Chàng trai Pháp trở lại TP.HCM mong mỏi tìm thấy mẹ ruột sau gần 30 năm
Hô Tra chỉ cách trung tâm H.Tân Uyên chừng 20 km nhưng mỗi khi nhắc đến, cảm giác như đâu đó xa lắm, tận thâm sơn cùng cốc và luôn khiến các tay lái ngán ngẩm bởi đường vào bản vẫn đang... chờ lên đời, đất đá ngổn ngang. Ngồi xe vào Hô Tra chẳng khác gì một chuyến hành trình "vượt ngàn chông gai". Thế nhưng chốn non xa ấy là thủ phủ của loài địa lan nổi tiếng không chỉ Lai Châu mà khắp vùng Tây Bắc. Dân bản Hô Tra gọi giản đơn là cây lan đội tán, nhưng về xuôi người đời xưng tụng mỹ miều hơn là lan Trần Mộng - gợi về tích truyện vua Trần mơ thấy hương sắc loài hoa lan trong giấc mộng ngày xưa. Thủ phủ trung chuyển địa lan Trần Mộng những ngày giáp tết chính là Sapa. Ở thủ phủ trung chuyển lan Trần Mộng, các thương lái nhăn nhó kêu khó bởi giá bán ra năm nay không như giấc... mộng trần. Các năm trước, mỗi ngồng lan ngày cận tết, giá chạm khung từ 500.000 - 1 triệu đồng, một chậu lèo tèo đôi mươi bông đã có giá 20 triệu mà còn không đủ bán. Nhưng năm nay, lượng mua giảm mạnh, giá lan rớt thê thảm khi chưa bằng phân nửa so với cùng niên vụ trước đó. Trong khi đó, ở các "phiên chợ online", thị trường mua bán Trần Mộng lại rất nhộn nhịp, giá cây địa lan này cực "thơm", với những lời rao đầy hấp dẫn kiểu như: "79 ngồng hoa, giá 20 "củ" (20 triệu - PV), ship tận nhà, vào tận cửa, bê tận giường, cân chỉnh hoa đến khi mãn nguyện".Tìm về Hô Tra, nhịp sống những ngày giáp tết thật an nhàn, nhà nào cũng xum xuê các chậu địa lan xếp quanh, những cây đã đủ đầy cành lá, ngồng hoa chi chít, được tập kết về bãi chờ "trôi" về Hà Nội. Đến vườn nhà Vàng A Pa trong lúc ông chủ vườn đang chăm chút lại những chậu lan mới lớn, dành cho tết năm sau, A Pa phấn khởi: "Năm nay nhà mình được hơn 100 chậu, nhưng tính chậu to chỉ được khoảng 10 thôi. Vườn mình giờ chỉ còn chậu bé mới được một năm, chưa đủ tuổi xuất nên mình đem dưỡng, thay đất, đôn chậu, trộn tro trấu, phân bò để oải, rồi đắp đôn để sang năm chậu nào đạt thì bán". Hỏi về độ tuổi lý tưởng của lan Trần Mộng khi xuống núi, Vàng A Pa cho biết: "Chậu nào để lâu nhất được 4 năm, không để được hơn đâu, vì 4 năm là đẹp lắm rồi, thương lái họ đến họ ra giá cao mua hết nên không để dành được. Còn trung bình 2 năm là bán được hết". Trước sân nhà Vàng A Chùng, nườm nượp các chậu lan to oạch, những chậu ít hoa lắm đếm ra cũng toàn trên 20 ngồng. Một chậu 32 ngồng mập khỏe, thuộc giống Trần Mộng xanh ngọc, dự báo nở đúng tết, được A Chùng bán giá 1,5 triệu ngay tại vườn, bao luôn việc vận chuyển ra đến trung tâm H.Tân Uyên. Một mức giá mà dân chơi lan Trần Mộng miền xuôi khó nghĩ tới mỗi dịp tết về. Nhớ lại cung đường vào bản Hô Tra, chuyện đi xe thôi đã gật gù nhiêu khê lắm lắm, vậy mà còn chuyển cả chậu lan về huyện, tính sơ trọng lượng cũng hơn 40 kg, lại lồm cồm đủ hoa lá, tính riêng việc bọc đùm, băng bó, mất gần 1 giờ mới xong. Chở chậu lan từ Hô Tra xuống huyện mất gần 2 giờ đánh vật với cung đường hiểm trở, công vận chuyển thôi cũng đã xứng tầm. Hỏi A Chùng sao rẻ thế, cậu cười toe: "Anh em lên tận bản mua, mình bán thế thôi, năm nay thời tiết thuận nên nhà mình trồng được nhiều. Lan nó cũng như người ấy, nuôi nó khỏe thì lên nhiều ngồng, các chậu to nhà mình năm nay có đến 60 - 70 ngồng hoa". Hô Tra hợp với giống địa lan Trần Mộng bởi là sự hợp thành nhiều thuận lợi, từ thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước… Tách biệt với thế giới bên ngoài vì giao thông không thuận lợi, nhưng nhờ thế mà Hô Tra có được bầu không khí trong lành, cây lan ở đây phát triển rất mạnh. Ngồng dài đo được hôm ở nhà Vàng A Chùng hơn 1,2 m, đếm ra hơn 40 bông, A Chùng cho biết ngồng dài trên 1 m là phổ biến, có những ngồng dài đến cả sải tay, gần 1,5 m. Để chuyển được những chậu địa lan từ Hô Tra về xuôi, ngày trước chỉ có thương lái từ Sapa sang định giá, thu gom và vận chuyển, năm nay người Hô Tra tự lo luôn phần việc này. Châu A Thào, "tổng tiêu đầu" địa lan của Hô Tra cho biết: "Bọn em tập hợp lan trong bản lại, dùng băng chính bó chậu, thuê xe đầu kéo vào chở mỗi chuyến được 20 chậu về huyện rồi tiếp tục thuê xe tải đưa về Hà Nội". Chứng kiến câu chuyện trồng lan, chăm sóc lan, cho đến cách thức đem giống hoa đặc hữu ở Hô Tra đến người tiêu dùng, hiểu được vì sao năm nay lan Trần Mộng giá mềm hơn các năm trước.Không phải vì kinh tế xuống, cũng không phải người chơi không mặn mà, mà là phương cách kinh doanh của người trồng lan đã thay đổi, không còn lệ thuộc nhiều vào thương lái trung gian. Trước đây, thương lái có cách mông má, gán ghép câu chuyện, đẩy sản vật đặc sản vùng miền lên thành cao quý, gắn với vua chúa, kiểu như là lan tiến vua, lan vua nằm mộng… cốt đẩy giá sản vật vượt ngưỡng. Trong khi người trực tiếp gắn liền với sản vật - trường hợp này là cây địa lan ở Hô Tra - lại bị o ép giá tơi tả. Phương tiện truyền thông phát triển, cũng giúp dân bản như Châu A Thào hiểu thêm nhu cầu thị trường và cách thức lấy gốc đem bán tận ngọn ở thời bây giờ không còn là bí mật hay quá khó. Lan Trần Mộng quay về giá trị đúng nhờ hình thức kinh doanh như thế. Nguồn lợi kinh doanh đến trực tiếp với người tạo ra sản phẩm, qua đó khuyến khích người trồng lan ở Hô Tra tối ưu được thế mạnh vốn có, từ việc nhân giống, chăm sóc, phát triển quy mô thành một vùng địa lan thủ phủ của Lai Châu. Chuyển lan xuống Hà Nội từ đầu tháng 1.2025, bày gian hàng trên đường Cổ Linh, đến chiều tối 28 tháng chạp, Châu A Thào cùng các anh em ở bản Hô Tra linh đình với bữa tiệc ở trung tâm H.Tân Uyên, kết thúc chuyến đem lan về phố thành công mỹ mãn. Thào khoe: "Bọn em bán hết anh ạ, hơn 200 chậu, giá trung bình trên 200.000/ngồng". Các chậu lan A Thào mang từ Hô Tra xuống, chậu bé nhất 15 ngồng bông, nhiều nhất 68 ngồng, một thu nhập đáng để vui mừng. Cũng nhờ thông tin rộng mở, những hộ trồng lan ở Hô Tra như nhà Vàng A Chùng với 9 năm kinh nghiệm chăm sóc và nhân giống lan Trần Mộng, nay đều tự chủ tất cả các công đoạn, từ gieo trồng, chăm sóc, giao bán. Hôm ở vườn nhà Vàng A Pa, gặp một chậu lan có màu nâu tím lạ mắt đang trổ bông, hỏi ra mới biết A Pa lấy giống từ Trung Quốc sang để ươm thử hơn năm nay, cây phát triển khỏe, ngồng hoa dài.A Pa hào hứng bảo chỉ sang năm sau là có thể nhân giống ra rộng được. Hiện lan Trần Mộng ở Hô Tra đang có 7 màu khác nhau, phổ biến có xanh ngọc, vàng chanh, xanh lơ, vàng nâu… Cả 140 hộ ở bản Hô Tra đều trồng địa lan. Thống kê từ Phòng Nông nghiệp H.Tân Uyên, tính bình quân mỗi hộ 100 chậu, giá thị trường thấp nhất là 1 triệu/chậu, đủ để Hô Tra năm nay tưng bừng tết lớn.Đẩy nhanh cấp sổ hồng cho người dân
Sau nhiều năm kinh doanh và tập trung chăm lo gia đình, ca nương Kiều Anh trở lại với sân khấu âm nhạc qua chương trình Chị đẹp đạp gió rẽ sóng 2024, ghi dấu ấn trong lòng khán giả. Tâm sự với Mỹ Linh tại series Thư giãn hay than dzữ, ca nương Kiều Anh chia sẻ nhiều năm chăm lo cho gia đình, sự nghiệp kinh doanh phát triển ổn định cũng khiến cô suy nghĩ có nên quay lại sân khấu không. Khi quyết định tham gia chương trình thì đàn chị Mỹ Linh là người truyền cảm hứng để cô có động lực, sự quyết tâm.Bên cạnh sự nghiệp, Kiều Anh còn có cuộc sống hôn nhân viên mãn bên ông xã và hai con trai. Cả Mỹ Linh và giọng ca Phong nữ - Cô Đôi thượng ngàn cũng tranh thủ “tám” chuyện gia đình, chia sẻ bí quyết giữ lửa hôn nhân. Mỹ Linh nói đùa rằng ông xã Kiều Anh bày tỏ tình yêu với vợ đã làm ảnh hưởng đến nhiều cuộc hôn nhân khác. Cô hài hước kể từng giả vờ lướt đến trang tin của vợ chồng Kiều Anh, đọc lên cho Anh Quân nghe nhưng chồng… hơi giả điếc khiến cô “cạn lời”. Mỹ Linh cũng hài hước tiết lộ cuộc sống hôn nhân của mình: “Ở ngoài tôi rất kinh nhưng ở nhà tôi rất chán. Về nhà tôi ngoan lắm, chồng 'hét' phát ngồi im. Bình thường hơi có gì anh nói to, mà tôi sợ ai nói to nên thôi tôi lại tự vặn nhỏ. Ngày xưa MC Chu Minh Vũ từng hỏi Anh Quân về điều làm anh ấy sợ nhất là gì. Anh đáp lời là sợ nhất nghe vợ hát. Vì anh ấy làm cho tôi 8 cái album, mà để hát được thì tôi còn phải tập. Anh nghe giọng vợ cả đời anh chán lắm rồi, nên anh sợ nhất là nghe tôi hát". Trong khi đó, Kiều Anh cũng chia sẻ về cuộc hôn nhân của mình: “Mỗi giai đoạn tôi lại có cách thể hiện khác nhau, hồi mới lấy chồng, tôi cũng 'cá tính' đấy. Nhưng sau này càng ngày càng đỡ dần. Tôi đỡ không phải vì chồng mà vì mình, để cho năng lượng của mình không bị những cái cáu bực làm tiêu cực. Ngày xưa chồng làm chuyện gì nhỏ xíu cũng khiến tôi bực, còn giờ thì tôi ít bực lắm. Tôi ưu tiên năng lượng tích cực, vui vẻ, chan hòa. Mình là phụ nữ mà, mỗi lần bực bội là mệt mỏi, nhanh già lắm. Vợ chồng tôi cũng ít chành chọe nhau, người này nhường người kia".
Người lái ô tô, xe máy phải bật đèn xe từ mấy giờ?
Theo ghi nhận của Thanh Niên, cơn sốt giá sầu riêng đang quay trở lại trong những ngày gần đây. Hiện ở miền Tây, sầu riêng Thái loại A có giá từ 200.000 - 210.000 đồng/kg, loại B từ 180 - 185.000 đồng/kg; còn sầu riêng Ri 6 loại A từ 120.000 - 122.000 đồng/kg, loại B từ 100.000 - 105.000 đồng/kg.Anh Nguyễn Văn Hoàng, thương lái ở Cai Lậy (Tiền Giang) cho biết: Đầu tháng 11.2024, giá sầu riêng vụ nghịch đạt mức đỉnh cao khi sầu riêng Thái gần 200.000 đồng/kg. Nhưng bước qua tháng 12 giảm mạnh còn khoảng 150.000 đồng/kg. Đến đầu tháng 1.2025 tăng trở lại và đang ở mức cao kỷ lục gần 210.000 đồng/kg. "Thời gian gần đây, thị trường Trung Quốc ăn hàng mạnh trở lại. Trong khi đó, nguồn cung sầu riêng vụ nghịch của Việt Nam cũng hạn chế do thời tiết bất lợi nên sản lượng sụt giảm mạnh", anh Hoàng cho biết.Giải thích về hiện tượng giá sầu riêng xoay chuyển liên tục như diễn biến thời tiết, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam (VINAFRUIT) nói: Năm nay, nguồn cung sầu riêng vụ nghịch của Việt Nam giảm mạnh nên đầu vụ tăng cao. Tuy nhiên, do tình hình kinh tế khó khăn nên sức mua giảm khiến hàng nhập về Trung Quốc tiêu thụ chậm. Còn hiện tại đang bước vào giai đoạn người Trung Quốc chuẩn bị đón Tết Nguyên đán, nhu cầu quà biếu tăng mạnh và sầu riêng là sản phẩm được ưu tiên lựa chọn. Với văn hóa Trung Quốc, họ có thể thắt chặt chi tiêu nhưng sẽ không tiếc tiền cho các sản phẩm quà biếu nên nhu cầu tăng cao vào dịp cuối năm và có thể còn tiếp tục kéo dài trong tháng đầu tiên của năm mới. Còn tờ South China Morning Post (SCMP) cho biết, dù tầng lớp trung lưu ở Trung Quốc đã thắt chặt hầu bao, nhưng nhu cầu ăn sầu riêng thì vẫn tăng. Không chỉ ăn trực tiếp sầu riêng tươi mà người Trung Quốc còn kết hợp với nhiều món ăn khác. Ngành dịch vụ ăn uống ở Trung Quốc thời gian gần đây "gắn mọi thứ với sầu riêng" từ đồ uống đến món tráng miệng, kể cả lẩu và thậm chí là tiệc buffet với trên 200 món có liên quan với sầu riêng.Năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 3,3 tỉ USD sầu riêng và là mặt hàng có tốc độ tăng trưởng mạnh nhất trong lĩnh vực nông sản. Trong đó, đích đến chủ yếu vẫn là thị trường Trung Quốc; ngoài ra một số thị trường khác cũng tăng mạnh như Campuchia, hay Thái Lan và Papua New Guinea…
Năm 2019, UBND tỉnh Bình Định ban hành Quyết định số 2555/QĐ-UBND về việc chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap tại thôn Kinh Tế, xã Canh Vinh (H.Vân Canh, Bình Định), do Công ty CP đầu tư và xây dựng C.P làm chủ đầu tư.Mục tiêu của dự án này là đầu tư xây dựng khu sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap nhằm cung cấp cho chuỗi nhà hàng của công ty tại TP.Quy Nhơn và phục vụ tiêu thụ nội địa. Năng suất và sản phẩm đầu ra 150 tấn rau các loại/năm.Đến năm 2020, UBND tỉnh Bình Định ban hành Quyết định số 1786/QĐ-UBND về việc cho Công ty CP đầu tư và xây dựng C.P thuê đất để thực hiện dự án khu sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap tại thôn Kinh Tế, xã Canh Vinh với diện tích hơn 4,4 ha. Trong đó, 3,5 ha đất trồng cây hằng năm khác và gần 1 ha đất sản xuất vật liệu xây dựng.Ngày 22.1 vừa qua, Công an tỉnh Bình Định có văn bản gửi UBND tỉnh Bình Định về việc phối hợp kiểm tra công tác chấp hành về kinh tế, môi trường đối với dự án sản xuất rau nói trên. Theo Công an tỉnh Bình Định, từ khi đi vào hoạt động đến ngày 22.1, Công ty CP đầu tư và xây dựng C.P đã triển khai dự án và đưa vào hoạt động các hạng mục, gồm: diện tích trồng rau, cây ăn trái; khu vực nuôi gà, heo, bò, dê, thỏ, giun quế; hệ thống xử lý nước thải phát sinh... Nhưng các hạng mục này không đúng với nội dung phê duyệt chủ trương đầu tư của UBND tỉnh Bình Định và không có hồ sơ môi trường được cơ quan chức năng phê duyệt. Trước tình hình trên, để đảm bảo công tác phòng ngừa, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về kinh tế, môi trường, Công an tỉnh Bình Định đề xuất UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo Sở KH-ĐT (nay là Sở Tài chính) phối hợp Sở TN-MT, Sở NN-PTNT (nay là sở NN-MT) thành lập đoàn kiểm tra đối với dự án trên.Ngày 6.2, ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, ký văn bản giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp Sở NN-MT cùng các ngành liên quan và UBND H.Vân Canh lập đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật về kinh tế, môi trường đối với dự án sản xuất rau an toàn nêu trên. Ghi nhận của PV Thanh Niên ngày 11.3, tại dự án sản xuất rau an toàn ở xã Canh Vinh, công nhân đang làm mái cổng chào đi vào dự án. Phía bên ngoài, tường gạch, rào lưới B40 được xây dựng kiên cố. Bên trong dự án có rất nhiều chuồng, trại dùng để nuôi gà, bò… Đến gần khu vực nuôi gà, mùi hôi bốc ra rất khó chịu. Theo quyết định phê duyệt 1/500 của UBND tỉnh Bình Định về dự án thì có hơn 72% là đất trồng rau, hơn 12% là đất xây dựng công trình, nhà điều hành, hơn 7% là đường nội đồng, gần 6,5% là mương thoát nước… Thế nhưng nhìn từ trên cao xuống, hơn 50% diện tích là chuồng, trại và công trình được xây dựng trên dự án.Ông Đoàn Đức Lâm (49 tuổi, ở thôn Kinh Tế, xã Canh Vinh) có nhà ở bên cạnh dự án này cho biết, dự án được triển khai trồng rau sạch nhưng doanh nghiệp lại chăn nuôi nhiều con vật. "Mưa thì không nghe mùi, chứ đến mùa nắng mùi hôi ghê lắm", ông Lâm phản ánh.Bà Bùi Thị Song Toàn (ở thôn Kinh Tế, xã Canh Vinh) bức xúc: "Mùa nắng, khoảng 5 giờ sáng mùi hôi đã bốc lên bay qua nhà dân, mùa mưa nước từ các chuồng trại chảy qua bên nhà tôi gây bể bờ ao nuôi cá. Người dân ở đây nhiều lần phản ánh đến chính quyền địa phương về vấn đề này".Trước tình hình trên, UBND H.Vân Canh đã thành lập đoàn kiểm tra dự án này. Theo đó, trong quá trình sử dụng đất, Công ty CP đầu tư và xây dựng C.P đã xây dựng các công trình như chuồng trại nuôi bò, heo, dê, gà... nhà làm việc, nhà lưu trú cho công nhân và một số hạng mục công trình khác. Theo đoàn kiểm tra, công ty sử dụng đất không đúng mục đích được UBND tỉnh Bình Định cho thuê… Trong thời gian qua, công ty tiếp tục xây dựng các công trình, sử dụng nguồn nước, chuồng trại chăn nuôi phát sinh vấn đề về môi trường nhưng không báo cáo, cung cấp các hồ sơ, thủ tục pháp lý về việc xây dựng công trình, khai thác nguồn nước và hồ sơ môi trường.Ngày 14.3, làm việc với PV Thanh Niên về vấn đề trên, UBND H.Vân Canh cho biết, năm 2024, H.Vân Canh đã thành lập đoàn kiểm tra sau đó báo cáo lên UBND tỉnh Bình Định. Vừa qua, UBND tỉnh có văn bản thành lập đoàn kiểm tra, huyện đã nhận văn bản nhưng đến nay vẫn chưa thấy thành lập đoàn.Theo lãnh đạo UBND H.Vân Canh, mô hình làm rau sạch của dự án sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap địa phương rất ủng hộ, nhưng chủ đầu tư lại chăn nuôi theo mô hình tuần hoàn, khép kín. Như vậy là sai mục đích với chủ trương đầu tư. "Huyện sẽ cho kiểm tra dự sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap, nếu phát hiện sai phạm sẽ xử lý. Vượt quá thẩm quyền, huyện sẽ đề xuất UBND tỉnh Bình Định xử lý theo quy định. Còn liên quan đến vấn đề môi trường, huyện sẽ cho kiểm tra, xử lý và khắc phục dứt điểm vấn đề này", ông Dương Hiệp Hòa, Chủ tịch UBND H.Vân Canh nói.
Khổ chỉ vì có vẻ ngoài không... thân thiện
Ngày 28.1 (29 tháng chạp), Công an tỉnh Bình Phước phối hợp Công an TP.Đồng Xoài tiến hành điều tra vụ phát hiện thi thể một cô gái trẻ nổi trên bờ hồ Suối Cam (KP.Phú Lộc, P.Tân Phú, TP.Đồng Xoài) vào trưa cùng ngày.Trước đó, khoảng 10 giờ 30 cùng ngày, người dân đi chơi ở khu vực bờ hồ Suối Cam (thuộc KP.Phú Lộc, P.Tân Phú) bất ngờ phát hiện dưới mép bờ hồ một thi thể nữ trong tư thế nằm sấp, úp mặt xuống nước, trên người mặc áo đen, quần jean, nên trình báo cơ quan công an. Nhận được tin báo, lực lượng công an đến hiện trường điều tra, làm rõ. Qua xác minh, danh tính nạn nhân được xác định là P.T.G (25 tuổi, ngụ TP.Đồng Xoài). Hiện vụ việc phát hiện thi thể cô gái trẻ dưới hồ Suối Cam được cơ quan công an điều tra, làm rõ.