Từ tiên phong tiến đến tiên phong lùi
Tại một buổi nói chuyện về nghệ thuật tổ chức cuộc sống hôn nhân, gia đình do Sở Y tế TP.HCM tổ chức vào tháng 12.2024, tiến sĩ Tô Nhi A, giảng viên Trường ĐH Luật TP.HCM, đã đặt ra câu hỏi: "Tương lai, liệu thế hệ Alpha có hỏi ba mẹ rằng tại sao con phải giao tiếp với con người?". Câu hỏi này khiến rất nhiều bậc phụ huynh băn khoăn.Theo tiến sĩ Tô Nhi A, thế hệ Alpha – những đứa trẻ lớn lên trong thời đại công nghệ số – đang dần quen với việc giao tiếp qua điện thoại, AI... Trẻ cảm thấy nói chuyện với ba mẹ không còn thấy vui, đặc biệt trong bối cảnh các bậc phụ huynh thường thiếu kiên nhẫn hoặc không đáp ứng được nhu cầu trò chuyện của con. "Mẹ nào nhẫn nại thì nhẹ nhàng bảo: "Con tự chơi nha, mẹ mệt lắm", Nhưng mẹ nào không tích cực thì sẽ cấm đoán hoặc la mắng ngay từ câu hỏi thứ hai của con", tiến sĩ Tô Nhi A nói.Tiến sĩ Tô Nhi A chia sẻ một câu chuyện thực tế về chính con trai mình, hồi cậu bé học lớp 2. Từ khi nhà chị có tivi thông minh điều khiển bằng giọng nói, cậu bé bắt đầu quen với việc "trò chuyện" với Google. Một lần, trong niềm vui khi bà ngoại sắp lên chơi, cậu bé hớn hở nói với Google: "Bà ngoại của mình sắp lên nhà mình chơi đó. Bạn có bà ngoại không?"Bất ngờ thay, Google đáp lại bằng một giọng rõ ràng và ấm áp: "Chúc mừng bạn! Niềm vui sum họp gia đình là điều rất đặc biệt. Tuy nhiên, tôi không có bà ngoại. Bạn có thể tham khảo một số ứng dụng khác là "họ hàng" của tôi như Gmail, Google maps…"Hứng thú, cậu bé tiếp tục hỏi: "Bạn có bạn học không? Trong lớp của mình có bạn Quang Anh đó". Google trả lời: "Xin lỗi bạn, tôi không đi học nhưng tôi có "bạn học". Chúng tôi được các kỹ sư của Google dạy mỗi ngày".Cuộc trò chuyện kéo dài qua nhiều câu hỏi khác nhau. Tiến sĩ Tô Nhi A chia sẻ rằng "bạn" Google không hề tỏ thái độ bực bội, luôn kiên nhẫn trả lời mọi thắc mắc của cậu bé, kể cả khi cậu hỏi về tên của từng bạn trong lớp. Điều này khiến trẻ cảm thấy AI thú vị và dễ chịu hơn so với việc trò chuyện với người thật, bởi người lớn thường thiếu kiên nhẫn và dễ nổi nóng.Chị Huỳnh Thủy (37 tuổi), cựu sinh viên ĐH Ngân hàng TP.HCM, cho biết chị từng bàng hoàng khi nghe cậu con trai 12 tuổi thốt lên: "Mẹ khỏi trả lời, để con nhờ AI giải thích nhanh hơn". "Mình cũng biết AI nhưng không ngờ con trai lại xem ứng dụng AI này như bạn bè. Bé dùng AI để làm bài tập, tâm sự, hỏi ý kiến từ chuyện học hành đến bạn bè. Điều này khiến mình vừa bất ngờ, vừa lo lắng vì cảm giác như bản thân đang "thua" một cỗ máy trong việc trò chuyện với con", chị Thủy nói.Trong thời đại công nghệ, việc giới trẻ sử dụng AI như một công cụ để học tập và giải trí không còn xa lạ. Tuy nhiên, ngày càng có phụ huynh nhận ra con cái đang dần lệ thuộc vào AI để giao tiếp và tìm sự an ủi thay vì trò chuyện với gia đình. Anh Nguyễn Hữu Long (34 tuổi), ngụ khu dân cư Gia Hòa, TP.Thủ Đức (TP.HCM), cho rằng: "Con trẻ thích sử dụng AI để hỏi vì AI phản hồi nhanh chóng, tuy nhiên câu trả lời đâu phải lúc nào cũng chính xác và an toàn. Các em nhỏ có thể không đủ khả năng để phân biệt đâu là thông tin chính xác và đâu là quan điểm sai lệch. Theo mình, phụ huynh nên hiểu và đồng hành cùng con, biến AI thành công cụ chung để cả nhà cùng trò chuyện, sau đó giải thích cho con biết. Điều này giúp trẻ thấy ba mẹ không "lạc hậu", mà là người bạn đáng tin cậy".Câu chuyện này đặt ra một vấn đề đáng suy ngẫm: khi trẻ em ngày càng thân thiết với AI, liệu chúng có dần xa rời mối quan hệ thực với cha mẹ? Theo tiến sĩ Tô Nhi A, để trẻ gắn bó và sẵn sàng chia sẻ những câu chuyện trong cuộc sống, điều quan trọng là phụ huynh cần kiên nhẫn và lắng nghe con một cách chân thành ngay từ khi còn nhỏ."Nếu ba mẹ không chịu lắng nghe, không kiên nhẫn, trẻ sẽ cảm thấy mình bị phớt lờ hoặc không được thấu hiểu. Lâu dần, các em sẽ tìm đến AI, nơi luôn trả lời mọi câu hỏi mà không phán xét hay trách mắng", tiến sĩ Tô Nhi A chia sẻ.Tiến sĩ Tô Nhi A cho rằng điều quan trọng là tạo ra một môi trường giao tiếp thoải mái trong gia đình, nơi trẻ cảm thấy được tôn trọng và thấu hiểu. Những lời trách mắng vô cớ hoặc thiếu sự đồng cảm chỉ khiến trẻ ngại ngùng, xa cách. Trẻ cần cảm nhận rằng cha mẹ không chỉ lắng nghe mà còn thực sự quan tâm đến những trải nghiệm và cảm xúc của mình."Thứ xử lý duy nhất chính là lòng bao dung, thấu hiểu lẫn nhau. Việc xây dựng mối quan hệ giao tiếp tốt không chỉ thu hẹp khoảng cách giữa cha mẹ và con cái mà còn giúp trẻ nhận ra giá trị đặc biệt của giao tiếp con người. Đây là điều mà AI không thể thay thế. Phụ huynh cần trở thành người đồng hành đáng tin cậy, giúp trẻ phát triển toàn diện và hạn chế phụ thuộc vào những "người bạn ảo" như ChatGPT, Google…", tiến sĩ Tô Nhi A nói.Cảnh giác trước chiêu trò lừa đảo bằng mã QR độc hại
Làn sóng biểu tình do sinh viên dẫn đầu vẫn tiếp tục diễn ra ở Serbia sau hơn 4 tháng kể từ vụ sập mái che bê tông của nhà ga xe lửa khiến 15 người chết ở thành phố Novi Sad thuộc miền bắc nước này.Tại phiên họp quốc hội được truyền hình trực tiếp hôm 4.3, sau khi liên minh cầm quyền do đảng Tiến bộ Serbia (SNS) dẫn đầu phê chuẩn nghị trình làm việc, một số nghị sĩ đối lập đã lao khỏi ghế ngồi và xông về hướng bục phát biểu của chủ tịch quốc hội.Khi bị chặn lại, họ đã vật lộn với phía an ninh bảo vệ hội trường.Những nghị sĩ khác ném lựu đạn khói và hơi cay, dẫn đến hội trường mù mịt khói đen và khói hồng.Chủ tịch quốc hội Ana Brnabic cho biết hai nghị sĩ đã bị thương, một người trong đó là bà Jasmina Obradovic của SNS lên cơn đột quỵ và trong tình trạng nguy kịch."Quốc hội sẽ tiếp tục làm việc và bảo vệ Serbia", Reuters dẫn lời bà Brnabic phát biểu sau vụ việc.Trong ngày làm việc 4.3, Quốc hội Serbia dự kiến thông qua luật tăng quỹ tài trợ cho các trường đại học, một trong những yêu sách chính của các sinh viên tham gia biểu tình.Quốc hội cũng ghi nhận quyết định từ chức của Thủ tướng Milos Vucevic. Tuy nhiên, những phần còn lại của nghị trình làm việc đã chọc giận phe đối lập và dẫn đến cảnh tượng hỗn loạn bên trong hội trường.Vào cuối tháng 11 năm ngoái, một vụ ẩu đả cũng nổ ra tại hội trường chính của quốc hội Serbia sau khi phe đối lập cáo buộc liên minh cầm quyền tìm cách chối bỏ trách nhiệm trong vụ sập mái trạm xe lửa.
Tư vấn sức khỏe
Ngày 3.1, mạng xã hội lan truyền đoạn clip ghi lại cảnh người đàn ông đang ngồi uống cà phê ở vỉa hè thì bị một nhóm giang hồ cầm theo hung khí xông vào chém, đánh đến gục.Cụ thể, đoạn clip dài gần 2 phút thể hiện 2 nam thanh niên đi cùng xe máy và 1 người đàn ông đi bộ tới một quán nước rồi dừng lạ, mở cốp xe lấy hung khí giống với mã tấu lao vào chém, đánh tới tấp 1 người đàn ông đang ngồi tại quán nước. Nạn nhân chống trả yếu ớt trước sự hung hăng của nhóm giang hồ và bị trọng thương. Sau khi gây án, nhóm này rời đi.Qua xác minh, vụ việc xảy ra vào lúc 10 giờ 39 phút ngày 2.1 trên đường Long Phước (P.Long Phước, TP.Thủ Đức, TP.HCM).Liên quan vụ việc, Công an TP.Thủ Đức đã truy xét, bắt giữ được 3 kẻ gây án và thu giữ hung khí. Nạn nhân bị chấn thương sọ não, hiện đang điều trị tại bệnh viện.Hôm nay (3.1), công an đang củng cố hồ sơ, xử lý nhóm gây án về hành vi cố ý gây thương tích và gây rối trật tự công cộng.Bước đầu, công an xác định mâu thuẫn xuất phát từ việc tranh giành địa bàn bán muối.Vụ việc đang được Công an TP.Thủ Đức tiếp tục làm rõ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm ngày 7.2 tuyên bố cương quyết phản đối điều mà họ gọi là "sự bôi nhọ và phá hoại của Mỹ" đối với Sáng kiến Vành đai, Con đường (BRI), theo Reuters. Ông Lâm cáo buộc Mỹ đã sử dụng các biện pháp gây áp lực và cưỡng ép khiến Panama quyết định rút khỏi BRI.Hôm 6.2, Tổng thống Panama Jose Raul Mulino xác nhận Panama đã chính thức rút khỏi BRI, chương trình mà nước này tham gia từ năm 2017. Panama là nước Mỹ Latinh đầu tiên tham gia và rút khỏi sáng kiến hạ tầng của Trung Quốc.Người phát ngôn nói rằng Trung Quốc cực kỳ lấy làm tiếc về quyết định của Panama và hy vọng nước này suy nghĩ kỹ, lưu tâm về tổng thể mối quan hệ song phương và lợi ích lâu dài của nhân dân hai nước, loại bỏ sự can thiệp từ bên ngoài.Quyết định của Panama được công bố sau khi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio có chuyến công du đầu tiên từ khi nhậm chức đến Trung Mỹ, gồm Panama. Ông Rubio đã đe dọa sẽ có hành động đối với Panama nếu nước này không thay đổi ngay lập tức nhằm giảm sự ảnh hưởng của Trung Quốc đối với kênh đào Panama.Sau đó, ông Rubio ca ngợi quyết định rút khỏi BRI của Tổng thống Mulino là bước tiến lớn cho quan hệ Mỹ-Panama. Ông Mulino nói Panama đã gửi tài liệu chính thức cho Trung Quốc để rút khỏi sáng kiến nhưng bác bỏ thông tin cho rằng quyết định được đưa ra theo yêu cầu của Mỹ.Ngoài ra, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump dọa đòi lại quyền kiểm soát kênh đào Panama, Tổng thống Mulino cũng đã ra lệnh thanh tra công ty Hutchison Holdings (trụ sở Hồng Kông) vận hành các cảng ở hai đầu kênh đào. "Nếu họ vi phạm điều khoản nhượng bộ hoặc gây tổn hại kinh tế trực tiếp cho đất nước, chúng tôi sẽ hành động phù hợp nhưng tính đến lúc này, cuộc thanh tra đang diễn ra", ông Mulino nói hôm 6.2.
Chiến binh bầu trời - Kỳ 1: Máy bay vận tải ném bom
Tết nguyên đán 2025 là thời điểm các tuyến đường quốc lộ, đường cao tốc thường khá đông đúc khi nhiều người lái ô tô chở gia đình về quê hay đi chơi tết. Với hệ thống camera giao thông, camera giám sát tốc độ lắp đặt ngày càng dày đặc trên các tuyến đường, cao tốc, quốc lộ… người điều khiển ô tô vi phạm luật giao thông đường bộ rất dễ bị phạt nguội.Chỉ cần chủ quan, lơ là trên khi điều khiển ô tô trên đường, người lái, chủ xe không chỉ bị lực lượng cảnh sát giao thông xử phạt trực tiếp khi vi phạm mà còn có thể bị phạt nguội. Dưới đây là những lỗi vi phạm luật giao thông dễ bị phạt nguội khi lái ô tô dịp tết:Lái ô tô vượt quá tốc độ quy định là một trong những lỗi phổ biến nhất khiến các tài xế, chủ ô tô bị phạt nguội khi điều khiển ô tô, đặc biệt trong các chuyến đi đường dài. Hầu hết các tuyến đường cao tốc, đường quốc lộ tại Việt Nam hiện nay đều có hệ thống biển báo quy định tốc độ tối đa cho phép phương tiện lưu thông để đảm bảo an toàn.Tuy nhiên, trong suốt quá trình lái xe, không ít tài xế đôi khi lơ là khiến xe vượt quá tốc độ quy định. Hành vi điều khiển ô tô chạy quá tốc độ quy định sẽ được hệ thống camera giám sát tốc độ trên các tuyến đường ghi lại, sau đó gửi dữ liệu về cho trung tâm xử lý, làm cơ sở, bằng chứng để xử phạt.Theo điều 6, Nghị định 168/2024/NĐ-CP (Nghị định 168/2024) quy định mức xử phạt lỗi chạy quá tốc độ ô tô như sau: Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1 triệu đồng với hành vi điều khiển ô tô chạy tốc độ quy định từ 5 km/giờ đến dưới 10 km/giờ; Điều khiển ô tô chạy quá tốc độ quy định từ 10 km/giờ đến 20 km/giờ bị phạt tiền từ 4 - 6 triệu đồng, đồng thời người vi phạm sẽ bị trừ 2 điểm giấy phép lái xe; Điều khiển ô tô chạy quá tốc độ quy định từ trên 20 km/giờ đến 35 km/giờ sẽ bị phạt tiền từ 6 - 8 triệu đồng, đồng thời người vi phạm sẽ bị trừ 4 điểm giấy phép lái xe; Điều khiển ô tô chạy quá tốc độ quy định trên 35 km/giờ sẽ bị phạt tiền từ 12 - 14 triệu đồng, đồng thời người vi phạm sẽ bị trừ 6 điểm giấy phép lái xe.Việc không bật đèn tín hiệu xi-nhan khi chuyển làn đường hay chuyển hướng cũng khiến nhiều người điều khiển ô tô bị phạt nguội. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ sự lơ là, chủ quan của các tài xế.Với hành vi này, theo khoản 2 điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định, phạt tiền từ 600.000 đồng đến 800.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện hành vi chuyển làn đường không đúng nơi cho phép hoặc không có tín hiệu báo trước hoặc chuyển làn đường không đúng quy định "mỗi lần chuyển làn đường chỉ được phép chuyển sang một làn đường liền kề". Như vậy, chuyển làn đường không có tín hiệu báo trước hay chuyển làn không bật xi-nhan, khi bị phạt nguội người điều khiển xe ô tô có thể bị phạt tiền từ 600.000 - 800.000 đồng.Đây là lỗi các tài xế thường mắc phải khi lái xe trên các tuyến đường quốc lộ có nhiều làn đường hay lái xe trong thành phố. Mức phạt với lỗi đi không đúng làn đường sẽ là 4 - 6 triệu đồng. Mức phạt trên cũng áp dụng cho hành vi chuyển làn đường không đúng nơi cho phép hoặc chuyển làn đường không đúng quy định "mỗi lần chuyển làn đường chỉ được phép chuyển sang một làn đường liền kề" khi chạy trên đường cao tốc.Nếu tài xế ô tô chuyển làn đường không đúng quy định, không đi đúng phần đường, làn đường, không giữ khoảng cách an toàn giữa hai xe theo quy định mà gây tai nạn giao thông, Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định số tiền phạt là 20 - 22 triệu đồng.Theo quy định tại khoản 9, điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, hành vi điều khiển ô tô không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông sẽ bị phạt tiền từ 18 - 20 triệu đồng. Như vậy, theo Nghị định 168 thì hành vi điều khiển ô tô vượt đèn đỏ có thể bị phạt từ 18 - 20 triệu đồng. Ngoài ra, người điều khiển ô tô vượt đèn đỏ còn bị trừ 4 điểm giấy phép lái xe. Nếu hành vi điều khiển ô tô vượt đèn đỏ mà gây tai nạn giao thông sẽ bị phạt tiền từ 20 - 22 triệu đồng theo khoản 10, điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP. Ngoài phạt tiền, người điều khiển ô tô vượt đèn đỏ còn bị trừ 10 điểm giấy phép lái xe.
