Mạo danh Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam lừa đảo qua mạng
Ngày thi đấu đầu tiên đã diễn ra sôi nổi với các môn bóng chuyền, quần vợt, bóng đá nam, cầu lông.Liên Quân Mobile: Công bố đội hình 8 đội tuyển tham dự ĐTDV mùa đông 2023
Theo điều tra của CONCACAF, trọng tài Marco Ortiz xin chữ ký của Messi sau trận Inter Miami thắng Sporting Kansas City với tỷ số 1-0 tại lượt đi vòng 1 giải CONCACAF Champions Cup ngày 20.2. Trận này, Messi là người ghi bàn duy nhất trận đấu.Sau trận, các hình ảnh truyền hình cho thấy khi Messi tiến lại bắt tay các trọng tài như thông lệ mỗi trận đấu, vị trọng tài người Mexico đã nói một điều gì đó khiến danh thủ người Argentina lộ vẻ hết sức bất ngờ. Trên mạng xã hội, các thông tin sau đó hé lộ rằng, trọng tài Marco Ortiz đã đề nghị Messi tặng áo đấu cũng như chữ ký.Sự việc này gây tranh cãi dữ dội, vì người ta nghi ngờ tính trung thực của trọng tài khi quá "cuồng tín" Messi và có thể đã có những quyết định có lợi cho Inter Miami. CLB Sporting Kansas City cũng gửi báo cáo tới CONCACAF tường trình sự việc. Theo đó, trong thông báo phía Sporting Kansas City cho rằng: "Đây là một sự cố không hay. Chúng tôi đã thông báo tới CONCACAF cũng như MLS (giải bóng đá nhà nghề Mỹ). Chúng tôi đang chờ đợi một cuộc xem xét kỹ lưỡng và các hành động của CONCACAF sẽ thực hiện liên quan đến vấn đề này".Ngày 22.2, CONCACAF ra thông báo: "Qua điều tra, chúng tôi đã biết được rằng, trọng tài tiếp cận cầu thủ (Messi) để xin chữ ký cho một người thân có nhu cầu đặc biệt. Hành động của trọng tài là không phù hợp với Quy tắc ứng xử của liên đoàn dành cho trọng tài trận đấu, và các quy trình cần thiết cho những yêu cầu như vậy".CONCACAF cũng cho biết: "Trọng tài Marco Ortiz đã thừa nhận sai lầm của mình, xin lỗi về sự cố và chấp nhận các biện pháp kỷ luật mà liên đoàn áp dụng". Mặc dù vậy, CONCACAF không công bố cụ thể án phạt với trọng tài Marco Ortiz là phạt tiền hay bị cấm treo còi. Messi và đồng đội Inter Miami đang chuẩn bị cho trận mở màn mùa giải MLS 2025 gặp New York City FC trên sân nhà lúc 7 giờ 30 ngày 23.2. Sau đó, họ sẽ gặp lại Sporting Kansas City ở trận lượt về vòng 1 giải CONCACAF Champions Cup cũng trên sân nhà lúc 8 giờ ngày 26.2.Cơ hội để danh thủ Ronaldo vô địch Saudi Pro League (giải VĐQG Ả Rập Xê Út) ngày càng xa tầm tay, sau khi CLB Al Nassr để thua đối thủ Al Etiffaq xếp giữa bảng xếp hạng với tỷ số 2-3 ngay trên sân nhà ở vòng đấu thứ 21, ngày 22.2. Đây là trận thua đầu tiên của Al Nassr sau 7 trận bất bại trước đó (6 thắng, 1 hòa). Qua đó, khiến cơ hội rút ngắn cách biệt điểm số ở nhóm đầu trở nên dần bất khả thi.Al Nassr hiện xếp thứ 4 với 44 điểm sau 21 trận, chính thức bị đối thủ tân binh Al Qadsiah qua mặt soán ngôi vị trí thứ 3 với 47 điểm. Ở 2 vị trí dẫn đầu, Al Ittihad (52 điểm) và Al Hilal (48 điểm) còn 1 trận chưa đấu, nếu thắng, họ sẽ gia tăng cách biệt điểm số quá lớn trước Al Nassr của Ronaldo. Coi như, cuộc đua vô địch sẽ dần khép lại với danh thủ 40 tuổi người Bồ Đào Nha.Ronaldo và Al Nassr chỉ còn một cơ hội vô địch duy nhất còn lại ở mùa giải 2024 - 2025 là AFC Champions League Elite, khi đã có mặt ở vòng 16 đội.
Gunny PC khởi động Đại Chiến Guild 2022
Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Thị Hồng Oanh, Trưởng khoa Ngoại Tiết niệu, Bệnh viện Quân y 175, bác sĩ trực tiếp làm phẫu thuật cho bệnh nhân, cho biết trên thực tế, bệnh viện đã tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân nuốt các dị vật như dao cạo, kim loại khác, rồi tóc vào trong dạ dày hay có những bệnh nhân tự nhét những dị vật vào hậu môn,... Đối với trường hợp bệnh nhân này, việc đưa dị vật là kim loại dài 60 cm qua niệu đạo rồi không may bị tuột vào trong bàng quang và mắc kẹt lại có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như thủng niệu đạo, chảy máu, lâu dài sẽ biến chứng hẹp niệu đạo.
Tết này chạy xe về miền Tây đỡ nạn 'đinh tặc'
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
