Gia cảnh khó khăn của thầy hiệu trưởng đột quỵ trong lễ khai giảng
Theo đó, Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM cần bám sát chủ đề trọng tâm của thành phố: Tập trung sắp xếp tổ chức bộ máy tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả. Đẩy mạnh chuyển đổi số, triển khai Nghị quyết số 98 của Quốc hội, giải quyết cơ bản những vướng mắc, tồn đọng của thành phố gồm 8 nhiệm vụ trọng tâm.Trong đó, Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM được yêu cầu đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao chất lượng giải quyết hồ sơ, đảm bảo 98% hồ sơ được giải quyết đúng thời hạn, giảm thiểu tình trạng hồ sơ trễ hạn. Đặc biệt tại các chi nhánh có tỷ lệ hồ sơ trễ cao. Đề cao trách nhiệm cá nhân của từng cán bộ, viên chức phụ trách hồ sơ; minh bạch hóa quy trình xử lý; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp chậm trễ, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp. Đây là tiêu chí quan trọng để nâng cao điểm cải cách hành chính của Sở trong năm 2025.Tập trung tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác quản lý hồ sơ đất đai. Hệ thống thông tin đất đai (VBDLIS) cần được hoàn thiện, đảm bảo kết nối đồng bộ giữa các chi nhánh và Văn phòng đăng ký đất đai thành phố. Toàn bộ quy trình tiếp nhận và xử lý hồ sơ phải được thực hiện trên cổng dịch vụ công thành phố. Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM cần đặc biệt quan tâm đến việc triển khai đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Trong đó, cần đảm bảo việc tích hợp, đồng bộ dữ liệu đất đai với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, phục vụ công tác quản lý đất đai, giải quyết thủ tục hành chính nhanh chóng, hiệu quả và thuận tiện hơn cho người dân và doanh nghiệp.Đồng thời nâng cao hiệu quả công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ) cho người mua nhà trong các dự án phát triển nhà ở đủ điều kiện trong năm 2025. Cần tập trung giải quyết dứt điểm các hồ sơ tồn đọng, đặc biệt là những hồ sơ phức tạp kéo dài qua nhiều năm. Công tác thanh tra, kiểm tra nội bộ cần được tăng cường để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy trình hoặc nhũng nhiễu người dân.Tiếp tục rà soát, xây dựng và đề xuất quy trình nội bộ đối với các thủ tục hành chính thuộc phạm vi quản lý của Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM. Các quy trình này cần đảm bảo tính khả thi, đồng bộ và thuận tiện trong triển khai. Đồng thời phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Sở Tài nguyên và Môi trường để theo dõi, đôn đốc và giải quyết phản ánh, kiến nghị từ người dân và doanh nghiệp đúng thời hạn, tránh tình trạng chậm trễ.Tiếp tục thực hiện luật Đất đai 2024, trong đó đặc biệt chú trọng các nội dung mới trong thực hiện cấp sổ đỏ lần đầu (thay đổi thẩm quyền cấp), đăng ký biến động, thế chấp và các quy định liên quan đến quản lý, sử dụng đất. Tập trung đào tạo, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, viên chức, đảm bảo mỗi cán bộ, viên chức đều có đủ năng lực, bản lĩnh để thực hiện tốt nhiệm vụ.Đẩy mạnh hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm giữa các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai. Cần tổ chức các buổi hội thảo, chuyên đề để chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, tìm ra giải pháp tháo gỡ những khó khăn chung. Các Chi nhánh hoạt động hiệu quả cần đóng vai trò đầu mối, hướng dẫn và hỗ trợ các đơn vị còn yếu kém. Việc trao đổi kinh nghiệm không chỉ giúp cải thiện năng suất lao động mà còn nâng cao tinh thần đoàn kết và trách nhiệm trong toàn hệ thống.Phát huy tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp trong thực thi nhiệm vụ. Mỗi cán bộ, viên chức cần đặt lợi ích của người dân và doanh nghiệp lên hàng đầu, đảm bảo thực hiện nhiệm vụ với tinh thần tận tụy, công tâm và minh bạch. Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM cần xây dựng cơ chế kiểm tra định kỳ và đột xuất nhằm kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các sai phạm. Kiên quyết không để xảy ra tình trạng tham nhũng, nhũng nhiễu, làm chậm trễ tiến độ giải quyết hồ sơ.
Hai tài tử Hollywood nói gì khi CLB Wrexham viết tiếp câu chuyện cổ tích?
Có lý thuyết cho rằng, những người nhóm máu O mang trong mình gien di truyền của những người phát triển mạnh nhờ chế độ ăn giàu protein động vật. Trong khi đó, nhóm máu A phù hợp hơn với thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Liệu những điều này có đúng khi được khoa học kiểm chứng?Các chuyên gia cho rằng một số loại thực phẩm nhất định có thể gây ra các phản ứng có lợi hoặc gây hại tùy thuộc vào nhóm máu. Theo đó, các đề xuất về chế độ ăn theo từng nhóm máu cụ thể là:Nhóm máu A: Nên tiêu thụ protein từ đậu nành và tập trung vào các sản phẩm hữu cơ. Bởi những người nhóm máu A được cho là có hệ thống miễn dịch nhạy cảm và phát triển mạnh nhờ thực phẩm tươi, nguyên chất.Nhóm máu B: Sở hữu hệ tiêu hóa dễ thích nghi nhất. Nhóm người này được khuyến nghị nên có chế độ dinh dưỡng cân bằng, có thể tiêu thụ các sản phẩm từ sữa nhưng tránh thịt gà và một số loại ngũ cốc.Nhóm máu AB: Những người nhóm máu AB được khuyên nên kết hợp cả 2 chế độ ăn A và B; tập trung vào hải sản, đậu phụ, sữa và rau xanh; tránh xa caffeine và rượu.Nhóm máu O: Nhóm máu O nguyên bản cần ăn nhiều protein. Thịt đỏ, cá và rau được khuyến khích, hạn chế ngũ cốc và sữa. Mặc dù các xác thực khoa học liên quan đến những điều vừa nêu chưa hoàn thiện, nhưng nghiên cứu thu về nhiều phản hồi từ các cá nhân sau khi họ tuân theo các hướng dẫn dinh dưỡng dành riêng cho từng loại máu. Theo đó, họ khẳng định năng lượng được tăng cường, tiêu hóa tốt hơn, sức khỏe được cải thiện đáng kể, theo Rolling Out (Mỹ).Có ý kiến cho rằng chế độ ăn theo nhóm máu có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng. Việc phân loại một cách cứng nhắc có thể bỏ qua các yếu tố cá nhân như di truyền, lối sống và tình trạng sức khỏe hiện có. Các nhà nghiên cứu và chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu nhấn mạnh rằng mặc dù nhóm máu có thể ảnh hưởng đến một số khía cạnh của sức khỏe, nhưng đó chỉ là một trong nhiều yếu tố ảnh hưởng đến cách cơ thể chúng ta xử lý thực phẩm. Di truyền, lối sống, môi trường và tình trạng sức khỏe tổng thể đều đóng vai trò quan trọng như nhau.Nếu bạn bị hấp dẫn bởi chế độ ăn theo nhóm máu, các chuyên gia khuyên rằng nên tiếp cận một cách có cân nhắc. Nên bắt đầu bằng cách ghi nhật ký thực phẩm tiêu thụ chi tiết, lưu ý cách các loại thực phẩm khác nhau ảnh hưởng đến năng lượng, quá trình tiêu hóa và sức khỏe tổng thể của bạn. Tuy nhiên, không có một chế độ ăn cụ thể nào là phù hợp với tất cả mọi người. Việc chú ý đến phản ứng của cơ thể với các loại thực phẩm khác nhau, duy trì chế độ ăn uống cân bằng và tham khảo ý kiến của các chuyên gia sức khỏe là điều quan trọng.
Người vay, mượn vàng khóc ròng vì bù lỗ
Sở Du lịch TP.HCM cho biết, đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Lễ hội Áo dài TP.HCM năm 2025. Dự kiến từ 7 giờ - 10 giờ ngày 8.3, 3.000 người sẽ trực tiếp tham gia đồng diễn áo dài trên phố đi bộ và 50.000 người tại các điểm du lịch. Trong chương trình đồng diễn, ban tổ chức còn kết hợp thêm hoạt động diễu hành cổ phục với hơn 500 người tham gia, qua đó, tôn vinh vẻ đẹp trang phục truyền thống, tự hào nhìn lại bản sắc đặc trưng của dân tộc trong dòng chảy văn hóa qua hàng ngàn năm lịch sử. Lễ hội Áo dài TP.HCM năm nay diễn ra từ ngày 1 - 9.3 với chủ đề "Áo dài Việt Nam - Vươn cao Việt Nam" gồm nhiều hoạt động diễn ra tại đường Nguyễn Huệ, công viên Lam Sơn và các di tích lịch sử, di tích văn hóa, điểm đến du lịch, các công trình của TP.HCM.Lễ hội năm nay có sự tham gia đồng hành với vai trò đại sứ hình ảnh của hơn 30 khách mời, người nổi tiếng đang hoạt động trong nhiều lĩnh vực như chính trị, kinh tế, hoa hậu, người đẹp, ca sĩ diễn viên.Bà Nguyễn Thị Ánh Hoa, Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM cho biết, Lễ hội Áo dài TP.HCM không chỉ là sự kiện văn hóa - du lịch đặc sắc, mà còn là hoạt động có ý nghĩa sâu sắc trong việc bảo tồn, phát huy và lan tỏa giá trị áo dài Việt Nam.Lễ hội Áo dài TP.HCM lần thứ 11 năm 2025 khai mạc tối 7.3 tại công viên tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh và đường Nguyễn Huệ với màn trình diễn của nhiều bộ sưu tập ấn tượng. Ngoài ra, trong khuôn khổ lễ hội cũng có chương trình tặng áo dài cho hội viên phụ nữ, nữ công nhân; không gian triển lãm và tương tác với áo dài trên phố đi bộ Nguyễn Huệ, ga metro Nhà hát Thành phố; cuộc thi Duyên dáng áo dài dành cho tập thể...
Bộ Công thương cho biết, Algeria, quốc gia nằm ở khu vực Bắc Phi, vừa công bố luật Tài chính năm 2025 để góp phần giảm giá cà phê, hỗ trợ người tiêu dùng trong nước. Đây sẽ là cơ hội thuận lợi để các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu cà phê vào thị trường này.Theo đó, Algeria đã quyết định miễn, giảm thuế nhập khẩu cà phê từ 30% xuống còn 5%, bỏ thuế giá trị gia tăng 19% và thuế tiêu thụ nội địa 10%. Theo đó, tổng thuế và phí nhập khẩu cà phê nhân xanh robusta vào Algeria chỉ còn 10% trong khi trước đó ở mức rất cao với 63%.Trước việc Chính phủ Algeria sẽ áp dụng biện pháp kích thích tiêu dùng này đến hết năm 2025, Thương vụ Việt Nam tại Algeria nhận định: Đây là cơ hội tốt để cà phê Việt Nam gia tăng xuất khẩu, hiện diện nhiều hơn ở thị trường Bắc Phi.Algeria là quốc gia không trồng cà phê và đang phải nhập khẩu 100% để phục vụ nhu cầu trong nước. Cà phê là đồ uống ưa chuộng nhất của người dân Algeria. Thị trường này có quy mô dân số hơn 46 triệu người, mỗi năm đang nhập khẩu khoảng 130.000 tấn cà phê hạt các loại với trị giá khoảng 300 triệu USD; trong đó cà phê robusta chiếm phần lớn với trên 85% tổng kim ngạch nhập khẩu, còn lại là cà phê arabica. Việt Nam, Brazil, Colombia, Indonesia, Côte d'Ivoire, Ethiopia và Uganda đang là các quốc gia xuất khẩu cà phê vào Algeria.Theo số liệu của Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính), trong năm 2024, các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Algeria 34.158 tấn cà phê nhân xanh, kim ngạch đạt 127,4 triệu USD.Thương vụ Việt Nam tại Algeria khẳng định, cà phê Việt Nam được doanh nghiệp nhập khẩu, người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng, hương vị nên vẫn còn dư địa rất lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường này.Thống kê sơ bộ của Bộ Công thương cho thấy, trong tháng 2.2025, xuất khẩu cà phê ước đạt 150.000 tấn, trị giá 854 triệu USD, tăng 11,9% về lượng và tăng 17,2% về trị giá so với tháng 1. Trong 2 tháng đầu năm, Việt Nam xuất khẩu 284.000 tấn cà phê, trị giá 1,58 tỉ USD, giảm 28,4% về lượng nhưng tăng 26,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024, do giá cà phê xuất khẩu tăng cao. Giá xuất khẩu cà phê trong 2 tháng đầu năm đạt bình quân 5.575 USD/tấn, tăng 76,3% so với cùng kỳ năm 2024.
Cực nhọc giành vé Olympic, sao không được thưởng?
Danh mục tại Quyết định 3235 bao gồm 78 hoạt chất, trong đó, có các hoạt chất thuốc kháng sinh, thuốc chuyên khoa, thuốc nội tiết. Ví dụ như: Vancomycin (kháng sinh thường được chỉ định điều trị một số bệnh nhiễm khuẩn như: viêm xương tủy, viêm màng não, viêm đại tràng giả mạc, viêm nội tâm mạc...; Chloramphenicol (điều trị nhiễm khuẩn nặng do vi khuẩn nhạy cảm, khi những thuốc khác không hiệu quả hoặc bị chống chỉ định); Colchicin (thuốc điều trị viêm và đau, giảm viêm do tinh thể a xít uric tích tụ trong khớp do bệnh gout); Ciprofloxacin (sử dụng trong điều trị bệnh nhiễm khuẩn (đường hô hấp, tiết niệu, tiêu hóa); Salbutamol (giảm nhẹ tình trạng co thắt phế quản, giảm khó thở)…Theo Cục Quản lý dược (Bộ Y tế), 78 hoạt chất trên là các thuốc được kiểm soát đặc biệt trong y tế. Người bệnh chỉ sử dụng các thuốc trên khi có đơn của bác sĩ chuyên khoa; cơ sở kinh doanh các thuốc nêu trên phải được cơ quan quản lý có thẩm quyền về dược chấp thuận bằng văn bản; cơ sở phải có biện pháp bảo đảm không thất thoát thuốc, nguyên liệu làm thuốc.Các thuốc phải kiểm soát đặc biệt trong y tế nêu trên không được sử dụng trong lĩnh vực khác như chăn nuôi, thủy sản…, không sử dụng ngoài mục đích điều trị bệnh.
Nhận định Leicester - Tottenham (22 giờ ngày 23.5): ‘Bầy cáo’ quyết tâm săn 'Gà trống'
Nhiều thay đổi tích cực của ngành game Việt sau một năm
Ngày 17.2, Viện KSND Q.1 (TP.HCM) đã ban hành cáo trạng truy tố bị can Quách Minh Nhựt (34 tuổi, ở TP.HCM) về tội cố ý gây thương tích. Nhựt là tài xế đánh người trước Bệnh viện Từ Dũ hồi tháng 12.2024.Cáo trạng xác định, trưa 14.12.2024, Nhựt lái xe chở mẹ ruột, vợ và con đến Bệnh viện Từ Dũ, P.Phạm Ngũ Lão, Q.1 để khám bệnh. Khi đến bệnh viện, Nhựt lái xe đi gửi, còn người thân thì vào bên trong khám bệnh. Do không khám bệnh được cho con nên vợ Nhựt gọi anh này điều khiển xe quay trở lại. Khi Nhựt đến trước Bệnh viện Từ Dũ, có nhiều xe đang lưu thông bị kẹt phía sau ô tô của Nhựt.Lúc này, anh T.T.T đi xe máy đến cạnh xe của Nhựt nói chuyện nhưng Nhựt không nghe rõ. Do thấy anh T. nói chuyện với giọng bực tức nên Nhựt xuống xe đánh liên tiếp vào mặt, đầu anh T. Mặc dù được gia đình can ngăn nhưng Nhựt vẫn tiếp tục đánh và quật ngã nạn nhân xuống đường rồi lên xe bỏ đi.Sau đó, anh T. đi cấp cứu ở bệnh viện rồi đến công an P.Phạm Ngũ Lão, Q.1 trình báo, có đơn yêu cầu xử lý hình sự với Nhựt. Ngày 16.12.2024, Nhựt đến Công an P. Phạm Ngũ Lão đầu thú.Tại cơ quan điều tra, Nhựt khai nhận hành vi phạm tội. Theo cáo buộc, hành vi của Quách Minh Nhựt đã xâm hại đến tính mạng của công dân được pháp luật bảo vệ, gây mất an ninh trật tự cho xã hội nên cần phải xử lý nghiêm.Nhựt bị Viện KSND Q.1 truy tố theo điểm i khoản 1 điều 134 bộ luật Hình sự, tội cố ý gây thương tích với tính chất côn đồ; khung hình phạt từ phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm tù.Theo kết luận giám định của Phân viện khoa học hình sự tại TP.HCM, nạn nhân bị thương tích 6%. Về trách nhiệm dân sự, anh T. yêu cầu Nhựt bồi thường hơn 242 triệu đồng chi phí cứu chữa, hồi phục sức khỏe, bồi dưỡng; thu nhập thực tế bị mất hoặc giảm sút, thiệt hại, tổn thất về tinh thần.
Cần Thơ: Doanh nghiệp nợ đóng bảo hiểm nhưng vẫn khấu trừ lương người lao động
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
thống kê giải đặc biệt
Sau loạt bài điều tra Tội ác trong một mái ấm (số ra ngày 4, 5.9) của Báo Thanh Niên, mở rộng điều tra, ngày 3.1 Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Giáp Thị Sông Hương (51 tuổi, ở Q.Gò Vấp, là chủ cơ sở Mái ấm Hoa Hồng); đồng thời ra quyết định khởi tố bị can, lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Trang Mỹ Nhanh (72 tuổi, ở Q.11, là bảo mẫu tại Mái ấm Hoa Hồng) về tội hành hạ người khác.Theo điều tra, trong quá trình chăm sóc các cháu hằng ngày tại Mái ấm Hoa Hồng, bị can Hương và Nhanh đã có những hành vi đe dọa, đối xử tàn ác, đánh tất cả 30 cháu bé tại phòng 102 và lặp đi lặp lại nhiều lần.Vụ việc xảy ra tại Mái ấm Hoa Hồng được phanh phui ngày 4.9, sau loạt bài điều tra Tội ác trong một mái ấm (số ra ngày 4, 5.9) của Báo Thanh Niên.Ngay sau khi tiếp nhận tin báo về sự việc xảy ra tại Mái ấm Hoa Hồng vào ngày 4.9, Ban giám đốc Công an TP.HCM đã chỉ đạo Công an Q.12, Phòng Cảnh sát hình sự phối hợp các đơn vị khẩn trương xác minh, điều tra xử lý.Ngày 3.1, tin từ Công an Q.Ninh Kiều, TP.Cần Thơ cho biết, đơn vị vừa ra quyết định khởi tố vụ án hình sự liên quan vụ việc nữ nhân viên ngân hàng bị đánh ghen để điều tra hành vi "cố ý gây thương tích", "làm nhục người khác" và "gây rối trật tự công cộng". Khoảng 0 giờ 30 ngày 1.1, chị N.N.N (30 tuổi, nhân viên một ngân hàng có chi nhánh tại TP.Cần Thơ) sau khi dự tiệc tất niên của cơ quan thì bắt xe taxi về nhà ở P.Cái Khế, Q.Ninh Kiều. Tới nơi, chị N. phát hiện bỏ quên chìa khóa nhà, chìa khóa ô tô ở cơ quan nên gọi điện thoại cho anh N.M.T (làm chung ngân hàng) nhờ lấy giúp. Khi anh T. mang chìa khóa đến cho N. thì được chị này tiếp tục nhờ đưa sang bờ hồ Xáng Thổi, đường Huỳnh Cương lấy đồ đạc cá nhân.Khi đến đường Huỳnh Cương, N. bước xuống từ ô tô của anh T. thì bị vợ anh T. là chị H.N.B.T (41 tuổi) nhìn thấy. Hai bên xảy ra lời qua tiếng lại, H.N.B.T lao vào đánh N. liên tiếp vào đầu, mắt gây thương tích; đồng thời còn xé áo, quần của nữ nhân viên ngân hàng. Ngoài ra, N.T.N.Q, em gái của T. còn dùng mũ bảo hiểm đánh vào người N.Sau đó, chị N. đến Công an P.Thới Bình trình báo vụ việc. Bước đầu, tại cơ quan công an, H.N.B.T và N.T.N.Q thừa nhận hành vi vi phạm pháp luật.Bản tin "Xem nhanh 20h" sẽ quay trở lại vào lúc 20 giờ tối mai với những thông tin trong nước và quốc tế nóng hổi khác tại địa chỉ Thanhnien.vn và kênh YouTube Báo Thanh Niên.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
