Xôi vò, chè hoa cau - quà Hà Nội thanh tao
Nhà nghiên cứu Vương Hồng Sển kể: Thời ông học Trường Chasseloup Laubat (nay là Trường THPT Lê Quý Đôn) từ năm 1919 - 1923, đường chạy từ Kho Đạn chỉ đụng tới đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách Mạng Tháng Tám) là dứt: "Bên kia đường Lê Văn Duyệt vẫn chưa có đường, còn là bãi tha ma rộng lớn, gồm vườn tược, mồ mả và nhà lá lúp xúp, đúng đó là ranh giới của đồng Tập trận, Pháp dịch là Plaine des Tombeux" (Sài Gòn tạp pín lù).Trong bản đồ Sài Gòn năm 1952, đường bắt đầu từ rạch Thị Nghè (Arroyo de l'Avalanche), bây giờ có đường Hoàng Sa chạy dọc theo. Đoạn từ Cách Mạng Tháng Tám hiện nay chạy đến đường Cao Thắng đã có nhưng gọi là đường Richaud mở rộng (Rue Richaud prolong gée). Lúc đó chưa có đoạn từ Cao Thắng đến đường Lý Thái Tổ (đang là đại lộ Hui Bon Hoa) sau này.Từ ngày 22.3.1955, đường mang tên Phan Đình Phùng. Đến ngày 14.8.1975, đổi thành đường Nguyễn Đình Chiểu.Đến khoảng thập niên 1990, tên Hẻm Kho Đạn ở đầu đường vẫn còn được dùng. Không rõ chính xác vị trí kho đạn - ắt là của người Pháp - nằm chỗ nào ở đầu đường, giáp với rạch Thị Nghè?Đi từ đầu đường, dễ nhận ra hẻm Cây Điệp bên phải, có từ thời Pháp thuộc. Hẻm thông từ đường này sang đường Tự Đức (nay là Nguyễn Văn Thủ), nay đã được gọi chính thức là đường Cây Điệp.Cuối thời Pháp thuộc, tháng 1.1951, có sự kiện chấn động dân chúng trên đường. Buổi trưa hôm đó, ký giả nổi tiếng người Pháp De Lachevrotiere (còn là chủ đồn điền cao su; chủ các báo L'Impartial, La Dépêche và L'union française; chủ và giám đốc các khách sạn Majestic, Grand) ngồi trên xe hơi bỏ mui có tài xế lái, chạy trên đường này. Một chiếc xe jeep mang biển số vàng ngoại giao đoàn trờ tới, từ trên xe ném hai trái tạc đạn vào xe của ông. Ông cầm một tạc đạn định ném lại nhưng nó phát nổ. Ông chết trong xe, người tài xế bị thương nặng nhưng thoát chết.Từ năm 1954, chấm dứt chế độ thuộc địa, đời sống phát triển, báo chí đua nhau ra đời. Trong số đó, có tờ bán nguyệt san Bách Khoa là tờ báo sống lâu nhất miền Nam, từ 1957 - 1975 là 18 năm. Bài vở trong báo có chất lượng cao và đứng đắn, tập hợp được nhiều cây bút với các xu hướng chính trị khác nhau. Ban đầu, địa chỉ của tòa soạn Bách Khoa trên đường Bà Huyện Thanh Quan, sau chuyển về đường Trần Hưng Đạo và từ tháng 9.1958, tòa soạn chính thức về 160 Phan Đình Phùng - Sài Gòn, là địa chỉ lâu dài nhất của tờ này. Nhà văn Võ Phiến mô tả không khí làm việc ở đây: "...Những buổi họp hàng tuần, vào buổi tối, tại tòa soạn 160 Phan Đình Phùng, thường thường chỉ để chuyện trò, trao đổi ý kiến về những số báo vừa ra và sắp tới. Ngoài ra, trong các nhóm khác anh chị em gặp nhau ở tòa soạn, ở quán cà phê, ở những chỗ cùng nhau vui chơi giải trí, chuyện văn chương nghệ thuật lẫn lộn với chuyện tiêu khiển, thỉnh thoảng mới có những cuộc hội họp chính thức để bàn việc... Tòa soạn Bách Khoa là chỗ trao đổi tài liệu: một vị giáo sư già có nhiều quen biết với Trung tâm Văn hóa Pháp và mua lại đều đều nhiều thứ sách báo Pháp với giá rẻ, một vị giáo sư Văn khoa trẻ tuổi và cũng là một trong số khảo luận gia viết nhiều nhất bấy giờ thường tìm cách mua được nhiều sách báo xuất bản ở Hà Nội, các vị ấy sẵn lòng cho Bách Khoa mượn; riêng tòa soạn cố nhiên cũng sắm được nhiều sách báo. Tôi đã nhờ vả nhiều vào cái vốn tài liệu chung của nhóm để bồi dưỡng sự hiểu biết của mình".Con đường do có vị trí sát trung tâm thành phố, là đường một chiều không quá đông xe cộ nên thu hút giới văn nghệ sĩ. Nhà đôi vợ chồng nhạc sĩ - ca sĩ Dương Thiệu Tước - Minh Trang nằm gần chợ Vườn Chuối. Họ được nhà văn Tạ Tỵ nhận xét trong hồi ký: "Đời sống của hai người có vẻ hạnh phúc". Nhà nhiếp ảnh chuyên chụp ảnh nghệ sĩ Đinh Tiến Mậu ở số nhà 277, khu Bàn Cờ đối diện với cây xăng. Từ năm 2004, ông đóng cửa tiệm chụp ảnh, cho thuê phòng sát mặt phố để làm tiệm bán mannequin. Đến thăm ông, tôi đi vào con hẻm kế bên, vào nhà bằng cửa hông chỉ đủ dắt chiếc xe gắn máy nhỏ. Ông tiếp khách bên cái bàn tròn kê sát vách trong bếp, hoặc đưa lên lầu hai cho xem bộ ảnh chụp các nghệ sĩ. Nhà văn viết truyện trinh thám Phạm Cao Củng ở số 351A. Ông Hoàng Minh Tuynh, tác giả viết sách và đồng sáng lập tờ Bách Khoa (cùng ông Lưu Văn Lang) ở số nhà 254B.Cà phê Gió Bắc ở đường Phan Đình Phùng là quán cà phê của người Bắc di cư. Theo nhà văn Trần Tuấn Kiệt, đây là nơi các văn nghệ sĩ đến để thưởng thức từng giọt cà phê có hương vị ngọt ngào thơm ngát và cũng để "trầm tâm hồn trong sóng tóc mỹ nhân" là cô chủ quán đẹp với nhan sắc "trầm ngư lạc nhạn" hơn cả gái liêu trai. Nhưng cô lạnh lùng và lặng thinh với hầu hết văn nhân thi sĩ đến đó. Sau quán dời nơi khác.Ca sĩ hát nhạc trẻ Paolo, sau này tái xuất với ca sĩ Thanh Lan hát rất hay liên khúc nhạc Pháp trong ban nhạc Asia, thời trẻ sống gần khu vực tiệm áo cưới gần cuối đường. Theo ngài "Hippy Chúa" tức nhạc sĩ Trường Kỳ trong hồi ký Một thời nhạc trẻ, Paolo Tuấn tên thật là Doãn. "Dạo ấy, Doãn ở căn nhà trong hẻm đường Phan Đình Phùng, gần ngã ba Lý Thái Tổ. Trong suốt những tháng hè năm 61, gần như sáng nào Doãn cũng cưỡi chiếc xe mobylette màu vàng lại nhà tôi chơi. Mới buổi sáng khi còn mắt nhắm mắt mở, chưa chui ra khỏi màn đã nghe tiếng xe mobylette ngừng trước cửa với tiếng huýt sáo làm hiệu, cũng là lúc tiếng ông nội tôi cất lên: "Kìa, thằng Twist nó lại rồi kìa!". Hỗn danh "Thằng Twist" do ông nội của Trường Kỳ đặt cho Paolo, vì "cứ đứng đâu là hai chân hắn nhún nhẩy ở đó trong khi vừa búng ngón tay vừa nghêu ngao hát một cách say sưa, bất kể trời trăng!".Trên đường này có một tụ điểm mà giới văn nghệ "buộc phải lui tới". Dễ hình dung, đó là Đài phát thanh Sài Gòn, nay là Đài tiếng nói nhân dân TP.HCM. Ngoài các nghệ sĩ đến trình diễn trên sóng phát thanh còn có các nhà văn, nhà thơ, nhà báo, học giả hay chính khách được mời đến nói chuyện, được phỏng vấn. Đối diện với đài là tiệm Phở 44, khai trương năm 1956, gắn bó với nhân viên của đài hay các văn nghệ sĩ đến cộng tác. Người đi đường có cơ may nhìn thấy Đinh Hùng hay Hồ Điệp trong chương trình ngâm thơ Tao Đàn, ca sĩ Duy Trác hay nhạc sĩ Vũ Thành An, ca sĩ Chế Linh hay Duy Khánh, Trúc Mai hay Hoàng Oanh. Một bài viết rất tiếc không rõ tác giả ghi lại: "Gặp buổi đẹp trời, bạn có thể bất chợt thấy cùng lúc xuất hiện trên lối ra vào đài năm bảy nữ danh ca của làng tân nhạc hay kịch nghệ cải lương với tiếng nói như chim, nét cười như hoa, dáng dấp kiều diễm trong kiểu áo thời trang lộng lẫy, làm sáng rực cả khung trời trước cổng đài... Bạn sẽ ngất ngây trong giây phút để rồi thấy ngày hôm đó đẹp hơn mọi ngày. Tôi còn nhớ có lần xe lưu thông trước cổng đài chợt ngưng trệ, ngó ra thì thấy Thái Thanh, Thanh Nga, Bạch Tuyết, Thẩm Thúy Hằng, Bích Thuận, Bích Sơn, Túy Hồng đang phơi phới trên lối vào đài... Người Sài Gòn vốn được tiếng ái mộ và trân quý các nghệ sĩ".Quanh khu Bàn Cờ những năm 1960 có một tiệm hớt tóc ở số 405B đường Phan Đình Phùng, đoạn giữa chợ Vườn Chuối và đường Cao Thắng. Tiệm có tên là Đời Mới, bảng hiệu vẽ ba đầu tóc đàn ông chải bồng kiểu tăng-gô. Giống như một số tiệm hớt tóc thời đó, Đời Mới còn là tụ điểm chơi đờn ca tài tử. Những người thường ghé chơi là các thầy dạy bên Trường Quốc gia Âm nhạc và các nghệ sĩ như Duy Lân, Mười Phú, Mười Hoa (nhạc phụ nghệ sĩ Viễn Sơn), Văn Giỏi, Minh Hữu nhạc sĩ đờn kìm, Tư Tuất (nghệ sĩ đờn cò gánh Hương Mùa Thu, thân phụ các nghệ sĩ Hoài Dung, Hoài Mỹ)...Sau năm 1975, có một sạp báo trên đường này mà nhà báo Phạm Chu Sa nhắc đến trong bài viết: "Nhà phê bình văn học Cao Huy Khanh (tức Cao Huy Vĩnh) sau 1975 cũng chuyển sang viết… bình luận bóng đá! Vĩnh có một sạp báo ở vỉa hè ngã tư Phạm Ngọc Thạch - Nguyễn Đình Chiểu, khi có giải bóng đá nào hấp dẫn như Euro hay World Cup, mỗi ngày "ông chủ quầy" Cao Huy Vĩnh viết giới thiệu các trận đấu sắp tới trên mấy tấm pa-nô như quảng cáo cho các báo thể thao - chuyên bóng đá. Một công hai việc, Vĩnh vừa bán báo vừa viết báo". Tôi nhớ có vài lần mua báo chỗ sạp này, có thể khoảng giữa năm 1980, chỉ nhận thấy ông chủ sạp trầm lặng cao gầy, giống như một thầy giáo hơn là người buôn bán.Là sân vận động Phan Đình Phùng, số nhà 75. Sau năm 1975, tên đường đổi thành Nguyễn Đình Chiểu, còn sân vận động trở thành nhà thi đấu vẫn mang tên Phan Đình Phùng. Nhà thi đấu này xây lại ôm cả vườn hoa Vạn Xuân trước 1975, trở thành nhà thi đấu thể thao lớn và hiện đại nhưng thành phố mất đi một vườn hoa xanh mát. Đến nay, nơi này là bãi đất đầy cỏ mọc đợi xây lại.Là khách sạn Liberty số 49 ngay góc ngã tư giáp đường Hai Bà Trưng, sau năm 1975 đổi thành khách sạn Quê Hương. Là Thư viện Trung tâm văn hóa Đức, số 120.Các trường học trước đây có: Trường cao đẳng (sau lên đại học) Kiến trúc số 61 bis, Tiểu học Lê Văn Duyệt số 91 (thành lập năm 1911), Trung học tư thục Lê Quý Đôn số 216, Trường dạy tiếng Anh London School số 223/5A, Trường chuyên nghiệp Trưng Vương số 417, Tiểu học Phan Đình Phùng số 491/7, Tiểu học Bàn Cờ số 522, Trường Rạng Đông (Ecole Aurore) số 576.Dinh thự lớn chiếm góc đường giáp với đường Trần Quốc Thảo là Tòa Tổng giám mục ở số 180 Nguyễn Đình Chiểu với ngôi nhà gỗ gọi là Dinh Tân Xá tạo ấn tượng bậc nhất trên đường này. Ban đầu, ngôi nhà được cất bên bờ kinh Thị Nghè để Giám mục Bá Ða Lộc (Cha Cả) ở sau khi cùng Hoàng tử Nguyễn Phúc Cảnh từ Pháp trở về Gia Ðịnh năm 1789. Năm 1864 người Pháp xây Thảo Cầm Viên, cho dời nhà về đất của các thừa sai trên đường Alexandre de Rhodes. Ông Trương Vĩnh Ký, khi đề cập đến ngôi nhà gỗ này nằm trong khu đất mới, thường gọi nó là Dinh Tân Xá. Năm 1911, Tòa Tổng giám mục xây mới trên đường Richaud, vị trí hiện nay. Ðức cha Mossard cho dời ngôi nhà gỗ về đây để làm nhà nguyện. Ðến năm 1962, vách nhà bị mục nên được xây lại tường gạch bao quanh thay thế. Đến năm 1980, tiếp tục gia cố. Ðến năm 2011, thấy nhà đã xuống cấp quá nặng có thể sụp đổ bất cứ lúc nào, Tòa Tổng giám mục cho cất mới lại toàn bộ, dựa theo cấu trúc cũ nguyên thủy.Số nhà 84/3 trên đường này là của kỹ sư Dương Kích Nhưỡng, quê ở Mỹ Tho, từng tốt nghiệp Đại học Grenoble ở Pháp năm 1954 chuyên ngành kỹ thuật thủy lực. Sau ông được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (miền Nam) rồi Giám đốc Công ty Kỹ nghệ giấy Việt Nam. Ông còn là Tổng trưởng Bộ Công chánh và Phó thủ tướng Việt Nam Cộng hòa.Tòa nhà 216 được thiết kế bởi kiến trúc sư Phạm Văn Thâng thuộc công ty kiến trúc nổi tiếng Hoa - Thâng - Nhạc từng là văn phòng của lãnh sự Pháp vào những năm 1960. Tòa nhà tiêu biểu cho "thiết kế hiện đại trừu tượng". Chung cư số 218 được xem là "mang đến nét độc đáo cho kiến trúc hiện đại Việt Nam" (Mel Schenk, sách Kiến trúc hiện đại miền Nam Việt Nam).Tòa soạn Báo Thanh Niên hiện nay ở số 268 - 270 từng là tòa nhà xây từ thời Pháp thuộc, quét vôi vàng, bậc tam cấp đi lên phòng, vách tường dày và cửa sổ rộng thoáng. Sau năm 1975 là trụ sở chi nhánh phía nam của Nhà xuất bản Kim Đồng và Nhà xuất bản Thanh Niên. Đến năm 2015, tòa soạn Báo Thanh Niên dọn về đây, sau khi đã xây dựng thành một tòa nhà cao tầng hiện đại.Trước tháng 12.1960, tiệm bánh mì Hòa Mã của nhà thơ Lê Minh Ngọc còn đặt ở số 511 trên đường này, sau mới dời về đường Cao Thắng gần đó.Số 636 là nhà của chính trị gia Phan Khắc Sửu, gốc Cần Thơ, năm 1924 từng du học ở Tunis (Tunisia) rồi sang Paris, Pháp, nơi ông đậu bằng kỹ sư canh nông. Sau này ông tham gia chính trị, từng làm quốc trưởng ở miền Nam giữa thập niên 1960.Ký ức về con đường này không thể không nhắc đến tiệm cho thuê sách Cảnh Hưng gần đoạn giáp đường Cao Thắng, có thể là tiệm cho thuê sách lớn nhất Sài Gòn. Tiệm có tới năm tầng lầu chứa sách. Chủ tiệm là ông Huỳnh Công Đáng, một người Việt gốc Hoa am hiểu về sách, thường mặc bộ pyjama ra tiếp khách. Đến năm 1971, số sách ông cho thuê đã lên tới 20 ngàn cuốn, có đủ các thể loại từ tiểu thuyết, học làm người, truyện dịch. Tất cả sách được đóng gáy, bìa bọc giấy dầu. Tiệm có năm cuốn mục lục dày cộm, kê theo số thứ tự cũ, mới và theo tên tác giả các loại sách có trong tiệm. Khách đến, nói tên sách là sau vài giây, ông Đáng có thể nói số thứ tự và khu vực tủ kệ có cuốn đó. Nhiều sinh viên đến đây tìm sách để tham khảo, nghiên cứu rất nể ông Đáng, gọi ông là từ điển sống. Theo một bài báo, đến năm 1971, ước tính tiệm Cảnh Hưng thu vào mỗi tháng khoảng 150 ngàn đồng, một số tiền lớn lúc đó. Đến năm 1975, trong chiến dịch thu gom văn hóa phẩm chế độ cũ, tiệm Cảnh Hưng nộp cho đội công tác sinh viên, học sinh Trường Trí Đức 36 ngàn cuốn sách các loại, một con số rất lớn (Theo báo Tiền Phong, số 24.6.1975).Quán xá trên đường quy tụ nhiều từ ngã tư giáp đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách Mạng Tháng Tám) đổ ra Lý Thái Tổ. Dân Sài Gòn có người còn nhớ quán Tây Hồ của cụ Thanh góc Phan Đình Phùng - Lê Văn Duyệt, đối diện tòa đại sứ Miên. Quán không có bảng hiệu, nhỏ xíu nhưng đắt khách vì có món thịt dê trứ danh. Món thịt này chỉ được cụ Thanh bán vỏn vẹn ngày thứ năm trong vòng một tiếng đồng hồ từ 10 giờ đến 11 giờ sáng là hết. Thứ ba và thứ bảy cụ bán thịt chó và những ngày khác... nghỉ ngơi.Nhà hàng Sing Sing số 236 - 238 nằm ở góc đường giáp đường Đoàn Thị Điểm (Trương Định) bán thức ăn Việt và món Tây, trong đó có món cà ri gà ăn với cơm nị kiểu Ấn có tiếng. Còn tiệm cơm Nam Sơn góc đường giáp Nguyễn Thiện Thuật bán món Hoa kiểu Quảng Đông. Tiệm này giá vừa phải. Các món ngon tiêu biểu là sườn xào giấm, cá chưng hay cá lăn bột chiên, canh cải hay gà ác hầm thuốc bắc, mì xào hải sản...; nay là tiệm giò chả Nguyên Hương.Hiện nay có nhiều nhà hàng cao cấp trên đường này với các món ăn Hoa, Nhật, Hàn và Việt.***Đường Nguyễn Đình Chiểu tuy nhỏ nhưng lề đường rộng, là con đường sang trọng với nhiều nhà hàng cao cấp, nhiều biệt thự của các viên chức ngoại giao nước ngoài với cây xanh trong sân tỏa bóng mát ra ngoài. Những năm 1990, có người nhận ra trên đường có trồng cây cứt mọt, còn gọi là thàn mát đen, thân không cao lắm, có hoa tím nhạt dễ thương. Còn có cây gõ mật, lim sét, lọ nồi (còn gọi là cây đại phong tử), phượng vĩ, sung… Khác với đoạn trên sang trọng, đoạn đường từ Cách Mạng Tháng Tám ra đến Lý Thái Tổ đa số là nhà ống tận dụng mặt tiền để buôn bán, bày áo cưới, tiệm giày… với không khí đông vui. Con đường một chiều này lặng lẽ chứng kiến những thăng trầm của đời sống Sài Gòn với bao đổi thay, những xuất hiện và mất đi những tên tuổi, chủ nhân sở hữu, cây cối, quán ăn… Nó là một phần của Sài Gòn, ở phần hồn đẹp đẽ nhất.Đường Nguyễn Đình Chiểu song song với các đường Võ Thị Sáu (trước 1975 là đường Hiền Vương), Tú Xương, Điện Biên Phủ (Phan Thanh Giản), Ngô Thời Nhiệm, Võ Văn Tần (Trần Quý Cáp) và Nguyễn Thị Minh Khai (Hồng Thập Tự).Đi ngang các đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, Mai Thị Lựu (Phạm Đăng Hưng), Phan Kế Bính, Đinh Tiên Hoàng, Cây Điệp (hẻm Cây Điệp), Mạc Đĩnh Chi, Phùng Khắc Khoan, Hai Bà Trưng, Phạm Ngọc Thạch (Duy Tân), Pasteur, Nam Kỳ Khởi Nghĩa (Công Lý), Lê Quý Đôn, Trần Quốc Thảo (Trương Minh Giảng), Nguyễn Gia Thiều, Trương Định, Bà Huyện Thanh Quan, Cách Mạng Tháng Tám (Lê Văn Duyệt), Nguyễn Thượng Hiền, Vườn Chuối, Cao Thắng, Bàn Cờ, Nguyễn Thiện Thuật và Lý Thái Tổ.Công đoàn chính thức lên tiếng việc công nhân nhận quà tết sẽ mở thẻ tín dụng
Các nhà khoa học người Đức đã tìm ra phương pháp điều trị có thể ngăn ngừa ngay từ đầu các dấu hiệu lão hóa phổ biến như nếp nhăn và tóc bạc, có thể cách mạng hóa các phương pháp điều trị chống lão hóa, theo chuyên trang khoa học ScitechDaily.Các nhà nghiên cứu cho biết một số loại hoóc môn có tác dụng "đáng kinh ngạc và bất ngờ" đối với da và tóc, mở ra những hướng điều trị mới tiềm năng.Để hiểu rõ hơn về vai trò của hoóc môn trong việc kiểm soát quá trình lão hóa da, các nhà khoa học từ Đại học Munster (Đức) đã nghiên cứu các hoóc môn mà họ tin là "chìa khóa" trong việc kiểm soát quá trình lão hóa da, bao gồm yếu tố tăng trưởng giống insulin 1, estrogen, retinoid và melatonin.Đặc biệt, melatonin là loại hoóc môn tự nhiên giúp điều hòa giấc ngủ, đã cho thấy triển vọng đặc biệt.Melatonin đặc biệt thú vị như một chất chống lão hóa da tiềm năng vì nó là một phân tử nhỏ được dung nạp tốt, là chất chống oxy hóa, cũng như chất điều hòa quá trình trao đổi chất của ty thể. Hóa ra ngoài tác dụng giúp ngủ ngon, hoóc môn này cũng có thể có các đặc tính chống lão hóa quan trọng. Vì khi melatonin đi vào máu, tác dụng chống oxy hóa của nó giúp bảo vệ các tế bào khỏi bị tổn hại, về cơ bản là chống lại quá trình lão hóa, theo ScitechDaily.Ngoài ra, một số hoóc môn được nghiên cứu - bao gồm cả hoóc môn chịu trách nhiệm về sắc tố, có tác dụng sinh học đáng kinh ngạc và bất ngờ đối với chức năng của da và quá trình lão hóa của tóc. Tác giả chính, giáo sư - tiến sĩ Markus Bohm, Trưởng khoa Da liễu tổng quát, Bệnh viện Đại học Munster, cho biết: Nghiên cứu của chúng tôi nêu bật các yếu tố chính của hoóc môn điều phối các con đường lão hóa da như sự thoái hóa của mô liên kết (dẫn đến nếp nhăn), sự sống sót của tế bào gốc và mất sắc tố (dẫn đến tóc bạc).Một số hoóc môn mà chúng tôi nghiên cứu có đặc tính chống lão hóa. Nghiên cứu sâu hơn về các hoóc môn này có thể mang lại cơ hội phát triển các liệu pháp mới để điều trị và ngăn ngừa lão hóa da, tóc bạc.
Hai chàng trai mặc váy ra đường để làm gì?
Báo Thanh Niên cập nhật nhanh nhất kết quả xổ số (KQXS), kết quả xổ số miền Bắc (XSMB), kết quả xổ số miền Nam (XSMN), kết quả xổ số miền Trung (XSMT), kết quả xổ số điện toán trực tiếp nhanh nhất hôm nay chủ nhật ngày 2.3.2025.KQXS Tiền Giang, Kiên Giang, Đà Lạt, Khánh Hòa...Mời bạn đọc xem kết quả xổ số (KQXS) miền Bắc (XSMB), kết quả xổ số miền Nam (XSMN), kết quả xổ số miền Trung (XSMT) được cập nhật trên Báo Thanh Niên mỗi ngày.
Trong 10 năm qua, đặc biệt là từ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI (nhiệm kỳ 2020-2025), Long An luôn tập trung huy động mọi nguồn lực để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông. Đó là tiền đề quan trọng để tỉnh đạt mục tiêu đến năm 2025 giữ vững vị trí dẫn đầu vùng ĐBSCL và đến năm 2030 trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng kinh tế trọng điểm phía nam.Ông Đặng Hoàng Tuấn, Giám đốc Sở GTVT Long An, cho biết từ năm 2020 đến nay, Long An đã đầu tư hơn 30.000 tỉ đồng (gồm vốn ngân sách nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác) phục vụ phát triển hạ tầng giao thông. Tỉnh xác định có 8 công trình giao thông đột phá trong nhiệm kỳ này. Trong đó, hiện có 3 dự án đã được đưa vào khai thác sử dụng, gồm nâng cấp, mở rộng ĐT824 (đoạn từ ngã ba Mỹ Hạnh đến cầu kênh Ranh); nút giao đường Hùng Vương - QL62 và ĐT826E. Dự án đường Lương Hòa - Bình Chánh đang triển khai thi công. Các tuyến đường còn lại như Hựu Thạnh - Tân Bửu; đường kết nối đường dẫn vào cầu Rạch Dơi đến ĐT826E; trục động lực Đức Hòa; đường Tân Tập - Long Hậu sẽ tiếp tục thực hiện đầu tư trong giai đoạn 2026 - 2030.Song song đó, 2/3 công trình trọng điểm là đường Vành đai TP.Tân An và cầu bắc qua sông Vàm Cỏ Tây đã được đưa vào khai thác, sử dụng. ĐT830E đang triển khai thi công sẽ hoàn thành trong năm 2026. Riêng dự án còn lại là QL50B (ĐT827E) kết nối TP.HCM - Long An - Tiền Giang có vốn đầu tư khá lớn nên tỉnh xác định phân kỳ đầu tư với các dự án thành phần.Hiện, có 3 dự án thành phần là cầu bắc qua sông Cần Giuộc, sông Vàm Cỏ Đông, sông Vàm Cỏ Tây đã được UBND tỉnh Long An trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt chủ trương đầu tư, với tổng vốn khoảng 4.797 tỉ đồng. Song song đó, công tác giải phóng mặt bằng đang được triển khai quyết liệt… Riêng 2 dự án trọng điểm quốc gia là Vành đai 3 cũng được tỉnh Long An tập trung triển khai quyết liệt, đạt khối lượng thi công rất tốt. Dự kiến trong tháng 12.2025, đường Vành đai 3 TP.HCM qua địa bàn Long An sẽ được đưa vào sử dụng. Đối với dự án Vành đai 4, tỉnh đã hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi gửi UBND TP.HCM tổng hợp trình Hội đồng thẩm định Trung ương thẩm định, nếu thuận lợi sẽ trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư trong quý 2/2025.Có thể nói, sau khi đầu tư hoàn thành các công trình theo quy hoạch, hạ tầng giao thông tỉnh Long An sẽ cơ bản đồng bộ. Tất cả phương tiện vận tải thủy - bộ dễ dàng di chuyển kết nối giữa các trung tâm đô thị, giữa các khu - cụm công nghiệp trong tỉnh và với các khu vực kinh tế quan trọng như cảng biển, khu cụm công nghiệp… của các tỉnh, thành lân cận như TP.HCM, Tây Ninh, Đồng Tháp, Tiền Giang và cả Vương quốc Campuchia.Tuy vậy, theo ông Đặng Hoàng Tuấn, Long An cần tập trung huy động mọi nguồn lực, từ sự hỗ trợ của Trung ương, ngân sách của tỉnh và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác, nhất là sự đồng thuận của người dân trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư. Từ đó, danh mục 34 dự án trong kế hoạch đầu tư công năm 2026 mới triển khai đạt yêu cầu đề ra (12 danh mục chuyển tiếp và 22 danh mục khởi công mới). Trong đó, chỉ riêng dự án đường Vành đai 4 (đoạn qua Long An) đã có nhu cầu vốn dự kiến gần 10.000 tỉ đồng; đường nối TP.Tân An đến cửa khẩu quốc tế Bình Hiệp (đoạn Tuyên Nhơn - Bình Hiệp) với nhu cầu vốn dự kiến gần 4.800 tỉ đồng…Thực hiện nghiêm túc định hướng, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Chính phủ, cùng sự vận dụng linh hoạt, năng động, sáng tạo của Tỉnh ủy và việc triển khai kịp thời, hiệu quả của UBND tỉnh Long An nên tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh Long An có sự phục hồi rõ nét ngay từ sau đại dịch Covid-19 đến nay. Tháng sau tích cực hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước, năm sau tăng trưởng mạnh hơn năm trước.Nổi bật trong năm 2024, tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) của tỉnh Long An đạt 8,3% (cao hơn bình quân cả nước khoảng 7,09%). Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tăng trưởng mạnh khu vực công nghiệp - xây dựng và khu vực dịch vụ - thương mại (khu vực nông nghiệp chỉ chiếm 15,8%).Nếu đầu nhiệm kỳ XI, Long An có 11.300 doanh nghiệp (DN), 1.000 dự án FDI hoạt động thì cuối năm 2024 đã có đến gần 20.000 DN, 1.300 dự án FDI đang hoạt động đầu tư với tổng đăng ký tăng gấp đôi. DN đăng ký thành lập mới tăng đến 59%, vốn đăng ký tăng 41% so với năm 2023. Kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 ước đạt 12 tỉ USD, trong đó giá trị xuất khẩu ước đạt 8 tỉ USD…Môi trường đầu tư của tỉnh Long An tiếp tục được cải thiện và vươn lên top đầu của cả nước. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉnh hiện đứng thứ 2; chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) đứng vị trí thứ 12 trong 63 tỉnh, thành cả nước; top 10 địa phương hấp dẫn DN lớn năm 2024.Về xã hội, cuối năm 2024, TP.Tân An vinh dự được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận đạt chuẩn Đô thị văn minh. Đây là thành phố trực thuộc tỉnh đầu tiên trong cả nước được trao danh hiệu này. Long An cũng là tỉnh đầu tiên trong vùng ĐBSCL miễn, giảm học phí đối với học sinh bậc mầm non và THCS; GRDP bình quân đầu người khoảng 107 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 0,56%...Năm 2024, tổng thu ngân sách của tỉnh Long An đạt hơn 26.500 tỉ đồng (tăng hơn 8.500 tỉ đồng so với năm 2019, đạt 125,6% dự toán T.Ư giao, bằng 131% so với cùng kỳ năm 2023), đã đạt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XI (đến năm 2025 thu ngân sách từ 25.000 - 30.000 tỉ đồng). Đặc biệt, kết quả thu ngân sách 26.500 tỉ đồng là con số kỷ lục trong khu vực ĐBSCL.Theo ông Nguyễn Văn Được, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Long An, thu ngân sách năm 2024 của tỉnh khá ấn tượng nhưng tỉnh sẽ tiếp tục nỗ lực hơn nữa trong năm 2025 để đạt mục tiêu thu ngân sách 30.000 - 35.000 tỉ đồng (tăng hơn 12%). Phấn đấu đến năm 2030, Long An thu ngân sách đạt 50.000 - 55.000 tỉ đồng và trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng kinh tế trọng điểm phía nam.Trong năm 2025, Bí thư Tỉnh ủy Long An Nguyễn Văn Được yêu cầu các cấp ủy, chính quyền tỉnh tuyệt đối không chủ quan, tự mãn, "ngủ quên trên vòng nguyệt quế". Tỉnh cần thực hiện đúng phương châm "Nhận thức phải chín, tư tưởng phải thông, quyết tâm phải lớn, phương pháp phải đúng, hành động phải quyết liệt, sản phẩm phải cụ thể" cùng quan điểm "Đổi mới tư duy, lề lối làm việc, cách nghĩ, cách làm; xem doanh nghiệp là nguồn lực, là động lực cho sự phát triển, lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp và ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật làm thước đo hiệu quả công việc". Phát huy mạnh mẽ hơn nữa truyền thống "trung dũng kiên cường" như cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở đã thực hiện để vượt qua "cơn gió ngược" mang tên Covid-19 tại thời điểm đầu nhiệm kỳ; phấn đấu hoàn thành xuất sắc dự toán năm 2025.
‘Bó tay’ tài xế lái ô tô vượt phải trên đèo, suýt lao xuống vực
Ngày 17.2, tại buổi làm việc với đoàn công tác của Đại sứ quán Cộng hòa Singapore ở Hà Nội, ông Nguyễn Hồ Hải, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau, đã đề xuất 5 nội dung hợp tác nhằm thúc đẩy sự phát triển của tỉnh trong thời gian tới. Trong đó, nổi bật là việc tăng cường kết nối, xúc tiến xuất khẩu nông sản, thủy sản của Cà Mau đến các nhà nhập khẩu Singapore. Tại buổi làm việc, ông Jaya Ratnam, Đại sứ Singapore tại Việt Nam nhấn mạnh rằng, năm 2025 là cột mốc quan trọng trong quan hệ song phương giữa Singapore và Việt Nam. Hiện tại, 2 nước đang hợp tác thông qua 18 khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP) tại 13 tỉnh, thành, thu hút hơn 21 tỉ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và tạo ra hơn 300.000 việc làm. Singapore cũng đang triển khai dự án điện gió ngoài khơi tại miền Nam Việt Nam, với mục tiêu tích hợp vào lưới điện ASEAN trong tương lai, tạo điều kiện để Việt Nam trở thành trung tâm năng lượng tái tạo của khu vực.Về thương mại nông sản, ông Jaya Ratnam cho biết, Singapore có cảng biển lớn, có thể đóng vai trò trung tâm tiếp nhận và phân phối nông sản, thủy sản của tỉnh Cà Mau đến nhiều quốc gia khác trong khu vực. Ông khuyến nghị, tỉnh Cà Mau phối hợp với Văn phòng Thương mại Việt Nam tại Singapore và Cơ quan Thực phẩm Singapore để thúc đẩy các sản phẩm nông nghiệp địa phương đến các nhà nhập khẩu Singapore.Ông Nguyễn Hồ Hải, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau, đã chia sẻ về những tiềm năng phát triển của tỉnh; đặc biệt là lĩnh vực năng lượng xanh, hệ sinh thái rừng ngập mặn gắn với tín chỉ carbon, nông nghiệp công nghệ cao và các dự án kêu gọi đầu tư vào KCN Tắc Thủ, KCN Tân Thuận, Khu kinh tế Năm Căn. Trên cơ sở đó, ông Hải đề xuất kết nối 5 nội dung: Về kết nối xuất khẩu điện, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau đề nghị Đại sứ Singapore ủng hộ phương án xây dựng lưới điện liên kết giữa miền Nam Việt Nam và Singapore, trong đó Cà Mau sẽ đóng vai trò trung tâm thu gom nguồn điện từ các nhà máy điện tái tạo để phục vụ xuất khẩu điện trực tiếp hoặc gián tiếp đến Singapore. Đề xuất Singapore hỗ trợ kết nối Cà Mau với các công ty liên doanh KCN Việt Nam - Singapore (VSIP) để hợp tác đầu tư hạ tầng khu công nghiệp tại tỉnh, đặc biệt là tại KCN Tắc Thủ và Khu kinh tế Năm Căn.Ông Hải kêu gọi sự hợp tác của các viện nghiên cứu, trung tâm chuyển giao công nghệ và doanh nghiệp Singapore nhằm chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ Cà Mau phát triển các dự án thí điểm. Đề nghị Đại sứ Singapore hỗ trợ tỉnh trong việc kết nối giao thương, xúc tiến xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp, thủy sản từ Cà Mau đến các nhà nhập khẩu Singapore.Đề xuất tạo điều kiện để cán bộ, công chức, viên chức tỉnh Cà Mau tham gia các chương trình đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm của Singapore trong lĩnh vực quản lý công, chuyển đổi số và phát triển nguồn nhân lực.Đại sứ Jaya Ratnam đánh giá cao các đề xuất từ phía Cà Mau và cam kết sẽ hỗ trợ kết nối, thúc đẩy hợp tác giữa các doanh nghiệp Singapore với tỉnh. Ông nhấn mạnh rằng, sự hợp tác này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần thắt chặt mối quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia.
