g88

Nhiều thông điệp đáng suy ngẫm tại Ngày sách và văn hóa đọc tỉnh Quảng Trị

Diễn viên 'Duyên nợ miền Tây' tiết lộ lý do 'ở ẩn' khi sang Mỹ định cư

Cuộc trò chuyện với nữ triệu phú dâu tây không dùng bất kỳ một chữ tiếng Anh nào như chúng tôi hình dung.Sorry, are you Ms Lâm Ti? – Tôi hỏi. Vâng, chào anh. Lâm Ti nghe đây ạ, nay mình có cuộc hẹn ở nông trại của Lâm Ti phải không? - giọng tiếng Việt chuẩn, thật ngọt ngào nữ tính ở đầu dây bên kia khiến chúng tôi vô cùng bất ngờ. Hơn 30 năm ở Úc mà chất giọng Việt Nam của người phụ nữ quản lý phụ trách cả ngàn nhân viên từ khắp nơi trên thế giới vẫn rõ ràng và mạch lạc. Một giọng Việt thuần bản ngữ, có pha chút giọng gió miền Trung không lẫn vào đâu, không hề lơ lớ tí xíu nào càng khiến sự tò mò về người phụ nữ đặc biệt này.Gần 1 tiếng lái xe, chị Mai Hương – anh Huy Tuấn đưa chúng tôi đến khu ngoại ô Bullsbrook của Perth để đến với TI Group of Companies. "Làm farm" là từ thông dụng mà nhiều bà con người Việt khi nhắc đến Úc bởi một nền nông nghiệp phát triển, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào trồng trọt và tạo ra những sản phẩm luôn tươi ngon như dâu, xoài, việt quất… Nữ "tổng quản" của khu nông trại trong chiếc áo tay dài váy ngắn càng khiến chúng tôi bất ngờ bởi làm nông nhưng không hề… sợ nắng! Cái nắng cuối xuân ở Perth không quá gay gắt, bất ngờ dịu mát hơn bởi nông trại dâu to mênh mông của Lâm Ti. Nó bạt ngàn, phủ một màu xanh và những điểm đỏ dâu ngọt. Cuối xuân cũng là cuối vụ thu hoạch dâu, những hàng dâu thẳng tắp chỉ còn sót lại màu xanh tươi của lá và những trái dâu to mọng xanh đỏ xen kẽ nhau. Cầm tờ đặc san doanh nhân do chúng tôi gửi tặng, chị Lâm Ti bất ngờ thốt lên: "Đúng rồi, báo Thanh Niên ra đời năm 86, gần 40 năm rồi. Chữ viết này rất là thân thuộc với Lâm Ti…". Những dòng chữ Việt thân thuộc như hiện về với nữ Tổng giám đốc này. Cùng gia đình sang Úc khi đang học lớp 7 vào năm 1991, vốn tiếng Việt của cô bé 14 tuổi khi đó vẫn giữ vững, phát triển hơn không chỉ ở nói, viết mà không hề bị mai một. Có lẽ khá lâu rồi cô mới đọc một tờ báo tiếng Việt.Cùng gia đình sang ngay Tây Úc này từ thập kỷ 90, vừa đi học, Lâm Ti học nghề nông trại từ ba nuôi. Ông vốn là một nhà nhập xuất khẩu trái cây bản xứ lâu đời. Cái vận "nông dân" ứng lại với cô gái trẻ này. Ở đất nước tạo ra cơ hội như Úc, nữ tổng giám đốc TI of Companies tự nhận mình: "Ti không hề giỏi, không hề hay hơn ai nhưng vì cơ hội nếu mình chịu làm, chịu khó. Chỉ cần chịu cực để làm việc lao động thì kết quả sẽ đến". Ký ức của 33 năm về trước với người phụ nữ giỏi giang này. Quê Nha Trang Khánh Hòa, từ nhỏ chị đã quen thuộc với cây cỏ trong vườn nhà, cây gì, trái nào, sinh trưởng ra sao. Sinh ra ở vùng gió biển, xứ cát trắng, nữ giám đốc này hiểu thế nào về khu rẫy nhà mình với sự sinh trưởng của các loại cây trái ở vùng đất khắc nghiệt cho trồng trọt. Ký ức tuổi thơ của chị chính là những cây khoai mì, cây lúa, hay đậu phộng. Những cây cối tự nhiên trong vườn nhà, trong ký ức tuổi thơ là hành trang để chị đi tiếp với quả dâu trong suốt hơn 20 năm qua như một cái duyên mà khó người nào lý giải được. Nó là "vốn liếng" ít ỏi cho chị để hiểu hơn về những cây trái, đặc biệt là trái dâu khi được trồng ở Úc. Với lãnh thổ rộng lớn nhưng chắc ít người biết rằng, 2/3 lãnh thổ nước Úc không có người sinh sống vì địa hình địa lý khác biệt. Phụ ba trong công ty, nghiệp nông dân lại vận vào người phụ nữ duyên dáng này. Ba nuôi của chị có sẵn công ty xuất khẩu trái cây, rau củ nên vừa học vừa làm vừa phụ ba trong suốt giai đoạn trưởng thành. Một may mắn mà chị thừa nhận là khi đó cộng đồng người Việt tại Perth và Tây Úc trồng trái cây rất nhiều, công việc giúp chị quen biết kết nối dần với bà con nông dân cùng là đồng hương nơi xứ người. Cái duyên VN giúp chị dễ kết nối gần gũi hơn với bà con và khi ba chị bán công ty, chị vẫn tiếp tục làm việc cho ông chủ mới thêm 2 năm để tích lũy kinh nghiệm.Nhưng đâu phải cuộc đời của Lâm Ti chỉ luôn là nông dân. Đã từng có một thời gian, người phụ nữ ấy đã theo đuổi điều mong muốn khác. Là phụ nữ, lại yêu cái đẹp nữ giám đốc ngày nay khi đó cũng muốn "thay đổi cuộc đời" không làm nông dân nữa, chị nghỉ việc và theo học kinh doanh, marketting… Quyết tâm không làm nông dân cũng lớn dần trong khao khát của người thiếu nữ khi đó. "Tại sao mình là phụ nữ, tại sao không trở thành họa sĩ, người mẫu mà lúc nào cũng đi làm rẫy?", câu hỏi đó cứ thôi thúc chị vì mua bán nông sản khi đó rất cực, theo dõi canh tác, buôn bán nội địa nên đi học về ngủ đến 3-4 giờ sáng chị đã phải dậy vận chuyển hàng hóa giao cho các chợ, siêu thị. "Mình không thể tiếp tục thế này bởi sau này còn gia đình, con cái", chị nghĩ vậy và thế là chị nghỉ ngang đi học marketting, học kinh doanh, lấy bằng mua bán bất động sản. Nghiệp nông dân chính thức kết thúc sau khi chị đi làm, bán được 2 căn nhà trong 6 tháng. Những tưởng bà chủ dâu ở Perth sẽ trở thành một doanh nhân địa ốc thế nhưng cuộc gọi điện của chú Berry - ông chủ cũ mua lại công ty của ba chị (cũng là bạn của ba) muốn chị trở lại phụ công ty là một bước ngoặt rất lớn. Công ty chỉ mua bán nội địa nên khả năng phát triển gần như không thể bùng nổ được nữa, với kiến thức học được về markertting, chị mạnh dạn đề xuất nếu chị quay trở lại, công ty phải chuyển hướng dần sang xuất khẩu. Thế là duyên nợ "nông dân" lại trở về với cô Lâm Ti sau cuộc gọi điện đó. Về làm mảng xuất khẩu, chị được giao cho chiếc vé máy bay khứ hồi bay sang Hồng Kông để thương thuyết đưa hàng vào 2 siêu thị lớn nhất Hồng Kông khi đó. Mọi bài vở chuẩn bị sẵn bỗng chốc tan biến khi gặp ông chủ lớn nhưng thật may mắn kết cục đơn hàng thành công. Kinh nghiệm và kiến thức đàm phán, kết nối bạn hàng quốc tế chính thức được tích lũy từ đây. Về phụ thêm một thời gian, cô nông dân ngày nào mạnh dạn chính thức ra riêng dù còn rất trẻ. Đó là một quyết định lịch sử để tạo nên tập đoàn TI dâu như hiện nay. TI Group Companies của bà chủ Lâm Ti được thành lập vào năm 2003 sau câu tư vấn nhẹ nhàng của ba nuôi chị: Bây giờ con đi làm mà con có được vui với công việc của con không? Vui rồi, thì tiền bạc mà người trả cho con có vui hay không? Nếu đã vui đã đủ thì có cái gì mà con lo đâu, con mới có 26 tuổi, 3 năm nữa con cũng chỉ mới 29 tuổi và vẫn dưới 30 tuổi mà, nếu có sai thì mình vẫn còn thời gian làm lại. Chị thừa nhận lúc đó: "Mình lo lắm, thiếu kiến thức, còn trẻ đủ thứ cả nhưng câu nói của ba nuôi khiến mình cảm thấy thoải mái và không còn lo lắng gì cả". Cái hay của người nữ giám đốc này là nhận ra thời cuộc. Hơn 20 năm trước, Nhưng với đầu óc nhạy bén nhìn ra cơ hội của trái dâu nên thời điểm 2008 – vài năm sau khi thành lập công ty chị bắt đầu "bén duyên" và tạo nên một tập đoàn trồng và xuất khẩu trái dâu như hiện nay. Với kiến thức học được, sớm nhận ra thị trường táo, đào đang phải cạnh tranh gay gắt với Nam Phi hay táo New Zealand nên đã chủ động chuyển hướng sang quả dâu. Điều quan trọng để chị chuyển hướng chính là việc hơn 95% cộng đồng gốc Việt tại Tây Úc chủ yếu chỉ trồng dâu. Cùng là đồng hương, cùng kết nối trong bao nhiêu năm, mối mang, bạn hàng. Với lợi thế cùng giao tiếp bằng tiếng Việt, nên bà con cảm thấy thoải mái, tin tưởng. Quan trọng hơn hết chị Lâm Ti cùng người bạn trai khi đó anh Jame (rất đẹp trai) thực hiện một cuộc "cách mạng về nông nghiệp" cho bà con bởi cách đây gần 20 năm trồng trọt bên Úc cũng theo kiểu gia đình truyền thống. Sản lượng và chất lượng mỗi nhà đều khác nhau. Điều đó là rất khó để xuất khẩu, chào hàng cho các nước khác. Chị và người bạn đồng hành của mình quyết định bao tiêu đầu ra, đặc biệt là chuyển giao khoa học kỹ thuật trong trồng trọt chuyển giao cho các nông dân gốc Việt. Trong suy nghĩ của người viết, đó là một quyết định lịch sử nhưng người phụ nữ khiêm nhường như chị chỉ đánh giá rằng: "Nó là một bất ngờ và may mắn, giúp mình nắm lấy cơ hội để phát triển đến hôm nay". Chàng nông dân Jame chắc hẳn là một anh nông dân đẹp trai nhất tôi từng biết, to con lực lưỡng và rất đẹp trai, từ khi quen Lâm Ti anh cũng bén duyên luôn với nông nghiệp. Người bạn đời này (trước đây) đã dồn toàn tâm toàn ý cho nghiên cứu, khoa học kỹ thuật để cho chất lượng quả dâu được tốt nhất. Chuyển giao công nghệ trong nông nghiệp là một bước đi lịch sử đúng thời điểm khi đó để bà con yên tâm canh tác, thu hoạch. Khi những đơn hàng bắt đầu đều đặn, bà chủ Lâm Ti chính thức mở nông trại. "Mở farm thì mình vui lắm nhưng cũng cực lắm luôn. Không biết tại sao mình lại mở farm làm gì?", chị nói.Giữa nông trại dâu mênh mông cuối mùa, những quả dâu to mọng xanh đỏ to gấp đôi ngón tay cái là rất nhiều thành quả mà công sức và tình yêu trái dâu của Lâm Ti và James dồn vào đấy trong suốt 22 năm qua. Cả 2 đều yêu quả dâu, đều yêu cái nắng – cát của miền Tây Úc mênh mông. 21 năm qua cặp đôi trên vừa là đồng nghiệp, vừa là nhà đồng sáng lập và cũng là bạn đời của nhau với 2 người con nay đã 14 và 12 tuổi. Thế nhưng chữ duyên chung nhà dừng lại 10 năm qua. Trong 10 năm ấy, cả hai vẫn là 2 người bạn tốt đồng hành cùng nhau điều hành TI Group Companies và dồn toàn tâm toàn ý tình yêu vào quả dâu tươi. Thế bí quyết thành công của TI Group Companies là gì để mỗi ngày có thể xuất khẩu khoảng 20 tấn dâu đi các thị trường khó như: Singapore, Hồng Kông, Thái Lan? – chúng tôi hỏi. Mỉm cười nhẹ nhàng, nữ giám đốc không nói điều gì to tát mà chỉ đơn giản bằng 2 chữ: "chuyên nghiệp!". Chuyên nghiệp trong nâng cao chất lượng sản lượng quả dâu bằng khoa học kỹ thuật – yếu tố tiên quyết trong xuất khẩu nông sản. "Chưa bao giờ Lâm Ti giới thiệu hàng của mình là ngon nhất, chất lượng nhất và giá rẻ nhất mà mình hãy làm tốt nhất có thể trong khả năng và công việc của mình để đối tác cảm nhận và đánh giá", chị Lâm Ti khiêm tốn chia sẻ. Nữ giám đốc Lâm Ti cũng rất mong muốn một ngày nào đó, quả dâu tươi từ Úc của chị sẽ chính thức được nhập khẩu vào Việt Nam, hoặc những chuyến trở về quê hương nguồn cội chị và Jame sẽ có cơ hội được chia sẻ những kinh nghiệm, khoa học kỹ thuật cho bà con nông dân ở quê nhà. Anh nông dân Jame nhận xét nông nghiệp VN rất có tiềm năng nhưng cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Trong nhiều chuyến đi đến VN, được trải nghiệm và tận mắt chứng kiến bà con nông dân sản xuất canh tác, anh Jame cho biết thói quen tập quán cũ và câu chuyện ứng dụng khoa học kỹ thuật vào nông nghiệp là một trong những điều kiện tiên quyết mà VN cần thay đổi để thúc đẩy một nền nông nghiệp phát triển. Ngoài tình yêu nông trại và trái dâu, nữ giám đốc Lâm Ti cũng rất nhiệt tình trong các hoạt động cộng đồng của bà con, kiều bào tại TP.Perth. Tại lễ hội Xuân Quê hương vừa qua, chúng tôi tình gặp lại lại chị với nụ cười dịu dàng khi không ngại ngồi dự khán dưới ánh nắng chói chang theo dõi nhiều tiết mục văn hóa truyền thống của Việt Nam. Với Lâm Ti, một phụ nữ Úc rất Việt Nam và rất thuần nông giản dị, phát triển nông nghiệp ở Úc là để trả ơn nước Úc và cũng là một cầu nối để có thể giúp quê hương nguồn cội VN của mình qua nhiều hình thức khác nhau từ lao động đến nông sản, nông nghiệp, một cách nhẹ nhàng, duyên dáng nhất!Sự thành công của những người phụ nữ Việt tại Tây Úc được xây dựng trên nhiều yếu tố quan trọng. Trước hết là tinh thần kiên trì, bền bỉ và sự chăm chỉ của họ. Người phụ nữ Việt Nam luôn có sự kiên nhẫn và tinh thần vượt khó, điều này đã giúp họ vượt qua những thử thách và khó khăn trong cuộc sống và công việc. Thứ hai, là sự linh hoạt và khả năng thích nghi. Các phụ nữ Việt tại Tây Úc đã thể hiện khả năng thích nghi nhanh chóng với môi trường mới, từ việc nắm bắt ngôn ngữ, văn hóa đến việc hòa nhập vào cộng đồng địa phương. Họ không ngại thử thách và luôn tìm kiếm cơ hội để phát triển bản thân. Thêm vào đó là sự tự tin và quyết tâm. Những người phụ nữ Việt tại Tây Úc luôn tự tin vào khả năng của mình và không ngừng cố gắng để đạt được mục tiêu. Họ biết rằng sự thành công không đến từ may mắn mà từ sự nỗ lực không ngừng. Và trên hết là tinh thần tự hào dân tộc, luôn hướng về quê hương, đất nước. Tất cả những yếu tố trên đã tạo nên những người phụ nữ Việt Nam thành công, góp phần nâng cao hình ảnh và vị thế của cộng đồng người Việt ở sở tại.Tổng lãnh sự Việt Nam tại Perth - Nguyễn Thanh Hà

'Du học tại chỗ' 4+0 vì sao vẫn 'hot' sau đại dịch Covid-19?

Có 4 cầu thủ trong lứa tuổi 22, được HAGL sử dụng trong trận đấu với CLB TP.HCM tối 2.3. Trong số đó, trung vệ Phạm Lý Đức (22 tuổi) thi đấu trong đội hình chính thức suốt trận. Còn hậu vệ Đinh Quang Kiệt (18 tuổi), tiền đạo Nguyễn Minh Tâm (20 tuổi) và tiền vệ Cao Hoàng Minh (22 tuổi) được tung vào sân từ băng ghế dự bị, ở cuối trận. Nguyễn Minh Tâm và Cao Hoàng Minh không tạo được ấn tượng nào đáng kể, do thời gian xuất hiện trên sân quá ngắn, từ phút 82.Vả lại, đấy là thời điểm mà HAGL đang bị dẫn trước, họ hầu như không còn phối hợp trên sân. Đội bóng phố núi khi đó chuyển hẳn sang sử dụng những đường chuyền dài, câu bóng bổng vào khu cấm địa của CLB TP.HCM, nên tiền vệ Cao Hoàng Minh và tiền đạo Nguyễn Minh Tâm không phát huy được tác dụng.Còn trung vệ Phạm Lý Đức, cầu thủ này thi đấu đủ 90 phút. Tuy nhiên, anh cũng mắc một số lỗi về mặt tư duy. Phạm Lý Đức thực hiện rất nhiều đường chuyền ngắn cho các hậu vệ biên và cho các tiền vệ trung tâm đứng gần anh nhất. Dù vậy, những đường chuyền này nguy hiểm ở chỗ nó được thực hiện khi các đồng đội của Phạm Lý Đức bị đối phương áp sát, xoay lưng về phía đối thủ.Một chuyên gia bóng đá khi theo dõi những tình huống kể trên, đánh giá: "Những đường chuyền như thế này từ phía trung vệ Lý Đức rất dễ bị cầu thủ tấn công của CLB TP.HCM ập vào cướp được bóng và dốc thẳng về phía khung thành HAGL. Đây là điều nên tránh nơi những cầu thủ thi đấu ở vị trí trung vệ. Thay vì thực hiện những đường chuyền đưa đồng đội vào thế khó như trên, Lý Đức có thể mở rộng bóng ra 2 biên, phất bóng mạnh lên cho cầu thủ tấn công của đội nhà, hoặc đơn giản là chuyền bóng về cho thủ môn".Có điều lạ là lỗi tư duy này của Phạm Lý Đức lặp đi lặp lại, nhưng Ban huấn luyện (BHL) đội HAGL không sửa sai cho học trò của mình. Điều này khiến cho các cầu thủ TP.HCM đôi lần cướp được bóng và gây sức ép lên khung thành đội bóng phố núi.Cầu thủ HAGL về tay HLV Kim Sang-sik sẽ khác?Chính vì vậy, trong trường hợp HLV Kim Sang-sik gọi Phạm Lý Đức lên đội tuyển U.22 Việt Nam, chuẩn bị cho SEA Games 33, khả năng cao vị HLV người Hàn Quốc phải sửa lỗi nói trên cho trung vệ của CLB HAGL. Lý Đức vẫn là cầu thủ có triển vọng, có thể hình tốt (cao 1,82 m), lại có lợi thế được thi đấu thường xuyên ở V-League, nhưng anh vẫn cần có thêm thầy giỏi về chuyên môn, giúp anh sửa lỗi và giúp anh hoàn thiện hơn.Một nhân vật nữa trong lứa các cầu thủ trẻ của đội bóng phố núi xuất hiện trên sân Thống Nhất tối qua là trung vệ Đinh Quang Kiệt. Chiều cao 1,92 m của cầu thủ này thật sự gây ấn tượng. Chiều cao này rõ ràng là một lợi thế rất lớn, vì khi cần các HLV có thể điều trung vệ Đinh Quang Kiệt lên đá tiền đạo, tận dụng ưu thế về thể hình của anh trong các pha bóng bổng.Khi bị CLB TP.HCM dẫn trước trong trận đấu tối 2.3, Giám đốc kỹ thuật (GĐKT) Vũ Tiến Thành của HAGL cũng áp dụng phương án này, ông Thành đưa Quang Kiệt lên đá cao nhất trong sơ đồ chiến thuật của mình. Đinh Quang Kiệt gây khó dễ cho hàng thủ của CLB TP.HCM trong các pha không chiến. Chỉ tiếc rằng anh xuất hiện trên sân quá muộn, từ tận phút 88. Nếu cầu thủ cao kều này xuất hiện sớm hơn, anh có thể cho tác dụng nhiều hơn. Nếu Đinh Quang Kiệt xuất hiện sớm hơn ở trên sân, các pha bật nhảy liên tục của cầu thủ trẻ khỏe này có thể khiến hàng thủ của CLB TP.HCM nhanh xuống sức vì phải nhảy lên tranh bóng bổng với Quang Kiệt.Tiếc rằng BHL của CLB HAGL chưa tính đến điều đó, nên họ chưa giúp cầu thủ trẻ của mình phát huy tối đa lợi thế về chiều cao. Nếu Đinh Quang Kiệt về tay HLV Kim Sang-sik, có khả năng vị HLV người Hàn Quốc sẽ sử dụng anh tốt hơn. Và cũng giống như Phạm Lý Đức, các cầu thủ trẻ của HAGL nếu được gọi lên đội tuyển U.22 Việt Nam chuẩn bị cho SEA Games 33, họ đều cần được sửa lỗi, vì cho đến lúc này họ vẫn chưa hoàn hảo.

Không chỉ nữ giới, nam giới cần chủ động, chia sẻ trách nhiệm tránh thai. Tình dục an toàn không phải trách nhiệm riêng của phái nữ.

Người tiếp xúc trực tiếp với nắng nóng: Cẩn thận với ung thư da vùng đầu cổ

Đâu như ông, con gái hiếu thảo, cháu cũng không cần trông, ông lắc lắc đầu, đâu phải không cần trông, ông nhớ cháu ngoại sắt ruột, mỗi lần hai mẹ con nó về là ông cứ vùi mặt vào mái tóc mềm tơ của con bé mà hít hà. Nhưng với con gái, ông cứ phải dửng dưng thế.Con gái khoe mới nhận cùng lúc hai dự án, đã thế còn được làm việc với những người cực giỏi, nghe một câu thấy vỡ ra nhiều điều. Bận tối mắt tối mũi nhưng hứng khởi lắm, không biết mệt là gì. Con gái lại chùng giọng, ngày nào cũng chín mười giờ mới về, về rồi lại ngồi cho đến một hai giờ sáng. Cá Kèo bị mẹ bỏ lơ cứ thui thủi một mình, ăn uống tạm bợ vạ vật, vừa nãy còn khóc ăn vạ nói mẹ không chở đi học vẽ. Giá có ông ngoại ở cùng, con bé sẽ có người đưa đón đi học, sẽ được đi học đàn học vẽ theo ý nó. Chưa kể nó sẽ được ăn cơm ông ngoại nấu nóng sốt hợp khẩu vị chứ không phải là hằng ngày nhìn thấy cô giúp việc nhiều hơn mẹ.Nghe con gái than, ông quả thật xót con xót cháu. Con gái ông từ bé đã nhận thức được nhà mình nghèo nên làm gì nó cũng cố gắng gấp hai gấp ba người khác. Ngày ở nhà, cũng cấy cũng gặt nhưng ruộng nhà ông bao giờ cũng sạch cỏ hơn, nước được tát sớm hơn và cạn sau người ta. Con gái không ngơi chân ngơi tay, nên khi lên thành phố học, nó làm thêm hai ba nơi, đủ tiền học phí còn gửi về nói ông sửa lại hàng rào kẻo trâu bò vào phá vườn. Bây giờ nó đang được làm công việc mình thích nên cứ như cá gặp nước, say sưa không để tâm đến chuyện gì khác. Con bé Cá Kèo giao cho giúp việc là đương nhiên.- Bố Cá Kèo vẫn chạy qua chạy lại còn gì?Con gái ông chững lại nhưng rất nhanh đã cười.- Bố nghĩ xem, con không có nhà, ảnh có dám ở nhà một mình với giúp việc không? Nên đón Cá Kèo về, ảnh thả nó vào nhà rồi đi luôn. Nếu bố lên, ảnh mới dám vào.Ông định nói cho bố Cá Kèo về nhà đi. Lại không nói ra lời. Ông biết tính con, một khi đã bướng lên thì cứ cả tòa nhà bê tông cốt thép cũng không níu lại được.Ông những muốn dành không gian cho hai đứa có cơ hội hàn gắn, nhưng với cái nết của con gái, ông e chàng rể hờ không biết đến khi nào.Thời sinh viên hai đứa nó quen nhau dịp hai trường giao lưu văn nghệ. Cậu trai kia vừa biết đàn vừa biết hát, dáng dấp nghệ sĩ lại mồm mép không biết làm sao nhìn trúng con gái ông làm nhiệm vụ hậu cần. Con gái tìm mọi cách tránh né vì thấy cậu ta nổi tiếng trăng hoa, con người không đáng tin. Hình như bị từ chối khiến cậu ta khó chịu, tổn thương lòng tự tôn đàn ông. Cậu ta cứ dùng dằng theo đuổi đến khi hai đứa đi làm.Ra trường, cậu ta nghiêm túc hơn, bớt khoe mẽ, trong công việc cũng có chút thành tích cộng thêm cứ ở cạnh nhau nên con gái quen với sự có mặt của cậu.Ông thở dài, và con bé Cá Kèo đến.- Con xin lỗi đã làm bố xấu hổ, mất mặt với làng xóm. Nhưng nếu không có tình cảm với anh ấy, con đã không làm thế.Ngày ấy, con gái đã nói với ông như vậy khi bố mẹ cậu trai đến thăm, xin cho hai đứa về chung nhà. Con gái ông cũng có cảm tình với người ta nên ông vui vẻ đồng ý. Cứ nghĩ sau đó sẽ có đám cưới, con gái ông sẽ mặc váy cô dâu, ông và ông bà thông gia sẽ hoan hỉ chờ đón cháu.Ai biết sau buổi gặp mặt ấy không hề có đám cưới nào. Người ta đã cất công về tận đây, mới đó còn nói chuyện vui vẻ, còn ăn với nhau bữa cơm, cứ nghĩ nay mai con ông phải tìm người dọn quang cái vườn, sửa lại cái sân, đi quanh xóm thưa chuyện và nhờ người ta đến dựng phông rạp trang trí. Trong đầu ông đã nhớ ra chỗ in thiệp cưới, cho thuê bàn ghế, bát đũa, âm thanh ánh sáng, cỗ bàn các bà các thím trong xóm sẽ phụ trách, đám cưới quê không đặt nấu nướng như ngoài nhà hàng mà đều huy động lực lượng có sẵn, mấy khi làng xóm mới có đám, ông từng giúp khắp làng, nay được ông nhờ, người ta còn vui không hết, sẽ sôi động, náo nhiệt mấy ngày. Ông sẽ làm hết những công việc chuẩn bị để tiễn con gái về nhà chồng, nó chỉ việc lên danh sách khách mời và đi thử váy cưới. Ông cũng phải đi thuê bộ vest cho trang trọng. Đời chỉ có một lần.Ai biết lúc ông bà thông gia sắp về, con gái lại có chuyện muốn thưa. Nó cảm ơn người ta đã đến chơi nhà, xin lỗi vì đã làm phiền đến người lớn nhưng sẽ không có đám cưới nào hết. Nó nói nó thấy mình chưa sẵn sàng làm vợ, làm dâu, con nó vẫn là cháu nội nhà họ.Ông gặng hỏi kiểu gì nó cũng chỉ ngắn gọn sẽ nuôi con một mình, nó còn khóc nói con lại làm khổ bố. Nghe con gái khóc, ông biết nó đang ấm ức, tủi thân lắm, nó nói cũng có tình cảm với cậu trai kia, chỉ còn một bước cuối vì sao nó không bước tiếp, hẳn có lý do gì đó, ông không trách, chỉ muốn san sẻ với con. Thế mà nó im lặng cả với ông. Bố mẹ cậu trai kia luôn miệng xin lỗi, nói tất cả do con trai họ, giờ con gái quyết định sao họ cũng nghe, dù cưới hay không họ cũng coi nó là con dâu và luôn hoan nghênh nó về nhà.Con gái bình thản sau tất cả, một mình sinh Cá Kèo, bố Cá Kèo tới nó không phản đối, ông bà nội Cá Kèo tới đón cháu về nhà chơi nó cũng đồng ý. Thi thoảng hai mẹ con nó đến nhà ông bà nội Cá Kèo ăn cơm, nhưng chỉ có thế.Không ít lần ông và ông bà nội Cá Kèo nói vào, xin cho bố Cá Kèo được về ở chung với hai mẹ con để Cá Kèo có đủ bố mẹ. Con gái cười nhẹ tênh:- Thiên hạ đâu phải ai cũng đầy đủ bố mẹ. Và không phải ai sinh ra trong gia đình hoàn chỉnh mới thành người.Nó nói, cứ như nói mình. Mẹ nó mất khi nó ba tuổi. Mình ông cháo rau nuôi nó. Nó lớn lên trong ánh mắt tội nghiệp của làng xóm, trong tiếng xì xào mai kia bố có vợ mới, có em mới sẽ bị ra rìa. Người ta nghĩ trẻ con không biết đau nên đùa dai đùa ác. Con gái đáo để đáp trả, không ít người nói nó hỗn hào. Nó quắc mắt:- Nếu muốn không bị hỗn thì quay miệng vào nhà mình mà nói, đừng chĩa sang hàng xóm!Bao lần ông phải xin lỗi thay con, nhưng cũng tự hào vì nó biết bảo vệ mình. Ông không mong sau này nó thành bà kia bà nọ, chỉ mong nó mạnh khỏe, yên ổn là được.Cậu rể hờ gọi điện xin được gặp ông, ông không biết cậu ta định nói gì. Đứng ở địa vị người cha mà nói, không có ông bố nào lại có thể hòa nhã với gã trai làm khổ con cháu mình. Mỗi lần nghĩ đến con gái một mình chín tháng mười ngày, tự tìm hiểu xem mình cần ăn gì, tránh gì, tự đến bệnh viện, một mình ngắm nhìn con rõ ràng dần trong phiếu siêu âm. Con gái ốm nghén, ói ra rồi lại tự ăn tiếp không cần ai dỗ dành, động viên. Sữa tự mua, tự pha, quần áo tã lót cho em bé tự mình mua sắm, giặt giũ để sẵn trong cái giỏ nhựa. Những đêm bị chuột rút đau chảy nước mắt cũng tự dậy xoa nắn cho mình. Ông là đàn ông, những việc có thể đỡ đần con không nhiều, nhìn con cứng cỏi còn an ủi lại bố, lòng ông đau như xé. Những khi ấy cậu ta ở đâu, con gái ông không trách nhưng ông không bao dung vậy được. Bố mẹ cậu ta là người hiểu lý lẽ thì ích gì? Mấy năm nay cậu ta qua lại phụ con gái ông chăm Cá Kèo, cậu ta cũng không có ai khác, như thế thì sao, đã đủ chưa? Cá Kèo do một tay con gái ông chăm bẵm, bao lần nôn trớ, bao trận sốt, bao lần đi tướt, bao đêm ở bệnh viện, bao nhiêu cái răng đã mọc. Lần lẫy đầu tiên, nụ cười đầu tiên, tiếng bi bô hóng chuyện đầu tiên, lần trườn bò đầu tiên, bước đi đầu tiên, ăn thìa bột, thìa cháo đầu tiên… người ta có thấy, có biết không?Cậu rể hờ nói, mọi chuyện là do cậu. Ngày bố mẹ cậu ta đến thăm nhà, cậu ta quyết định sẽ làm đám cưới, cậu đã theo đuổi người ta lâu thế, nay có kết quả, đáng tự hào với bạn bè lắm chứ. Nhưng khi theo bố mẹ đến nhà ông, cậu ta lại nghĩ kết quả này không phải do cậu được người ta chấp nhận, mà vì đứa trẻ. Cậu có cảm giác trong cuộc chơi này, mình là người thua cuộc. Một thằng con trai luôn có những cô gái xinh đẹp vây quanh, nay lại bó tay đầu hàng một cô gái không xinh bằng những bạn gái khác, tài giỏi cũng chưa hẳn. Thế là trong lúc đấu khẩu, cậu không kìm được giễu cợt, cậu nói con gái ông cao tay, đã tóm được cậu giữa rừng hoa, còn có thể buộc cậu tự nguyện bước chân vào nấm mồ hôn nhân. Cái bẫy này cực kỳ hoàn hảo, hẳn có sự giúp sức không nhỏ của bố con gái, là ông.- Lúc nói ra câu ấy, con biết mình sai rồi. Cô ấy đã im phắc, lạnh lẽo, môi mím lại, cô ấy cứ nhìn con thế, không giận dữ, không nổi điên, cô ấy cười lạnh nói: "Vậy thì, nấm mồ này không hoan nghênh anh!".Cậu trai vò đầu:- Con biết bố đã một mình nuôi cô ấy, với cô ấy, bố là trời là đất, là anh, là bạn, là mái nhà, là tự hào. Con sai rồi bố, cô ấy nói con không đáng tin cũng đúng. Mấy năm nay, con đã làm mọi chuyện, thử mọi cách nhưng cô ấy vẫn không tha thứ ngay cả khi nghe tin con sắp cưới vợ.Cậu ta vội xua tay:- Con làm sao có tâm trí nhìn ai khác, là con nhờ bạn bè tung tin vậy xem cô ấy có phản ứng gì không. Kết quả là cô ấy thờ ơ như nghe chuyện trên xe buýt.Ông ngồi im, nhìn cậu con rể hờ. Người đáng thương cũng có phần đáng trách. Ông cũng muốn nói đỡ cho cậu, để con gái và cháu ngoại ông có một mái nhà đầy đủ, ấm áp. Tiếc là cậu ta đã chạm vào vảy ngược của con gái.Suy nghĩ một đêm, ông gọi đứa cháu họ đến ở, tiện trông ngó ruộng vườn. Mọi người chỉ nghe thế đã chúc mừng ông từ nay sẽ được an nhàn, ngồi chờ con gái báo hiếu. Ông cười, con gái đã báo hiếu ông từ lâu, ông đâu phải chờ.Đầu tháng ông sẽ lên đường, con gái coi ông là bầu trời, thì nay bầu trời cũng phải làm gì đó che chở cho nó. Bầu trời cũng biết đau mà. Ông sẽ ở cạnh nó như ngày bé, sẽ sáng chiều chở Cá Kèo đi học, Cá Kèo muốn học đàn học hát học vẽ gì ông cũng chiều hết, hai ông cháu tự lo nhau để mẹ Cá Kèo rảnh chân tay làm những gì nó thích. Có thể chiều chiều ông sẽ nấu vài món, gọi chàng rể hờ đi đón Cá Kèo rồi giữ cậu ta ở lại ăn cơm. Bao năm nay mẹ con nó vẫn sống tốt, là con gái ông cứ phải vươn người để mặc vừa cái áo rộng, giá có người để nó tựa vào, để chia sẻ, để cằn nhằn, để khóc, để cười và hạnh phúc.Ông chỉ làm được thế, còn lại phải xem hai đứa thế nào.