ứng nhu cầu của người nghèo đô thị. Cụ thể, thành phố mở thêm làn cho xe đạp, phát triển diện tích cây xanh cho tuyến đi bộ và xe đạp, quy hoạch lại hệ thống xe công cộng sao cho việc tiếp cận cũng như đón, trả khách thuận tiện nhất. Người đi xe đạp phải có thể tiếp cận mọi khu vực trong thành phố một cách dễ dàng. Đặc biệt chú trọng việc này ở những khu nghèo nhất để người dân nơi này cảm thấy không bị phân biệt đối xử và từ đó thay đổi ý thức giao thông.Đó là kết quả nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới năm 2022. Nhờ xe đạp, trong 10 năm, Bogotá đã giảm được 36.600 tấn khí thải CO2. Hiện tại ở Bogotá, hơn 1,5 triệu người tham gia đạp xe mỗi tuần. Cạnh đó, chính quyền đánh thuế cao, cấm xe ô tô vào thành phố 2 lần/tuần vào giờ cao điểm, người đi bộ và xe đạp luôn được ưu tiên hàng đầu…Chưa kể, hằng năm Bogotá còn có chiến dịch "Ngày không ô tô" nhằm bảo vệ môi trường. Vào ngày này, khoảng 1,5 triệu ô tô cá nhân không tham gia giao thông (trừ xe cấp cứu, xe có nhiệm vụ đặc biệt). Thay vào đó, người dân đi lại bằng xe đạp và các phương tiện công cộng…Có hàng vạn lý do khiến bạn 'mê mệt' trang phục màu hồng
"Ai xác nhận rằng vàng không bị đánh cắp tại Fort Knox. Có thể nó ở đó, nhưng cũng có thể không. Vàng đó thuộc sở hữu của công chúng Mỹ. Chúng tôi muốn biết liệu nó có còn ở đó không" - tỉ phú Musk viết nội dung này trên nền tảng X. Bài đăng của ông này đang làm dấy lên nhiều đồn đoán về tính minh bạch của kho vàng Mỹ, đồng thời có thể tác động mạnh đến thị trường tài chính và giá vàng toàn cầu.Tỉ phú Musk chia sẻ trong một bài đăng khác: "Sẽ thật tuyệt nếu công chúng được chứng kiến nhiều vàng như vậy trông như thế nào. Dù gì thì vàng là của người dân". Sau bài đăng trên, Thượng nghị sĩ Mỹ Mike Lee cho hay ông đã nhiều lần bị từ chối quyền vào cơ sở này, đồng thời cũng khuyến khích tỉ phú Musk hãy kiểm tra số vàng tại Fort Knox.Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Rand Paul tại tiểu bang Kentucky, nơi kho dự trữ vàng Fort Knox tọa lạc, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Fox News rằng ông đã mời tỉ phú Musk xem xét kho dự trữ vàng sau khi không thể tiếp cận cơ sở này trong một thập niên. "Một số người có thể nghĩ rằng không cần kiểm toán mọi lúc nhưng với tôi, càng minh bạch thì càng tốt, càng nhiều ánh sáng mặt trời càng tốt", ông Paul nói.ZeroHedgec, một tài khoản tài chính nổi tiếng, cũng đăng trên X rằng: "Sẽ thật tuyệt nếu ông Musk có thể kiểm tra bên trong Fort Knox để đảm bảo 4.581 tấn vàng của Mỹ vẫn còn đó. Lần cuối cùng có người kiểm tra là năm 1974".Theo Hội đồng vàng thế giới, với hơn 8.100 tấn tính đến cuối năm 2024, Mỹ có dự trữ vàng lớn nhất thế giới. Phần lớn vàng thỏi của quốc gia này được lưu trữ tại khu phức hợp Fort Knox, phần còn lại được lưu trữ tại Ngân hàng dự trữ liên bang New York cũng như các xưởng đúc tiền ở West Point và Denver. Tuy nhiên, các báo cáo này cũng không thể đập tan những hoài nghi và chính sách an ninh nghiêm ngặt không cho khách thăm quan cơ sở này chỉ càng khiến mối nghi ngờ gia tăng. Một số nghị sĩ và người dùng mạng xã hội đã bày tỏ nghi ngờ về tính chính xác của những con số này nếu không có một cuộc kiểm toán toàn diện. Hiện tại, chính phủ Mỹ khẳng định Fort Knox vẫn an toàn. Nhưng, hiện chưa rõ áp lực của công chúng có dẫn tới việc các lực lượng phải vào cuộc kiểm toán kỹ hơn bên trong hay không.Vẫn chưa rõ liệu tỉ phú Musk có được phép tiếp cận cơ sở bảo mật tuyệt đối Fort Knox hay không, hoặc liệu một cuộc kiểm toán toàn diện có thực sự diễn ra như nhiều người mong muốn hay không.
Nhiều ngôi chợ tiền tỉ ở Kon Tum bị ế
TAND tối cao vừa có hướng dẫn triển khai thực hiện Quyết định số 266/2025/QĐ-CTN của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2025 đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù và trong trường hợp đặc biệt đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù không đủ điều kiện đề nghị đặc xá hoặc người đang được hoãn chấp hành án phạt tù.Cụ thể, đối tượng được đề nghị đặc xá là người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù phải có đủ: các điều kiện quy định tại khoản 2 điều 3 Quyết định số 266/2025/QĐ-CTN của Chủ tịch nước; là người đang được tòa án có thẩm quyền quyết định cho tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù theo đúng quy định tại bộ luật Hình sự.Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù còn phải có nơi cư trú rõ ràng; quyết định tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù tính đến ngày 30.4.2025 vẫn đang có hiệu lực thi hành.Trong khi đó, đối tượng được xem xét đề nghị đặc xá trong trường hợp đặc biệt là người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù không đủ điều kiện đặc xá (theo quy định tại khoản 2 điều 3 Quyết định số 266/2025/QĐCTN của Chủ tịch nước) hoặc người đang được hoãn chấp hành án phạt tù để đáp ứng yêu cầu về đối nội hoặc đối ngoại của Nhà nước.Những người này phải thuộc một trong các trường hợp: có văn bản thông báo ý kiến của Chủ tịch nước yêu cầu đặc xá; có văn bản của cơ quan đại diện ngoại giao của nước ngoài hoặc các tổ chức quốc tế đề nghị đặc xá; có văn bản của các bộ, cơ quan ngang bộ, các ban Đảng ở T.Ư, Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đề nghị đặc xá.Theo hướng dẫn của TAND tối cao, hồ sơ đề nghị đặc xá cho người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù gồm: phiếu đề nghị xét đặc xá cho người bị kết án, đơn đề nghị đặc xá của người bị kết án, bản cam kết của người có đơn đề nghị đặc xá, bản sao quyết định thi hành án của người bị kết án, bản sao quyết định (hoặc các quyết định) tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù đối với người bị kết án đang còn hiệu lực tính đến ngày 30.4.2025, các văn bản, tài liệu chứng minh đã chấp hành xong hình phạt bổ sung…Hồ sơ đề nghị đặc xá trong trường hợp đặc biệt đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù không đủ điều kiện đặc xá hoặc người đang được hoãn chấp hành án phạt tù cũng tương tự.Khi nhận được văn bản thông báo ý kiến của Chủ tịch nước yêu cầu đặc xá hoặc văn bản đề nghị đặc xá của các cơ quan, tổ chức như đã nêu, TAND cấp tỉnh, tòa án quân sự cấp quân khu có trách nhiệm lập hồ sơ, danh sách đề nghị đặc xá trong trường hợp đặc biệt thuộc quyền quản lý của tòa án mình.Chánh án TAND cấp tỉnh, chánh án tòa án quân sự cấp quân khu thông báo bằng văn bản cho viện kiểm sát cùng cấp về kết quả lập danh sách, hồ sơ của người được đề nghị đặc xá trong trường hợp đặc biệt để kiểm sát theo quy định.Sau khi nhận được kết quả kiểm sát bằng văn bản của viện kiểm sát cùng cấp, TAND cấp tỉnh, tòa án quân sự cấp quân khu tổng hợp và gửi danh sách, hồ sơ của người được đề nghị đặc xá trong trường hợp đặc biệt về TAND tối cao trước ngày 1.4.2025 để TAND tối cao tổng hợp, xin ý kiến các cơ quan có liên quan, báo cáo Chính phủ trình Chủ tịch nước xem xét, quyết định.
Trong không khí Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 tràn ngập, nhóm nông dân sân thượng của anh Phan Văn Liêm (50 tuổi, ở Q.Tân Phú) hào hứng tham gia hoạt động đoán cân nặng của những trái khổ qua, trái bầu với kích cỡ "khổng lồ" để nhận về những phần quà đón tết. "Nhóm chúng tôi gồm những thành viên có đam mê trồng cây sân thượng. Mọi người làm đủ ngành nghề, sống khắp các quận, huyện ở TP.HCM. Biết nhau qua mạng xã hội đã nhiều năm nhưng nhóm mới bắt đầu tập hợp sinh hoạt định kỳ khoảng 3 tháng nay vào mỗi tối thứ 6 hàng tuần", anh Liêm nói.5 năm qua, anh Liêm được cộng đồng yêu trồng cây sân thượng ở TP.HCM biết đến với việc trồng được những loại cây trái có kích thước khủng. Mọi người đặt tên cho khu vườn của anh Liêm là "vườn khổng lồ". Dịp tết, anh Liêm mời các thành viên đến thu hoạch rồi mang thành quả để tổ chức một trò chơi hấp dẫn."Thành quả được một giỏ khổ qua lớn, từng thành viên lần lượt nhấc lên để đoán cân nặng. Người nào đoán đúng hoặc gần đúng nhất với số cân nặng sẽ nhận được một chậu cây cảnh đặc biệt để về chưng tết", anh Liêm chia sẻ.13 kg, 10 kg, 8 kg... mỗi người lần lượt nhấc giỏ khổ qua và đưa ra con số dự đoán. Khi giỏ khổ qua được đặt lên bàn cân, mọi người hồi hộp xúm lại xem. Đồng hồ hiện lên con số 9,1, anh Nguyễn Danh (ở Q.8) - người bất ngờ vỡ òa khi được anh Liêm xướng tên với số cân nặng dự đoán gần đúng nhất là 9 kg. "Tôi làm nghề buôn bán, ngày nào cũng cân hàng hóa nên nhờ vậy mà dự đoán gần đúng. Món quà của tôi là một cây tùng la hán xanh tươi, rất phù hợp về chưng trong bàn khách dịp tết", anh Danh chia sẻ. Không để các thành viên khác chờ lâu, anh Liêm chọn một trái khổ qua lớn nhất, cho mọi người dự đoán số hạt bên trong. Ngoài ra, một trái bầu lớn của thành viên mang đến góp vui cũng được đem ra để đoán cân nặng nhận quà. Trò chơi và phần quà đều đến từ thành quả chăm sóc khu vườn sân thượng của các thành viên trong năm nên ai cũng rất vui và hào hứng. "Tuy ở TP.HCM không có nhiều không gian nhưng có sân thượng nhỏ cũng đủ để mọi người thỏa mãn đam mê trồng cây của mình. Đây là dịp để chúng tôi cùng nhìn lại thành của một năm làm vườn", chị Hải Đăng (50 tuổi, ở H.Hóc Môn) chia sẻ. Sau 3 năm trồng cây, chị Hải Đăng học được cách làm ra một loại men dùng để ủ rác hữu cơ thành phân bón cho cây trồng. Đến với buổi gặp mặt chị Đăng mang theo những túi men tặng cho mọi người với mong muốn mọi người sẽ tận dụng rác hữu cơ, rác nhà bếp hằng ngày của gia đình để làm nên phân bón. Các thành viên khác cũng mang đến các loại cây, hoa nhà trồng và các chậu sứ nhỏ để tặng cho nhau. Chị Mai Phan (61 tuổi) cho biết thích trồng cây từ lâu nhưng mãi đến năm 2020 khi biết đến nhóm anh Liêm trên mạng xã hội thì mới quyết định trồng cây. Đến với buổi gặp mặt cuối năm, chị Mai Phan mang theo những chậu sen đá nếp cẩm của nhà trồng đến tặng mọi người. Chị cho biết chậu trồng bằng sứ nhỏ xinh cũng được các thành viên tặng. Trồng được cây phát triển tốt và có thành quả tặng lại mọi người là điều chị thấy rất vui. "Nhờ những chậu cây nho nhỏ được cho trong các buổi gặp mặt, phiên chợ cây 0 đồng tôi mới có thêm động lực trồng cây. Nhờ có nhóm mà tôi học được nhiều kinh nghiệm và niềm vui trong cuộc sống", chị Mai Phan nói.Trước đó, vợ chồng anh Liêm trang trí khoảng sân nhà nhỏ bằng những chậu mâm xôi, vạn thọ, treo lồng đèn đỏ... tạo thành một không gian tết Việt. Vì thế, khi tham gia chương trình, các nông dân sân thượng mặc áo dài, áo bà ba với nhiều màu rực rỡ để cùng nhau chụp hình tết trong tiếng nhạc xuân rộn ràng.
Làm mới mình qua những bản phối trang phục và trang sức bản to
Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi tại cuộc họp giao ban Bộ NN-PTNT ngày 2.4, giá heo hơi xuất chuồng từ đầu năm 2024 đã tăng nhanh trên cả nước so với thời điểm cuối năm 2023. Tính bình quân tháng 1.2024, đạt 53.000 đồng/kg; trong tháng 2, giá tăng khoảng 3.000 - 4.000 đồng/kg và tiếp tục tăng trưởng trong tháng 3, với mức trung bình tháng đạt 58.100 đồng/kg. Hiện nay, giá đang dao động từ 58.000 - 62.000 đồng/kg, tùy từng địa phương.
