Suy sụp tinh thần khi phát hiện mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Bạn đọc viết: Nhếch nhác trước khu di tích Gò Ô Môi
Phân khúc xe tay ga phổ thông nhập khẩu nguyên chiếc tại Việt Nam ngày càng đa dạng và cạnh tranh khi xuất hiện thêm những mẫu mã mới. Không lâu sau khi Honda BeAT cập nhật bản nâng cấp, mới đây Yamaha Gear 125 cũng được các đại lý xe máy không chính hãng nhập khẩu phân phối tại Việt Nam.
Lý do giá nhà quá cao
Nếu có thể thực hiện việc truyền năng lượng không dây laser (LWPT), Trung Quốc có thể giải quyết một trong những thách thức lớn của kế hoạch thám hiểm mặt trăng, theo SpaceNews hôm 21.1. Đó là cung cấp năng lượng cho phi thuyền trên mặt trăng.Trên lý thuyết, LWPT sử dụng các chùm tia laser truyền năng lượng không dây từ những vệ tinh trên quỹ đạo đến các trạm tiếp nhận trên bề mặt, chuyển ánh sáng thành điện năng.Các nhà nghiên cứu đề xuất phát triển những công nghệ then chốt của LWPT, kế đến là thử nghiệm trên quỹ đạo.Mặt trăng hiện bị khóa một mặt với trái đất, dẫn đến điều kiện môi trường khắc nghiệt trong thời gian 2 tuần đêm tối luân phiên với ban ngày của thiên thể này.Trong khi điện mặt trời có thể cung cấp năng lượng cho phi thuyền trong 2 tuần ban ngày, 2 tuần đêm tối kế tiếp thực sự là thách thức.Phi thuyền cần năng lượng để sưởi và điện năng để vượt qua 2 tuần đêm tối và nhiệt độ xuống thấp đến -200 độ C.Bên cạnh cung cấp điện năng trong giai đoạn đêm tối, LWPT còn hỗ trợ hoạt động của phi thuyền bên trong những hõm chảo bị che tối vĩnh cửu, theo báo cáo đăng trên Journal of Deep Space Exploration (JDSE).Tuy nhiên, công nghệ LWPT đối mặt những thách thức như mức độ hiệu quả, phạm vi truyền dẫn."Cần nhanh chóng tập trung phát triển công nghệ laser năng lượng cao trên không gian và những hệ thống đường truyền laser độ chính xác cao, cũng như công nghệ xác thực trên quỹ đạo", theo báo cáo.Báo cáo được chuẩn bị bởi các tác giả đến từ Viện Hàn lâm Công nghệ Không gian Trung Quốc (CAST) và Viện Nghiên cứu Công nghệ Điện tử Hàng không Vũ trụ Sơn Đông.
Ngày 24.1, Ngân hàng TMCP Bản Việt (BVBank) tăng lãi suất thêm 0,05 - 0,2%/năm ở các kỳ hạn. Ở kỳ hạn 1 tháng, nhà băng này đưa lãi suất ở mức 3,95%/năm, 2 tháng 4%/năm, 3 tháng 4,15%/năm, 6 tháng 5,45%/năm, 12 tháng 6,05%/năm và mức cao nhất là 6,45%/năm ở kỳ hạn 24 tháng. Cake by VPBank điều chỉnh tăng lãi suất huy động tại nhiều kỳ hạn với mức tăng 0,1 - 0,4%/năm. Trong lần điều chỉnh mới này, kỳ hạn gửi 1 tháng tại Cake by VPBank có lãi suất huy động giữ nguyên ở mức 4,3%/năm; kỳ hạn 2 - 3 tháng có lãi suất là 4,5%/năm, tăng 0,1%/năm so với trước đó; kỳ hạn 4 - 5 tháng giữ nguyên ở mức 4,5%/năm. Cake by VPBank tăng lãi suất huy động kỳ hạn 6 - 11 tháng thêm 0,4%/năm lên mức cao mới là 5,9%/năm. Các kỳ hạn gửi 12 - 18 tháng được Cake by VPBank áp dụng lãi suất 6%/năm, tăng 0,1%/năm. Trong khi lãi suất kỳ hạn 24 - 36 tháng tăng thêm 0,2%/năm lên mức 6,3%/năm. Sau khi điều chỉnh, lãi suất huy động các kỳ hạn 6 - 11 tháng của Cake by VPBank tiếp tục ở mức cao nhất thị trường, khi cao hơn 0,05 - 3%/năm so với các ngân hàng truyền thống. Như vậy, ngân hàng số này tăng thêm lãi suất nhiều kỳ hạn với mức cao nhất lên đến 0,4%, đồng thời khuyến mãi thêm 0,3% cho kỳ hạn từ 6 tháng, nâng tổng mức lãi suất cao nhất mà khách hàng có thể nhận được là 6,6%. Tương tự, một số nhà băng khác cũng tăng lãi suất như Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BaoViet Bank) tăng lãi suất huy động kỳ hạn 6, 7, 8 tháng lên 5,45%/năm, thêm 0,2 - 0,25%/năm. Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) lần thứ hai trong tháng điều chỉnh lãi suất huy động từ 0,1 - 0,2%/năm. Lãi suất huy động kỳ hạn 1 tháng 3%/năm, 3 tháng 3,8%/năm, 6 tháng 5,3%/năm, 12 tháng 5,6%/năm…Các ngân hàng tăng lãi tiết kiệm trước kỳ nghỉ tết kéo dài nhằm thu hút lượng tiền lương thưởng. Từ đầu tháng 1 đến nay, có hơn 10 ngân hàng tăng lãi suất hút vốn trên thị trường. Mức lãi suất kỳ hạn 1 tháng cao nhất hiện nay là 4,3%/năm của MBV, Nam A Bank, KienLongBank; mức 4,2%/năm là Vietbank; mức lãi suất 4,1%/năm thuộc về MSB, NCB, DongABank; mức 4%/năm thuộc về IVB, OCB… Theo dự báo của VNDIRECT, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng bình quân có thể tăng thêm khoảng 0,3% đạt mức từ 5,2% đến 5,3%/năm vào cuối năm 2025. Điều này phản ánh nhu cầu tăng vốn huy động của các ngân hàng nhằm đáp ứng yêu cầu vốn tối thiểu theo chuẩn Basel II và hỗ trợ các hoạt động cho vay khi nền kinh tế phục hồi.Hết hôm nay (24.1), các ngân hàng nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài từ ngày 25.1 đến hết ngày 2.2. Tuy nhiên, khách hàng có tiền gửi trong giai đoạn này lưu ý để tránh mất lãi. Theo quy định của một số ngân hàng hiện nay, đối với sổ đến hạn tất toán trong dịp lễ tết sẽ được tính lãi khác với bình thường. Chẳng hạn, Vietcombank quy định "trường hợp ngày đến hạn của khoản tiền gửi có kỳ hạn trùng với ngày lễ, ngày Tết hoặc ngày nghỉ khác theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, ngày đến hạn được chuyển sang ngày làm việc tiếp theo đầu tiên của Vietcombank và được hưởng mức lãi suất của kỳ hạn đang áp dụng cho khoản tiền gửi có kỳ hạn. Vietcombank thực hiện chi trả gốc và lãi tiền gửi có kỳ hạn vào ngày đến hạn này".Với đặc thù là ngân hàng thuần số, đại diện Cake by VPBank cho biết ứng dụng hoạt động 24/7. Bất cứ lúc nào khách cần giao dịch thanh toán, chuyển khoản, lì xì, mở sổ tiết kiệm chỉ mất vài giây. Khách hàng có thể mở mới sổ tiết kiệm trong dịp tết để có mức lãi cao. Dịch vụ mở thẻ tín dụng, ứng nhanh một khoản tiền để chi tiêu tết... đều có thể giao dịch trực tuyến trên Cake by VPBank với tốc độ phê duyệt chỉ vài phút. Đặc biệt, từ ngày 20.1 đến 28.2, Cake by VPBank tặng thêm 0,3% lãi suất cho tất cả các khoản tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên. Bên cạnh đó, khi gửi tiết kiệm từ 2,5 triệu đồng, khách hàng sẽ được tặng 5 lượt 5 lượt rút lì xì hái lộc đến 888.000 đồng.
M.U vs Tottenham: Đại tiệc phản công
Ngày 9.3, nguồn tin Thanh Niên cho biết, Công an P.An Khánh (TP.Thủ Đức, TP.HCM) đang khẩn trương triệu tập 4 người có liên quan, làm rõ clip đang lan truyền trên mạng xã hội với nội dung người mặc đồ giống 1 doanh nhân trong vụ ẩu đả."Công an đã xác định được 3 người có liên quan trực tiếp tới vụ ẩu đả, trong đó có 1 người được cho là có phong cách ăn mặc giống với một doanh nhân nổi tiếng trong lĩnh vực cà phê. Công an đang tiến hành mời 3 người này đến trụ sở để làm rõ", nguồn tin cho hay.Công an xác định người còn lại là người đã quay đoạn clip và làm rõ mục đích đưa đoạn clip lên mạng xã hội.Cơ quan chức năng xác định vụ việc xảy ra vào chiều 8.3 tại một quán cà phê trên đường Trần Não (P.An Khánh, TP.Thủ Đức). Từ thông tin của các nhân viên quán cà phê và tài liệu thu thập được, bước đầu, công an xác định người trong đoạn clip không phải là doanh nhân nổi tiếng trong lĩnh vực cà phê.Cũng theo nguồn tin, chiều 8.3, nhóm 3 người nói trên đến quán cà phê trên đường Trần Não. Trong lúc nói chuyện thì 2 người xảy ra cãi nhau rồi xô xát, người đàn ông còn lại thì can ngăn. Ít phút sau, nhóm này bỏ đi, vụ việc không được trình báo công an khu vực.Trước đó, tối 8.3, mạng xã hội lan truyền đoạn clip dài khoảng 16 giây ghi lại vụ ẩu đả trong quán cà phê, giữa một người đàn ông ăn mặc giống hệt phong cách doanh nhân nổi tiếng trong lĩnh vực cà phê với một người đàn ông khác.Cả 2 chửi tục, có sử dụng ly và dụng cụ khác để tấn công nhau. Một người đàn ông khác thì cố can ngăn nhưng bất thành. Một số người trong quán cà phê khiếp sợ bỏ đi.Vụ việc đang được công an tiếp tục làm rõ.
