Việt Nam trên ‘hành trình xanh’
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn mạn tính, xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công nhầm các mô khỏe mạnh của cơ thể, đặc biệt là màng hoạt dịch của khớp. Hệ quả là gây viêm, sưng, đau và cứng khớp, có thể gây tổn thương khớp vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời, theo chuyên trang sức khỏe Verywell Health (Mỹ).Do đó, bệnh nhân viêm khớp dạng thấp không chỉ đối mặt với đau khớp mà còn bị ảnh hưởng trên toàn cơ thể. Nhiều người bệnh xuất hiện các triệu chứng sớm của viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên, những triệu chứng này dường như không liên quan đến viêm khớp, dẫn đến làm chậm trễ trong việc chẩn đoán và điều trị. Những triệu chứng này gồm:Cảm thấy mệt mỏi dai dẳng dù đã nghỉ ngơi đầy đủ và ngủ từ 7-8 tiếng/ngày thì có thể là do viêm khớp dạng thấp. Tình trạng này không chỉ là mệt mỏi mà gần như là kiệt sức, ảnh hưởng lớn đến hoạt động hằng ngày.Sụt cân không rõ nguyên nhân là tình trạng mà trọng lượng cơ thể sụt giảm mà không do ăn kiêng, tập thể dục hay bất kỳ nỗ lực giảm cân có chủ đích nào. Đây là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh, trong đó có viêm khớp dạng thấp.Nguyên nhân là do tình trạng viêm mạn tính trong khớp làm tăng tốc độ trao đổi chất và làm giảm cảm giác thèm ăn, cuối cùng gây sụt cân không chủ ý. Các chuyên gia cho biết đây là dấu hiệu bệnh thường bị bỏ qua do thấy không nghiêm trọng.Viêm khớp dạng thấp sẽ gây viêm trong khớp.Tình trạng viêm sẽ làm chèn ép dây thần kinh, chẳng hạn như gây hội chứng ống cổ tay. Triệu chứng của dây thần kinh bị chèn ép là cảm giác ngứa ran, tê nhức ở các chi.Viêm khớp dạng thấp còn gây một vấn đề sức khỏe nữa là khiến mắt bị đỏ, khô và nhạy cảm với ánh sáng. Trong nhiều trường hợp nghiêm trọng, viêm khớp dạng thấp còn gây viêm củng mạc, tức phần tròng trắng của mắt.Nếu gặp một trong số những triệu chứng này, đặc biệt là kết hợp từ 2 triệu chứng trở lên, thì người bệnh không được chủ quan mà cần đến bác sĩ kiểm tra. Điều trị sớm sẽ giúp bệnh cải thiện tốt hơn, cải thiện chất lượng sống, theo Verywell Health.Tôm cá trúng giá, nông dân không có hàng bán
Các mảng xơ vữa sẽ âm thầm tích tụ trên thành động mạch trong nhiều năm. Trong khoảng thời gian này, người bệnh sẽ không xuất hiện bất kỳ triệu chứng gì, theo chuyên trang sức khỏe Verywell Health (Mỹ).Mảng xơ vữa sẽ trở nên dày hơn, giảm độ đàn hồi và ngày càng cứng lại, dẫn đến tình trạng xơ cứng động mạch. Tình trạng này cũng có thể gây tổn thương động mạch và hình thành cục máu đông. Cục máu đông nếu di chuyển đến tim sẽ gây đau tim, đến não sẽ gây đột quỵ và đến phổi gây thuyên tắc phổi.Xơ vữa động mạch được gọi là "kẻ giết người thầm lặng" vì âm thầm phát triển trong nhiều năm. Đến khi gây đau tim, đột quỵ hay thuyên tắc phổi thì người bệnh mới được đưa đến bệnh viện điều trị.Xơ vữa động mạch nhẹ thường không có biểu hiện gì. Bệnh chỉ được phát hiện khi động mạch bị hẹp lại đến mức làm gián đoạn, thậm chí tắc nghẽn lưu thông máu đến các cơ quan, mô.Các mảnh xơ vữa có thể xuất hiện ở bất kỳ động mạch nào trên cơ thể. Nếu xơ vữa động mạch ảnh hưởng đến động mạch tim thì người bệnh sẽ bị đau hoặc tức ngực. Tình trạng này gọi là đau thắt ngực.Nếu xơ vữa xuất hiện trong động mạch não thì người bệnh sẽ có triệu chứng là đột ngột tê, yếu ở tay chân, khó nói, nói lắp, mất thị lực tạm thời ở một bên mắt. Đây là dấu hiệu của cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua. Nếu không được điều trị kịp thời thì người bệnh sẽ đối diện cơn đột quỵ đe dọa tính mạng.Xơ vữa xuất hiện ở động mạch tay và chân thì sẽ gây bệnh động mạch ngoại biên. Các triệu chứng thường gặp là đau chân khi đi bộ, giảm huyết áp ở chi bị ảnh hưởng. Trường hợp xơ vữa hình thành ở động mạch thận thì người bệnh sẽ bị huyết áp cao hoặc suy thận.Những người có nguy cơ cao bị xơ vữa động mạch là người bị thừa cân, béo phì, có nồng độ cholesterol cao, huyết áp cao, thiếu ngủ, ít vận động và thiếu máu. Ngoài ra, hút thuốc và tiểu đường sẽ làm tổn thương niêm mạc động mạch, từ đó dễ gây xơ vữa động mạch.Để ngăn ngừa xơ vữa động mạch, mọi người cần ăn uống lành mạnh, tập trung vào trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và thịt nạc giàu protein. Ngoài ra, mọi người cũng cần tập thể dục thường xuyên, kiểm soát cân nặng, huyết áp, đường huyết và tránh xa thuốc lá, theo Verywell Health.
HLV Kim Sang-sik và ‘chiếc áo’ không quá khổ
Nhân ngày đầu năm, AFC đã ôn lại kỷ niệm với những ngôi sao đương đại của bóng đá châu Á từng trưởng thành từ sân chơi U.20. Trong đó có Sardar Azmoun (Iran), Omar Abdulrahman (UAE), Takefusa Kubo (Nhật Bản) cùng tiền vệ Nguyễn Quang Hải của Việt Nam."Đó là khoảnh khắc trước khi họ trở thành ngôi sao của nền bóng đá nước mình", AFC nhận xét. Quang Hải, Azmoun, Kubo hay Omar đều từng khoác áo đội U.20 quốc gia để tranh tài tại giải U.20 châu Á, sau đó tận dụng nền móng để bật lên.Ngoài Quang Hải còn có ngôi sao Ritsu Doan, Takefusa Kubo của Nhật Bản; Sardar Azmoun của Iran (từng đối đầu đội tuyển Việt Nam năm 2019); Omar Abdulrahman của UAE (được ví như Messi của bóng đá châu Á).Cách đây 9 năm, Quang Hải từng khoác áo U.19 Việt Nam dự giải U.19 châu Á 2016. Dù nằm ở bảng đấu khó khăn, song các học trò HLV Hoàng Anh Tuấn vẫn vượt qua vòng bảng cùng thành tích bất bại (thắng 1, hòa 2). Ở tứ kết, cú ra chân chớp nhoáng của Trần Thành đưa đội bóng của ông Hoàng Anh Tuấn vượt qua U.19 Bahrain để vào bán kết, nhờ vậy đoạt vé đến sân chơi U.20 World Cup 2017. Đến nay, đây vẫn là lần dự vòng chung kết World Cup duy nhất trong lịch sử của bóng đá nam ở sân chơi 11 người.Dù sau đó không vượt qua vòng bảng U.20 World Cup 2017 (đứng cuối bảng với 1 điểm), nhưng thế hệ trẻ dự sân chơi thế giới năm ấy như Quang Hải, Tấn Tài, Tiến Dũng, Hoàng Đức, Văn Hậu, Đình Trọng, Đức Chinh, Tiến Linh... đã trở thành hạt nhân nòng cốt, đưa U.23 Việt Nam bước đến ngôi á quân U.23 châu Á 2018, rồi tạo nên kỷ nguyên thành công cùng đội tuyển Việt Nam dưới thời HLV Park Hang-seo.Đến nay, Quang Hải vẫn là ngôi sao của đội tuyển Việt Nam. Anh ghi 2 bàn vào lưới Indonesia và Myanmar ở vòng bảng, cùng những dấu ấn đậm nét trên hành trình vô địch AFF Cup 2024. Quang Hải đã khép lại năm 2024 âm lịch thành công với cú đặt lòng khéo léo vào lưới Kuala Lumpur FC, giúp CLB Công an Hà Nội (CLB CAHN) thắng trên sân khách để đoạt vé vào bán kết ASEAN Club Championship.
Hãng AFP ngày 27.1 dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho rằng khó có khả năng virus SARS-CoV-2 xuất phát từ một phòng thí nghiệm.Bà Mao nói: "Kết luận rằng việc rò rỉ từ phòng thí nghiệm là cực kỳ khó xảy ra đã được nhóm chuyên gia Trung Quốc và Tổ chức Y tế thế giới đưa ra dựa, trên các chuyến thăm thực tế đến các phòng thí nghiệm có liên quan ở Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc)".Phát ngôn viên này khẳng định kết luận này "đã được cộng đồng quốc tế và cộng đồng khoa học công nhận rộng rãi".Tuần trước, Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) đưa ra bản đánh giá mới, trong đó các chuyên gia phân tích thiên về giả thuyết virus SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm.Trong các năm qua, CIA cho biết chưa có đủ thông tin để kết luận đại dịch Covid-19 có nguồn gốc tự nhiên từ một chợ nông sản ở Vũ Hán (Trung Quốc), hay tình cờ bị rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở đó.Sự thay đổi mới nhất dựa trên "cơ quan báo cáo có sẵn", dù lý thuyết nào trong số đó cũng có thể xảy ra, một phát ngôn viên của CIA cho biết.Tháng trước, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) kêu gọi Trung Quốc cung cấp thêm dữ liệu để hiểu về nguồn gốc bệnh. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh sau đó khẳng định nước này đã chia sẻ thông tin về Covid-19 mà "không hề giữ lại điều gì".Trong phát biểu ngày 27.1, phát ngôn viên này kêu gọi Mỹ "dừng chính trị hóa và lợi dụng vấn đề truy xuất nguồn gốc", đồng thời kêu gọi Mỹ "ngừng bôi nhọ và đổ lỗi cho các quốc gia khác, (và) nên phản hồi những lo ngại chính đáng của cộng đồng quốc tế càng sớm càng tốt".Tại Mỹ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật cho biết các dịch bệnh Covid-19, cúm A và virus hợp bào hô hấp (RSV) đều tăng kể từ tháng 11.2023.Trong tuần lễ từ 12-18.1, có khoảng 1/4 các ca xét nghiệm cúm A, 8,8% các ca xét nghiệm RSV và 6,2% các ca xét nghiệm Covid-19 có kết quả dương tính. Về norovirus, trong tuần lễ kết thúc ngày 4.1, gần 28% các xét nghiệm này có kết quả dương tính. Norovirus là virus đường ruột rất dễ lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với người bị bệnh, gây nôn mửa và tiêu chảy nghiêm trọng.
Bí ẩn Đông Trường Sơn
Theo Tom's Hardware, Google đã phát triển thành công một con chip quang tử giúp triển khai mạng internet không dây. Hệ thống này sử dụng các cầu ánh sáng được lắp đặt cách nhau 1 km cho phép truyền tải dữ liệu với tốc độ lên tới 10 Gbit/giây (Gbps). Nếu thành công, giải pháp này có thể thay thế cáp quang và thậm chí cả dịch vụ internet vệ tinh Starlink.Dự án mang tên Taara, có nghĩa là "ngôi sao" trong tiếng Phạn, được phát triển từ công nghệ máy thu phát ánh sáng ban đầu được thiết kế cho dự án Loon của Google. Mặc dù dự án với mục tiêu cung cấp internet cho các khu vực thưa dân bằng khinh khí cầu này đã bị đóng cửa, nhưng những công nghệ hứa hẹn từ đó đã được ứng dụng vào Taara.Mahesh Krishnaswamy, quản lý dự án Taara, cho biết: "Sợi quang là tiêu chuẩn vàng cho kết nối tốc độ cao, nhưng thường quá đắt đỏ và không thực tế cho nhiều khu vực". Giải pháp này hứa hẹn sẽ giúp ích cho những người không thể lắp đặt cáp quang, cũng như cư dân ở những khu vực đông dân cư nơi Starlink không hiệu quả.Cầu ánh sáng Taara thế hệ đầu tiên có chiều dài khoảng 76 cm, sử dụng nhiều gương và thiết bị hiệu chuẩn có khả năng truyền dữ liệu với tốc độ 20 Gbps trên khoảng cách 20 km. Hiện tại, máy thu phát Taara đã được thu nhỏ đến kích thước chỉ bằng một móng tay (13 mm), với tốc độ truyền tải 10 Gbps trên khoảng cách 1 km. Điều này không chỉ giúp giảm kích thước mà còn giảm đáng kể chi phí sản xuất.Krishnaswamy nhấn mạnh rằng nhóm Taara hình dung một tương lai mà khả năng kết nối không bị giới hạn bởi cáp hoặc chi phí cao. Nhóm nghiên cứu đang hướng tới việc giảm thiểu kích thước và độ phức tạp của hệ thống, từ đó giảm chi phí kết nối và tạo ra hiệu ứng mạng lưới trong ngành.Đáng chú ý, công nghệ Taara đã chứng minh tính hiệu quả trong thực tế với việc triển khai thành công tại nhiều khu vực trên thế giới, bao gồm vùng Caribe và các trung tâm đô thị ở Ấn Độ nơi chưa có hỗ trợ 5G.Bước tiếp theo trong quá trình phát triển của Taara là nghiên cứu thiết kế chip mới, với kế hoạch mở rộng phạm vi và thông lượng của thiết bị bằng cách tạo ra phiên bản có hàng nghìn bộ phát.
