Hàng ngàn người dùng đến xếp hàng chờ mua Redmi Note 13 tại Việt Nam
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.Kim Duyên và dàn sao quyến rũ với phong cách The Hood
Cụ thể, hàng ghế trước của Hyundai Creta có thêm chức năng làm mát. Đặc biệt, trên bản cao cấp nhất dàn âm thanh của Creta được trang bị 8 loa Bose so với 6 loa trên Seltos. Bên cạnh đó, mẫu xe của Hyundai cũng có màn hình hiển thị Digital 10,25 inch, phanh tay điện tử tích hợp Auto Hold. Trong khi đó, Kia Seltos lắp ráp tại Việt Nam chỉ có màn hình thông tin 7 inch và phanh tay dạng cơ.
Vụ thương vong ở biển Đỏ: Giải pháp an toàn nào cho thuyền viên Việt?
Bản tin Xem nhanh 12h ngày 7.3.2025 của Báo Thanh Niên có những thông tin đáng chú ý sau:Baby Three là tên gọi của một dòng sản phẩm đồ chơi thú nhồi bông được sản xuất tại Trung Quốc, ra mắt lần đầu vào tháng 5 dưới hình thức "blind box" (tức hộp bí mật) và nhanh chóng trở thành hiện tượng trong giới trẻ. Tuy nhiên, nhiều giờ qua, mạng xã hội đã liên tục lan truyền thông tin nghi vấn về hình ảnh nhạy cảm xuất hiện trong thiết kế mắt của búp bê này.Mới đây, anh Đặng Tiến Hoàng (thường được biết đến với nghệ danh ViruSs) đã chính thức thông báo dừng nhập khẩu và kinh doanh búp bê Baby Three. Nguyên nhân được đưa ra là do nghi vấn về hình ảnh nhạy cảm xuất hiện trong thiết kế mắt của búp bê phiên bản "Thỏ Thị Trấn version 2". Cụ thể, nhiều người cho rằng hình vẽ này tương đồng với "đường lưỡi bò".Cùng với ViruSs, chuỗi Kính mắt Anna cũng đã ra thông báo dừng hợp tác với Baby Three. Trước đó, hai bên đã có kế hoạch hợp tác sản xuất 10.000 sản phẩm cho bộ sưu tập dự kiến ra mắt vào tháng 4.2025.Quyết định này của ViruSs và Kính mắt Anna đã nhận được sự ủng hộ lớn từ cộng đồng. Nhiều người đã kêu gọi tẩy chay sản phẩm.Về phía nhãn hàng Baby Three, họ giải thích rằng mẫu khuôn mặt của búp bê là một bức vẽ graffiti nghệ thuật Gothic hoàn toàn ngẫu nhiên, không phản ánh bất kỳ hình ảnh địa lý cụ thể nào.Một vụ việc khác cũng khiến mạng xã hội xôn xao nhiều ngày qua là những ồn ào liên quan đến sản phẩm kẹo rau củ được quảng cáo bởi Hoa hậu Thùy Tiên và Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục. Sau thời gian im lặng, Hoa hậu Thùy Tiên đã chính thức lên tiếng về vụ việc này, khi sản phẩm vướng phải những tranh cãi về chất lượng và thông tin quảng cáo.Trước đó, thông tin quảng cáo "1 viên kẹo tương đương 1 đĩa rau" đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều từ phía người tiêu dùng. Trước làn sóng chỉ trích từ cộng đồng mạng, yêu cầu Thùy Tiên lên tiếng giải thích, nàng hậu đã chọn cách im lặng và xóa các bài quảng cáo liên quan đến sản phẩm. Mới đây, Thùy Tiên đã chính thức đưa ra lời xin lỗi trên trang cá nhân.Thùy Tiên cho biết cô đã hợp tác với nhãn hàng vì tin tưởng vào mục tiêu quảng bá nông sản Việt Nam và bản thân cô cũng đã sử dụng sản phẩm trong vài tháng. Cô cũng khẳng định đã được cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng nhận của sản phẩm trước khi hợp tác.Thùy Tiên cho biết thêm, cô đã làm việc với các cơ quan chức năng và bên thứ ba để kiểm định thông tin và mong muốn mọi chuyện sẽ được làm rõ một cách nhanh chóng và minh bạch nhất. Nếu có bất kỳ vấn đề nào không đúng với những gì đã được cung cấp, cô cam kết sẽ có những biện pháp mạnh mẽ nhất.Tại đèo Măng Đen (tỉnh Kon Tum), một vụ việc đáng tiếc vừa xảy ra tại điểm du lịch có tên "View siêu chill". Thưa quý vị, theo đó, nhân viên của điểm du lịch này đã có hành vi hành hung một tài xế taxi chở khách đến tham quan. Không chỉ vậy, điểm du lịch này còn bị phát hiện vi phạm các quy định về sử dụng đất nông nghiệp và tự ý đấu nối với quốc lộ 24 khi chưa được cấp phép.Trong những ngày gần đây, giá thịt heo liên tục tăng, gây ra những phản ứng trái chiều từ người bán và người mua. Trong khi các tiểu thương lo lắng về sức mua giảm, nhiều người dân lại cho rằng mức tăng này chưa ảnh hưởng đáng kể đến chi tiêu hàng ngày.Tất cả sẽ có trong Bản tin Xem nhanh 12h, được phát trên thanhnien.vn cùng kênh YouTube Báo Thanh Niên. Kính mời quý vị theo dõi.Xem nhanh 12h của Báo Thanh Niên sẽ quay trở lại vào lúc 12 giờ trưa mai 8.3.2025 với những thông tin trong nước và quốc tế nóng hổi khác tại địa chỉ thanhnien.vn và kênh YouTube Báo Thanh Niên.
"Chúng tôi không thể chấp nhận được việc Mỹ ra lệnh và đe dọa. Tôi thậm chí sẽ không đàm phán với họ. Hãy làm bất cứ thứ gì mà các ông muốn", truyền thông nhà nước Iran dẫn lời Tổng thống Pezeshkian nói ngày 11.3.Trước đó, Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei ngày 8.3 tuyên bố Tehran sẽ không bị ép buộc để ngồi vào bàn đàm phán. Tuyên bố được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Trump cho biết ông đã gửi thư kêu gọi Iran tham gia đàm phán về một thỏa thuận hạt nhân mới.Tổng thống Mỹ khi đó vừa bày tỏ sự cởi mở với một thỏa thuận với Tehran, vừa tái khởi động chiến dịch "gây sức ép tối đa" mà ông đã áp dụng trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên (2017 - 2021) để cô lập Iran khỏi nền kinh tế toàn cầu và đẩy kim ngạch xuất khẩu dầu của nước này xuống mức 0. Trong một cuộc phỏng vấn với Fox Business tuần trước, ông Trump nói rằng có 2 cách để giải quyết vấn đề Iran: bằng quân sự hoặc ký một thỏa thuận để ngăn chặn Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân.Theo Reuters, Iran từ lâu đã phủ nhận việc muốn phát triển vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cảnh báo nước này đang "tăng tốc đáng kể" việc làm giàu uranium lên tới độ tinh khiết 60%, gần với mức để chế tạo vũ khí khoảng 90%.Iran đã đẩy nhanh hoạt động hạt nhân từ năm 2019, một năm sau khi Tổng thống Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân được ký giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) vào năm 2015 và áp đặt lại các lệnh trừng phạt làm tê liệt nền kinh tế của nước này.Dự kiến, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc sẽ họp kín vào ngày 12.3 để thảo luận về việc Iran mở rộng kho dự trữ uranium gần đạt đến cấp độ vũ khí. Các nhà ngoại giao cho hay họ mong muốn hội đồng thảo luận về nghĩa vụ của Iran trong việc cung cấp cho IAEA những thông tin cần thiết để làm rõ khúc mắc liên quan vật liệu hạt nhân chưa khai báo được phát hiện tại nhiều địa điểm ở Iran, theo Reuters.
'Furiosa' - tiền truyện của 'Mad Max' sẽ rất khác những gì khán giả mong đợi
Ngày 28.1 (tức 29 tết), thực hiện chỉ đạo của UBND TP.HCM, Sở Du lịch, UBND Q.8 phối hợp các đơn vị mua lại hoa của tiểu thương tặng người dân chơi tết. Đây là hoạt động nằm trong chương trình "Mua hoa tặng hộ gia đình khó khăn" diễn ra từ ngày 27.1 đến hết ngày 28.1 (tức từ 28 tết đến hết 29 tết). Theo đó, từ sáng 28 tết, tại tuyến đường hoa Bến Bình Đông – một phần của chợ hoa xuân "Trên bến dưới thuyền", ban tổ chức đã tiến hành thu mua hoa và chậu cảnh tại hơn 50 gian hàng. Các loại hoa phổ biến như hoa cúc, hoa cúc mâm xôi, hoa vạn thọ, hoa mào gà… được chọn mua để hỗ trợ các tiểu thương tiêu thụ số lượng hoa còn lại. Số hoa này sau đó được trao tặng cho 400 hộ gia đình khó khăn và 40 khu phố trên địa bàn Q.8, góp phần lan tỏa tinh thần tương thân tương ái trong cộng đồng. Bên cạnh đó, trong hai ngày 28 và 29 tháng chạp năm Giáp Thìn, Sở Du lịch tiếp tục phối hợp các đơn vị tài trợ thu mua thêm khoảng 2.000 chậu hoa, cây cảnh để trang trí "Đường hoa nghĩa tình" đợt 2. Đây là hoạt động nhằm làm mới không gian, phục vụ du khách đến tham quan, thưởng lãm và chụp ảnh trong dịp tết. Tính chung cả chương trình, tổng cộng có khoảng 9.500 chậu hoa các loại được thu mua để phục vụ trang trí tuyến đường hoa và trao tặng các hộ gia đình khó khăn, góp phần tô điểm thêm vẻ đẹp ngày xuân. Tuyến "Đường hoa nghĩa tình" tạo nên một không gian văn hóa đặc sắc, thu hút sự chú ý của đông đảo người dân và du khách. Mỗi ngày, tuyến đường hoa đón khoảng 10.000 lượt khách tham quan, chụp ảnh và được duy trì đến hết mùng 3 Tết Ất Tỵ. Theo Sở Du lịch TP.HCM, chương trình "Mua hoa tặng hộ gia đình khó khăn" và hoạt động trang trí "Đường hoa nghĩa tình" là lời tri ân đến cộng đồng tiểu thương và các gia đình khó khăn; đồng thời là sự kết nối giữa giá trị truyền thống với sự phát triển hiện đại của TP. Những chậu hoa rực rỡ không chỉ điểm tô sắc xuân mà còn truyền tải thông điệp về tinh thần đoàn kết, sẻ chia, tạo nên một mùa rết ấm áp và tràn đầy ý nghĩa cho tất cả mọi người."Đường hoa nghĩa tình" được tổ chức tại khu vực nhà cổ tuyến đường Bình Đông (P.13, Q.8). Đường hoa này gồm 6 khu vực bao gồm các cụm tiểu cảnh: Cổng chào - Trên bến dưới thuyền - Xuân Ất Tỵ 2025, Năm Ất Tỵ 2025, chợ Bến Thành, tái hiện Lễ hội Nghinh Ông - Cần Giờ, cụm tiểu cảnh tuần lễ Trái cây Q.8 và cầu khỉ - thuyền hoa.
