Tiên phong tham gia chuyển đổi số toàn diện
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Chọn ngành 'nóng' phải chấp nhận cạnh tranh?
Ngày 26.2, lực lượng chức năng Công an H.Hóc Môn (TP.HCM) đang tiến hành trích xuất camera an ninh, truy tìm chiếc xe ben làm đổ bùn đất trên đường Nguyễn Văn Bứa (xã Xuân Thới Sơn).Theo thông tin ban đầu, hơn 21 giờ ngày 25.2, người dân sống trên đường Nguyễn Văn Bứa (xã Xuân Thới Sơn, H.Hóc Môn) thấy nhiều bùn đất đổ tràn lan trên đường.Trích xuất camera an ninh, thời điểm trên, người dân phát hiện một chiếc xe ben chạy đến khu vực này thì nắp thùng sau xe bung ra. Bùn đất trên xe ben đổ xuống đường. Sau khi làm đổ bùn đất, chiếc xe ben tiếp tục di chuyển đi. Các phương tiện xe máy khi lưu thông qua khu vực trên bị trượt bùn té ngã."Buổi tối hạn chế tầm, nhiều người chạy xe máy đến đây bị trượt bùn liên tiếp té ngã. Có người trượt ngã va chạm xe với nhau. May mắn người gặp nạn chỉ bị trầy xước nhẹ. Để đảm bảo an toàn cho người đi đường, chúng tôi phải dọn bùn đất sang hai bên vỉa hè", một người dân sống tại khu vực cho biết.Cũng theo người dân, số bùn đất bị xe ben làm đổ xuống đường khoảng hơn 4 tấn. Trong rạng sáng 26.2, đơn vị chức năng đã huy động phương tiện, công nhân tới dọn vệ sinh, di chuyển số bùn đất này đi nơi khác để đảm bảo an toàn cho người dân tham gia giao thông.
Sôi nổi hội thao ngành cao su Việt Nam khu vực 5
Chị An sinh ra tại TT.Hai Riêng, địa bàn có đồng bào thuộc 20 dân tộc thiểu số sinh sống. Điều kiện của bà con nơi đây còn nhiều khó khăn, đặc biệt là vùng giáp ranh với các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai. Từ nhỏ, chị chứng kiến những người bạn của mình phải bỏ dở việc học vì điều kiện gia đình. Thấu hiểu và đồng cảm với những thiệt thòi mà trẻ em vùng cao đang đối mặt, ngay từ khi còn học phổ thông, chị đã nuôi ước mơ thành lập nhóm thiện nguyện để chăm lo cho các em.Để thực hiện ước mơ, chị An chọn học chuyên ngành công tác xã hội. Sau khi tốt nghiệp ĐH năm 2014, chị cùng các bạn tại TT.Hai Riêng thành lập CLB thiện nguyện Hoa Xương Rồng với 15 thành viên, bắt đầu hành trình sống hết mình vì trẻ em đồng bào thiểu số.Hơn 10 năm cùng CLB Hoa Xương Rồng rong ruổi khắp các bản làng ở H.Sông Hinh thực hiện chương trình thiện nguyện, chị An nhìn nhận được nhiều thứ. "Khi nhìn những mảnh đời đau thương ngoài kia, tôi thấy bản thân mình quá may mắn. Nhất là với những trẻ em người đồng bào thiểu số, vùng sâu, vùng xa, con chữ đối với các em quả thật rất khó khăn. Mùa đông là một cực hình khi cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc", chị chia sẻ.Để chủ động kinh phí hoạt động, các thành viên trong CLB cùng nhau đi nhặt, xin ve chai để bán lấy tiền xây dựng quỹ. Đến những dịp lễ tết, cả nhóm lại cùng nhau bán nước, bán hoa để gây quỹ.Suốt 10 năm qua, dấu chân của những thành viên CLB thiện nguyện Hoa Xương Rồng in trên khắp bản làng của 11 xã, thị trấn tại H.Sông Hinh, thực hiện các chương trình như: Nấu ăn cho em, tặng quà dịp Quốc tế thiếu nhi, Tết Trung thu, Tết Nguyên đán, tổ chức các hoạt động mùa hè, cắt tóc miễn phí..."Càng đi nhiều, chúng mình càng thấy còn quá nhiều mảnh đời khó khăn. Những hoạt động, chương trình mà câu lạc bộ tổ chức chỉ giải quyết vấn đề cấp thời, chưa chăm lo được đời sống vật chất cũng như tinh thần cho các em về lâu, về dài. Đó là nỗi trăn trở lớn nhất của các thành viên trong câu lạc bộ", chị An nói.Chị An cũng cho biết bản thân và các bạn trong CLB còn rất nhiều trăn trở với hoạt động thiện nguyện. Ước mơ lớn nhất của chị là thực hiện dự án nuôi em để chăm lo đời sống tinh thần lẫn vật chất cho trẻ vùng cao một cách bền vững, lâu dài.Theo anh Hồ Vĩnh Hưng, Bí thư Huyện đoàn Sông Hinh, các hoạt động của chị An và CLB thiện nguyện Hoa Xương Rồng đã phát huy truyền thống tương thân tương ái, thể hiện trách nhiệm của tuổi trẻ đối với cộng đồng, xã hội."Suốt 10 năm qua, chị An và CLB thiện nguyện đã tổ chức rất nhiều hoạt động thiết thực vì trẻ em đồng bào tại H.Sông Hinh. Làm hoạt động bằng tất cả nhiệt huyết, sự tận tâm của mình, chị An đã được Tỉnh đoàn Phú Yên tuyên dương gương người tốt, việc tốt năm 2020", anh Hưng cho biết.
Ngay từ 6 giờ sáng, tiếng nhạc rộn ràng tại Sân 4A Nhà Văn hóa Thanh niên (Số 4 Phạm Ngọc Thạch, quận 1, TP.HCM) đã đánh dấu sự khởi hành chuyến xe Tết sum vầy 2025. Năm nay ban tổ chức đã bố trí hơn 40 xe để đưa toàn bộ số sinh viên và người lao động khó khăn về quê.Em Trần Thị Ngọc Thúy, sinh viên năm cuối Trường đại học Sài Gòn (quê Nghệ An) không giấu được xúc động khi nhận được vé xe về quê từ chương trình. "Bản thân em từng nhiều lần lo lắng về chi phí tàu xe, trăn trở không biết làm cách nào để về quê đón Tết như lời đã hứa với mẹ. Tấm vé xe từ chương trình cho em cảm nhận rõ như sự ấm áp, tử tế trong cuộc sống. Em tin chắc rằng bữa cơm Tết năm nay của mình sẽ thật ấm áp và chan chứa tình yêu thương", Thúy chia sẻ. Có mặt tại Nhà Văn hóa Thanh Niên từ 4 giờ sáng, cô Thủy (bán bánh tráng ở cầu Ông Lãnh) xúc động nói: "Mấy đứa cháu ngoại ngoài quê nhắn cô là tụi nó không ngủ hôm qua để đợi ngoại về. Vui dữ lắm. Mấy năm trước hội bán bánh tráng của cô có người về, người phải ở lại, tại vé xe đắt. Năm nay ai cũng về nên ngoài quê đông vui dữ lắm. Bình thường cô toàn ngủ tới 4 giờ mà nay 2 giờ là tự tỉnh rồi, nôn nao vui quá không ngủ được".Chuyến xe năm nay không chỉ ghi nhận sự hỗ trợ về mặt vật chất của đơn vị đồng hành mà có sự góp sức của đông đảo thế hệ cựu sinh viên, những người đã từng có mặt trên chuyến xe Tết sum vầy những năm trước. Không chỉ đóng góp một phần thu nhập của mình, các cựu sinh viên còn chủ động tham gia với vai trò tình nguyện viên cho chương trình.Bạn Phan Thị Nhất (cựu sinh viên Đại học Giao thông vận tải TP.HCM, quê Bình Định) chia sẻ: "Em đi chuyến xe Tết sum vầy từ năm 2015 đến 2019. Em mới từ Thái Lan về sau 4 năm làm việc ở nước ngoài và muốn rằng hiện tại chưa có tiền thì mình góp sức. Hy vọng ngày càng nhân rộng chương trình để các bạn sinh viên nghèo về quê đón Tết".Tham dự lễ tiễn có đồng chí Nguyễn Hải Nam (Ủy viên Ban chấp hành, Phó Chánh văn phòng Trung ương Đoàn TNCS HCM), đồng chí Trần Thị Diệu Thúy (Thành ủy viên, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM), đồng chí Nguyễn Thị Bạch Mai (Thành ủy viên, Phó Trưởng ban thường trực Ban Dân vận Thành ủy), đồng chí Trần Thu Hà (Phó Bí thư Thành đoàn, Chủ tịch Hội sinh viên Việt Nam TP.HCM), nhà báo Lâm Hiếu Dũng (Phó Tổng biên tập Báo Thanh Niên), ông Shimada Shigeru (Chánh Văn phòng Tổng Giám đốc Công ty CP Acecook Vietnam)…Sau phần phát biểu của đại diện Hội Sinh viên Việt Nam TP.HCM và trao 30 vé tượng trưng, toàn bộ sinh viên và người lao động đã di chuyển ra xe theo sự sắp xếp của lực lượng tình nguyện viên. Mỗi người có mặt trên chuyến xe Tết sum vầy cũng được các cấp lãnh đạo và đại diện đơn vị tài trợ Acecook Việt Nam trao tận tay các phần quà Tết để hành trang về nhà thêm đủ đầy, trọn vẹn.Tiếp nối thành công của những năm trước, chuyến xe Tết sum vầy 2025 trở lại trong bối cảnh nền kinh tế gặp không ít khó khăn do suy thoái kinh tế và ảnh hưởng của cơn bão Yagi. Hơn bao giờ hết, những tấm vé về quê đón Tết trở nên cần thiết với các hoàn cảnh khó khăn.Chia sẻ tại lễ tiễn, ông Shimada Shigeru (Chánh Văn phòng Tổng Giám đốc Công ty CP Acecook Vietnam) nhấn mạnh: "Đây là năm thứ 5 Acecook Việt Nam có vinh dự được đồng hành cùng chương trình chuyến xe Tết sum vầy. Acecook Việt Nam rất vui được đóng góp một chút sức lực của mình giúp các bạn sinh viên và người lao động có thể về quê đón Tết, sum vầy cùng gia đình. Năm nay là năm đánh dấu 30 năm ngày bán hàng đầu tiên của công ty chúng tôi tại Việt Nam. Hiện nay, phát triển bền vững và mục tiêu phát triển bền vững là một trong những chủ đề nóng trên toàn thế giới. Việc đồng hành cùng các hoạt động cộng đồng, giống như chương trình Tết sum vầy hôm nay là một trong những mục tiêu cho hành động phát triển bền vững của công ty chúng tôi".Để đáp ứng nhu cầu của sinh viên và người lao động, Báo Thanh Niên đã phối hợp cùng SAC tổ chức chương trình Tết sum vầy 2025, với sự đồng hành của Công ty CP Acecook Việt Nam. Chương trình đã trao tặng 2000 vé xe về quê đón Tết cho sinh viên và người lao động khó khăn tại TP.HCM. Chương trình được chia thành 3 giai đoạn chính là: đăng ký và duyệt hồ sơ (từ đầu tháng 12.2024 đến 23.12.2024), phát vé (từ 23.12 đến 5.1.2025), triển khai lễ tiễn (5.1 - 20.1.2025).Bắt đầu từ TP.HCM, năm nay chuyến xe Tết sum vầy - Xuân hạnh phúc 2025 sẽ lăn bánh về các tỉnh: Ninh Thuận, Phú Yên, Quy Nhơn (Bình Định), Đắk Lắk-Gia Lai-Kon Tum, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng, Huế, Quảng Trị, Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa.Chương trình Chuyến xe Tết sum vầy 2025 đã chính thức khép lại, đưa niềm hạnh phúc đoàn viên về khắp mọi miền đất nước. Tin rằng đây sẽ là khởi đầu tốt đẹp với tất cả những ai có mặt trong chuyến xe này trước thềm năm mới Ất Tỵ.
Khách Việt chuộng những điểm đến nước ngoài nào nhất dịp Tết 2024?
Thông tin trên được đưa ra một ngày sau khi ông Yoon hôm 29.12 có lần thứ 3 từ chối yêu cầu trình diện để thẩm vấn, liên quan đến quá trình điều tra vụ ông ban hành thiết quân luật hồi đầu tháng 12. Các điều tra viên đã xin lệnh bắt ông Yoon với cáo buộc lạm dụng quyền lực.Theo Hãng tin Yonhap, việc ông Yoon liên tục phớt lờ yêu cầu trình diện khiến cơ quan điều tra muốn thực hiện động thái cứng rắn hơn, đó là xin tòa phê duyệt lệnh bắt giữ tổng thống đang bị đình chỉ chức vụ. Cơ quan điều tra tham nhũng đối với quan chức cấp cao Hàn Quốc (CIO) đã liên tục gửi yêu cầu cho ông Yoon những tuần qua và 3 lần thường được xem là giới hạn tối đa để một cá nhân tình nguyện trình diện, trước khi giới chức tư pháp có hành động cưỡng chế.Giám đốc CIO Oh Dong-woon cho biết cơ quan này sẽ gửi văn bản chính thức để cảnh báo văn phòng tổng thống, nếu lực lượng an ninh cản trở quá trình bắt ông Yoon.Sau sự kiện ban hành thiết quân luật đêm 3.12, Tổng thống Yoon Suk Yeol đã bị quốc hội luận tội trong ngày 14.12 và bị đình chỉ chức vụ. Người tạm quyền tổng thống sau đó là Thủ tướng Han Duck-soo cũng bị luận tội vào ngày 27.12. Hiện, Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính Choi Sang-mok giữ chức quyền Tổng thống Hàn Quốc.Trước đó, phát biểu trên truyền hình ngày 7.12 (4 ngày sau khi ban bố thiết quân luật), Tổng thống Yoon khẳng định ông sẽ không trốn tránh trách nhiệm pháp lý và chính trị cho hành động của mình.
