Trao tiền bạn đọc giúp các hoàn cảnh thương tâm
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Futsal HDBank Cúp Quốc gia 2022 kết thúc: Nhiều bất ngờ, nhưng rất… hợp lý
Ngày 29.1 (mùng 1 Tết), mạng xã hội TikTok đăng tải 2 đoạn clip được cho là ở khoa Cấp cứu Bệnh viện đa khoa (BVĐK) Vĩnh Long với nội dung "các bác sĩ tắc trách khiến bé gái 3 tuổi tử vong". 2 đoạn clip này lan truyền trên các nền tảng mạng xã hội khác và nhận được nhiều thông tin trái chiều.Cùng ngày, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Nguyễn Thanh Truyền, Giám đốc BVĐK Vĩnh Long cho biết, bệnh viện đã có báo cáo sự việc cho Sở Y tế Vĩnh Long.Theo ông Truyền, bệnh nhi là bé gái L.T.V. (3 tuổi, ở xã Tân Hạnh, H.Long Hồ, Vĩnh Long), nhập viện tại BVĐK Vĩnh Long lúc 9 giờ 23 ngày 27.1 trong tình trạng nôn ói, tiêu lỏng. Sau đó, bệnh nhi được nhập viện điều trị tại Khoa nhi với chẩn đoán rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy cấp không mất nước."Bệnh nhi được theo dõi, điều trị theo phác đồ của Bộ Y tế. Đến 15 giờ ngày 28.1, bệnh nhi và người nhà không có mặt tại phòng bệnh. Qua trích xuất camera an ninh của bệnh viện cho thấy bệnh nhi và người nhà tự ý rời viện 13 giờ 42 ngày 28.1. Lúc rời viện bé tỉnh, đi vững", ông Truyền nói.Đến 17 giờ 45 cùng ngày (28.1), bệnh nhi này được đưa vào nhập viện tại khoa Cấp cứu với biểu hiện hôn mê, tím tái (mạch = 0, huyết áp = 0; mắt trũng sâu; đồng tử 2 bên 5 mm, không phản xạ ánh sáng; ngưng tim). Sau 30 phút tích cực cấp cứu, bệnh nhi được xác định đã tử vong.Giám đốc BVĐK Vĩnh Long cho biết, quá trình tiếp nhận, chẩn đoán và xử trí bệnh nhân của bệnh viện khẩn trương, tích cực, kịp thời, giải thích cụ thể chi tiết và điều trị đúng theo phác đồ điều trị của Bộ Y tế. Tuy nhiên, người nhà vẫn ghi hình và sau đó đăng tải trên mạng xã hội. Sau khi sự việc xảy ra, cơ quan công an đã vào cuộc xác minh sự việc.Theo ông Truyền, bệnh nhi được người nhà tự đưa về trong tình trạng tri giác tỉnh táo, đi đứng bình thường (thông qua hình ảnh từ camera). Tuy nhiên, trong 4 giờ bệnh nhi về nhà (từ 13 giờ 42 đến 17 giờ 45 ngày 28.1), khả năng bệnh nhi còn tiêu lỏng, nôn ói nhiều lần sau đó nhưng người nhà không theo dõi phát hiện kịp thời dẫn đến tình trạng mất nước nặng (mắt trũng sâu, ngưng tuần hoàn hô hấp). Vì vậy, khi bệnh nhi quay trở lại bệnh viện cấp cứu, hồi sức không hiệu quả, dẫn đến tử vong.
Vinmec nhận 4 giải thưởng quốc tế về trách nhiệm xã hội và phát triển bền vững
(Vừ Già Pó bị bắt do vượt biên trái phép)
Los Angeles Lakers đã giành chiến thắng kịch tính trước Indiana Pacers với tỷ số 123-109 ở trận chung kết NBA In-Season Tournament diễn ra sáng nay (giờ Việt Nam). Trong đó, Anthony Davis là ngôi sao sáng nhất của trận đấu, khi ghi đến 41 điểm (nhiều nhất), 20 rebounds và 5 kiến tạo. "Lão tướng" LeBron James cũng đóng vai trò rất quan trọng trong lối chơi và đã thi đấu xuất sắc khi ghi 24 điểm, 11 rebounds, 4 kiến tạo.
Phụ huynh Trường quốc tế AISVN đề nghị tiếp quản, điều hành trường, luật sư nói gì?
Truyền thông Mỹ đưa tin nhiều thi thể đã được tìm thấy trong vụ máy bay chở khách va chạm với một chiếc trực thăng quân sự Black Hawk ở thủ đô Washington DC (Mỹ).Vụ việc xảy ra vào ngày 29.1 (giờ địa phương) khi chiếc máy bay chở theo 64 người lao xuống sông Potomac do va chạm trên không trung với chiếc trực thăng quân sự. Dẫn các nguồn tin địa phương, Đài CBS News cho biết ít nhất 18 thi thể đã được đưa lên khỏi dòng nước trong đêm băng giá. Chiến dịch tìm kiếm và cứu hộ rầm rộ đang được tiến hành, với những thợ lặn lao xuống dòng sông Potomac băng giá để tìm kiếm những người mất tích và xác 2 chiếc máy bay.Lãnh đạo Sở Cứu hỏa Washington DC John Donnelly cho hay khoảng 300 nhân viên cứu hộ đang làm việc trong điều kiện "cực kỳ khắc nghiệt" và không có nhiều dấu hiệu cho thấy họ hy vọng sẽ tìm thấy người còn sống."Chúng tôi sẽ ở ngoài đó cho đến khi nào cần thiết", Thị trưởng Washington DC Muriel Bowser phát biểu trong một cuộc họp báo.Liên đoàn Trượt băng nghệ thuật Mỹ cho biết một số vận động viên, huấn luyện viên và quan chức đã có mặt trên chuyến bay, trong khi các quan chức ở Moscow xác nhận cặp đôi người Nga Evgenia Shishkova và Vadim Naumov, từng giành chức vô địch đôi thế giới năm 1994, cũng có mặt trên máy bay."Thật không may, chúng tôi thấy rằng những thông tin đáng buồn này đang được xác nhận. Những người đồng hương khác của chúng tôi cũng có mặt ở đó", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết.Theo Reuters, Điện Kremlin đã gửi lời chia buồn tới gia đình những người Nga thiệt mạng và cho biết hiện tại không có kế hoạch liên lạc nào giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump.Chiếc máy bay Bombardier do American Eagle - công ty con của American Airlines - vận hành đang tiến đến Sân bay Quốc gia Reagan sau khi khởi hành từ Wichita (bang Kansas) thì xảy ra va chạm vào khoảng 21 giờ ngày 29.1 (giờ địa phương).Các quan chức quân đội Mỹ cho biết chiếc trực thăng liên quan là loại Black Hawk chở 3 binh sĩ trong một "chuyến bay huấn luyện".Tổng thống Trump cho biết trong một thông cáo chính thức rằng ông đã được "thông báo đầy đủ" và nói thêm rằng "cầu Chúa ban phước lành cho linh hồn" các nạn nhân.Chưa đầy 4 giờ sau thảm họa, ông lên mạng xã hội để chỉ trích bộ phận kiểm soát không lưu, dù các quan chức khác nhấn mạnh rằng họ đang chờ đợi cuộc điều tra được tiến hành."Máy bay đang ở một đường bay hoàn hảo và bình thường đến sân bay. Chiếc trực thăng bay thẳng về phía máy bay trong một khoảng thời gian dài. Đêm trời trong, đèn trên máy bay sáng rực", ông viết trên nền tảng Truth Social của mình."Tại sao máy bay trực thăng không bay lên hoặc xuống, hoặc quay đầu. Tại sao tháp điều khiển không bảo máy bay trực thăng phải làm gì thay vì hỏi xem họ có nhìn thấy máy bay không. Đây là một tình huống tồi tệ mà có vẻ như đáng lẽ phải được ngăn chặn", nhà lãnh đạo viết.
