Truy điệu và an táng 12 hài cốt liệt sĩ vừa được tìm thấy ở Quảng Trị
1. Là một thanh niên gốc Quảng Nam, khi chiến tranh lan rộng khắp các vùng nông thôn, tôi theo gia đình "tản cư" ra Đà Nẵng. Nhờ vượt qua các kỳ thi, tôi đậu tú tài 1 rồi 2 để vào đại học. Trong lúc nhiều bạn cùng lứa thi rớt bậc cử nhân phải vào lính, có bạn đã không về lại sau ngày hòa bình.Tôi về quê sau năm 1975 cũng chẳng biết gì nhiều hơn ngoài một làng quê cũ, vài nơi quanh Đà Nẵng hoặc Hội An. Những nơi khác, nếu biết chỉ là những địa danh trong chiến tranh, nhờ đọc trên báo chí.Tôi may mắn được nhận vào làm việc trong một cơ quan ngành nông nghiệp sau chiến tranh. Tuy chỉ là nhân viên bình thường, tôi được thường xuyên cử đến nhiều huyện và cả những khu vực nông thôn khắp tỉnh Quảng Nam. Sau đó, nhờ vốn liếng hồi đi học lại ham nghiên cứu nên được cử đi nhiều tỉnh ở miền Bắc, ra tận Hải Phòng, các tỉnh vùng Tây Bắc lẫn tây Nghệ An, Thanh Hóa. Tôi lại được đến các nông trường quốc doanh, nhiều hợp tác xã nông nghiệp thời bao cấp. Tính ham hiểu biết, nên đi đâu tôi cũng ghi chép, quen biết nhiều người, nhờ vậy mà vun bồi thêm kiến thức…Trở lại với miền quê Quảng Nam. Những năm sau chiến tranh vẫn còn hoang tàn, dân cư mới hồi hương khai hoang vỡ hóa nên đời sống rất khó khăn. Ở vùng cát ven biển, có nơi không tìm được cây tre để vót đũa ăn cơm. Ở vùng Tiên Phước, quê hương các cụ Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, người dân phải đi bộ cả chục cây số mới tìm ra trạm bưu điện để liên lạc khi có việc. Vùng tây các huyện Hiệp Đức, Quế Sơn, nơi cụ Hoàng Châu Ký làm bí thư hồi toàn quốc kháng chiến, người dân vẫn phải ăn độn khoai sắn, nấu canh bằng sắn củ với chút mỡ heo. Vùng B Đại Lộc, chúng tôi ở trong một kho thu mua lương thực, ăn cơm độn và uống nước bằng cách nấu lá bồ đường phơi khô…Đi công tác ra Bắc, chúng tôi mua thêm ít gạo để bán kiếm thêm ít tiền lời bù vào chi phí. Một lần lụt ngập sông Bến Thủy nhiều ngày, tôi và anh lái xe tên Đức bỏ mấy trăm ký gạo trên một ngọn đồi cạnh đường 18 ở H.Nghi Xuân. Đức ở lại coi xe và hàng, tôi một mình đi nhờ phà vượt sông sang Vinh và kẹt lại đó hết 10 ngày…2. Trong nửa thế kỷ từ 1975 - 2025, tôi có những lần được đi nước ngoài.Khoảng cuối tháng 4.1975, bạn học tôi có cha là sĩ quan không quân chuẩn bị di tản khỏi Sài Gòn. Bạn tôi phóng Honda từ Tân Sơn Nhứt đến khu nhà trọ trên đường Lê Văn Duyệt, ghi tên tuổi vào danh sách và hẹn tôi cùng di tản. Hôm sau bạn lại xuống để chở tôi đến Tân Sơn Nhứt, chuẩn bị bay. Anh bạn phụ tôi chuẩn bị hành trang và từ giã vài người bạn ở trọ. Cuối cùng anh chỉ nhận từ tôi lời từ chối với lý do: "Gia đình mình còn ở Đà Nẵng chưa biết sống chết ra sao, nên không thể yên lòng bỏ đi!". Bạn tôi buồn bực ra về.Năm 1980 ở Đà Nẵng, một nhà thơ rủ tôi cùng "vượt biên". Anh cho biết một chủ tàu cá đã đồng ý cho hai anh em theo tàu với giá rẻ, miễn là biết nói tiếng Anh. Ngày giờ và điểm hẹn đã được vạch ra cặn kẽ, kể cả phương án nếu bại lộ thì có người bảo lãnh ra về an toàn. "Ông có mạng Trường lưu thủy, đừng lo tai nạn trên biển!", nhà thơ thuyết phục tôi. Lần này thì tôi lấy cớ mới lập gia đình, chưa thể quyết định được.Năm 1996, lúc tôi vừa 45 tuổi, được Báo Thanh Niên chấp thuận chuyến đi Úc cả tháng trời do Hãng hàng không Qantas và Công ty Direct Flight mời đích danh. Ở Úc cả tháng, đi lại nhiều thành phố từ Sydney, Canberra đến Melbourne và thăm nhiều bạn cũ thật thoải mái. Ngoài các khách sạn, tôi còn được các bạn cũ người Đà Nẵng đưa về nhà riêng nghỉ, được thết đãi vui vẻ. Lúc ấy vẫn có người rủ rê ở lại, nhưng tôi đều cảm ơn và nêu rõ lý do phải về Việt Nam.Từ sau năm 2000 cho đến cả lúc nghỉ hưu, tôi cũng đã đi đến nhiều nước khá thuận lợi. Với tôi, đi du lịch một thời gian ngắn là thích hợp hơn cả rồi trở về sống ở quê hương mình vốn đã quen nước quen cái, không phải bị cuốn vào đời sống ở những nơi mình không quen biết. Cuộc sống của tôi là cuộc sống mà mình đã chọn lựa từ ngay khi chiến tranh vừa chấm dứt, với công việc mình yêu thích!Nửa thế kỷ đã qua, tôi đã bước qua những lần "suýt đổi đời" như vậy, nhưng không hề hối tiếc…3. Suốt thời gian ấy, dù có lúc buồn chán, nhưng tôi hài lòng vì đó là chọn lựa của mình.Tôi vẫn nhớ mãi cô em họ, lần tôi rời Sài Gòn về lại chỗ ngôi nhà đã bị thiêu rụi của ông bà nội ở Đà Nẵng. Lúc đó, cô em là bí thư chi bộ của du kích địa phương, đang hân hoan sau ngày hòa bình lập lại. Cô ấy nói: "Em cứ tưởng anh đã đi sang Mỹ rồi chớ!". Tôi trả lời: "Anh chỉ có một quê hương ở đây".Kể từ đó, suốt 50 năm, ngoài công việc làm trong ngành nông nghiệp rồi làm báo, tôi đã về xây dựng lại ngôi nhà để thờ cúng tổ tiên, đã cùng các anh em (trong đó có gia đình cô em họ kể trên) xây dựng lại mồ mả ông bà với vai trò con trai trưởng. Và suốt 20 năm nay, tôi tổ chức xây dựng phong trào khuyến học của tộc họ, được bà con hưởng ứng, đóng góp đến hơn mấy tỉ đồng vào quỹ, giúp hàng trăm cháu học sinh nghèo tiếp tục được đi học...Chỉ chừng đó việc mà đã hết một đời người, từ sau chiến tranh. Tôi thấy mình đã không bỏ phí những mơ ước từ thời trai trẻ. Bây giờ, đến lượt các con tôi tiếp bước…Vụ 'bác sĩ Trần Khoa': Vì sao tin giả được lan truyền nhanh chóng trên mạng ?
Cũng tại đường thử này, xe có thể tăng tốc lên tới 150 km/giờ nhưng vẫn ổn định, cân bằng tốt, cho cảm giác an toàn. Hệ thống phanh cũng tương xứng với khả năng bức tốc của chiếc xe.
Những dấu ấn Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc
Ngày 7.1, TAND TP.HCM mở phiên xét xử sơ thẩm vụ tranh chấp di sản thừa kế; yêu cầu hủy quyết định cá biệt và đòi nhà cho ở nhờ liên quan đến tài sản của ông Võ Văn Ngoan (tức cố nghệ sĩ Vũ Linh), giữa nguyên đơn là bà Võ Thị Hồng Nhung (em gái cố nghệ sĩ Vũ Linh) và bị đơn là bà Võ Thị Hồng Loan (con gái của cố nghệ sĩ). Khối di sản được xác định bao gồm: quyền sử dụng nhà và đất tại địa chỉ số 5 Đoàn Thị Điểm (quận Phú Nhuận), 3.007 mét vuông đất tại phường Linh Trung (TP.Thủ Đức) và 1 xe ô tô hiệu Toyota.Trong vụ tranh chấp này, ca sĩ Hồng Phượng cho rằng cố nghệ sĩ Vũ Linh đã để lại cho bà nhà và đất tại số 5 Đoàn Thị Điểm thông qua đoạn video đã lập vi bằng. HĐXX xét thấy, nội dung những tập tin trên không được cố nghệ sĩ Vũ Linh lập văn bản và căn cứ theo quy định thì không thuộc trường hợp là di chúc miệng, nên việc này là không có căn cứ.HĐXX tuyên buộc bà Hồng Nhung và ca sĩ Hồng Phượng di dời toàn bộ tài sản cá nhân đã được Văn phòng Thừa phát lại Tân Bình (TP.HCM) lập vi bằng ra khỏi nhà số 5 Đoàn Thị Điểm ngay sau khi bản án có hiệu lực pháp luật. Sau phán quyết của HĐXX, ca sĩ Hồng Phượng đã có chia sẻ riêng cùng phóng viên Báo Thanh Niên.
Ngày 11.12, ông Phan Tiến Lâm, Hiệu trưởng Trường tiểu học số 1 Quảng Phúc (P.Quảng Phúc, TX.Ba Đồn, Quảng Bình), cho biết sau 8 ngày dạy và học sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, mới chỉ có 1 học sinh (HS) lớp 2 của điểm trường lẻ Tân Mỹ đến điểm trường chính để tiếp tục học tập.UBND P.Quảng Phúc cho hay chính quyền địa phương đã lập 6 tổ, với hơn 40 người gồm lực lượng công an, biên phòng, cán bộ phụ nữ, cựu chiến binh, Đoàn thanh niên, tổ dân phố cùng giáo viên chủ nhiệm đến từng nhà tuyên truyền vận động, giải thích cho phụ huynh hiểu, đưa con em đến trường theo đúng lịch trình. Riêng đối với các phụ huynh lớn tuổi, ốm đau, địa phương sẵn sàng bố trí lực lượng đưa đón HS… Tuy nhiên, trong số 154 em HS không đến điểm trường chính để học sau tết, hiện chỉ có 1 HS được các tổ công tác thuyết phục.Ông Đinh Thiếu Sơn, Chủ tịch UBND TX.Ba Đồn, cho biết đã có văn bản gửi địa phương yêu cầu cam kết giữ nguyên hiện trạng điểm trường lẻ Tân Mỹ (đang xuống cấp, phải đóng cửa); khi bố trí được nguồn kinh phí, có nhà đầu tư quan tâm hoặc xã hội hóa thì sẽ cho triển khai xây mới ngay.Trước đó, như Thanh Niên đã thông tin, từ sau Tết Nguyên đán, hơn 150 HS Trường tiểu học số 1 Quảng Phúc vẫn không vào lớp. Đây là số HS ở điểm lẻ Tân Mỹ (Trường tiểu học số 1 Quảng Phúc). Các em được các phụ huynh đưa đến trường nhưng chỉ đứng ngoài sân do điểm trường này đã đóng cửa (để chuyển toàn bộ HS lên học ở điểm trường chính cách đó khoảng 2 km). Phụ huynh đều biết việc điểm trường này đã đóng cửa nhưng họ phản đối chủ trương này.Theo ngành giáo dục và chính quyền địa phương, nguyên nhân tạm đóng cửa điểm lẻ Tân Mỹ trong tháng 1.2025 do trường xuống cấp nghiêm trọng, không đảm bảo an toàn cho việc dạy và học.