Bánh mì, phở và những món truyền thống Việt Nam du khách nhất định phải thử
Kết nối với cung đường di sản gốm Bàu Trúc còn có các gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP, nông sản đặc thù và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, gốm, dệt trên vỉa hè.'Đồng hồ voi', một phát minh kỳ thú từ thời Trung cổ
Chiều nay 30.12, Bộ KH-CN đã công bố kết quả chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2024. Kết quả top 10 PII 2024 tương đương PII 2023, trừ Bắc Ninh rơi xuống vị trí 11, trong khi Bắc Giang lọt vào top 10 (năm ngoái Bắc Giang trong nhóm từ 11 - 30).Trong 10 địa phương dẫn đầu PII 2024, có 5 thành phố trực thuộc T.Ư và 5 địa phương có công nghiệp, dịch vụ phát triển. Cụ thể, 3 địa phương không thay đổi vị trí dẫn đầu gồm: Hà Nội xếp hạng 1, TP.HCM xếp hạng 2, Hải Phòng xếp hạng 3.Các địa phương tiếp theo gồm: Bà Rịa - Vũng Tàu xếp hạng 4 (2023 xếp hạng 7), Đà Nẵng xếp hạng 5 (2023 xếp hạng 4), Quảng Ninh xếp hạng 6 (2023 xếp hạng 9), Cần Thơ xếp hạng 7 (2023 xếp hạng 5), Bình Dương xếp hạng 8 (như 2023), Thái Nguyên xếp hạng 9 (2023 xếp hạng 10) và Bắc Giang xếp hạng 10 (2023 xếp hạng 11).Cao Bằng là địa phương có điểm số thấp nhất, xếp hạng 63. Xếp kết quả theo vùng thì Đông Nam bộ đã vượt qua các địa phương vùng Đồng bằng sông Hồng để có điểm trung bình cao nhất trong 6 vùng kinh tế xã hội. Các địa phương vùng Đồng bằng sông Hồng có điểm trung bình cao thứ hai, tiếp đến là Bắc Trung bộ và Duyên hải miền trung và Đồng bằng sông Cửu Long. Hai vùng trung du và miền núi phía bắc và Tây Nguyên tiếp tục có điểm số thấp nhất.Việc đánh giá chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương được Bộ KH-CN thực hiện trên phạm vi toàn quốc từ năm 2023. PII cung cấp căn cứ khoa học và các minh chứng về điểm mạnh, điểm yếu, về các yếu tố tiềm năng và các điều kiện cần thiết để phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng địa phương.
DJI có thể bị cấm tại Mỹ sau TikTok
Ngày 30.12, Công an H.Hiệp Đức (Quảng Nam) cho biết vừa tống đạt quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt để tạm giam đối với Nguyễn Phước Anh (46 tuổi, ở khối phố Bình Hòa, TT.Tân Bình, H.Hiệp Đức) để điều tra về tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi.Trước đó, vào ngày 29.10, cháu T. (5 tuổi, ở TT.Tân Bình) chơi trốn tìm ở khu vực xung quanh nhà tại khối phố Bình Hòa. Thấy vậy, Nguyễn Phước Anh đã có hành vi xâm hại tình dục cháu T.Theo Công an H.Hiệp Đức, vì bị can ngoan cố không nhận tội nên lực lượng công an phải củng cố hồ sơ, chứng cứ để đấu tranh trong một khoảng thời gian dài, Nguyễn Phước Anh mới thừa nhận hành vi đồi bại. Đến ngày 27.12, Viện KSND H.Hiệp Đức phê chuẩn quyết định khởi tố bị can để thực hiện lệnh bắt để tạm giam đối với Nguyễn Phước Anh.Vụ xâm hại tình dục nêu trên đang được Công an H.Hiệp Đức tiếp tục điều tra, làm rõ.
Giải bóng đá nhi đồng (U.11) toàn quốc thuộc hệ thống thi đấu quốc gia do Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng cùng VFF phối hợp tổ chức đã liên tiếp thành công trong suốt 26 năm qua. Giải đấu đã nhận được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo Nhà nước, người hâm mộ trên toàn quốc và là sự kiện thể thao đầy ý nghĩa dành cho lứa tuổi nhi đồng.
Kết quả cuộc thi viết Nghĩa tình miền Tây
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.
