Sài Gòn xóm - Kỳ 1: 'Vùng cấm' Cống Bà Xếp và giai thoại Điền Khắc Kim
Việc sơ cứu khi bị ngộ độc thực phẩm là điều rất cần thiết để giúp giảm nguy cơ bệnh diễn biến nặng. Bác sĩ Lợi cho biết các biện pháp sơ cứu khi bị ngộ độc thực phẩm bao gồm: “Khi còn tỉnh táo có thể dùng ngón trỏ đã được rửa sạch để ép vào góc lưỡi người bệnh hoặc pha muối hòa tan trong nước ấm để kích thích nôn càng nhiều càng tốt, hạn chế các loại độc tố ngấm vào cơ thể. Uống nhiều nước để bù cho cơ thể do tình trạng nôn và tiêu chảy trước đó gây ra. Sau đó, cần gọi cấp cứu hoặc đưa người bệnh tới cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị”.
Những ngôi nhà cổ nổi tiếng nhất thế giới
Điều hòa
Cần làm gì để bảo vệ làn da tránh bụi mịn ở các thành phố lớn?
Liên quan đến vấn đề trên, PV Thanh Niên đã đặt câu hỏi với ông Trần Thanh Hoài, Phó giám đốc Sở VH-TT-DL Lâm Đồng, về việc Công ty cổ phần dịch vụ Du lịch Đà Lạt đổi tên Thác Prenn thành "Tea Resort Prenn" có được phép từ cơ quan có thẩm quyền?
Tình trạng xếp hàng chờ đợi lâu, dây sạc quá ngắn và hành vi không đúng mực của một số tài xế đã dẫn đến căng thẳng tại các trạm sạc. Để tránh xung đột, dưới đây là những quy tắc quan trọng giúp người dùng xe điện có thể chung sống hòa thuận.Nguyên tắc đầu tiên là chỉ dừng đỗ tại các điểm sạc dành cho xe điện khi chúng ta thực sự cần sạc lại. Nhiều tài xế vẫn sử dụng các vị trí này như bãi đỗ xe thông thường, gây khó khăn cho những người cần sạc. Điều này đặc biệt nghiêm trọng ở các khu vực đông đúc như trung tâm thành phố hay trung tâm mua sắm.Sau khi hoàn tất việc sạc cho xe điện của mình, hãy nhanh chóng giải phóng chỗ đỗ. Trong thực tế trên thế giới, nhiều nhà điều hành trạm sạc đã áp dụng phí cho việc chiếm dụng quá lâu. Chẳng hạn, Tesla tính phí lên đến 1 EUR cho mỗi phút đỗ xe không cần thiết tại các trạm Supercharger nhằm khuyến khích việc luân chuyển của các tài xế.Quản lý thời gian sạc là yếu tố quan trọng thứ ba. Xe điện thường sạc nhanh hơn khi pin còn yếu. Do đó, tài xế nên ưu tiên sạc từ 20% đến 80% để tiết kiệm thời gian và tạo điều kiện cho người khác sử dụng trạm sạc. Sử dụng các ứng dụng lập kế hoạch tuyến đường cũng là một cách hiệu quả để tìm ra lộ trình tối ưu.Vị trí đỗ xe tại các trạm sạc cũng rất quan trọng, đặc biệt khi mạng lưới trạm sạc mở rộng cho nhiều thương hiệu khác nhau. Một số xe có thể cần chiếm 2 chỗ để tiếp cận trạm sạc, đặc biệt là với các thế hệ Supercharger cũ. Việc này cần được chú ý tại các trạm đông đúc và các lắp đặt mới với cáp dài hơn sẽ giúp giải quyết vấn đề này.Văn hóa xếp hàng là một phần không thể thiếu trong việc sử dụng trạm sạc. Đỗ xe có tổ chức giúp thiết lập thứ tự rõ ràng, tránh căng thẳng và đảm bảo quyền tiếp cận công bằng theo thứ tự. Tài xế cũng nên điều chỉnh mức sạc của mình dựa trên tình hình đông đúc, hãy chọn những trạm ít người hơn nếu có thể. Trong trường hợp không cần phải sạc để di chuyển quá xa, có thể sạc một phần cho xe để nhanh chóng di chuyển và nhường suất sạc cho những xe khác đang xếp hàng đợi đến lượt.
Tư vấn sức khỏe: Thời điểm vàng cấp cứu đột quỵ tim
Ngày 2.3, tại Trường THPT chuyên Võ Nguyên Giáp (TP.Đồng Hới, Quảng Bình) diễn ra chương trình Tư vấn mùa thi do Báo Thanh Niên phối hợp với Bộ GD-ĐT, Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Bình tổ chức. Chương trình được tường thuật trực tuyến trên nhiều kênh của Báo Thanh Niên như: thanhnien.vn, Facebook.com/thanhnien và YouTube, TikTok Báo Thanh Niên, với sự hỗ trợ đường truyền tốc độ cao của VNPT Quảng Bình.Ngoài thông tin mới nhất về kỳ thi và xét tuyển năm 2025 do thạc sĩ Hoàng Thúy Nga, chuyên viên cao cấp, Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD-ĐT), và đại diện gần 30 trường ĐH, CĐ chia sẻ thì chương trình còn có điểm nhấn khác: hoạt động tư vấn, trải nghiệm chọn ngành nghề tại các gian hàng.Tại gian hàng Trường ĐH Bách khoa - ĐH Đà Nẵng, rất đông nữ sinh đến tìm hiểu thông tin tuyển sinh về khối ngành kỹ thuật của nhà trường."Em nghĩ rằng các ngành nghề kỹ thuật lâu nay được xem là lĩnh vực của nam giới, nhưng em lại có đam mê mãnh liệt và rất muốn trở thành kỹ sư sau này. Em đang phân vân giữa ngành công nghệ thông tin và ngành quản lý xây dựng… Sau buổi tư vấn hôm nay, em đã có rất nhiều thông tin bổ ích, em sẽ hội ý với gia đình và đưa ra quyết định", em Dương Yến Nhi (lớp 12, Trường THPT Đồng Hới) nói.Trước băn khoăn này, một tư vấn viên của Trường ĐH Bách khoa - ĐH Đà Nẵng thông tin nhanh: "Hiện nay, đối với các ngành kỹ thuật, khi có sự hỗ trợ rất lớn từ thiết bị máy móc thì nữ giới vẫn có thể làm tốt như nam giới, thậm chí các bạn nữ tiếp cận công việc còn nhanh hơn nam… Điều có thể thấy rõ nhất đó là tại nhà máy sản xuất linh kiện điện tử có rất nhiều nhân viên, cán bộ quản lý là nữ". Khối ngành chăm sóc sức khỏe và kinh tế cũng luôn luôn "nóng" đối với học sinh (HS) lớp 12, vì vậy đã có rất đông HS đã chen chân, xếp hàng để được tư vấn tại Trường ĐH Y - Dược, ĐH Huế và ĐH Duy Tân…"Em rất thích theo ngành điều dưỡng hoặc y tế dự phòng, em đang tìm kiếm thông tin về khối ngành chăm sóc sức khỏe của các trường ĐH ở TP.Đà Nẵng, TP.Huế. Tại các gian hàng, em được trải nghiệm, được các thầy cô giới thiệu về nghề y… Rất hấp dẫn!", em Hoàng Thị Huyền Trang (lớp 12, Trường THPT Đồng Hới) nói.Dưới đây là những hình ảnh học sinh tỉnh Quảng Bình hào hứng tham gia các hoạt động trải nghiệm tại gian hàng Tư vấn mùa thi năm 2025:
Đội tuyển Thái Lan được hứa thưởng cực lớn, gần 9 tỉ đồng nếu đánh bại Hàn Quốc
Gánh bánh mì gần nửa thế kỷ ngon có tiếng chợ An Đông: ‘Nồi cơm’ của cả gia đình
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Chị em mẫu nhí sinh ba Tam Bảo rạng rỡ trong bộ ảnh đón tết Giáp Thìn
Ngày 13.1, ông Nguyễn Quang Vinh, Chủ tịch UBND Q.Cẩm Lệ (TP.Đà Nẵng) chỉ đạo UBND P.Khuê Trung khẩn trương làm rõ vụ phụ huynh tố cáo HLV taekwondo đánh võ sinh. (Thanh Niên đã thông tin)Theo chỉ đạo, qua thông tin báo chí, UBND Q.Cẩm Lệ nhận được thông tin về việc ông N.T.H (ngụ TP.Đà Nẵng), phụ huynh có con học võ tại CLB Seung Ri (P.Khuê Trung), tố cáo con trai ông bị đánh khi tập luyện, khiến cơ thể bầm tím. CLB Seung Ri do HLV Nguyễn Văn Kin làm HLV trưởng, chủ nhiệm CLB."Về vấn đề này, Chủ tịch UBND Q.Cẩm Lệ đề nghị UBND P.Khuê Trung phối hợp các ngành, đơn vị liên quan khẩn trương kiểm tra, xác minh, báo cáo UBND quận, văn bản gửi về UBND quận, thông qua Phòng Văn hóa và Thông tin, thời gian trước ngày 14.1 để phản hồi cơ quan báo chí. Nhận được công văn, đề nghị các ngành, địa phương liên quan nghiêm túc triển khai thực hiện", văn bản chỉ đạo nêu.Trao đổi với Thanh Niên, lãnh đạo Công an Q.Cẩm Lệ cũng cho biết đã yêu cầu Công an P.Khuê Trung có báo cáo cụ thể về vụ phụ huynh tố cáo con tập môn võ Taekwondo bị HLV đánh đập, đồng thời sẽ thông tin đến cơ quan báo chí sau khi làm rõ.
xổ số hồ chí minh ngày 19
Thủ tướng Chính phủ vừa yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp Văn phòng Chính phủ tổ chức Hội nghị toàn quốc về thúc đẩy nhà ở xã hội và thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh trước ngày 15.2.Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, hàng không thắng lớn khi lượng khách đi máy bay tăng cao kỷ lục, song vấn nạn chậm chuyến khiến hành khách vẫn phải vạ vật chờ đợi.Tuy không ồn ào như cách đang thực thi với Canada, Mexico hay Panama..., Tổng thống Mỹ Donald Trump còn có nhiều động thái củng cố quan hệ các đồng minh, đối tác “có cùng chí hướng” trước Trung Quốc.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
