TP.HCM ngày đầu kỳ nghỉ lễ 30.4 - 1.5: Nhiều người vào Thảo Cầm Viên vui chơi, tránh nóng
Một tuần sau khi "ông trùm" Mark Zuckerberg tuyên bố Facebook sẽ quay lại tập trung vào quyền tự do ngôn luận, vợ chồng Hoàng tử Harry đã đưa ra tuyên bố trên trang web Archewell Foundation chỉ trích quyết định này."Bất kể quan điểm của bạn là cánh tả, cánh hữu hay trung lập, tin tức mới nhất từ Meta về những thay đổi trong chính sách. khiến tất cả chúng ta vô cùng lo ngại", họ tuyên bố hôm đầu tuần.Hoàng tử Harry (40 tuổi) và Meghan Markle (43 tuổi) cho rằng sáng kiến mới này sẽ tạo nên "nhiều sự lạm dụng hơn" vốn sẽ "làm im lặng ngôn luận và biểu đạt, chứ không phải thúc đẩy nó".Cả hai chỉ ra việc loại bỏ kiểm tra thực tế "chắc chắn" là phản ứng trước "cơn gió chính trị", ám chỉ đến việc Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024, Meta đã "một lần nữa từ bỏ sự an toàn công cộng để theo đuổi lợi nhuận, hỗn loạn và kiểm soát". Họ cũng tuyên bố thêm Meta hiện ưu tiên "những người sử dụng nền tảng này để phát tán lòng thù hận, lời nói dối và chia rẽ gây tổn hại đến người khác".Harry và Meghan ủng hộ "trách nhiệm giải trình, bảo vệ tính toàn vẹn của thông tin và bảo vệ mọi cộng đồng trong thời đại kỹ thuật số"."Chúng tôi đặc biệt lo ngại về kế hoạch từ bỏ các cam kết đảm bảo tính đa dạng và công bằng, cùng với những thay đổi chính sách nội bộ làm suy yếu sự bảo vệ cho các cộng đồng thiểu số. "Những quyết định này phản ánh những gì các chuyên gia, người tố giác và gia đình đã nêu trong các phiên điều trần về tác hại trực tuyến, đặc biệt là liên quan đến sự an toàn của trẻ em. Việc phớt lờ điều này chính là cố tình đặt mọi người vào tình thế nguy hiểm và góp phần gây ra cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần toàn cầu", tuyên bố của họ nêu rõ.Theo Harry và nữ diễn viên phim Suits, việc Meta thay đổi chính sách sẽ tạo ra "một môi trường mà sự lạm dụng, dùng ngôn từ kích động thù địch sẽ làm im lặng và đe dọa tiếng nói của toàn bộ cộng đồng vốn tạo nên một nền dân chủ lành mạnh".Sau đó, cặp đôi này thúc giục Meta "xem xét lại đồng thời khôi phục các chính sách để bảo vệ mọi mục đích sử dụng" và kêu gọi "các nhà lãnh đạo công ty duy trì cam kết của họ về tính toàn vẹn, an toàn không gian mạng", đồng thời cũng hoan nghênh những người "từ chối khuất phục trước nạn bắt nạt".Vào ngày 7.1, Mark Zuckerberg đã phát hành một video tuyên bố rằng Facebook thực hiện "quá nhiều kiểm duyệt", do đó, công ty sẽ loại bỏ tính năng kiểm tra thông tin và hạn chế quyền tự do ngôn luận.Tổng giám đốc điều hành Meta cho biết sẽ loại bỏ "các hạn chế về nhiều chủ đề như nhập cư và giới tính, vốn không phù hợp với diễn ngôn chính thống".Kể từ khi công bố, Zuckerberg từng bị chỉ trích về quyết định này khi giới lãnh đạo Meta cho biết Mark đang "khuất phục trước áp lực chính trị" trước khi Trump nhậm chức vào ngày 20.1. Doanh nhân 40 tuổi này đã được phát hiện dùng bữa tối với tổng thống mới tại Mar-a-Lago, Florida vào tháng 11.2023.Trong khi đó, vợ chồng Hoàng tử Harry đưa ra kết luận: "Chúng tôi cảm thấy không có lý do gì để ngành công nghiệp này hành xử như thể họ được miễn trừ khỏi các tiêu chuẩn đạo đức và luân lý mà mọi người khác đều tuân thủ".
Hôm nay, thí sinh chính thức đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT năm 2024
Hàng chục người thiệt mạng trong vụ giẫm đạp vào rạng sáng 29.1 tại sự kiện tụ hội của đạo Hindu là Maha Kumbh Mela ở miền bắc Ấn Độ, theo AP.Sau hơn 12 giờ kể từ khi thảm kịch xảy ra ở thành phố Prayagraj (bang Uttar Pradesh), các đội ngũ cứu hộ vẫn tiếp tục đưa thi thể các nạn nhân đến nhà xác bệnh viện của trường Y Moti Lal Nehru tại địa phương.Phía cảnh sát chưa công bố con số thương vong chính thức, nhưng Reuters dẫn 3 nguồn thạo tin tiết lộ số người chết đã gần chạm ngưỡng 40 người."Thêm nhiều xác người được đưa đến. Chúng tôi đếm được gần 40 thi thể ở đây (nhà xác)", theo một nguồn tin.Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi chia buồn với thân nhân người bị hại, nhưng không đề cập số thương vong cụ thể.Ông Yogi Adityanath, Thủ hiến bang Uttar Pradesh nơi lễ hội diễn ra, cho biết cuộc giẫm đạp bắt đầu khi một số tín đồ tìm cách nhảy qua các rào cản được sắp xếp để quản lý đám đông.Lễ hội của đạo Hindu dự kiến thu hút khoảng 400 triệu người tham gia. Tính đến ngày 28.1, gần 200 triệu người đã đến nơi và hơn 57 triệu người hoàn thành nghi thức tắm nước sông Hằng vốn xem là con sông linh thiêng của Ấn Độ.Trong một diễn biến khác, một tai nạn máy bay đã xảy ra ở phi trường dầu mỏ của bang Unity thuộc Nam Sudan. Chiếc máy bay chở theo 21 người đang trên đường đến thủ đô Juba thì gặp nạn, theo Reuters dẫn lời Giám đốc Sở Thông tin bang Unity Gatwech Bipal.Ông Bipal cho biết các hành khách trên máy bay là công nhân dầu mỏ của tập đoàn GPOC, liên danh giữa Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc và Tập đoàn Dầu khí Nile thuộc sở hữu nhà nước Nam Sudan.Trong số những nạn nhân có 2 công dân Trung Quốc và một người Ấn Độ.Vẫn chưa rõ nguyên nhân rơi máy bay, cũng như các chi tiết liên quan. Chỉ có một người trên máy bay may mắn sống sót.
Cân nhắc việc đổi tên đường
Tính đến hết năm 2023, tổng tài sản của Manulife Việt Nam đạt 118.633 tỉ đồng, tăng 12% so với 2022.
Trao đổi với Thanh Niên mới đây, ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc) kiêm Giám đốc Ngân hàng T.Ư toàn cầu tại Hội đồng Vàng thế giới, cho biết giá vàng từ đầu năm đến nay đã tăng đáng kể, đạt mức cao nhất mọi thời đại. Tương tự các giai đoạn trước, các yếu tố kinh tế vĩ mô như lo ngại về lạm phát và định hướng của chính sách tiền tệ đã neo giá vàng ở mức cao.Lần này, bên cạnh những lo ngại về địa chính trị, sự không chắc chắn liên quan đến chính sách thuế quan của Mỹ cũng góp phần làm tăng sức hấp dẫn của vàng. Chính sách thuế của Mỹ đã tác động trực tiếp đến thị trường vàng toàn cầu, làm gia tăng sự quan tâm đến vàng của các nhà đầu tư nhằm phòng ngừa rủi ro trong bối cảnh bất ổn. Đầu năm 2025, giá vàng tương lai trên sàn COMEX (Sàn giao dịch hàng hóa New York, Mỹ) bắt đầu có sự khác biệt so với giá vàng tại London (Anh), do nhu cầu vàng vật chất ở Mỹ tăng đáng kể xuất phát từ lo ngại từ các mức thuế tiềm năng."Điều này đã gây ra sự chênh lệch giá giữa thị trường vàng của Mỹ và vàng toàn cầu, đồng thời thu hút lượng lớn vàng vật chất đổ về Mỹ. Mặc dù tình hình này hiện đã lắng xuống, nhưng vẫn tiếp tục có những lo ngại về tác động của thuế quan đối với nguồn cung vàng hiện có ở Mỹ", ông Shaokai Fan nói.Vị chuyên gia nhìn nhận, sự di chuyển của vàng vật chất vào Mỹ đã ảnh hưởng đến nguồn cung vàng ở các thị trường khác, mặc dù quy mô và độ sâu của thị trường vàng toàn cầu vẫn có khả năng đáp ứng nhu cầu. Tuy nhiên, với tình hình chính sách tiếp tục bất ổn trên toàn cầu, nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng là điều mà các nhà đầu tư nên cân nhắc.Tìm hiểu kỹ các yếu tố tác động tới giá vàngGiám đốc Ngân hàng T.Ư toàn cầu tại Hội đồng Vàng thế giới nhìn nhận, vàng có một vị trí quan trọng và gắn bó đặc biệt trong văn hóa của người Việt Nam. Thời gian tới, có khả năng nhu cầu vàng trong nước sẽ tiếp tục tăng khi người tiêu dùng tìm kiếm sự ổn định trước những biến động kinh tế toàn cầu. Tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ có thể tiếp tục ảnh hưởng đến giá vàng, đồng thời có khả năng làm gián đoạn sự luân chuyển vàng, khi sự biến động giá ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng trong nước.Theo ông Shaokai Fan, Việt Nam đang xem xét việc tự do hóa hơn nữa thị trường vàng bằng cách tăng hạn ngạch nhập khẩu. Điều này có thể cho phép nguồn cung vàng lớn hơn cho thị trường trong nước, đặc biệt trong các giai đoạn nhu cầu tăng cao do bất ổn toàn cầu.Diễn biến của nguồn cung vàng toàn cầu có thể bị ảnh hưởng bởi các mức thuế tiềm năng, dẫn đến sự xáo trộn ở một số thị trường địa phương. Những hạn chế áp dụng trên thị trường vàng ở Việt Nam có thể gây ra sự biến động lớn hơn về giá vàng trong nước so với các thị trường quốc tế."Vàng là tài sản được giao dịch trên toàn cầu, giá vàng được quyết định bởi các sự kiện và lực lượng kinh tế trên toàn thế giới. Bởi vậy, các nhà đầu tư Việt Nam nên tìm hiểu kỹ các yếu tố ảnh hưởng đến giá vàng và đánh giá loại công cụ tài chính liên quan đến vàng nào là phù hợp nhất với họ", ông Shaokai Fan nhấn mạnh.Hôm nay 19.3, giá vàng vẫn tiếp tục tăng cao, vượt 99 triệu đồng mỗi lượng. So với đầu tháng 3, giá vàng miếng SJC đã tăng 7,8 triệu đồng/lượng, còn vàng nhẫn tăng 8,5 triệu đồng/lượng.Giá vàng thế giới tăng thêm 3 USD, lên 3.030 USD/ounce. Trong phiên giao dịch Mỹ (đêm 18.3), vàng đã có lúc tăng lên mức cao kỷ lục 3.035,4 USD/ounce. Nhu cầu trú ẩn an toàn vào vàng đã khiến giá tăng cao kỷ lục. Các nhà đầu tư lo ngại sự gia tăng về chiến tranh thương mại toàn cầu, diễn biến địa chính trị mới giữa các nước nên đã thực hiện mua vàng.
Về Quảng Ngãi xuôi dòng Kinh Giang tham quan rừng dừa nước
Các đội Indonesia và Thái Lan đều sẽ thiếu vắng nhiều trụ cột trên hàng tấn công ở SEA Games 33 diễn ra cuối năm nay, sau khi Ban tổ chức (BTC) của đại hội thể thao Đông Nam Á thay đổi độ tuổi dành cho các cầu thủ bóng đá nam tham dự SEA Games. Đáng chú ý, Thái Lan sẽ vắng 2 tiền đạo vừa thi đấu rất hay tại AFF Cup 2024, gồm Suphanat Mueanta và Teerasak Poeiphimai. Trong khi đó, Indonesia sẽ không có sự phục vụ của chân sút hay nhất SEA Games 32 năm 2023 Ramadhan Sananta. Những cầu thủ này năm nay vừa đúng 23 tuổi, lố đúng 1 tuổi so với quy định mới.Ngược lại, U.22 Việt Nam gần như sẽ giữ nguyên thành phần mạnh nhất mà chúng ta từng kỳ vọng. Đặc biệt, hàng tấn công của đội bóng trong tay HLV Kim Sang-sik trong những ngày tới đây rất đáng gờm. Những ngôi sao tấn công trong lứa tuổi 22 của bóng đá Việt Nam gồm Đình Bắc, Vĩ Hào, Văn Trường, Quốc Việt, Đức Việt, Thanh Nhàn đều đủ điều kiện tham dự SEA Games 33.Đây cũng là những gương mặt từng thi đấu tốt tại các giải U.23 châu Á 2024 và U.23 Đông Nam Á 2023. Về mặt cá nhân, những cầu thủ này đã chứng minh được năng lực chuyên môn, giàu kinh nghiệm thi đấu quốc tế. Còn về mặt đồng đội, họ ăn ý với nhau, nhờ được cùng nhau thi đấu nhiều giải như đã nêu ở trên.Hàng tấn công của đội tuyển U.22 Việt Nam vừa có thể hình tốt, vừa giàu kỹ thuật. Nhóm các cầu thủ có thể hình tốt trong số này phải kể đến Nguyễn Văn Trường (1,82 m), Bùi Vĩ Hào (1,81 m) và Nguyễn Đình Bắc (1,80 m). Còn nhóm các cầu thủ giàu kỹ thuật có Nguyễn Văn Trường, Nguyễn Quốc Việt, Nguyễn Đức Việt, Nguyễn Đình Bắc.Tốc độ cũng là một điểm mạnh khác nơi hàng tấn công của đội tuyển U.22 Việt Nam hiện nay. Bùi Vĩ Hào, Nguyễn Quốc Việt và Nguyễn Thanh Nhàn nổi tiếng là những cầu thủ có tốc độ xuất phát cao, có thể tăng tốc vượt qua qua đối thủ ở thời điểm đối phương mất tập trung.Từ những nhân sự như thế này, HLV Kim Sang-sik có thể bố trí các phương án tấn công khác nhau cho đội tuyển U.22 Việt Nam. Ông Kim Sang-sik có thể cho các học trò chơi phối hợp nhóm nhỏ, dựa vào kỹ thuật của các cầu thủ. Có thể cho toàn đội chơi bóng dài và bóng bổng, dựa vào thể hình tốt của những cầu thủ tấn công như Văn Trường, Vĩ Hào và Đình Bắc. Ngoài ra, khi cần U.22 Việt Nam có thể khai thác các tình huống cố định. Trong lứa U.22 Việt Nam hiện nay, chúng ta có Khuất Văn Khang là cầu thủ đá phạt rất tốt, anh có thể giúp các pha bóng cố định của đội bóng trong tay HLV Kim Sang-sik nguy hiểm hơn. Ngoài ra, nếu Khuất Văn Khang được trả về đúng vị trí sở trường tiền vệ tấn công, chất kỹ thuật của hàng tấn công đội U.22 Việt Nam sẽ được nâng lên, vì Khuất Văn Khang là dạng cầu thủ giàu kỹ thuật.Chi tiết khác không thể không nhắc đến, tất cả các ngôi sao tấn công của U.22 Việt Nam đều đang chiếm được chỗ đứng nhất định ở CLB mà họ đang khoác áo. Vĩ Hào, Văn Khang dần trở thành trụ cột ở các đội Bình Dương, Thể Công Viettel, Văn Trường, Đình Bắc là quân bài chiến lược tại Hà Nội FC và CLB Công an Hà Nội, Quốc Việt, Đức Việt có suất thi đấu chính thức ở Ninh Bình, còn Thanh Nhàn cũng có được vị trí tương tự ở CLB PVF-CAND. Việc được thi đấu thường xuyên ở sân chơi chuyên nghiệp (V-League, hạng nhất) sẽ giúp cho các cầu thủ giữ được sự ổn định trước SEA Games.
Phần Lan giải mật hồ sơ về hung thủ ám sát Tổng thống Kennedy
HAGL có Kiatisak: Bầu Đức tỉnh giấc với ngọn lửa chiến thắng...
Ngày 22.1, tin từ UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết, đêm giao thừa Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, tỉnh sẽ tổ chức bắn pháo hoa tại 3 địa điểm gồm: TP.Bạc Liêu; TX.Giá Rai và H.Phước Long.Cụ thể, TP.Bạc Liêu bắn pháo hoa với thời lượng 15 phút, tại Quảng trường Hùng Vương (P.1, TP.Bạc Liêu). TX.Giá Rai bắn pháo hoa trong 15 phút, tại sân chào cờ Thị ủy Giá Rai (P.1, TX.Giá Rai). H.Phước Long bắn pháo hoa trong 15 phút, tại bờ kè đối diện Trung tâm Văn hóa huyện (ấp Hành Chánh, TT.Phước Long, H.Phước Long).Cùng ngày, bà Đỗ Ái Lanh, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin TP.Bạc Liêu cho biết, nhằm góp phần bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ, tái hiện không gian sinh hoạt văn hóa chợ quê xưa trong những ngày tết, từ ngày 23 - 27.1, TP.Bạc Liêu tổ chức Hội xuân với chủ đề "Chợ quê ngày tết".Chợ quê ngày tết tổ chức giữa lòng TP.Bạc Liêu (P.3, TP.Bạc Liêu), gồm 22 gian hàng, được thiết kế mang đậm không khí tết xưa. Vật liệu sử dụng để trang trí các gian hàng, gồm: tre nứa, rơm rạ, lá dừa nước, hoa kiểng đồng quê. Chợ quê ngày tết có nhiều hoạt động độc đáo, hấp dẫn như: Hội thi trang trí gian hàng tái hiện không gian chợ quê ngày tết của Nam bộ; Hội thi trang trí bàn thờ Tổ quốc kết hợp trang trí mâm ngũ quả; Hội thi gói bánh tét; Hội thi làm bánh nhân gian; Liên hoan đờn ca tài tử; Hội thi vẽ tranh thiếu nhi với chủ đề "Mùa xuân trên TP.Bạc Liêu"...
Honda Vario 160 2022 có gì khác ‘đàn anh’ Honda PCX 160 từng về Việt Nam?
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
europa league
Từng giành giải đồng hạng ba mùa trước, đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai nghiễm nhiên trở thành ứng viên hàng đầu cho chức vô địch giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO (TNSV THACO cup 2025).Tuy nhiên, tham vọng của đại diện Đông Nam bộ bị dội gáo nước lạnh với trận thua 0-2 trước Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội ở trận ra quân bảng C, diễn ra lúc 15 giờ 45 hôm nay (3.3). Thầy trò HLV Lê Hữu Phát chỉ có thể tự trách bản thân, khi thua không phải vì đối thủ hay, mà bởi chính mình phung phí nhiều cơ hội.Sau hiệp 1 đá toan tính và chặt chẽ để giữ tỷ số 0-0, đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai bắt ngờ tăng tốc sau giờ nghỉ. Nhờ thích nghi tốt với điều kiện thời tiết nóng tại TP.HCM hơn đối thủ, cùng đấu pháp đánh biên hợp lý để khai thác tốt khoảng trống sau lưng bộ đôi trung vệ Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội, hàng loạt cơ hội đã được tạo ra.Chỉ riêng tiền đạo Vũ Minh Khải (số 12) đã có 3 cơ hội rất rõ ràng. Ngay phút 41, mũi nhọn của đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai có pha đối mặt. Anh rê bóng qua cả thủ môn đối phương, nhưng thay vì dứt điểm ngay, cầu thủ này tiếp tục rê, trước khi mất trụ và bị ập vào lấy bóng. Sau đó, Minh Khải tận dụng sai sót của hậu vệ Trường Sư phạm TDTT Hà Nội để cầm bóng áp sát, song lại... sút thẳng lên khán đài dù cầu môn đã rộng mở. Ngày thi đấu kém hiệu quả của Minh Khải khép lại ở phút 63, khi số 12 của Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai đệm bóng trượt ở khoảng cách chưa đầy 3 m trước cầu môn trống, ở tình huống mà Nguyễn Phạm Đăng Khoa đã tạo cơ hội quá tốt cho đồng đội ghi bàn. Chỉ cần 1 trong 3 tình huống này được chuyển hóa thành bàn thắng, Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai có cơ hội rất lớn để giành 3 điểm, bởi học trò ông Lê Hữu Phát tạo ra thế trận tốt hơn trong hiệp 2. Tuy nhiên, đại diện Đông Nam bộ đã phung phí cơ hội, rồi lại... "tự bắn vào chân" khi đội trưởng Đỗ Thái Bảo nhận thẻ đỏ ở phút 74. Ở thế thiếu người, đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai chủ động đá chậm, chắc để giữ 1 điểm. Dù vậy đến phút 79, học trò ông Lê Hữu Phát để thua ở pha bóng khó tin.Thủ môn Nguyễn Đức Công nhận bóng trong vòng cấm và không chịu bất cứ áp lực nào. Nhưng thay vì chuyền ngay, người gác đền của Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai lại cố giữ bóng trong chân, cúi người xuống, đợi đối thủ ập vào mới nhặt bóng lên. Để rồi, khi Đức Công còn chưa kịp nhặt bóng, cầu thủ vào sân thay người Đỗ Minh Tú của Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội đã nhanh chân dứt điểm xuyên qua háng đối thủ để ghi bàn mở tỷ số.Đây là bàn thắng gần như khiến đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai "tê liệt". Các cầu thủ vỡ trận khi đối thủ tràn lên, trước khi thua thêm 1 bàn ở phút 80. "Tôi nghĩ đây là bàn thắng may mắn, rất may mắn. Tôi hiểu rằng đây là tình huống bóng sống, nên băng vào cướp bóng dứt điểm là đúng luật", tiền vệ Đỗ Minh Tú chia sẻ về tình huống mà trong bóng đá người ta gọi vui là "đánh cắp trứng gà". Chính cầu thủ của đội Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội cũng không nghĩ mình sẽ ghi bàn ở tình huống này. Chơi không nổi trội ở trận này, nhưng may mắn cộng với khả năng trừng phạt sai lầm đối thủ rất lạnh lùng đã giúp đại diện phía bắc lấy trọn 3 điểm.Đội Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội tạm dẫn đầu bảng C với 3 điểm. Trong khi với đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai, cơ hội sửa sai vẫn còn. Ở lượt hai diễn ra vào ngày 6.3, HLV Lê Hữu Phát cùng học trò sẽ đối mặt với Trường ĐH Công nghệ TP.HCM.Muốn thắng trận "derby công nghệ", đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai cần xốc lại tinh thần. Lối chơi của đại diện Đông Nam bộ vẫn rất hay, nhưng nếu không chắt chiu, Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai có nguy cơ dừng bước sớm.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
