Tien Len

Xung đột nhỏ trong bất đồng lớn

Trao gần 200 triệu đồng cho các hoàn cảnh thương tâm

Vài năm trở lại đây, thị trường ô tô Việt Nam bất ngờ trở nên sôi động hơn hẳn, khi liên tục chào đón sự gia nhập của hàng loạt thương hiệu ô tô đến từ Trung Quốc. Đặc biệt trong giai đoạn từ năm 2023 - 2024. Thống kê sơ bộ, chỉ trong chưa đầy một năm đã có hơn 10 thương hiệu xe từ đất nước tỉ dân chính thức đặt chân vào Việt Nam, trình làng thị trường đến vài chục mẫu mã, phiên bản ô tô mới.Đáng chú ý, so với giai đoạn cách đây hơn 10 năm, xe Trung Quốc ở thời điểm này khiến không ít người phải bất ngờ bởi "bộ mặt" hoàn toàn khác; từ chất lượng xe được cải thiện, chiến lược đầu tư rõ ràng hơn, đến cách định giá cũng không còn "rẻ".Quả thực, so với giai đoạn trước đây, ô tô Trung Quốc trong lần thứ hai trở lại thị trường Việt đã gần như loại bỏ ý định dùng giá bán rẻ làm lợi thế cạnh tranh. Bằng chứng là hầu hết mẫu xe đã mở bán đều có giá niêm yết ở mức cao, ngang ngửa hoặc thấp hơn không đáng kể so với các đối thủ cùng phân khúc.Chẳng hạn như, MG HS - một trong những mẫu xe mở màn làn sóng ô tô Trung Quốc mới đổ bộ vào thị trường Việt Nam. Thời điểm cuối năm 2020, mẫu xe SUV/crossover hạng trung (C-SUV) này được MG tung ra thị trường 3 phiên bản, đi kèm giá bán dao động từ 788 đến 999 triệu đồng. Mức giá này khiến nhiều người phải "ngã ngửa" bởi gần như ngang hàng với những cái tên "sừng sỏ" nhất ở phân khúc thời điểm đó như Mazda CX-5 hay Hyundai Tucson.Wuling đặt chân đến Việt Nam giữa năm 2023 với mẫu Mini EV được nhấn mạnh giá rẻ nhất thị trường. Thế nhưng, thực tế mức giá lên đến gần 300 triệu đồng cho một mẫu minicar hai cửa, trang bị "sơ sài" và chỉ có một túi khí cũng khiến nhiều người lắc đầu. Bởi, mức giá này tiệm cận nhóm xe cỡ nhỏ hạng A đa dụng và nhiều trang bị hơn.Haima trở lại Việt Nam với mẫu Haima 7X định vị ở phân khúc xe MPV cỡ trung, cũng khiến nhiều người "giật mình" vì giá bán lên đến 865 triệu đồng. Cao hơn cả đối thủ Nhật Bản - Toyota Innova Cross có giá từ 810 triệu đồng.Đó là chưa kể, giai đoạn cuối năm 2023 và đầu năm 2024, xe Trung Quốc thậm chí còn gây chú ý khi trình làng hàng loạt mẫu xe mới có giá… tiền tỉ.Haval H6 nối bước MG HS nhảy vào phân khúc C-SUV và "sao y" cách định giá của mẫu xe "đồng hương", với con số niêm yết lên đến gần 1,1 tỉ đồng. Mức giá này thậm chí bằng với Honda CR-V (mẫu xe thuộc nhóm có giá bán cao nhất trong nhóm SUV/crossover hạng trung tại Việt Nam) và ngang ngửa với nhiều mẫu SUV cỡ lớn hơn, như Hyundai Santa Fe, Ford Everest.Lynk & Co hay BYD cũng là những thương hiệu ô tô Trung Quốc khiến nhiều người Việt "sốc" khi định giá cho những mẫu xe đầu tiên mở bán tại thị trường Việt Nam. Điển hình như mẫu Lynk & Co 09 với phiên bản duy nhất có giá niêm yết lên đến 2,199 tỉ đồng. Mức giá gần như ngang ngửa những mẫu xe sang đến từ châu Âu như Mercedes-Benz GLC hay Volvo XC60.BYD Seal thời điểm ra mắt khách hàng (cuối tháng 7.2024) có giá cho 2 bản lần lượt 1,119 - 1,359 tỉ đồng. Xét ở mảng xe điện, BYD Seal hiện không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp tại thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, ở phân khúc sedan cỡ D, mẫu xe Trung Quốc sẽ là đối trọng của "ông hoàng" Toyota Camry (giá từ 1,07 đến 1,46 tỉ đồng, tùy từng phiên bản).Hay gần đây nhất, GAC Motor cũng tạo "drama" với việc mở bán bộ đôi M8 và GS8. Trong đó, mẫu M8 bị xem là "ngáo giá" với phiên bản cao nhất lên đến 2,2 tỉ đồng. Tầm tiền này, khách Việt hiện đã có hai lựa chọn rất đáng cân nhắc là Kia Carnival (giá từ 1,189 đến 1,429 tỉ đồng, tùy từng phiên bản) và Volkswagen Viloran (giá từ 1,989 đến 2,188 tỉ đồng, tùy từng phiên bản).Không thể phủ nhận, trong lần thứ hai trở lại thị trường Việt Nam, ô tô Trung Quốc đã "lột xác" nhiều, từ kiểu dáng thiết kế, trang bị đến tâm thế tiếp cận (nhiều thương hiệu đã mở bán chính hãng). Thế nhưng, có vẻ như cách định giá cao hơn, trong bối cảnh vẫn còn quá nhiều rào cản đang khiến nhiều mẫu mã xe đến từ đất nước tỉ dân này tiếp tục gặp khó tại Việt Nam.MG HS sau thời gian đầu liên tục "ế ẩm" phải liên tục giảm giá, thậm chí ra mắt thế hệ mới với mức giá thấp hơn hẳn vài trăm triệu đồng. Wuling Mini EV hiện tại cũng hạ giá về quanh mức 200 triệu đồng. Trong khi, Haval H6 và Haima 7X sau chưa đầy hai tháng mở bán đã phải liên tục "đạp giá" vài trăm triệu đồng. Mặc dù vậy, những mẫu xe này đến thời điểm hiện tại đều có chung một "kết cục" là doanh số lẹt đẹt và ngày càng bị khách Việt "ngó lơ".Trong khi đó, nhóm xe mới với định giá tiền tỉ như Lynk & Co 09, BYD Seal hay bộ đôi GAC M8/GS8 thực tế cũng chưa tạo được sự chú ý với khách hàng và doanh số vẫn ở mức rất "khiêm tốn".Nhiều chuyên gia trong ngành ô tô Việt Nam thừa nhận, nếu xem xét kỹ có thể thấy ô tô Trung Quốc hiện đã cải thiện nhiều cả về kiểu dáng và chất lượng sản phẩm so với trước đây. Tuy nhiên, việc vội vàng đẩy mặt bằng giá lên cao đã khiến nhiều hãng rơi vào thế "việt vị".Chia sẻ với Thanh Niên, chuyên gia Vũ Tấn Công - Nguyên Tổng Thư ký Hiệp Hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho rằng, hầu hết thương hiệu xe Trung Quốc vào Việt Nam giai đoạn gần đây đều định giá chưa phù hợp, dẫn đến kết quả không như kỳ vọng."Sai lầm này xuất phát từ việc các nhà hoạch định chiến lược giá của hãng không hiểu (hoặc cố tình không hiểu) rằng, giá trị thương hiệu ô tô con Trung Quốc vẫn đang thấp hơn nhiều so với giá trị thương hiệu ô tô con của các đối thủ đến từ Nhật Bản hay Hàn Quốc. Điều này xuất phát từ thực tế ngành công nghiệp ô tô con Trung Quốc mới xuất phát muộn hơn, chỉ bắt đầu từ những năm 1990 thế kỷ trước. Trong khi đó công nghiệp ô tô con Nhật Bản và Hàn Quốc đã bắt đầu từ những năm 1950 và 1960".Một nguyên nhân khác phải kể đến là các thương hiệu xe Trung Quốc chỉ mới nỗ lực phát triển hệ thống đại lý thời gian gần đây. Do đó, mạng lưới dịch vụ sau bán hàng hiện tại nhìn chung vẫn thưa thớt và trình độ tay nghề của đội ngũ kỹ thuật tại các trạm dịch vụ chưa cao. Để cải thiện mặt này các hãng cần nhiều thời gian (vài năm), chứ không thể làm nhanh hơn.Cuối cùng, chuyên gia này cho rằng, sản phẩm Trung Quốc nói chung và ô tô con nói riêng tại Việt Nam đã có tiền lệ xấu và "ăn vào tiềm thức" của nhiều người Việt Nam. Xóa bỏ suy nghĩ này chắc chắn cũng là việc không dễ và cũng cần nhiều thời gian lẫn ngân sách.

VinFast vượt doanh số Honda trong phân khúc ô tô điện

Trong đó, nội dung đôi nam 1.575 với số tiền thưởng cho nhà vô địch lên đến 60 triệu đồng đã có hơn 100 cặp tham gia. Dù là giải đấu phong trào, nhưng những trận đấu của giải đã diễn ra vô cùng hấp dẫn với chất lượng chuyên môn rất cao và nhiều tay vợt ở xa đã tỏ ra thích thú với những lời khen “giải đấu hấp dẫn quá” hoặc “mong rằng BTC luôn duy trì sân chơi này hằng năm”.

Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.

Hỗ trợ phí điều trị hiếm muộn cho các vợ chồng có hoàn cảnh khó khăn

Thuyền đi đâu, về đâu