Nhiều người Việt khám sức khỏe theo mô hình Ningen Dock
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Ông mụ của những loài cá quý
Trong báo cáo khoa học được công bố trên tạp chí Japanese Journal of Applied Physics (Vật lý Ứng dụng Nhật Bản) hồi cuối tháng 2, nhóm nghiên cứu do Giáo sư Takayuki Hoshino thuộc Đại học Nagoya dẫn đầu đã phát triển một dự án được đặt tên là "game bắn súng nhỏ nhất thế giới".Theo các nhà khoa học, ngoài giải trí công nghệ này còn có thể được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực nano, in 3D và phân phối thuốc có chủ đích. Nhóm nghiên cứu đã tìm ra cách để thao tác trên các hạt nano có kích thước khoảng một phần tỉ mét theo thời gian thực. Đây là bước tiến quan trọng trong việc tạo ra thực thể hỗn hợp nano (MR), cho phép kết hợp môi trường ảo với vật liệu nano vật lý. Trong nghiên cứu của mình, các nhà khoa học đã dùng chùm tia điện tử tốc độ cao để tạo ra trường điện và hình ảnh quang học, cho phép người chơi game kiểm soát các hạt nano theo thời gian thực. Nghiên cứu lấy cảm hứng từ các trò chơi bắn súng cổ điển với thao tác khá đơn giản. Người chơi dùng bộ điều khiển thông thường để điều chỉnh một chùm tia điện tử xuất hiện dưới dạng một phi thuyền hình tam giác trên màn hình. Chùm tia này tương tác với các quả cầu polystyrene nano ngoài đời thực, đẩy chúng ra xa như thể chúng là kẻ thù. Sự kết hợp giữa công nghệ nano vật lý với hình ảnh trên màn hình đã cho phép các nhà nghiên cứu tạo ra một trò chơi bắn súng tương tác thời gian thực. Trong video trình diễn, các kỹ sư cho thấy chính xác cách tương tác giữa các yếu tố kỹ thuật số và vật lý hoạt động như thế nào. Họ mô tả bước đột phá này là bằng chứng sống động nhất về khả năng điều khiển các vật thể cực nhỏ một cách hiệu quả nhất. "Hệ thống phản chiếu trong game trên không gian nano vật lý thực như một hình ảnh quang học và trường lực. Nó cho phép tạo ra MR nơi các hạt nano và các thành phần kỹ thuật số tương tác", Hoshino giải thích. "Người chơi điều khiển một con tàu và bắn đạn vào các hạt nano thực để đẩy lùi chúng, thể hiện sự tương tác thời gian thực giữa dữ liệu kỹ thuật số và các vật thể nano vật lý".Theo Giáo sư Takayuki Hoshino, người đứng đầu nghiên cứu, công nghệ đằng sau game bắn súng hạt nano có thể có nhiều ứng dụng vượt xa mục đích giải trí. Ví dụ, phương pháp dẫn hướng hạt nano tương tự này có thể được dùng để kiểm soát vật liệu chính xác hơn ở cấp độ vi mô, ứng dụng trực tiếp vào công nghệ in 3D.Thú vị hơn nữa, kỹ thuật này có thể được áp dụng trong khoa học y tế, giúp nhắm mục tiêu vào các tác nhân gây hại bên trong cơ thể, chẳng hạn như dẫn hướng độc tố trực tiếp đến tế bào virus để điều trị. "Chúng tôi có thể in 3D các vật thể nano theo thời gian thực. Điều này đồng nghĩa việc thay đổi cách vật liệu được chế tạo ở quy mô nhỏ nhất", Hoshino nói. Kỹ thuật tương tự này cũng có thể được dùng để dẫn các tác nhân đến tế bào virus trong các sinh vật sống, mang đến một phương pháp tiếp cận mới để điều trị bệnh.Theo chuyên trang Gamerant, dù trò chơi bắn súng siêu nhỏ này không giành được bất kỳ giải thưởng "Game of the Year" (trò chơi của năm) nào, nhưng nó vẫn là một minh chứng hấp dẫn về cách game có thể giao thoa với nghiên cứu quan trọng để cải thiện khoa học. Hình ảnh có thể nhiễu hạt và tốc độ khung hình không ổn định, nhưng kết quả tiềm năng của nó thật sự vượt xa trí tưởng tượng của chúng ta.
Đan Trường đạt danh hiệu 'Sinh viên 5 tốt' cấp T.Ư
Sáng sớm nay, TP.HCM mát mẻ với nhiệt độ khoảng 23 độ C, trời phủ một màu trắng đục như sương. Đến 9 - 10 giờ sáng, dù nắng lên nhưng lớp "sương mù" vẫn còn dầy khiến nhiều người đặt câu hỏi, sương mù hay ô nhiễm bởi thời gian gần đây, ô nhiễm không khí trầm trọng đã nhiều lần tạo thành lớp sương dầy đặc đè nặng lên cuộc sống sinh hoạt của người dân TP.HCM và Hà Nội. Câu hỏi này ngay lập tức được trả lời bằng số liệu quan trắc trực tuyến của IQAIR, khoảng 8 giờ 30 phút có 3 trạm đo chỉ số AQI đạt mức cảnh báo tím. Đây cũng là ngày ghi nhận chỉ số ô nhiễm cao nhất kể từ đầu mùa khô đến nay. Dự báo tình trạng ô nhiễm sẽ còn tiếp tục duy trì trong tình trạng "rất không tốt" này đến giữa trưa và giảm nhẹ xuống mức đỏ - không lành lạnh vào đầu giờ chiều. Ngoài ra, ở hầu hết trạm đo khác trên địa bàn thành phố chất lượng không khí cũng ở mức cảnh báo đỏ.Tình trạng ô nhiễm không khí thường kéo dài từ khoảng tháng 10 năm trước đến tháng 3 năm sau. Tuy nhiên, mức độ ô nhiễm có khác nhau tùy theo điều kiện thời tiết và các hoạt động kinh tế xã hội của người dân. Vào thứ 5 tuần trước, là một ngày hiếm hoi chất lượng không khí của TP.HCM ở mức "xanh".Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ cho biết, do ảnh hưởng của không khí lạnh ở phía bắc khuếch tán sâu xuống phía nam nên thời tiết ở TP.HCM trong những tới tiếp tục dịu mát; nhiệt độ thấp nhất khoảng 22 - 23 độ C và cao nhất là 33 - 34 độ C.Các chuyên gia y tế khuyến cao, với mức độ ô nhiễm không khí như hiện nay người dân nên ở trong nhà đặc biệt là đối tượng nhạy cảm như người già, trẻ em và những người có bệnh về đường hô hấp. Với những người phải ra đường cần chú ý sử dụng các thiết bị bảo vệ như khẩu trang có khả năng lọc bụi mịn.
Bên cạnh đó, nắng nóng và hanh khô ở miền Nam cũng rất dễ dẫn tới các sự cố cháy nổ. Đặc biệt trong dịp tết nhiều nhà và cơ sở tôn giáo có các hoạt động thấp hương, đốt giấy tiền vàng mã cần hết sức cẩn trọng để tránh những sự cố đáng tiếc.
Thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại với đất khác
Trong lần về Việt Nam biểu diễn, cặp đôi Tô Chấn Phong và Khánh Hà có dịp chia sẻ về chuyện tình của mình với MC Nguyên Khang. Ở đầu chương trình, Tô Chấn Phong tiết lộ ông cảm thấy hồi hộp trong lần đầu tiên về Việt Nam biểu diễn sau nhiều năm không đứng trên sân khấu. Dẫu đã 5 lần về nước để gặp gỡ khán giả ở quê hương nhưng ông vẫn chưa tự tin. Tiếp lời ông xã, ca sĩ Khánh Hà chia sẻ: "Cứ lần nào đi thì Phong cũng nói rằng lần này là lần chót, Phong không muốn đi nữa vì không muốn áp lực này cứ tái diễn".Ngoài ra, để Tô Chấn Phong đồng ý quay lại sân khấu sau nhiều năm tạm dừng. Khánh Hà mất rất nhiều công sức thuyết phục. "Trước đó cũng có một số người mời tôi về nhưng nói thật là mình bỏ hát bao nhiêu năm rồi. Tôi chỉ là người đứng sau làm nhạc, thu âm cho ca sĩ nên khi nghĩ đến chuyện về Việt Nam đứng trên sân khấu hát chung với Hà trong một liveshow lớn, hát gần 10 bài thì làm sao mình làm được. Tuy nhiên, tôi nhớ hoài câu nói của Hà rằng "Phong ơi, không biết lần sau Hà có thể hát được nữa không nên Phong về hát một lần với Hà đi. Vì lần này không về thì không có cơ hội để mình ca chung với nhau nữa. Mình nghe vậy nên mủi lòng đi về", ông trải lòng. Tiếp lời ông xã, Khánh Hà tiết lộ đến khi lên máy bay, giọng ca Chỉ còn mình anh vẫn căng thẳng vì sợ khán giả không đón nhận.Bên cạnh đó, Tô Chấn Phong tâm sự rằng bản thân là người hướng nội, mặc dù đam mê âm nhạc nhưng lại không thích đứng trên sân khấu cũng như bị quá nhiều người chú ý.Nhớ về thuở mới yêu, Tô Chấn Phong và Khánh Hà quen biết nhau trong dịp hợp tác sản xuất album. Từ đó, hai người tìm được điểm chung và về chung một nhà sau 6 năm yêu nhau. Nói về quyết định đám cưới, Khánh Hà hài hước cho biết: "Chúng tôi có 6 năm ở với nhau và sau đó tôi dính bầu. Tôi nghĩ cả hai chưa chắc chắn nhưng tự nhiên tôi có bầu nên đám cưới chứ trước đó không nghĩ đám cưới gì cả".Nói thêm về cuộc sống gia đình, Khánh Hà chia sẻ bà là người chăm lo những việc trong gia đình còn Tô Chấn Phong là trụ cột kinh tế. Bên cạnh đó, em gái của danh ca Tuấn Ngọc cũng thừa nhận mình là người mê thời trang nên rất thích chăm chút cho vẻ ngoài của mình và ông xã.Khi được MC Nguyên Khang hỏi trong gia đình ai là người dễ giận hơn, Tô Chấn Phong lập tức lên tiếng: "Đến bây giờ hai vợ chồng vẫn chưa hiểu nhau về vấn đề này vì tới bây giờ Hà không biết Phong nhịn Hà tới cỡ nào đâu. Từ trước đến giờ, Phong đi chơi với Hà thì chưa bao giờ biết giận là gì, không biết cãi nhau là gì. Tôi là người rất dễ chịu, nhịn kinh khủng lắm vì Hà không nhìn thấy được những lúc cô ấy làm những thứ tôi không chấp nhận được. Mình cứ im lặng, không nói nhưng Hà lại không thấy điều đó. Đôi lúc người ta cũng hy sinh cho mình hoặc nhịn những chuyện này chuyện kia nhưng Hà không nhìn thấy. Đó là khuyết điểm của Hà".Tuy nhiên, ca sĩ Khánh Hà lại cho rằng bà là người nhường nhịn chồng nhiều hơn. "Mỗi lần cãi nhau mình cũng giận lắm nhưng nhìn đi nhìn lại không kiếm được ai hơn Phong. Cho nên mình đành ở với Phong vậy thôi", giọng ca Tiễn anh trong mưa chia sẻ.
