Móng tay 'nàng tiên cá' mang âm hưởng đại dương khuấy đảo xu hướng làm đẹp
Đây là chia sẻ của GS-TS Phan Trung Lý, ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Phó chủ tịch Hội đồng Khoa học và đào tạo Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn tại Hội thảo chuyên đề “Pháp luật về trí tuệ nhân tạo” do Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn tổ chức sáng nay 4.1.Hội thảo nằm trong chuỗi hoạt động của Tuần lễ hội thảo quốc tế SIU Prize và lễ trao giải SIU Prize Computer Science 2024 từ ngày 4-11.1, thu hút gần 20 tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học.GS-TS Phan Trung Lý cho biết theo kết quả đánh giá và công bố trong báo cáo chỉ số sẵn sàng trí tuệ nhân tạo (AI) của Chính phủ do Oxford Insight thực hiện năm 2023, Việt Nam đứng thứ 59/193 quốc gia trên thế giới, đứng thứ 5/10 trong khối ASEAN về khai thác ứng dụng AI để vận hành và cung cấp dịch vụ, tăng 1 bậc so với năm 2022."Bên cạnh những lợi ích to lớn, sự phát triển của AI cũng đã và đang làm dấy lên những quan ngại sâu sắc về các rủi ro tiềm ẩn từ các khía cạnh đạo đức, xã hội, pháp lý. Điều đáng quan ngại nhất là ngày càng xuất hiện và phổ biến việc AI đã và đang bị sử dụng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm", GS-TS Phan Trung Lý nêu.Bên cạnh đó, việc phát triển AI cũng đã có những tác động tiêu cực, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp và chính đáng của người dân, như quyền riêng tư, bảo vệ dữ liệu cá nhân, việc làm...Vì thế, theo ông Lý, việc xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật về AI ở Việt Nam đang đặt ra cấp thiết, nhằm quản trị AI để phát huy được những yếu tố tích cực, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực từ việc ứng dụng công nghệ này.GS-TS Phan Trung Lý viện dẫn trên thế giới, Nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hợp quốc ngày 21.3.2024, nghị quyết toàn cầu đầu tiên về AI nhằm kêu gọi các nước chung tay bảo vệ quyền con người, bảo vệ dữ liệu cá nhân và kiểm soát những rủi ro tiềm ẩn từ công nghệ này.Ngày 30.10.2023, cơ quan hành pháp của Tổng thống Mỹ cũng có sắc lệnh về phát triển và sử dụng AI an toàn, bảo mật và đáng tin cậy. Sắc lệnh này nhấn mạnh sự cần thiết phải phát triển AI có trách nhiệm, tập trung vào các lĩnh vực, như dữ liệu cá nhân, hạt nhân, sinh học."Luật của Liên minh châu Âu tháng 2-2024 về AI đã được Nghị viện châu Âu thông qua. Đây là đạo luật đầu tiên trên thế giới điều chỉnh toàn diện các vấn đề về AI. Mục tiêu chính của đạo luật này là khuyến khích phát triển các hệ thống AI có đạo đức và trách nhiệm. Theo đó, trong việc nghiên cứu và phát triển AI cần thiết lập các nguyên tắc về tiêu chuẩn rõ ràng để bảo đảm các công nghệ AI tôn trọng các quyền cơ bản và nguyên tắc đạo đức", ông Lý chia sẻ.Được biết, tại dự thảo luật Công nghiệp số (tháng 7.2024), AI đã được đề cập ở mục 5, trong đó có nội dung về thúc đẩy phát triển và ứng dụng AI; xây dựng nguyên tắc đạo đức trong phát triển, triển khai và ứng dụng AI; các hoạt động AI bị nghiêm cấm; quản lý rủi ro đối với hệ thống AI và quy định đối với sản phẩm công nghệ số tạo ra bởi AI.Tuy nhiên, theo các chuyên gia, pháp lý về AI cần đầy đủ hơn và Việt Nam cần nghiên cứu cách tiếp cận của các quốc gia điển hình trên thế giới để xây dựng chính sách pháp luật cho mình. Có mặt tại hội thảo, PGS-TS Lê Bộ Lĩnh, Viện Nghiên cứu pháp luật và xã hội, nguyên Phó tổng thư ký Quốc hội, Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội, nhận định: "Việc xây dựng một khung pháp lý rõ ràng và đầy đủ để xử lý trách nhiệm pháp lý trong bối cảnh AI là hết sức cần thiết nhưng cũng rất khó khăn. Việt Nam cần tham khảo những kinh nghiệm từ các quốc gia khác để có thể xây dựng một hệ thống luật pháp phù hợp và thống nhất. Vấn đề đạo đức và hội nhập trong phát triển AI cũng cần được quan tâm. Cần có một bộ tiêu chuẩn đạo đức rõ ràng và minh bạch để đảm bảo rằng công nghệ này được phát triển và ứng dụng một cách công bằng và có trách nhiệm". Theo PGS-TS Lê Bộ Lĩnh, một trong những vấn đề pháp lý đầu tiên liên quan đến AI là quyền sở hữu trí tuệ. Trong quá trình phát triển AI, việc tạo ra các thuật toán, mô hình, và dữ liệu huấn luyện là rất quan trọng. Tuy nhiên, các quy định hiện tại về sở hữu trí tuệ chưa theo kịp sự phát triển của công nghệ."Cụ thể, việc xác định ai là người sở hữu bản quyền các sản phẩm do AI tạo ra khá phức tạp. Nếu một AI tạo ra một tác phẩm nghệ thuật hay một chương trình phần mềm, thì câu hỏi đặt ra là liệu AI hay người lập trình ra AI đó có quyền sở hữu đối với sản phẩm này? Những quy định hiện hành có thể không hoàn toàn phù hợp, dẫn đến những tranh chấp tiềm ẩn trong tương lai", PGS-TS Lĩnh cho hay.GS-TSKH Hoàng Văn Kiếm, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn, cũng cho rằng một trong những thách thức pháp lý lớn nhất mà AI mang lại là việc xác định quyền sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm hoặc sáng chế do AI tạo ra. "Tại Việt Nam, hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ hiện hành chủ yếu bảo vệ các sản phẩm, sáng tạo do con người thực hiện. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của AI, đã xuất hiện những sản phẩm và sáng chế được tạo ra hoàn toàn tự động bởi các hệ thống AI mà không có sự can thiệp trực tiếp của con người. Điều này đặt ra một loạt câu hỏi về mặt pháp lý: Liệu các sản phẩm do AI tạo ra có thể được bảo hộ sở hữu trí tuệ như các sáng chế do con người thực hiện không? Nếu có, ai sẽ là chủ sở hữu của quyền này, người phát triển AI, công ty sở hữu AI, hay chính bản thân hệ thống AI?", GS-TS Hoàng Văn Kiếm đặt vấn đề.Theo ông Kiếm, trên thế giới, vấn đề này cũng đang thu hút sự quan tâm lớn từ các tổ chức và quốc gia. Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) hiện đang tiến hành nghiên cứu và thảo luận về các giải pháp pháp lý nhằm đảm bảo rằng các sản phẩm sáng tạo từ AI được bảo vệ mà không làm mất đi quyền lợi của các nhà phát triển công nghệ. Một số quốc gia như Anh và Nhật Bản đã bắt đầu đưa ra các đề xuất về việc điều chỉnh luật sở hữu trí tuệ để thích ứng với sự phát triển của AI, mặc dù vẫn chưa có giải pháp hoàn chỉnh và nhất quán trên toàn cầu.Theo báo cáo từ Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam, từ năm 2018 đến 2023, đã có hơn 120 bằng sáng chế về AI được cấp tại Việt Nam trong các lĩnh vực như xử lý ngôn ngữ tự nhiên, thị giác máy tính, và tự động hóa. Các sáng chế này xuất phát từ cả các viện nghiên cứu, trường ĐH và các doanh nghiệp công nghệ lớn tại Việt Nam, như Tập đoàn FPT, VinAI Research, hay ĐH Quốc gia TP.HCM...Theo GS-TSKH Hoàng Văn Kiếm, đáng chú ý, nhiều sáng chế AI tại Việt Nam tập trung vào việc ứng dụng trong các ngành công nghiệp đặc thù như nông nghiệp công nghệ cao, y tế, và dịch vụ tài chính. "Các trường ĐH tại Việt Nam đã đóng vai trò chủ chốt trong việc nghiên cứu và phát triển AI, thông qua việc triển khai hàng loạt các dự án liên quan đến công nghệ này. Trong 5 năm qua, số lượng các dự án nghiên cứu về AI tại các trường ĐH hàng đầu như ĐH Bách Khoa Hà Nội, ĐH Quốc gia TP.HCM, Trường ĐH Công nghệ thông tin TP.HCM đã tăng lên đáng kể", ông Kiếm cho biết.Cụ thể, các trường ĐH này đã thiết lập nhiều trung tâm nghiên cứu AI chuyên biệt và hợp tác với các tổ chức quốc tế để tiếp cận những công nghệ tiên tiến nhất. Các dự án như phát triển hệ thống hỗ trợ chẩn đoán bằng AI, robot tự động trong các quy trình sản xuất, hay các hệ thống học máy phân tích dữ liệu lớn đã tạo ra những bước đột phá quan trọng."Việc tăng cường các hoạt động nghiên cứu AI tại các trường ĐH không chỉ giúp nâng cao trình độ khoa học công nghệ trong nước mà còn giúp đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho nền công nghiệp 4.0 tại Việt Nam", ông Kiếm nhận định.Công trình ngổn ngang bên bờ sông
Tương tự, Đoàn Thiện Ngọc Bảo (23 tuổi), làm việc tại sân bay quốc tế Đà Nẵng, chia sẻ: “Lúc bé chưa biết gì nên ước mơ làm tài xế. Sau này mình học đại học ngành điện tử viễn thông, giờ làm kỹ thuật viên tại sân bay”.
Kết nạp thêm thành viên mới để góp phần xây dựng biển, đảo quê hương
Ngày 26.2, tại H.Châu Thành A, Tỉnh đoàn Hậu Giang tổ chức lễ khởi động Tháng Thanh niên 2025. Tham dự lễ khởi động có ông Đồng Văn Thanh, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hậu Giang; bà Mã Thị Tươi, Ủy viên Ban thường vụ Tỉnh ủy, Phó chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Hậu Giang...Anh Bùi Hữu Lộc, Bí thư Tỉnh đoàn Hậu Giang, cho biết Tháng Thanh niên là dịp để thanh niên phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội, tham gia xây dựng và bảo vệ quê hương. Năm nay, tỉnh đoàn Hậu Giang ra quân đồng loạt tại các huyện, thị xã, thành phố với chủ đề "Tuổi trẻ Hậu Giang tự hào, vững tin theo Đảng". Theo đó, Tỉnh đoàn Hậu Giang đã đề ra 5 hoạt động cấp tỉnh và 4 ngày cao điểm đồng loạt theo chỉ đạo của Ban Bí thư T.Ư Đoàn. Ngay sau lễ phát động, Đoàn thanh niên cấp huyện, cấp tỉnh sẽ đồng loạt ra quân hưởng ứng bằng những phần việc, hoạt động cụ thể. Tuổi trẻ Hậu Giang quyết tâm chung tay xây dựng quê hương, góp phần giúp tỉnh nhà hoàn thành các mục tiêu phát triển trong năm, nhất là kịch bản tăng trưởng 2 con số. Phát biểu tại buổi phát động, ông Đồng Văn Thanh, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hậu Giang, cho biết năm 2024, tỉnh đã đạt nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên các lĩnh vực. Nổi bật là tốc độ tăng trưởng kinh tế tiếp tục duy trì ở mức cao so với khu vực ĐBSCL. Thu nhập bình quân đầu người đạt 93,78 triệu đồng. Lần đầu tiên tỷ lệ hộ nghèo thấp hơn bình quân chung của cả nước. Trong một năm còn nhiều khó khăn và thử thách, để đạt được thành quả này, có sự đóng góp tích cực, hiệu quả của các cấp bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên trên địa bàn tỉnh. Đáng chú ý, năm qua, Tỉnh đoàn Hậu Giang đã chủ động, mạnh dạn đăng ký và triển khai thực hiện có kết quả 4 nhiệm đột phá; thực hiện đạt và vượt 12/12 chỉ tiêu công tác năm; thực hiện 1.130 công trình, 1.676 phần việc thanh niên…. Những điều này đã tạo hiệu ứng lan tỏa sâu rộng trong cán bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên và toàn xã hội, góp phần xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên trong giai đoạn mới.Trên tinh thần đó, lãnh đạo tỉnh Hậu Giang đã đặt ra 5 nhiệm vụ trọng tâm và mong muốn tỉnh đoàn tiếp tục phát huy vai trò tiên phong, đổi mới, sáng tạo trong Tháng Thanh niên 2025. Trong đó, nội dung được đặc biệt nhấn mạnh là: kết hợp tuyên truyền Tháng Thanh niên với đợt thi đua đại hội Đảng các cấp; tham gia xây dựng nông thôn mới mang tính bền vững; tích cực hưởng ứng phong trào chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát; hỗ trợ đợt thi đua cao điểm 500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc; chú trọng xây dựng đô thị văn minh, chuyển đổi số, công tác an sinh xã hội…Tại lễ khởi động, Tỉnh đoàn Hậu Giang đã tặng quà cho 20 hộ gia đình chính sách, hộ nghèo; 20 học sinh có hoàn cảnh khó khăn và trao bảng tượng trưng công trình thấp sáng đường quê tại H.Châu Thành A.
Vụ tai nạn ô tô thương tâm xảy ra vào chiều 30.1.2025 trên Quốc lộ 21, đoạn qua phường Nam Vân, TP.Nam Định, khi một xe ô tô 7 chỗ chở 9 người bất ngờ lao xuống mương nước. Sự cố đau lòng này đã khiến 7 người thiệt mạng tại chỗ. Điều tra ban đầu cho thấy, xe ô tô không va chạm với phương tiện nào khác mà tự đâm vào lan can đường và rơi xuống mương.Sự cố này một lần nữa cảnh báo về mức độ nguy hiểm của tai nạn liên quan đến xe ngập nước. Khi ô tô rơi xuống nước, nếu không kịp thời xử lý, nạn nhân có thể bị mắc kẹt do áp suất nước bên ngoài gây khó khăn cho việc mở cửa, khiến nước nhanh chóng tràn vào khoang lái. Để tăng khả năng sống sót, người lái và hành khách cần nắm vững các kỹ năng thoát hiểm quan trọng.Giữ bình tĩnh là một trong những điều tiên quyết cần phải làm khi xe bị rơi xuống nước. Khi xe bắt đầu chìm, nước sẽ dần lấp đầy khoang xe, khiến áp suất bên trong và bên ngoài cân bằng. Khi đó, cửa xe có thể được mở dễ dàng hơn. Nếu không thể mở cửa ngay lập tức, hãy tìm cách hạ kính xuống càng sớm càng tốt để tạo lối thoát. Trong trường hợp hệ thống điện bị vô hiệu hóa, dụng cụ phá kính chuyên dụng như búa phá kính sẽ là cứu cánh quan trọng. Nên đập vào góc kính cửa sổ để giúp phá kính nhanh hơn.Một sai lầm phổ biến là cố gọi cứu hộ ngay khi xe vừa rơi xuống nước. Thực tế, thời gian thoát ra chỉ tính bằng giây nên cần ưu tiên hành động thay vì chờ đợi trợ giúp. Nếu trong xe có trẻ em hoặc người già, hãy giúp họ thoát ra trước bằng cách hướng dẫn bơi hoặc bám vào vật nổi. Sau khi thoát khỏi xe, cần nhanh chóng bơi đến bờ hoặc tìm kiếm sự trợ giúp từ những người xung quanh.
Sống trong nỗi lo bờ biển sạt lở cuốn nhà
Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 1705/QĐ-TTg ngày 31.12.2024 phê duyệt Chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, có mục tiêu tổng quát: "Đến năm 2030, giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến của khu vực châu Á và đến năm 2045 đạt trình độ tiên tiến của thế giới".Chiến lược nêu mục tiêu cụ thể đến năm 2030 của từng cấp học. Ví dụ, ở mầm non, tỷ lệ huy động trẻ đến trường đạt 38% trẻ em trong độ tuổi nhà trẻ và 97% trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo. Phấn đấu có 99,5% trẻ em mầm non đến trường được học 2 buổi/ngày; số trẻ em theo học tại các cơ sở giáo dục mầm non dân lập, tư thục đạt 35%.Phấn đấu tỷ lệ phòng học kiên cố đạt 100%; có trên 65% trường mầm non đạt chuẩn quốc gia.Với giáo dục phổ thông, tỷ lệ đi học đúng độ tuổi cấp tiểu học đạt 99,5%, cấp trung học cơ sở đạt 97%; tỷ lệ hoàn thành cấp tiểu học đạt 99,7%, trung học cơ sở đạt 99% và hoàn thành cấp trung học phổ thông đạt 95%; tỷ lệ chuyển cấp từ tiểu học lên trung học cơ sở đạt 99,5%, từ trung học cơ sở lên trung học phổ thông và các trình độ khác đạt 95%; 100% học sinh tiểu học được học 2 buổi/ngày.Phấn đấu tỷ lệ phòng học kiên cố cấp tiểu học, cấp trung học cơ sở, cấp trung học phổ thông đạt 100%; có 70% trường tiểu học, 75% trường trung học cơ sở và 55% trường trung học phổ thông đạt chuẩn quốc gia. Với giáo dục ĐH, chiến lược nêu: số sinh viên ĐH/vạn dân đạt ít nhất là 260, tỷ lệ sinh viên ĐH trong nhóm độ tuổi 18 - 22 đạt ít nhất 33%, tỷ lệ sinh viên quốc tế theo học các chương trình giáo dục ĐH tại Việt Nam đạt 1,5%; tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ đạt ít nhất 40%.Về giáo dục thường xuyên: Phấn đấu tỷ lệ người biết chữ mức độ 1 trong độ tuổi từ 15 - 60 đạt 99,15%; trong đó tỷ lệ người biết chữ mức độ 1 trong độ tuổi từ 15 - 60 ở vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số đạt 98,85%. Có 90% các tỉnh đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2.Phấn đấu có 10 đơn vị hành chính tham gia vào Mạng lưới thành phố học tập toàn cầu của UNESCO vào năm 2030.Chiến lược cũng nêu phải hoàn thiện thể chế, rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật, các cơ chế, chính sách về GD-ĐT và các lĩnh vực có liên quan theo hướng khoa học, hiện đại, đồng bộ, liên thông, phù hợp với quá trình hội nhập quốc tế và thực tiễn ở nước ta, tạo hành lang pháp lý hoàn chỉnh cho phát triển GD-ĐT. Xây dựng luật Nhà giáo; nghiên cứu đề xuất xây dựng luật Học tập suốt đời; rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung luật Giáo dục, luật Giáo dục ĐH và luật Giáo dục quốc phòng và an ninh.Hoàn thiện cơ chế, chính sách đầu tư cho giáo dục và đào tạo theo hướng Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục, huy động sự tham gia hiệu quả của toàn xã hội vào sự nghiệp giáo dục và đào tạo. "Rà soát, hoàn thiện các chính sách ưu đãi về đất đai, tín dụng và thuế đối với tất cả cơ sở giáo dục; tạo động lực thúc đẩy hợp tác và cạnh tranh bình đẳng trong mạng lưới cơ sở giáo dục công lập và tư thục, khuyến khích khu vực tư nhân đầu tư phát triển giáo dục", chiến lược nêu.Mời bạn đọc xem toàn văn Chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045 TẠI ĐÂY.
