Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 21.2.2024
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.Hà Lan trả lại hiện vật thời thuộc địa cho Sri Lanka
Houthi tuyên bố trên ứng dụng nhắn tin Telegram rằng lực lượng này đã nhắm vào nhóm tác chiến tàu sân bay của Mỹ do tàu sân bay USS Harry S.Truman dẫn đầu bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV), khiến cuộc tấn công này trở thành "cuộc tấn công thứ 3 trong vòng 48 giờ " ở phía bắc biển Đỏ, theo AFP.Trong khi đó, một quan chức quốc phòng Mỹ nói rằng Houthi "tiếp tục truyền bá những lời dối trá và thông tin sai lệch". Vị quan chức này còn nói rằng Houthi "nổi tiếng với những tuyên bố sai sự thật nhằm hạ thấp kết quả các cuộc tấn công của chúng tôi trong khi phóng đại những thành công của họ".Một sĩ quan thuộc Không quân Mỹ trước đó nói rằng"khó xác nhận" các cuộc tấn công do Houthi tuyên bố vì lực lượng này đã bắn hụt mục tiêu đến "hơn 160 km".Houthi gọi cuộc tấn công nhắm vào nhóm tác chiến tàu sân bay USS Harry S.Truman là cuộc trả đũa đối với những cuộc không kích của Mỹ.Hôm 15.3, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đã ra lệnh cho quân đội tiến hành chiến dịch quân sự quy mô lớn nhắm vào Houthi ở Yemen. Bộ Quốc phòng Mỹ cho hay các cuộc không kích đã nhắm vào hơn 30 địa điểm và liên quan đến các máy bay chiến đấu được phóng từ tàu sân bay USS Harry S.Truman ở biển Đỏ.Cơ quan y tế do Houthi điều hành khẳng định các cuộc không kích do Mỹ tiến hành hôm 15.3 đã giết chết ít nhất 53 người và làm bị thương 98 người.Kênh Al-Masirah do Houthi điều hành và hãng thông tấn Saba đã đưa tin các cuộc không kích mới của Mỹ vào tối 17.3 tại các khu vực Hodeida và Al-Salif. Ngoài ra, trang Huthi Ansarollah đưa tin các cuộc không kích mới của Mỹ đã nhắm vào thủ đô Sanaa của Yemen vào sáng sớm 18.3.CHDCND Triều Tiên đã lên án các cuộc không kích gần đây của Mỹ vào Yemen là hành động vi phạm luật pháp quốc tế và chủ quyền của một quốc gia, và cho rằng động thái như thế không bao giờ biện minh được theo bất kỳ cách nào, theo Hãng thông tấn KCNA ngày 18.3 dẫn lời Đại sứ Triều Tiên tại Yemen Ma Dong Hui.Đại sứ Ma còn cáo buộc Washington nhắm vào dân thường và tài sản "bừa bãi" bằng cách huy động lực lượng không quân và hải quân, bao gồm cả một tàu sân bay. "Tôi bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về các hành động quân sự bất hợp pháp và liều lĩnh của Mỹ, quốc gia bị ám ảnh bởi việc hiện thực hóa các tham vọng địa chính trị ... và tôi lên án và phản đối mạnh mẽ các hành động như thế", Đại sứ Ma nhấn mạnh.Hiện chưa có thông tin về phản ứng của Mỹ đối với phát ngôn trên của Đại sứ Ma.
Mất CCCD gắn chip có sợ lộ lọt thông tin?
Rapper tai tiếng Kanye West đã mất hàng ngàn người theo dõi sau những phát ngôn thô lỗ trên mạng xã hội, công kích dữ dội cộng đồng Do Thái và tuyên bố bản thân có "quyền kiểm soát" đối với vợ mình – Bianca Censori.Tiếp đó, loạt phát ngôn đầy cực đoan của Kanye West tiếp tục leo thang khi anh tự xưng là "Chúa" và công bố một chiếc áo phông in hình chữ vạn (biểu tượng của Đức Quốc xã). Nam rapper 48 tuổi còn tấn công Taylor Swift chỉ vài giờ trước khi tỉ phú Elon Musk hủy theo dõi và vô hiệu hóa tài khoản X của anh.Sau loạt phát ngôn gây sốc, một nguồn tin thân cận tiết lộ Kanye West đã lên kế hoạch kỹ lưỡng cho mọi chuyện: "Mặc dù khó hiểu khi Kanye liên tục đăng những nội dung phát xít và phân biệt chủng tộc, nhưng ai cũng biết anh ta làm vậy để quảng bá cho dòng thời trang mới kết hợp cùng Sean Combs. Mỗi khi Kanye tạo scandal, doanh số bán hàng của anh ta lại tăng vọt".Quả thực, chỉ vài ngày sau khi náo loạn trên mạng xã hội, Kanye West đã ra mắt dòng sản phẩm mới thuộc thương hiệu Yeezy, bao gồm cả bộ đồ bodysuit xuyên thấu gây phẫn nộ do chính vợ anh diện tại thảm đỏ Grammy 2025."Nếu bạn để ý, vài ngày trước chẳng ai nhắc đến thương hiệu của anh ta. Nhưng sau những bài đăng đó, mọi sự chú ý đều đổ dồn vào Kanye. Anh ta sẽ kiếm được hàng triệu đô từ đây và rồi sẽ đưa ra lời xin lỗi. Kanye biết rằng fan của mình luôn tha thứ", một nguồn tin tiết lộ.Cách đây không lâu, Kanye West đã công bố sự hợp tác mới với Diddy: "Bộ sưu tập Yeezy x Sean John có mặt tại yeezy.com. Tôi và Puff chia đôi 50/50 như đã thỏa thuận trước khi anh ấy bị bắt".
"Tôi không theo dõi quỹ đạo cuộc đời của Mark Zuckerberg, một phần vì không muốn nghĩ mình có liên quan đến một người như vậy. Giống như một gã đang làm những việc có vấn đề, tước đi việc kiểm tra thông tin, khiến những người vốn đã bị đe dọa trên thế giới này càng bị đe dọa hơn", Eisenberg nói với BBC hôm 4.2.Jesse Eisenberg nhắc đến quyết định của Mark Zuckerberg về việc điều chỉnh chính sách đánh giá nội dung của Meta trên Facebook và Instagram. Mark Zuckerberg công bố những thay đổi ngay trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump bước vào nhiệm kỳ thứ 2. Ông Trump cùng những người thuộc đảng Cộng hòa đã chỉ trích Zuckerberg và Meta vì những gì họ coi là "kiểm duyệt tiếng nói cánh hữu". Tuyên bố của Mark Zuckerberg về việc Meta thay đổi chính sách kiểm duyệt trên các nền tảng như Facebook được xem là dấu hiệu nhằm xoa dịu Tổng thống Donald Trump. Theo quy định mới, cơ chế về kiểm tra độ xác thực của thông tin do bên thứ 3 thực hiện trên Facebook và Instagram sẽ được thay bằng "ghi chú cộng đồng", tương tự quy định trên mạng xã hội X của tỉ phú Elon Musk. Eisenberg nhấn mạnh rằng "chỉ quan tâm như một người đọc báo" chứ không phải như một diễn viên từng đóng vai Zuckerberg trong một bộ phim."Những người này có hàng tỉ USD, nhiều hơn bất kỳ người nào từng tích lũy được và họ làm gì với số tiền đó?", anh nói.Việc vào vai Mark Zuckerberg trong The Social Network, bộ phim kịch tính về sự ra đời của Facebook, đã đưa Eisenberg trở nên nổi tiếng toàn thế giới.Nam diễn viên cho biết anh đang ôn lại những kỷ niệm từ vai diễn đó trong chuyến lưu diễn quảng bá cho bộ phim A Real Pain do anh viết kịch bản, đạo diễn và đóng vai chính, được đề cử Oscar năm nay.Tháng trước, Eisenberg chia sẻ với podcast Awards Chatter rằng anh chưa từng gặp Mark Zuckerberg trước khi vào vai này. Anh kể khi đang lái xe đến gặp CEO của Meta thì nhận được cuộc gọi từ một trong những nhà sản xuất phim yêu cầu anh không được đến đó "vì nhiều lý do pháp lý".
Mang hương vị từ thiên nhiên vào ngôi nhà của bạn với nội thất mây tre đan
Sáng nay 7.2 (mùng 10 tháng giêng), tại Cung Trúc Lâm thuộc Khu di tích, danh thắng Yên Tử (Quảng Ninh), Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh phối hợp UBND TP.Uông Bí (Quảng Ninh) tổ chức khai hội xuân Yên Tử 2024.Năm nay, lễ khai hội xuân Yên Tử được tổ chức theo hướng trang trọng, an toàn, lành mạnh và tiết kiệm, mang đậm bản sắc của dân tộc. Trong đó, phần lễ khai hội với các nghi thức: gióng trống, thỉnh chuông; lễ cầu quốc thái dân an; lễ đóng dấu thiêng Yên Tử.TP.Uông Bí và Công ty cổ phần phát triển Tùng Lâm đã tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, tiêu biểu như thí điểm tổ chức chương trình "Làng Việt, Tết xưa"; các trò chơi dân gian tại khu Làng Nương, biểu diễn văn nghệ dân gian truyền thống tại khu đình làng để phục vụ du khách. Nhiều tuyến đường hành hương, hệ thống biển báo giới thiệu cũng được cải tạo, chỉnh trang lại. Theo UBND TP.Uông Bí, trước đó, từ ngày 1 - 10 tết, đã có khoảng 90.000 du khách hành hương về Yên Tử.Ghi nhận của PV Thanh Niên cho thấy, từ sáng sớm 7.2 đã có rất đông người đổ về Yên Tử dự khai hội. Do hôm nay vẫn là ngày đi làm bình thường nên không xảy ra tình trạng ùn tắc. Tuy vậy, Khu danh thắng Yên Tử vẫn đón trên 5.000 du khách thập phương.Vào buổi sáng trời mưa phùn, giá rét nhưng rất đông phật tử mua vé cáp treo để hành hương lên núi. Tại khu vực chùa Đồng, nơi cao nhất trên núi Yên Tử, có sương mù dày đặc, gió to, nhiều du khách phải mặc áo mưa, bám lan can để hành hương.Khi đặt chân đến chùa Đồng, du khách chen nhau thắp hương cầu an, nhiều người còn chà tiền, xoa tay vào chùa cầu may mắn.
