đá gà bình định

Có gì trong nhà hàng gắn sao Michelin duy nhất ở TP.HCM?

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.

Nắng nóng gay gắt, nhiệt độ miền Đông lại vượt miền Tây

Tối 6.3, Hoa hậu Thùy Tiên chính thức lên tiếng trên trang cá nhân sau nhiều ngày vướng tranh cãi liên quan đến việc quảng cáo sản phẩm kẹo rau củ KERA. Sự việc này đã thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng mạng, đặc biệt là khi Miss Grand International 2021 được nhắc đến cùng với các tên tuổi khác như Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs, những người cũng từng tham gia quảng bá cho thương hiệu này.Trước những thông tin lan truyền, Thùy Tiên khẳng định cô đã được cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng nhận chất lượng sản phẩm trước khi bắt đầu chiến dịch quảng bá. Nàng hậu cũng chia sẻ ngay khi những tranh cãi nổ ra, cô đã nhanh chóng liên lạc với các bên liên quan để tiến hành kiểm tra và xác minh thông tin. Người đẹp 9X bày tỏ sự vui mừng khi biết rằng Cục An toàn thực phẩm đang tiến hành kiểm tra sản phẩm, điều này cho thấy sự quan tâm và trách nhiệm của các cơ quan chức năng đối với vấn đề này.Trong bài đăng của mình, Thùy Tiên cũng giải thích về lý do cô quyết định hợp tác với nhãn hàng KERA. Cô cho biết rằng sản phẩm này đặc biệt phù hợp với bản thân cô, một người không ăn được nhiều loại rau. Hơn nữa, cô rất tâm đắc với mục tiêu của nhãn hàng trong việc quảng bá các sản phẩm nông sản Việt Nam, một điều mà cô luôn ủng hộ.Tuy nhiên, sự việc này đã khiến cộng đồng mạng đặt ra câu hỏi về vai trò của Thùy Tiên trong Công ty Chị Em Rọt, đơn vị sản xuất sản phẩm kẹo rau củ KERA. Theo thông tin được ghi nhận, vào đầu tháng 11.2024, Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục cùng một số cá nhân khác đã thành lập Công ty cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt. Tuy nhiên, trong danh sách cổ đông của công ty này, không có tên Hoa hậu Thùy Tiên.Theo giấy đăng ký kinh doanh, doanh nghiệp này đặt trụ sở tại TP.Thủ Đức (TP.HCM), hoạt động chính trong lĩnh vực sản xuất phim điện ảnh, phim video và chương trình truyền hình. Ông Lê Tuấn Linh (sinh năm 1989) là Tổng giám đốc kiêm người đại diện pháp luật của công ty. Ở thời điểm mới thành lập, công ty có vốn điều lệ 5 tỉ đồng. Cơ cấu cổ đông sáng lập bao gồm: Ông Phạm Quang Linh (Quang Linh Vlog) sở hữu 13,67% vốn, bà Nguyễn Thị Thái Hằng (tức Hằng Du Mục) góp 25%, ông Lê Tuấn Linh góp 15%, bà Phạm Thị Nhật Lệ 13,66%, còn lại là ông Trần Chí Tâm.Chỉ sau một tháng hoạt động, công ty đã tăng vốn điều lệ lên 15 tỉ đồng, nhưng thông tin chi tiết về cơ cấu góp vốn mới không được công bố. Điều này đã làm dấy lên nhiều đồn đoán và thắc mắc trong cộng đồng mạng về sự liên quan của Thùy Tiên đối với công ty này.Sự việc này đã gây ra nhiều tranh cãi và phản ứng trái chiều từ cộng đồng mạng. Hiện tại, Bộ Y tế đã yêu cầu kiểm tra việc sản xuất và quảng cáo kẹo rau củ Kera, sau khi xuất hiện nhiều nội dung được cho là thổi phồng công dụng sản phẩm này.

Ngân hàng Nhà nước yêu cầu giảm lãi suất cho vay 1-2%

Ngày 14.3, lãnh đạo Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Dương cho biết sau khi giải thể công an cấp huyện trong tỉnh, đơn vị này đã tiếp nhận các chức năng nhiệm vụ quản lý các bãi giữ xe vi phạm và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông... của công an cấp huyện chuyển giao.Đồng thời, Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Dương cũng tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ về cấp đổi giấy phép lái xe và thi sát hạch (từ ngày 1.3).Cụ thể, các bãi giữ xe vi phạm của công an cấp huyện trước đây được chuyển chức năng, nhiệm vụ về Phòng CSGT quản lý, bố trí lực lượng trông coi, đảm bảo an toàn tài sản và PCCC.Về cấp đổi giấy phép lái xe, theo thông báo của Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Dương, công việc này được tổ chức tiếp nhận tại quầy 13 và 14, tầng 1, tháp B, Trung tâm hành chính tỉnh Bình Dương. Hoặc người dân có thể thực hiện trên cổng dịch vụ công cấp độ 4.Ngoài ra, Phòng CSGT Bình Dương tiếp nhận thêm 3 phó phòng được điều động từ cấp huyện (sau khi giải thể từ ngày 1.3), gồm: thượng tá Võ Đức Tín (nguyên Phó trưởng công an TP.Thủ Dầu Một; thượng tá Phạm Quang Trưởng (nguyên Phó trưởng công an TP.Thuận An) và thiếu tá Phan Minh Thảo (nguyên Phó trưởng công an TP.Tân Uyên).Đến nay, Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Dương có 7 phó phòng và 1 trưởng phòng.

Chiều 2.1.2025, Công an TP.Đà Lạt (Lâm Đồng) phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của tỉnh Lâm Đồng đến Km 227+100 (QL20) trên đèo Prenn, thuộc địa bàn P.3 (TP.Đà Lạt) tổ chức khám nghiệm hiện trường để điều tra nguyên nhân vụ người đàn ông tử vong trong tư thế treo cổ bên đèo Prenn.Thông tin ban đầu, trưa cùng ngày, người dân phát hiện có một người tử vong trong tư thế treo cổ ở dưới triền đồi bên phải đèo Prenn, hướng từ H.Đức Trọng lên TP.Đà Lạt.Tại hiện trường, người đàn ông tử vong trong tư thế treo cổ trên 1 cành cây, đầu đội mũ, mặc áo trắng bên trong, bên ngoài khoác áo mưa mỏng màu xanh lá cây. Gần đó, cơ quan chức năng phát hiện bóp và giấy tờ tùy thân đã bị đốt cháy đen. Do đó vẫn chưa xác định được nhân thân người xấu số. Sau khi khám nghiệm hiện trường, cơ quan chức năng đưa thi thể người xấu số về nhà từ biệt Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lâm Đồng. Hiện nay Công an TP.Đà Lạt đang phối hợp với các cơ quan chức năng để tìm nhân thân của người đàn ông tử vong.

Chiến sự Ukraine ngày 779: Moscow gợi ý cơ sở cho hòa đàm; người Mỹ ủng hộ Nga mất tích

Ngày 7.1, ông Dư Minh Hùng, Giám đốc Sở GTVT tỉnh Cà Mau thông tin, Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định bổ sung tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi vào quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.Theo quy hoạch, tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi (CT.43) dài 90km, quy mô 4 làn xe, tiến trình đầu tư trước năm 2030. Dự kiến điểm đầu tuyến cao tốc bắt đầu từ TP.Cà Mau và kết thúc tại H.Ngọc Hiển (Cà Mau). Bên cạnh đó, theo quy hoạch, tuyến đường bộ cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum (CT.42) có tổng chiều dài dự kiến 136km, quy mô 4 làn xe, tiến trình đầu tư trước năm 2030. Tuyến đường có điểm đầu từ cao tốc Bắc - Nam phía Đông và điểm cuối nối với cao tốc Bắc - Nam phía Tây.Ngoài ra, Thủ tướng còn quyết định điều chỉnh quy mô 4 tuyến/đoạn tuyến: Cao tốc Bắc - Nam phía Đông (CT.01) đoạn Pháp Vân - Phú Thứ (Hà Nam), đoạn Bến Lức (Long An) - Trung Lương (Tiền Giang), đoạn Cần Thơ - Cà Mau và cao tốc Nội Bài - Bắc Ninh - Hạ Long.Đồng thời điều chỉnh phạm vi 4 tuyến/đoạn tuyến: Cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo, cao tốc Quy Nhơn - Pleiku, cao tốc TP.HCM - Mộc Bài.