Giá vàng hôm nay 5.5.2024: Lạ lùng vàng miếng tăng cao trong khi vàng nhẫn giảm mạnh
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.Những tính năng AI đang ẩn trên iPhone
Ngày 4.1, thiếu tá Nguyễn Thanh Sơn, Chính trị viên Đồn biên phòng A Vao, Bộ đội biên phòng Quảng Trị, cho biết một sản phụ đã được hỗ trợ sinh con an toàn, thành công ngay trên chuyến xe chở chị lên tuyến trên cấp cứu.Vào lúc 5 giờ 30 phút sáng nay (4.1), chồng của sản phụ Hồ Thị Léc (41 tuổi, trú tại thôn Pa Ling, xã A Vao, H.Đakrông, Quảng Trị) đến Trạm quân y Đồn biên phòng A Vao để nhờ các chiến sĩ quân y hỗ trợ cho vợ đang có dấu hiệu chuyển dạ.Nắm được thông tin, một chiến sĩ quân y tại trạm đã đến thăm khám và phát hiện cổ tử cung của sản phụ mở 6 cm, sức khỏe yếu, khó sinh, đầu của thai nhi đã xuống thấp. Vì không đủ các điều kiện về trang thiết bị nên chiến sĩ quân y đã yêu cầu đưa sản phụ lên tuyến trên để cấp cứu. Tuy nhiên, do ở vùng sâu vùng xa, đường đi hiểm trở và cách xa trung tâm y tế, Đồn biên phòng A Vao đã huy động một ô tô để chở sản phụ cùng chồng lên tuyến trên.Trong lúc di chuyển cách cơ sở 2 của Trung tâm y tế xã Tà Rụt khoảng 17 km thì sản phụ chuyển dạ, có dấu hiệu sinh ngay trên xe. Thấy tình hình nguy cấp, đại úy Lê Văn Thắng (nhân viên lái xe của Đồn biên phòng A Vao) đã cùng chồng của sản phụ hỗ trợ sinh thành công bé gái nặng 3,5 kg.Hiện tại, sức khỏe của cả hai mẹ con chị Léc ổn định, đang được các y bác sĩ theo dõi, chăm sóc.
Phạm Quỳnh Anh xin ngủ nhờ nhà người lạ khi chơi gameshow
Ngày 27.1, Đội CSGT - trật tự Công an TP.Thủ Đức (TP.HCM) phối hợp các đơn vị liên quan tăng cường công tác tuần tra xử lý vi phạm nồng độ cồn, đảm bảo trật tự an toàn giao thông dịp cận tết.Trước đó, đêm 26.1 và rạng sáng 27.1, tổ công tác Đội CSGT - trật tự Công an TP.Thủ Đức đã xử lý 11 trường hợp tài xế vi phạm nồng độ cồn kịch khung.Cụ thể, lúc 20 giờ 50 ngày 26.1, tại đường Đỗ Xuân Hợp (Phước Long B), tổ công tác phát hiện người đàn ông có dấu hiệu say xỉn chạy xe máy loạng choạng nên tiến hành dừng xe kiểm tra.Qua kiểm tra, người này vi phạm nồng độ cồn ở mức 1,161 mg/L khí thở. Người đàn ông cho hay bản thân hiểu rõ luật giao thông nhưng vì nghĩ nhậu tất niên gần nhà nên đã tự chạy xe về.Đến khoảng 21 giờ 15 cùng ngày, tổ công tác tiếp tục dừng xe máy người ông H.T trên đường Tây Hoà (P.Phước Long A), phát hiện người này vi phạm nồng độ cồn 0,636 mg/L khí thở. Ông T. cho hay đã sử dụng nhiều bia tại tiệc tất niên.Đến rạng sáng 27.1, tổ công tác đã phát hiện, lập biên bản 11 trường hợp tài xế xe máy vi phạm nồng độ cồn kịch khung (vượt quá 0,4 mg/L khí thở) và nhiều trường hợp vi phạm nồng độ cồn ở mức 1 (chưa vượt quá 0,25 mg/L khí thở) và mức 2 (vượt quá 0,25 đến 0,4 mg/L khí thở).Theo quy định, vi phạm nồng độ cồn mức 1, tài xế xe máy bị phạt 2 - 3 triệu đồng, trừ 4 điểm giấy phép lái xe; mức 2, tài xế xe máy bị phạt 6 - 8 triệu đồng, trừ 10 điểm giấy phép lái xe và mức kịch khung, tài xế xe máy bị phạt 8 - 10 triệu đồng, tước giấy phép lái xe 22 - 24 tháng.Hôm 20.1, Công an TP.Thủ Đức (TP.HCM) khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Mai Thế Thắng (42 tuổi, ở Q.Tân Phú) để điều tra về hành vi chống người thi hành công vụ. Thắng được xác định là người không chấp hành lệnh đo nồng độ cồn và tấn công, gây thương tích cho một chiến sĩ Đội CSGT - trật tự Công an TP.Thủ Đức.Theo điều tra, khoảng 21 giờ 30 ngày 11.1, Thắng chạy xe máy trên đường 5A hướng về đường số 8 (P.Long Bình, TP.Thủ Đức) trong tình trạng say xỉn, không tỉnh táo.Cùng lúc, Đội CSGT - trật tự Công an TP.Thủ Đức đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra lưu động, khi đến trước địa chỉ nói trên thì phát hiện Thắng loạng choạng, gây nguy hiểm cho người đi đường nên ra hiệu lệnh dừng xe để kiểm tra.Tuy nhiên, Thắng không chấp hành việc kiểm tra nồng độ cồn của lực lượng chức năng, còn có hành vi tấn công, gây thương tích đối với CSGT.Tổ công tác cùng người dân khống chế Thắng và báo Công an P.Long Bình đến hỗ trợ đưa Thắng về trụ sở để làm rõ.Tại cơ quan công an, bước đầu Thắng khai nhận hành vi phạm tội như trên. Vụ việc sau đó được bàn giao Công an TP.Thủ Đức xử lý theo thẩm quyền.
Theo báo cáo này, bất chấp những biến động toàn cầu, Việt Nam vẫn là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á. Vốn thực hiện của các dự án đầu tư nước ngoài (FDI) đạt 25,4 tỉ USD vào năm 2024 (tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước). Có thể đó là lý do khiến thị trường bất động sản công nghiệp và chuỗi cung ứng của Việt Nam theo khảo sát này, có triển vọng tăng tốt. "Chúng tôi nhận thấy một môi trường đầu tư được cải thiện, tầng lớp trung lưu gia tăng và các nhà đầu tư ngày càng chuyên nghiệp hơn", bà Trang Lê, Tổng giám đốc JLL Việt Nam, nhận định và cho rằng, nhiều yếu tố tích cực đang củng cố vị thế của Việt Nam như một thị trường bất động sản hấp dẫn ở khu vực Đông Nam Á.Khảo sát của JLL cho thấy, thị trường cho thuê văn phòng Việt Nam hấp thụ khoảng hơn 43.000 m2 trong năm 2024. Trong đó, yếu tố bền vững và sức khỏe ngày càng chi phối xu hướng lựa chọn không gian làm việc của khách thuê, với các tòa nhà văn phòng đạt chứng nhận xanh trở thành điểm đến ưu tiên. Chuyển đổi đặc biệt rõ nét tại khu vực trung tâm TP.HCM - nơi giá chào thuê văn phòng hạng A và A+ đã tăng 1,3% so với cùng kỳ năm trước.Với thị trường nhà ở, sau mức chạm đáy vào năm 2024, nguồn cung nhà ở tại Việt Nam năm nay theo dự báo của JLL sẽ phục hồi mạnh mẽ nhờ những điều chỉnh chính sách giúp tăng tính minh bạch và đẩy nhanh quá trình phê duyệt dự án. Các nhà phát triển và nhà đầu tư vẫn tập trung chủ yếu vào Hà Nội, TP.HCM và ngày càng chú trọng vào các khu vực vệ tinh, nơi nhu cầu đang có dấu hiệu gia tăng. "Thị trường đang bước vào chu kỳ phát triển bền vững hơn, nhờ sự kết hợp của quá trình đô thị hóa, sự gia tăng tầng lớp trung lưu và các cải cách chính sách. Chúng tôi kỳ vọng hoạt động giao dịch sẽ sôi động hơn ở các dự án nhà ở được quy hoạch tốt, đặc biệt trong phân khúc trung và cao cấp", ông Bách Tạ, Giám đốc thị trường vốn tại JLL Việt Nam, chia sẻ. Theo nhà nghiên cứu này, năm 2025, Việt Nam tiếp tục là điểm đến hàng đầu tại Đông Nam Á cho lĩnh vực sản xuất, nhờ vị trí chiến lược và lợi thế từ chiến lược "Trung Quốc+1". Việt Nam đang hưởng lợi từ những thay đổi trong chính sách địa phương, sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu và kế hoạch phát triển hạ tầng đầy tham vọng, giúp nâng cao sức hấp dẫn của thị trường công nghiệp và chuỗi cung ứng. Đáng lưu ý, khảo sát cho thấy, tâm lý nhà đầu tư bất động sản có vẻ lạc quan hơn nhiều nhờ chính sách vốn vay được cải thiện. Giám đốc điều hành khối thị trường Thái Lan, Indonesia, Philippines và Việt Nam của JLL, ông Michael Glancy nhận định: "Thị trường bất động sản Việt Nam đang có những dấu hiệu phục hồi rõ rệt, dự báo hoạt động đầu tư sẽ tăng mạnh trong năm nay. Chi phí vay vốn giảm và tâm lý của nhà đầu tư được cải thiện là những yếu tố thúc đẩy xu hướng tích cực này. Bên cạnh đó, các lợi thế nền tảng của Việt Nam như lực lượng lao động trẻ và năng động, hạ tầng phát triển và chính sách thu hút đầu tư, tiếp tục đưa đất nước trở thành điểm đến hấp dẫn cho các dự án đầu tư bất động sản trên nhiều phân khúc. Khi điều kiện thị trường khởi sắc, kỳ vọng sẽ có nhiều hơn dự án mới, củng cố vị thế của Việt Nam như một thị trường bất động sản hàng đầu tại Đông Nam Á".
Giảm cân với con lăn chỉ từ 30 phút mỗi ngày, đơn giản mà cực hiệu quả
Chiều 1.3, không khí trên sân vận động trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) trở nên sôi động hơn bao giờ hết khi vòng chung kết giải bóng đá Thanh Niên Sinh viên Việt Nam Cup Thaco lần thứ 3 chính thức khởi tranh. Hàng nghìn sinh viên, cổ động viên đã phủ kín khán đài, mang theo cờ, băng rôn, trống kèn để cổ vũ cho các đội bóng tham dự. Tiếng hò reo, vỗ tay vang dội khắp sân, tạo nên bầu không khí cuồng nhiệt như một trận đấu chuyên nghiệp.Đặc biệt, sự xuất hiện của HLV trưởng đội tuyển Việt Nam Kim Sang-Sik trên khán đài càng khiến không khí thêm bùng nổ. Ngay khi ông bước ra khu vực khán đài, đông đảo người hâm mộ đã nhận ra và lập tức vây quanh, xin chữ ký, chụp ảnh kỷ niệm. Một số sinh viên thậm chí còn mang theo áo đấu của đội tuyển Việt Nam và hồ hởi nhờ ông ký tặng. Trước tình cảm nồng nhiệt của người hâm mộ, HLV Kim Sang-Sik không giấu được nụ cười thân thiện và sẵn sàng giao lưu, trò chuyện với các bạn trẻ.Trả lời phỏng vấn sau khi theo dõi buổi khai mạc, HLV trưởng ĐT Việt Nam đánh giá cao tinh thần thi đấu của các cầu thủ trẻ và tin rằng bóng đá sinh viên sẽ là bệ phóng quan trọng cho bóng đá Việt Nam."Tôi rất vui mừng khi có thể đến tham dự giải đấu ngày hôm nay. Dù thời tiết khá nóng bức, nhưng tôi cảm nhận được sự nhiệt huyết và sôi nổi của các sinh viên. Điều này thực sự khiến tôi rất ấn tượng. Sự cổ vũ cuồng nhiệt của các bạn cũng là một điểm đặc biệt, tạo nên không khí bóng đá rất đáng nhớ", ông nói.Khi được hỏi về vai trò của các giải đấu sinh viên trong việc phát triển bóng đá, ông Kim nhấn mạnh: "Tôi biết đây chỉ là một giải đấu dành cho học sinh, sinh viên, nhưng thông qua sự cạnh tranh lành mạnh, các bạn có thể có một môi trường tốt để rèn luyện và phát triển. Không chỉ là bóng đá, mà trong học tập hay bất cứ lĩnh vực nào, tinh thần nỗ lực và lòng tự hào về màu cờ sắc áo của trường mình sẽ giúp các bạn tiến xa hơn".Việc mở rộng giao lưu quốc tế không chỉ giúp nâng cao trình độ chuyên môn mà còn tạo động lực lớn hơn cho bóng đá sinh viên Việt Nam.HLV Kim Sang-Sik dành thời gian chụp ảnh cùng người hâm mộ trước khi rời đi trong tiếng reo hò đầy phấn khích. Hình ảnh vị thuyền trưởng đội tuyển quốc gia gần gũi, nhiệt tình với các bạn trẻ đã để lại ấn tượng đẹp trong lòng người hâm mộ có mặt tại sân vận động chiều nay.