Chật kín người đổ về trung tâm TP.HCM tối 30.4, dòng xe nhích từng chút
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Tổ thường trực KH02 Công an TP.HCM ứng dụng bản đồ số để chống tội phạm
Ở vòng loại này, U.23 Mông Cổ cũng cầm hòa U.23 Lebanon với tỷ số 1-1. Bóng đá trẻ Mông Cổ đang có nhiều nhân tố tiềm năng. Đây là chướng ngại không dễ vượt qua với thầy trò HLV Hoàng Anh Tuấn.
Học lớp 6 nhưng chỉ viết được tên mình
Từ hình ảnh camera an ninh ghi lại cho thấy, khi đó, bên trong tiệm bánh tráng có người phụ nữ đang đứng mua hàng, gần đó tại lối ra vào là một người đàn ông. Trước tiệm bánh tráng có một số xe máy đang dựng tại đây. Lúc này, chiếc ô tô đang chạy ngoài đường bất ngờ lao thẳng vào tiệm bánh tráng, tông trúng các xe máy và hất văng người nữ cùng người đàn ông ra xa. Tiếp đó là tiếng la khóc trong hoảng loạn. Một người đàn ông sau đó bước ra khỏi xe ô tô và mọi người la lớn "lùi xe ra".Qua tìm hiểu, sự việc xảy ra vào khoảng 19 giờ 30 ngày 26.1, tại một tiệm bán bánh tráng gần giao lộ đường Tân Kỳ Tân Quý - Trường Chinh (Q.Tân Bình, TP.HCM).Nguồn tin của Báo Thanh Niên cho hay, vụ việc khiến người đàn ông (em trai chủ tiệm bánh tráng) bị thương phải nhập viện, còn người phụ nữ bị thương nhẹ. Công an Q.Tân Bình ngay sau đó có mặt, xử lý hiện trường ô tô lao vào tiệm bánh tráng. Lực lượng chức năng cũng tiến hành kiểm tra nồng đồ cồn, chất kích thích đối với tài xế xe ô tô để điều tra, làm rõ nguyên nhân.
Theo Wccftech, tòa án quận trung tâm Seoul đã kết án một cựu quản lý nhóm của Samsung với cáo buộc làm rò rỉ công nghệ sản xuất qua nước khác. Cụ thể, người này đã chuyển giao thông tin mật về quy trình sản xuất DRAM 18nm cho CXMT - một nhà sản xuất bộ nhớ tại Trung Quốc.Tòa án nhấn mạnh rằng Samsung đã đầu tư nhiều năm và chi phí khổng lồ để phát triển và sản xuất hàng loạt chip DRAM 18nm. Việc công nghệ này bị rò rỉ không chỉ gây tổn thất kinh tế nghiêm trọng cho Samsung mà còn ảnh hưởng đến an ninh công nghệ của Hàn Quốc. Đây được xem là một trong những vụ rò rỉ công nghệ lớn nhất trong ngành bán dẫn nước này.Theo các nguồn tin, cựu nhân viên Samsung đã lợi dụng vị trí của mình để thu thập và chuyển giao các tài liệu quan trọng cho CXMT. Việc một cá nhân vì tư lợi cá nhân mà làm lộ bí mật công nghệ được coi là hành vi nguy hiểm, có thể đẩy Hàn Quốc vào thế bất lợi trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc về lĩnh vực bán dẫn.Trong khi đó, CXMT gần đây được cho là đang phát triển công nghệ DDR5 và đã ra mắt sản phẩm tại thị trường nội địa Trung Quốc. Một số hãng sản xuất bo mạch chủ, bao gồm MSI, đã bắt đầu hỗ trợ các mô-đun bộ nhớ từ CXMT, cho thấy công ty này đang dần chiếm lĩnh thị trường.Mặc dù chưa có bằng chứng rõ ràng về việc CXMT có thực sự hưởng lợi trực tiếp từ vụ rò rỉ công nghệ này hay không, nhưng bản án nghiêm khắc của tòa án Hàn Quốc đã cho thấy mức độ nghiêm trọng của hành vi đánh cắp công nghệ, không chỉ đối với Samsung mà còn đối với toàn bộ ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu.
Thưởng tết Nguyên đán 2024 tại Hà Nội giảm mạnh
Tuần đầu của Tháng Thanh niên (từ ngày 4.3 đến ngày 9.3), các cấp bộ Đoàn đã tổ chức được 175 công trình như xây dựng bản đồ số, số hoá các tài liệu, hiện vật, thông tin địa danh lịch sử, địa chỉ đỏ với trị giá gần 2 tỉ đồng. Ngoài ra cũng đã tổ chức được 4.525 hoạt động tuyên truyền về lịch sử, truyền thống của Đoàn nhân dịp kỷ niệm 94 năm ngày thành lập Đoàn.Cũng trong tuần đầu tiên, Đoàn thanh niên cả nước đã vận động kinh phí hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 868 căn nhà với 25.885 ngày công của đoàn viên, thanh niên tham gia, tổng giá trị hỗ trợ hơn 14,8 tỉ đồng góp phần chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát. Nội dung trọng tâm của Tháng Thanh niên là cụ thể hóa Chương trình hành động của T.Ư Đoàn thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, các cấp bộ Đoàn, Hội trong cả nước đã duy trì và triển khai mới 4.650 đội hình thanh niên tình nguyện "Bình dân học vụ số" do thanh niên làm nòng cốt, tổ chức 4.366 hoạt động hỗ trợ tập huấn, phổ cập kỹ năng số cho 620.692 người dân.Thanh niên cũng đã thực hiện 7.428 hoạt động tình nguyện xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh; 8.743 hoạt bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; 6.349 hoạt động tình nguyện tham gia đảm bảo an sinh xã hội. Các cấp bộ Đoàn đã duy trì và triển khai mới 1.046 tuyến đường "Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp - Văn minh - An toàn" với sự tham gia tích cực thanh niên; thực hiện 303 km công trình "Thắp sáng đường thôn", sửa chữa 205 km đường giao thông nông thôn, sửa chữa và xây mới 56 nhà văn hóa, trồng mới hơn 660.000 cây xanh… Anh Nguyễn Kim Quy, Trưởng Ban Mặt trận thanh niên T.Ư Đoàn - đơn vị thường trực Tháng Thanh niên năm 2025 cho biết: "Sau 1 tuần triển khai các nội dung của Tháng Thanh niên, đã có nhiều chỉ tiêu đạt tỷ lệ hoàn thành cao (điển hình như các chỉ tiêu liên quan đến các phong trào thi đua "Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên phạm vi cả nước trong năm 2025, phong trào "Bình dân học vụ số"… đều đạt trên 60%); các hoạt động thu hút đông đảo đoàn viên, thanh thiếu niên tham gia, các nguồn lực được huy động có giá trị lớn, đã xác định được đúng các trọng tâm, trọng điểm, các vấn đề khó tại địa phương, đơn vị để tổ chức hoạt động, điều đó cho thấy sự chủ động, sáng tạo trong tổ chức các chương trình, hoạt động của các cấp bộ Đoàn".Anh Quy cũng cho biết thêm sẽ tiếp tục đôn đốc, hướng dẫn các tỉnh, thành Đoàn, Đoàn trực thuộc trong công tác triển khai thực hiện các mô hình hay, cách làm hiệu quả và phát hiện, tôn vinh các cá nhân, tập thể có thành tích đặc biệt xuất sắc trong triển khai các hoạt động của Tháng Thanh niên.