Đường đi và chiêu trò bán sâm lậu
Sáng 13.1, phát biểu tại Hội nghị toàn quốc về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, với mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, chúng ta phải coi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ chốt."Đây chính là "chìa khóa vàng", là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và nguy cơ tụt hậu, đồng thời hiện thực hóa khát vọng hùng cường và thịnh vượng của dân tộc ta", Tổng Bí thư nêu rõ.Tổng Bí thư cũng khẳng định, Đảng và Nhà nước ta luôn coi khoa học, công nghệ là yếu tố quyết định và nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, rào cản, nút thắt đang cản trở sự phát triển của khoa học, công nghệ như báo cáo đã nêu từ thể chế, cơ chế, chính sách, luật, đến nguồn lực, phương tiện.Ông dẫn chứng, các nhà khoa học mất quá nhiều thời gian, khoảng 50% thời gian, công sức dành cho các thủ tục. Các đề tài nghiên cứu không có đột phá, không đo đếm được kết quả. Nguồn lực dành cho khoa học công nghệ hạn chế, kinh phí dành cho nghiên cứu phát triển của ta chưa đến 0,7% GDP, trong khi mức trung bình các nước phát triển là 2%, có nước 5%. Cùng đó, chưa mạnh dạn chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu, không thương mại hóa được sản phẩm, nhiều trường hợp làm đề tài là hình thức "làm kinh tế biến tướng"…Nhấn mạnh nguyên nhân chính khiến việc thực hiện các nghị quyết T.Ư chưa thực sự thành công nằm ở khâu tổ chức thực hiện, Tổng Bí thư nêu rõ, Nghị quyết 57 không thay thế các nghị quyết trước đây nhưng có thể xem là "nghị quyết giải phóng tư duy khoa học" ,"nghị quyết để thực hiện các nghị quyết", "nghị quyết của hành động" với những mục tiêu rất cụ thể, đổi mới cách nghĩ, cách làm, được đánh giá là một "khoán 10" trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.Tổng Bí thư nhấn mạnh, cần làm sao để đưa nghị quyết đi vào cuộc sống một cách hiệu quả và kịp thời; các cấp, các ngành, các địa phương phải xắn tay ngay vào làm việc, không được chậm trễ. Những chủ trương, giải pháp trong đó phải được nhanh chóng thể chế hóa và ưu tiên bố trí đủ nguồn lực để tổ chức thực hiện.Theo Tổng Bí thư, về quan điểm, phải luôn quán triệt xem đầu tư vào khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là chiến lược lâu dài, chấp nhận độ trễ và rủi ro trong triển khai. Xem đây là khoản đầu tư, mà đầu tư thì chấp nhận có thắng có thua. Cùng đó, xem dữ liệu là nguồn tài nguyên mới, là "không khí và ánh sáng" của kỷ nguyên mới, là tư liệu sản xuất mới; chuyển đổi số là công cụ đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh, đổi mới lực lượng sản xuất. Đổi mới sáng tạo chính là "cây gậy thần" đạt tới thịnh vượng bền vững, với nhà khoa học giữ vị trí trung tâm.Về hành động, theo Tổng Bí thư, cần xác định làm rõ Nhà nước làm gì? Doanh nghiệp làm gì? Trí thức, nhà khoa học làm gì? Toàn dân làm gì? Thụ hưởng như thế nào? Tổng Bí thư đề nghị, Nhà nước cần tập trung 4 việc: hoàn thiện thể chế, pháp lý để thực hiện đột phá, phát triển; xây dựng hệ thống hạ tầng phục vụ đột phá; tạo nguồn nhân lực phong phú, trí tuệ đủ năng lực để đột phá; đảm bảo an ninh, an toàn dữ liệu thông tin, bí mật, bí quyết, bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ, bảo mật chủ quyền quốc gia, phát triển độc lập.Trên tinh thần đó, Tổng Bí thư đề nghị 8 nhiệm vụ giải pháp, đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.Thứ nhất là thống nhất nhận thức và hành động. Thứ hai là phải rất khẩn trương hoàn thiện thể chế, chính sách. Ông yêu cầu, trong năm 2025, phải càng sớm càng tốt phải hoàn thành việc sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các quy định pháp luật, cơ chế chính sách, tháo gỡ hết các điểm nghẽn, rào cản để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, giải phóng tối đa sức sáng tạo, khuyến khích dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm."Những quy định nào cần loại bỏ thì bỏ luôn, luật nào phải sửa thì sửa luôn, đồng bộ, thống nhất, tinh thần là thông thoáng, 1 nội dung chỉ quy định ở 1 luật", Tổng Bí thư nhấn mạnh.Cùng đó, Tổng Bí thư yêu cầu, hoàn thiện thể chế phải đi đôi với tổ chức thực hiện hiệu quả. "Loại bỏ ngay tình trạng "trên rải thảm, dưới rải đinh" và loại bỏ tư duy nhiệm kỳ, đố kỵ, hay bình quân chủ nghĩa", ông nhấn mạnh.Thứ ba là khẩn trương sắp xếp lại bộ máy, tổ chức về khoa học công nghệ, trong quý 1/2025 phải hoàn thành. Tổng Bí thư đề nghị, Nhà nước có thể chọn thí điểm một số viện, hoặc trường để mời chuyên gia ở bên ngoài làm lãnh đạo, nhất là trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài."Trước đây người ta không dám về là vì chúng ta chưa thật sự sẵn lòng, còn nhiều rào cản về hành chính và các quy định, rất khó điều hành. Nay mọi thứ sẽ thuận hơn rất nhiều", Tổng Bí thư nói.Cùng đó, Nhà nước tạo thuận lợi thành lập các viện nghiên cứu tư nhân, hỗ trợ về thủ tục, khuyến khích bằng thuế và tín dụng, được mời các chuyên gia nước ngoài đến làm việc, được tạo mọi điều kiện để hoạt động thuận lợi.Thứ tư là ưu tiên bố trí ngân sách cho khoa học, công nghệ xứng tầm là quốc sách đột phá. Theo Tổng Bí thư, năm 2025, năm đầu thực hiện Nghị quyết 57, Chính phủ cần đổi mới kế hoạch bố trí ngân sách cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đề nghị Chính phủ bố trí đủ ít nhất 3% ngân sách để thực hiện nhiệm vụ này và tiếp tục nâng lên tỷ lệ chi cho khoa học, công nghệ lên 2% GDP trong 5 năm tiếp theo.Thứ năm là nhanh chóng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Thứ sáu là tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng công nghệ, bao gồm công nghệ số.Thứ bảy là tập trung mũi nhọn vào các ngành có lợi thế và tiềm năng, tránh dàn trải. Tổng Bí thư yêu cầu, tập trung thúc đẩy các "mũi nhọn" chuyển đổi số, đặc biệt là triển khai Đề án 06 và xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia. Trong năm 2025, đảm bảo 100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, thông suốt, hiệu quả; 100% thủ tục hành chính không bị giới hạn bởi địa giới hành chính cấp tỉnh.Thứ tám là đẩy mạnh hợp tác và tận dụng tri thức quốc tế. Tổng Bí thư nhấn mạnh, phải biết cách "đứng trên vai của những người khổng lồ". Thu hút đầu tư từ các tập đoàn công nghệ lớn, tạo cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, khuyến khích chuyển giao công nghệ, nâng cao năng lực học hỏi, tiếp thu, làm chủ, cải tiến tri thức, công nghệ của thế giới.Nhấn mạnh, đất nước đang đứng trước cơ hội lớn để vươn mình, nhưng thách thức cũng vô cùng to lớn, Tổng Bí thư nhấn mạnh, phải quyết tâm thực hiện cuộc cách mạng phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, "không để lỡ thời cơ thêm lần nữa". Kêu gọi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đoàn kết, sáng tạo, thực hiện thành công các nhiệm vụ, đưa Nghị quyết 57 nhanh chóng vào cuộc sống, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: "Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn, mà là con đường sống còn. Lãnh đạo các cấp cần coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm; các nhà khoa học, doanh nghiệp hãy cống hiến, sáng tạo; người dân cần đồng hành, học hỏi, nâng cao kỹ năng số".Phối váy dài với quần sành điệu như dàn sao Hoa ngữ và Hàn Quốc
Theo Hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam (VICOFA), xuất khẩu cà phê của Việt Nam đã vượt 2 tỉ USD chỉ sau 2,5 tháng. Trong 15 ngày đầu tháng 3, khi giá cà phê trên thị trường thế giới tăng cao đã kéo kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam cũng tăng mạnh. Đặc biệt, mặt hàng cà phê arabica xuất khẩu lên tới 6.805 USD/tấn, cao nhất từ trước đến nay. Nhờ giá cao nên lượng cà phê xuất khẩu đạt 5.661 tấn, tăng đến 58% về lượng và giá trị trên 38,5 triệu USD, tăng 88% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, mặt hàng chủ lực của cà phê Việt Nam là robusta có giá xuất khẩu bình quân 5.392 USD/tấn; sản lượng xuất khẩu 73.572 tấn, kim ngạch gần 397 triệu USD, giảm 20,6% về lượng nhưng tăng 31,6% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Tính chung 15 ngày đầu tháng 3, lượng cà phê nhân của Việt Nam xuất khẩu 82.262 tấn, giảm 16,6%; kim ngạch đạt gần 453 triệu USD, tăng 37% so với cùng kỳ năm 2024.Tại các tỉnh Tây nguyên, trong giai đoạn nửa đầu tháng 3, giá cà phê có lúc chạm đến cột mốc kỷ lục của năm 2024 là 135.000 đồng/kg. Nhưng mức giá này không giữ được lâu và sau đó hạ nhiệt theo xu hướng chung của thị trường thế giới. Đến ngày hôm nay (20.3) khi thị trường thế giới tăng nhiệt trở lại, giá cà phê một lần nữa quay trở lại mức kỷ lục 135.000 đồng/kg. Theo VICOFA, cơn sốt giá cà phê hiện nay có nhiều yếu tố tác động nhưng chủ yếu vẫn do cung thấp hơn cầu. Bên cạnh đó, tại Việt Nam nhiều nông dân vẫn bán cầm chừng chứ không bán ồ ạt ngay sau vụ thu hoạch như trước kia. Điều này khiến nguồn cung cà phê của Việt Nam luôn ở mức thấp.Lũy kế từ đầu năm đến ngày 15.3, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt gần 398.000 tấn, giảm 15,2% nhưng kim ngạch đạt trên 2,1 tỉ USD, tăng 46,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Với mức giá tốt như hiện tại, dự báo xuất khẩu cà phê cả năm 2025 có thể đạt tới 6 tỉ USD.
Nhà máy Samsung tại Việt Nam cán mốc sản xuất 1 tỉ smartphone Galaxy
Phụ huynh ví việc chọn đăng ký nguyện vọng vào lớp 10 trường công lập như "chơi lô tô", vì lâu nay phải đăng ký chọn trường trước khi dự thi và biết điểm thi.Giá vàng đã tăng liên tục, đặc biệt tình trạng giá vàng nhẫn cao hơn vàng miếng SJC duy trì nhiều ngày qua.Đầu tháng 3 hằng năm cũng là lúc người dân làng Kon Riêng (xã Đăk Choong, H.Đăk Glei, Kon Tum) chuẩn bị cho lễ hội lớn nhất trong năm - tết Rup ca (theo tiếng của người Gié Triêng, Rup ca nghĩa là lễ hội bắt cá).
Hội đồng Anh và IDP vài ngày trước thông báo tất cả kỳ thi IELTS tại Việt Nam sẽ chuyển đổi sang hình thức thi trên máy tính từ sau 29.3, tức sẽ dừng thi IELTS trên giấy từ 30.3 trở đi. Chủ đề này nhanh chóng thu hút sự chú ý trên mạng xã hội và khiến không ít thí sinh lo lắng, e ngại. "Mình thấy cộng đồng mạng loạn hết cả lên nên cũng sốt ruột ghê", một bài đăng trên Threads có 264.000 lượt xem cho biết.Nguyễn Thúy An, học sinh một trường THPT tại Q.5, TP.HCM, chia sẻ với Thanh Niên rằng em vừa mới đăng ký thi IELTS trên giấy một ngày trước, sau khi biết tin hình thức này sẽ bị "khai tử" ở Việt Nam. "Trên trung tâm, em chỉ học cách làm bài thi trên giấy nên sợ thi máy không quen, dẫn đến việc điểm thấp. Lúc đầu em tính tháng 4 mới thi để tránh thi học kỳ trên trường, nhưng đành phải đẩy lịch sớm hơn", An bộc bạch.Trong khi đó, M.P, học viên cao học Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM, cũng đã đăng ký thi IELTS trên giấy vào tối 7.1, chỉ vài tiếng sau khi có tin hủy tổ chức. P. kể, dù thường xuyên làm việc trên máy tính nhưng cô lại không quen với việc thi trên máy tính. "Tôi đã thử thi IELTS trên máy tính nhưng không hiệu quả. Việc cầm bút làm bài vẫn phù hợp với tôi hơn", P. cho hay.Trao đổi với Thanh Niên, lãnh đạo một số trung tâm tiếng Anh cho biết sau khi có tin sắp dừng thi IELTS trên giấy, nhiều học viên đã lập tức "chốt" thi hình thức này. Xu hướng này xuất phát từ đa dạng nguyên nhân, như thí sinh bị loạn thị; không quen đọc trên máy tính; kỹ năng dùng máy tính chưa thành thạo (nhất là các bạn học sinh THPT vốn quen thuộc với việc làm bài tập, bài thi và nháp trên giấy); bố cục bài thi có thể khiến các bạn mất tập trung..."Ít cơ hội tiếp cận với bài thi IELTS trên máy tính cũng là một nguyên nhân, do tới nay Hội đồng Khảo thí và Nhà xuất bản ĐH Cambridge chưa cung cấp nền tảng cho thí sinh trải nghiệm thường xuyên, mà các tài liệu hiện hành vẫn chỉ là những bộ sách giấy. Nhìn chung, thi máy dù có nhiều tiện lợi song có thể không phù hợp với một số bạn", thạc sĩ Phan Thị Song Sương, sáng lập Trung tâm Home English (Đà Nẵng), lý giải.Một số thí sinh cũng thắc mắc, liệu đề thi IELTS trên máy tính có khó hơn thi trên giấy? Trả lời vấn đề này, cả Hội đồng Anh lẫn IDP đều cho biết hai hình thức thi IELTS "tương đồng về định dạng bài thi, câu hỏi và cách thức chấm điểm", tức nội dung bài thi không thay đổi dù chọn thi trên giấy hay trên máy tính. Sự khác biệt duy nhất là cách thức làm bài thi, hai đơn vị nhấn mạnh.Vừa dự thi IELTS trên máy tính hồi tháng 12.2024, Hồ Anh Tuấn, sinh viên Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM, cho biết để làm quen với hình thức này sau thời gian dài ôn luyện bằng tài liệu giấy, anh phải chuẩn bị trước một tháng để tập làm quen với các thao tác làm bài thi IELTS trên máy tính, như điền đáp án vào ô trống hoặc chọn phương án đúng."Có hai cách rèn luyện thao tác. Thứ nhất là qua các trang web luyện thi trực tuyến như 'IELTS Online Tests'; hai là chỉnh chế độ hai tab trong một màn hình, một bên là tab đề thi, một bên là tab trang trống để luyện kỹ năng ghi chú (note-taking) và gõ đáp án trong các kỹ năng nghe, đọc, viết", nam sinh đạt IELTS 8.0 khuyên và đồng thời lưu ý thí sinh nên dành ít nhất một tuần để làm quen thao tác trên máy.Ngoài ra, Tuấn cho biết thêm anh cũng gặp vài khó khăn trong quá trình thi IELTS trên máy tính, như có khoảnh khắc anh mất tập trung do phải đảo mắt nhìn hai phần của màn hình (một bên là đề, một bên là câu hỏi). "Ngoài ra khi đến bài thi viết, mình bị hoa mắt nên không đọc hiểu được đề thi viết, phải mất 5-7 phút định hình lại", anh nói. Đó cũng là lý do Tuấn khuyên thí sinh cho mắt tạm nghỉ 10 giây sau mỗi kỹ năng hoặc mỗi phần.Anh Lê Huỳnh Đức, Giám đốc Trung tâm IELTS Huỳnh Đức (TP.Đà Nẵng), chia sẻ trong lúc ôn IELTS, thí sinh nên sử dụng laptop hoặc iPad có bàn phím để thực hiện tất cả thao tác trên máy tính, như ghi chú thông tin, làm bài, luyện tập và tương tác với nhau..."Điều này giúp các bạn quen với định dạng này ngay từ đầu", anh nói. Ngoài ôn tập với các nguồn trực tuyến, thí sinh còn có thể dùng phần mềm giả lập bài thi IELTS trên máy tính của IDP và Hội đồng Anh để làm quen với giao diện, thao tác, áp lực thời gian, anh Đức lưu ý thêm.Cũng theo anh Đức, việc đọc đoạn văn dài trên màn hình có thể gây mỏi mắt và khó tập trung hơn, nhất là với những ai quen đọc tài liệu in. Ngoài ra, thí sinh quen dùng bút để gạch từ vựng cũng sẽ thấy khó khi thi máy. "Nhưng các trung tâm khảo thí đều trang bị màn hình lớn, độ phân giải cao, giúp giảm thiểu tình trạng mỏi mắt. Hơn nữa, giao diện thi IELTS trên máy cũng có chế độ ghi chú và highlight", anh Đức kể."Các bạn cũng cần tập gõ máy tính thường xuyên để cải thiện tốc độ, độ chính xác, nhất là với kỹ năng viết. Các bạn cũng nên tắt chế độ sửa lỗi chính tả tự động ở các ứng dụng gõ bàn phím để tập làm quen với môi trường như khi thi thật. Bên cạnh đó, hãy tìm hiểu kỹ về quy trình thi IELTS trên máy tính cùng các quy định, hướng dẫn khác", nam giáo viên khuyên.
