Tác giả gốc Việt tìm về nguồn cội thông qua ký ức của mẹ
Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.'Ẩn mình' trong ngôi nhà gỗ bên rừng với lối kiến trúc hiện đại
FPT Play - Đơn vị duy nhất phát sóng trọn vẹn LPBank V.League 1-2024/25, tại https://fptplay.vn
Quán bún riêu 'rẻ nhất' TP.HCM: Chỉ 10.000 đồng/tô, bán 1 tiếng hết sạch
Hôm nay (27.1) là tròn 7 năm trận chung kết U.23 châu Á 2018. Trên đất Thường Châu lạnh giá, với màn tuyết trắng xóa phủ kín mặt sân, U.23 Việt Nam đã làm nên chiến tích phi thường khi chiến đấu sòng phẳng với U.23 Uzbekistan ở trận chung kết. Thầy trò HLV Park Hang-seo hòa đối thủ với tỷ số 1-1 cho đến tận phút cuối cùng của hiệp phụ thứ hai, trước khi thua bởi pha lập công quyết định của Sirodov bên phía đối thủ.Dù thua ở giây cuối cùng và lỡ hẹn với đỉnh vinh quang, nhưng U.23 Việt Nam đã có giải đấu xứng đáng đi vào lịch sử. Quang Hải cùng đồng đội vượt qua bảng đấu có sự hiện diện của các đội mạnh như U.23 Hàn Quốc, U.23 Úc và U.23 Syria. Ở tứ kết, U.23 Việt Nam tiếp tục đánh bại U.23 Iraq trên chấm luân lưu với tỷ số 5-4 (hòa 3-3 sau 120 phút). Còn tại bán kết, học trò HLV Park Hang-seo đã chơi một trong những trận hay nhất mà bóng đá Việt Nam từng chứng kiến khi hạ U.23 Qatar với tỷ số 4-3 cũng trên chấm luân lưu (hòa 2-2 sau 120 phút).Hành trình kỳ diệu của U.23 Việt Nam chỉ khép lại ở những giây cuối trong trận chung kết, trong cơn mưa tuyết lạnh giá ở Thường Châu. Khoảnh khắc Quang Hải sút phạt với quỹ đạo cầu vồng đưa bóng nằm gọn trong lưới U.23 Uzbekistan, thước phim Duy Mạnh cắm cờ trên đụm tuyết, hay hình ảnh toàn đội căng mình chống chọi đối thủ mạnh hơn nhiều đã thắp lại ngọn lửa niềm tin cho bóng đá Việt Nam, trở thành biểu tượng cho tinh thần thi đấu của một thế hệ kiên cường, không bao giờ từ bỏ."Mai này ai nhắc lại Thường Châu..." là dòng tựa đề mà trang chủ FIFA dành tặng cho U.23 Việt Nam. Sau 7 năm, giải đấu này vẫn nằm trong tâm trí người hâm mộ với ký ức không thể phai mờ. Đây cũng là giải đấu hiếm hoi đã đưa người hâm mộ ra đường ăn mừng, "đi bão" với màu cờ đỏ sao vàng rực sáng từng con phố. Sau giải U.23 châu Á 2018, bóng đá Việt Nam cũng thiết lập hàng loạt cột mốc đáng nhớ: đứng hạng tư ASIAD 2018, vô địch AFF Cup 2018, lọt vào tứ kết Asian Cup 2019 và vòng loại thứ ba World Cup 2022. Kỷ nguyên thành công rực rỡ của HLV Park Hang-seo mãi là vết son chói lọi trong lịch sử bóng đá Việt Nam.Sau 7 năm, người hâm mộ Việt Nam lại đổ ra đường ăn mừng chức vô địch AFF Cup 2024. Ở đó, những người hùng Thường Châu năm nào như Quang Hải, Duy Mạnh, Xuân Mạnh, Tiến Dũng... đều đã để lại dấu ấn đậm nét, giúp đội tuyển Việt Nam trở lại đỉnh cao Đông Nam Á.
Giá vàng miếng SJC giảm 200.000 đồng mỗi lượng, Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC, Công ty Doji mua vào 89,2 triệu đồng, bán ra 91,5 triệu đồng. Chênh lệch giữa giá mua và bán vàng miếng SJC duy trì ở mức 2,3 triệu đồng/lượng. Tương tự, giá vàng nhẫn cũng giảm 200.000 đồng mỗi lượng, Công ty SJC mua vào còn 89,1 triệu đồng, bán ra 91,3 triệu đồng; Doji mua vào còn 89,8 triệu đồng, bán ra 91,5 triệu đồng… Giá mua vàng nhẫn của một số đơn vị kinh doanh vàng trên thị trường vẫn có giá cao hơn vàng miếng SJC 700.000 đồng/lượng.Sau khi tăng thêm 4 USD vào sáng 24.2, lên 2.940 USD/ounce, giá vàng thế giới đã giảm mạnh xuống 2.925 USD/ounce khi gặp phải lực chốt lời. Đây là tuần cuối của tháng 2 nên các hoạt động chốt lời có thể diễn ra khi vàng liên tục tăng trong 8 tuần qua.Dù vậy, ông James Stanley, nhà chiến lược thị trường cấp cao tại Forex.com, kỳ vọng giá vàng sẽ không gặp bất kỳ sự kháng cự lớn nào cho đến khi đạt 3.000 USD/ounce. Mức giá này đã trở thành mốc quan trọng về mặt tâm lý, nên sẽ mất thời gian để vượt qua. Dự báo vàng tăng đang đặt nhà đầu tư trước cơ hội, có nên mua vào lướt sóng vào chờ thu hoặc khi vàng đạt ngưỡng tâm lý, cũng là đỉnh kỷ lục mới 3.000 USD/ounce hay không?Dù vậy, trong tuần này, dữ liệu lạm phát có thể là rủi ro lớn nhất đối với vàng. Nếu lạm phát hạ nhiệt nhanh hơn dự kiến hoặc các ngân hàng trung ương áp dụng cách tiếp cận thắt chặt mạnh mẽ hơn sẽ áp lực giá vàng giảm.Ngoài ra, trong tuần này một số thông tin kinh tế Mỹ quan trọng cần lưu ý như niềm tin người tiêu dùng; doanh số bán nhà mới; GDP quý 4 sơ bộ; đơn đặt hàng hàng hóa bền; đơn xin trợ cấp thất nghiệp hàng tuần; doanh số bán nhà đang chờ xử lý; chỉ số PCE cốt lõi; thu nhập cá nhân và chi tiêu.
Nga - Ukraine: Một năm chiến sự thay đổi thế giới
Tại các máy ATM tại siêu thị, các khu công nghiệp, khu chế xuất… tại TP.HCM những ngày qua tăng lên so với ngày trước đó nhưng giảm so với cùng thời điểm các năm trước. Thông thường vào những ngày cận tết Nguyên đán, lượng khách hàng rút tiền tại các máy ATM Khu chế xuất Tân Thuận (Q.7, TP.HCM) khá đông, phải "rồng rắn" xếp hàng hàng giờ để đến lượt rút tiền. Thế nhưng mấy ngày nay, dù lượng khách có tăng lên so với ngày thường nhưng không đông như những năm trước. Ghi nhận của chúng tôi các máy ATM ở Q.1, Q.3... những ngày gần đây cũng không quá đông.Ông Nguyễn Hoàng Long - Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) cho biết: Xu hướng rút tiền đều thấy sụt giảm. So với cùng kì năm trước, giao dịch rút tiền qua ATM giảm gần 20%. "Tôi thấy xu hướng rất là tốt, mọi người đã thực hiện thanh toán thông qua luôn tài khoản ngân hàng, thay vì rút tiền mặt để chi tiêu như trước đây. Tỷ trọng giao dịch qua ATM giảm tới 97% trong những năm gần đây. Tuy vậy, NAPAS vẫn hỗ trợ để cung cấp các dịch vụ nhanh chóng tiện lợi nhất cho người dân. NAPAS đã cập nhật dịch vụ rút tiền tại ATM qua mã QR, không phải dùng thẻ vật lý. Như vậy, vẫn đáp ứng nhu cầu rút tiền mặt và đem đến phương thức hiện đại, nhanh chóng cho người dùng", vị này nói.Thay vì rút tiền mặt chi tiêu, lượng giao dịch không dùng tiền mặt những ngày qua tăng khá mạnh. Ông Nguyễn Hoàng Long thông tin, cận dịp tết hàng năm, số lượng giao dịch qua NAPAS tăng tương đối đáng kể. Trong 2 tuần đầu năm 2025, số lượng giao dịch trung bình tăng khoảng 3% so với trung bình ngày của tháng 12, cho dù trước Tết Dương lịch tương đối cao điểm. So với cùng kỳ năm ngoái, số lượng giao dịch tăng khoảng 13 - 15%. Hiện nay, giao dịch chạy qua hệ thống NAPAS trong ngày cao điểm khoảng 35 triệu giao dịch/ngày. Lượng giao dịch chuyển tiền, giao dịch chuyển tiền qua quét mã QR tăng trưởng mạnh thể hiện nhu cầu chuyển tiền, thanh toán của người dân.Trong giai đoạn cao điểm, có xảy ra quá tải cục bộ ở 1 số ngân hàng, ví dụ như app chậm hay không vào được. Tuy nhiên chưa có sự cố nào xảy ra trên toàn bộ hệ thống chuyển tiền liên ngân hàng của NAPAS. Với vai trò đơn vị cung cấp hạ tầng, nền tảng cho hệ thống thanh toán bán lẻ quốc gia, những dịp cao điểm như Tết Nguyên đán, NAPAS luôn có sự chuẩn bị sẵn sàng. Về mặt hệ thống, hiện nay cao điểm hệ thống NAPAS xử lý lên tới 36 triệu giao dịch/ngày, tuy nhiên hệ thống của NAPAS được thiết kế luôn dự phòng, từ 100 - 150% cao hơn so với mức cao điểm nhất, công suất phục vụ lên đến 3.500 giao dịch/ giây. Qua đó đảm bảo giao dịch qua hệ thống luôn thông suốt và an toán. Ngoài ra, NAPAS duy trì đội ngũ trực giám sát hệ thống và đội ngũ kĩ thuật trực 24/7 để đảm bảo mỗi khi thấy đầu phía ngân hàng có vấn đề gì có thể cảnh báo ngay để phối hợp xử lý nhanh nhất.Ông Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh: Hệ thống giám sát 24/7 luôn đo lường lượng giao dịch từ phía ngân hàng gửi đến NAPAS, khi có vấn đề về sụt giảm hay tăng trưởng bất thường thì NAPAS đều có cảnh báo đến các ngân hàng ngay lập tức để kiểm tra, khắc phục hệ thống. Qua theo dõi, một vài thời điểm bị tắc nghẽn, có thể do mạng viễn thông hoặc hệ thống các ngân hàng bị quá tải, các khách hàng nên chờ đợi 1 ít phút để thực hiện giao dịch. Mỗi khi khách hàng thực hiện giao dịch chậm hoặc không được, khách hàng có thể chờ 1 chút, không nên thực hiện giao dịch liên tục nhiều lần, có thể gây ảnh hưởng đến khả năng xử lý cho các ngân hàng.
