Hơn 6.300 ô tô lăn bánh về Việt Nam chờ du xuân
Hãng Kyodo ngày 4.1 dẫn thông tin từ chính quyền thành phố Ashiya (tỉnh Hyogo, Nhật Bản) cho hay cụ bà cao tuổi nhất thế giới là bà Tomiko Itooka vừa qua đời ở tuổi 116. Bà Itooka có 4 con và 5 cháu. Bà qua đời hôm 29.12.2024 tại một nhà dưỡng lão ở Ashiya, nơi bà đã sống từ năm 2019. Sinh ngày 23.5.1908 tại Osaka gần Ashiya, bà Itooka được công nhận là người phụ nữ cao tuổi nhất thế giới còn sống sau khi bà Maria Branyas Morera người Tây Ban Nha qua đời vào tháng 8.2024 ở tuổi 117. "Bà Itooka đã mang đến cho chúng tôi lòng can đảm và hy vọng trong suốt cuộc đời dài của bà. Chúng tôi cảm ơn bà vì điều đó ", theo AFP dẫn lời Thị trưởng Ryosuke Takashima (27 tuổi) tại thành phố Ashiya cho biết.Sinh ra trong gia đình có 3 anh chị em, bà Itooka đã sống qua các cuộc chiến tranh thế giới và đại dịch cũng như những đột phá về công nghệ. Khi còn là sinh viên, bà đã chơi bóng chuyền.Khi về già, Itooka thích chuối và Calpis, một loại nước giải khát có sữa phổ biến ở Nhật, theo Thị trưởng Takashima.Phụ nữ thường có tuổi thọ cao ở Nhật, nhưng đất nước này đang phải đối diện cuộc khủng hoảng nhân khẩu học ngày càng trầm trọng hơn khi dân số già ngày càng tăng dẫn đến chi phí y tế và phúc lợi tăng vọt, trong khi lực lượng lao động phải chi trả cho những chi phí này lại giảm.Tính đến tháng 9, Nhật có hơn 95.000 người từ 100 tuổi trở lên, 88% trong số đó là phụ nữ. Trong số 124 triệu người dân Nhật có gần 1/3 ở độ tuổi 65 trở lên.Về miền Tây nghe ai đờn vọng cổ
Tương tự nhiều làng cổ khác của vùng chiêm trũng Bắc bộ, làng Nôm thuộc Đại Đồng, Hưng Yên vẫn còn đó những nét đẹp cổ kính, trầm mặc, từ đình làng, ao làng, đường làng, cùng 19 nhà thờ họ biểu trưng cho con dân làng Nôm. Ở đời thường, nhắc đến Nôm là gợi ngay về nghề đặc thù của làng, ấy là buôn đồng nát. Cái nghề ấy "lẻn" cả vào thơ vè, định danh cụ thể về làng rằng: "Đồng nát thì về cầu Nôm".Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu chuyện hình thành làng Nôm thông qua cụm di tích đình làng còn lưu lại mới biết thành hoàng làng Nôm chính là thánh Tam Giang - vị anh hùng dân tộc vẻ vang chống ngoại xâm chẳng liên quan gì đến nghề đồng nát. Ở vùng chiêm trũng Bắc bộ, thánh Tam Giang có hai hóa thân là thiên thần và nhân thần. Ở góc độ thiên thần, đây là vị thần chuyên bảo hộ vùng sông nước. Còn ở nhân thần, thánh Tam Giang là vị tướng oai dũng chống giặc ngoại xâm, sau khi hy sinh vì nước, ông được người dân tôn thờ. Thống kê có đến gần 400 đình, đền, nghè ở các làng cổ phía bắc thờ thánh Tam Giang.Trong cụm di tích đình Tam Giang ở làng Nôm, ngoài kiến trúc cổ kính của đình làng, mái ngói, cầu đá… còn nổi bật một cây đa cổ thụ. Các cụ cao niên kể rằng đấy là nơi khi xưa thánh Tam Giang và quân sĩ buộc ngựa, chiêu binh phục vụ kháng chiến chống giặc. Việc chiêu mộ binh sĩ khắp nơi, mỗi người mang mỗi họ khác nhau, khi đất nước yên bình, nhiều người trong số đó ở lại, thành cư dân làng Nôm. Nguyên cớ có đến 19 dòng họ khác nhau ở đây là vì vậy.Cũng từ câu chuyện chiêu quân của đức thánh Tam Giang, bánh tày ra đời. Với chiều dài gần 40 cm, khẩu chỉ bằng 3 ngón tay chụm lại, cầm rất vừa tay, mỗi chiếc bánh đủ cho một người bình thường ăn no. Việc người làng Nôm phát minh ra bánh tày chính là để phục vụ nhu cầu lương binh cho quân sĩ, vừa đủ dưỡng chất vừa đáp ứng tính tiện dụng, dễ dàng vận chuyển, lưu trữ thời gian dài. Nhờ vậy, bánh tày là dạng lương thực để binh sĩ bồi bổ trong những chiến trận ác liệt hoặc những cuộc hành quân xa.Tên gọi bánh tày, khi tìm hiểu ra, cũng mang lại nhiều thuyết giải thú vị. Liệu chiếc bánh có liên quan gì đến dân tộc Tày hay không? Nếu nhìn lại danh sách các dòng họ đang hiện hữu ở làng Nôm và những họ phổ biến của người Tày như Đỗ, Lê, Tạ… có thể thấy có sự tương đồng. Biết đâu trong quá trình chiêu quân, các tráng sĩ người Tày cũng tham gia công cuộc vệ quốc, gia nhập binh đoàn thánh Tam Giang và mang thứ bánh lá đặc trưng của dân tộc mình vào đời sống quân ngũ?Một lý giải khác liên quan đến bánh tày bắt nguồn từ chiều dài chiếc bánh. Nếu đo trung bình độ dài một chiếc bánh tày sẽ tương đương chiều dài cẳng tay với điểm đầu là lòng bàn tay và điểm cuối là cùi chỏ. Trong phương ngữ vùng Bắc bộ, đặc biệt là cư dân Hà Tây, chữ "tay" khi phát âm sẽ được nhấn thêm dấu huyền để thành "tày". Trong quá trình tập hợp binh về làng Nôm, có thể trong số ấy có những người lính đến từ vùng Hà Tây, việc biến âm trong phương ngữ khiến chiếc bánh tay khi xướng âm biến thành bánh tày là vậy.Trở lại với thời bình, bánh tày làng Nôm chỉ được làm vào dịp tết hoặc những sự kiện thực sự trọng đại. Cấu tạo một chiếc bánh rất đơn giản chỉ với đậu xanh đánh (đậu xanh lột vỏ, luộc chín, xào đường theo tỷ lệ 1:1) và mỡ thăn lợn cắt thỏi dài. Hai thứ này dùng làm nhân, còn lớp vỏ bánh là gạo nếp bao quanh, áo là lá dong. Bánh tày, ngoại hình giản đơn chỉ có thế. Nhưng khi ăn, bánh tày thực sự gây ấn tượng bởi sự cân bằng hài hòa giữa các nguyên liệu, hương vị. Ngọt bùi của đậu, béo ngậy của mỡ, dẻo thơm của nếp…, tất cả hòa quyện theo từng miếng cắn rất vừa nhờ kích thước khác lạ với các dòng bánh lá hiện hữu.Là đặc sản làng Nôm, ai ăn cũng khen ngon nhưng để tìm người làm ra bánh tày hôm nay lại là chuyện nan giải khi cả làng chỉ còn lại cụ Tạ Đình Hùng hằng năm vẫn gói bánh tày mùa tết đến. Tham gia cùng cụ Hùng trong một chuyến gói bánh tày, được nghe giải thích và chứng kiến các công đoạn làm bánh, mới thấy đằng sau vẻ giản đơn của chiếc bánh con con là vô số công đoạn phức tạp. Đầu tiên là phân chia tỷ lệ nguyên liệu, để ra một mẻ 100 chiếc bánh cần 10 kg gạo nếp cái hoa vàng vụ mới, 10 kg đường trắng, 10 kg đậu xanh không vỏ, 10 kg mỡ thăn. Phần chuẩn bị nguyên liệu chỉ có khoản đậu xanh đánh là nhọc sức vì phải luộc cho đậu nhừ, đánh nhuyễn không còn thấy dáng hạt rồi trộn đường đảo đều. Cái vất vả là khi đậu quết cùng đường, đảo tay không đều và nhanh sẽ làm đường chảy gây cháy khét, mẻ nhân ấy coi như hỏng. Đậu đảo đến chín nhừ, vàng ươm là hoàn thiện.So sánh làm bánh tày và bánh chưng, cụ Tạ Đình Hùng bảo: "Làm bánh tày vất hơn bánh chưng nhiều, bánh chưng có khuôn, một bánh tôi làm chậm nhất chỉ 2 phút, gói được một bánh tày bằng gói 3 - 4 cái bánh chưng". Đem câu chuyện làm bánh tày hỏi các nhà bán bánh lá ở chợ Nôm, ai cũng lắc đầu: "Không làm đâu, nhọc công lắm chú ạ". Cái sự nhọc ấy, hóa ra chẳng phải khó ở khâu chuẩn bị nguyên liệu mà ở kỹ thuật gói. Chứng kiến cụ Hùng tay thoăn thoắt từng thao tác xếp lá dong, rải 100 gram nếp cho một cái bánh, đặt phần nhân bánh lên lớp nếp, đoạn lấy tay túm hai mép lá kéo lên cao, giật xóc nhẹ, cuộn lại thật nhanh và đều, rồi thắt dây là xong một cái bánh tày. Độ khó khi làm bánh chính là ở cú giật "kinh điển" ấy. Cụ Hùng biết gói bánh tày từ năm 10 tuổi, đến nay đã hơn 70 năm tuổi nghề và cú giật điệu nghệ ấy vừa đủ lực để lớp gạo mỏng te bám đều quanh lõi nhân. Tôi làm thử mấy chiếc bánh cùng cụ nhưng cứ đến công đoạn cuối cùng với thao tác giật là gạo bay đằng gạo, nhân rời đằng nhân, không thể nào căn đều cho được.Mỗi lần chuẩn bị cho một mẻ bánh 100 cái, mất 2 ngày trời, dù tuổi cao, sức yếu, nhưng cụ Tạ Đình Hùng vẫn cố gắng làm, bởi: "Lệ làng xưa mỗi khi bày cỗ tết hoặc cúng đình, phải có giò cây, bánh tày, chả hoa, đều là các thứ người làng tôi tự làm cả, có năm cầu kỳ hơn thì thêm món cá kho ủ trấu. Giờ các món ấy thất truyền hết, còn lại mỗi bánh tày. Gói bánh mệt người lắm nhưng con cháu ở xa chúng nó cứ bảo gói để lễ thánh và mang làm quà đặc sản làng Nôm. Mấy năm nay chúng nó đem bánh tày làm quà biếu tết, ai ăn cũng khen, chiều các cháu nên cố làm".Nhờ kích thước nhỏ, gói đều tay, cộng thêm 5 giờ luộc ngập sôi trong nước, bánh tày khi hoàn thiện ngon dẻo rền ngậy đến lạ kỳ, ăn no vẫn không ngán. Đem cắt lát miếng bánh do cụ Hùng làm, thấy rõ các lớp vỏ, nhân, mỡ phân bố đều tăm tắp, mắt nhìn đã thấy thèm. Ăn bánh của cụ Hùng thật ngon, nhưng cũng có chút bâng khuâng, bởi rằng món bánh tày trứ danh của làng Nôm đang thiếu người kế tục. Trong nhiều mâm cỗ dâng lễ thánh ngày xuân của người làng, bóng dáng bánh tày đang dần được thay bằng những cao lương mỹ vị hợp thời hơn. Lo rằng một ngày không xa, món bánh tày làng Nôm chỉ còn tồn tại trong hoài niệm và chuyện kể.
Người thổi hồn vào linh vật năm mới
Lingo giành chiến thắng trong hạng mục Sức khỏe Công nghệ số ở sự kiện triển lãm công nghệ tiêu dùng nổi tiếng thế giới CES tổ chức mới đây tại Mỹ. Công nghệ giúp người dùng theo dõi chỉ số đường huyết và cung cấp thông tin tình trạng sức khỏe một cách chi tiết và cá nhân hóa. Người dùng đeo cảm biến sinh học trên cánh tay trong 14 ngày, truyền dữ liệu liên tục đến ứng dụng trên điện thoại thông minh. Ứng dụng giải mã ngôn ngữ cơ thể và cung cấp thông tin về phản ứng của người dùng đối với thực phẩm, hoạt động thể chất và căng thẳng hàng ngày. Nhờ đó, người dùng có thể áp dụng thói quen lành mạnh, điều chỉnh trao đổi chất và cải thiện bao gồm cả sức khỏe thể chất và tinh thần.Công nghệ thiết bị đeo theo dõi sức khỏe không ngừng mở ra những hiểu biết mới về sức khỏe. Các nhà khoa học Abbott đã khám phá cách theo dõi liên tục chỉ số đường huyết, tiết lộ xu hướng chuyển hóa trong cơ thể, giúp người dùng áp dụng thói quen lành mạnh hơn và cải thiện sức khỏe một cách tổng quát.Quy mô thị trường thiết bị đeo để theo dõi sức khỏe được dự báo sẽ tăng thêm 26,56 tỷ đô la Mỹ với tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 23,31% từ năm 2023 đến năm 2028. Thị trường đang có sự tăng trưởng đáng kể do người tiêu dùng ngày càng chú trọng vào việc quản lý sức khỏe và duy trì lối sống lành mạnh. Ông Olivier Ropars, Phó Chủ tịch bộ phận kinh doanh Lingo của Abbott, cho biết, chỉ số đường huyết rất quan trọng vì phản ánh phản ứng của cơ thể đối với dinh dưỡng và lối sống. Bộ theo dõi sức khỏe cá nhân Lingo theo dõi liên tục chỉ số đường huyết và chuyển dữ liệu thành thông tin có giá trị, thu hẹp khoảng cách giữa phòng ngừa và điều trị. Công nghệ này giúp người dùng làm chủ lối sống lành mạnh và kiểm soát sức khỏe chủ động.Lingo, cùng với danh mục các sản phẩm và dịch vụ chăm sóc sức khỏe của Abbott, bao gồm dinh dưỡng, thuốc, chẩn đoán và thiết bị y tế, giúp mọi người sống trọn vẹn hơn ở mọi giai đoạn của cuộc sống.Một sản phẩm khác của Abbott, thiết bị đo và theo dõi đường huyết liên tục FreeStyle Libre, đã cách mạng hóa cách hàng triệu người trên thế giới quản lý bệnh tiểu đường. FreeStyle Libre đã được Abbott ra mắt tại Việt Nam năm 2021, là một trong những nỗ lực của công ty không ngừng đưa ra các giải pháp chăm sóc sức khỏe trong suốt 30 năm hiện diện tại đây.Năm 2022, bộ thiết bị được trao giải Prix Galien Golden Jubilee cho "Công nghệ Y khoa tiên tiến nhất trong 50 năm qua". Đây là giải thưởng danh giá được đánh giá tương đương với giải Nobel trong nghiên cứu dược phẩm sinh học, ghi nhận những sáng kiến đột phá xuất sắc nhất giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.Bên cạnh những đột phá về công nghệ theo dõi sức khỏe, xét nghiệm và hỗ trợ chẩn đoán, Abbott cũng đóng góp những sáng tạo có ý nghĩa trong quản lý và điều trị các bệnh không lây nhiễm. Bệnh Còn ống động mạch là một trong những bệnh lý tim mạch thuộc nhóm bốn bệnh không lây nhiễm phổ biến nhất, cùng với đái tháo đường, ung thư và các bệnh hô hấp mãn tính. Sáng chế đột phá Amplatzer Piccolo Occluder của Abbott là thiết bị giúp điều trị còn ống động mạch ở trẻ sinh non và trẻ sơ sinh. Amplatzer Piccolo Occluder vốn được phát triển cho người lớn, được các nhà khoa học và kỹ sư của Abbott nghiên cứu để áp dụng công nghệ đột phá này trong điều trị cho trẻ sinh non. Hiện nay, với kích thước chỉ bằng hạt đậu, thiết bị này có thể đóng các lỗ thủng trong tim của trẻ sơ sinh, mở ra vô vàn cơ hội sống cho những bệnh nhi dễ tổn thương nhất.Không chỉ dừng lại ở đó, Abbott còn phát triển hệ thống hỗ trợ quyết định lâm sàng, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để cung cấp thông tin hữu ích giúp nhân viên y tế nâng cao khả năng quản lý và đưa ra giải thích lâm sàng tốt hơn. Abbott và quỹ từ thiện Abbott Fund, tài trợ và quyên góp sản phẩm với tổng giá trị lên đến 280 tỉ đồng (khoảng 12 triệu đô la Mỹ) để giải quyết các thách thức sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam, tập trung vào việc cải thiện dinh dưỡng, đào tạo nhân viên y tế, củng cố hệ thống y tế, hỗ trợ các chuyên gia y tế ở tuyến đầu trong đại dịch Covid-19 và mở rộng giáo dục cộng đồng.Những nỗ lực của Abbott không ngừng khẳng định vai trò tiên phong về công nghệ, góp phần định hình tương lai của ngành y tế và lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam.
Trao đổi với Thanh Niên mới đây, ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc) kiêm Giám đốc Ngân hàng T.Ư toàn cầu tại Hội đồng Vàng thế giới, cho biết giá vàng từ đầu năm đến nay đã tăng đáng kể, đạt mức cao nhất mọi thời đại. Tương tự các giai đoạn trước, các yếu tố kinh tế vĩ mô như lo ngại về lạm phát và định hướng của chính sách tiền tệ đã neo giá vàng ở mức cao.Lần này, bên cạnh những lo ngại về địa chính trị, sự không chắc chắn liên quan đến chính sách thuế quan của Mỹ cũng góp phần làm tăng sức hấp dẫn của vàng. Chính sách thuế của Mỹ đã tác động trực tiếp đến thị trường vàng toàn cầu, làm gia tăng sự quan tâm đến vàng của các nhà đầu tư nhằm phòng ngừa rủi ro trong bối cảnh bất ổn. Đầu năm 2025, giá vàng tương lai trên sàn COMEX (Sàn giao dịch hàng hóa New York, Mỹ) bắt đầu có sự khác biệt so với giá vàng tại London (Anh), do nhu cầu vàng vật chất ở Mỹ tăng đáng kể xuất phát từ lo ngại từ các mức thuế tiềm năng."Điều này đã gây ra sự chênh lệch giá giữa thị trường vàng của Mỹ và vàng toàn cầu, đồng thời thu hút lượng lớn vàng vật chất đổ về Mỹ. Mặc dù tình hình này hiện đã lắng xuống, nhưng vẫn tiếp tục có những lo ngại về tác động của thuế quan đối với nguồn cung vàng hiện có ở Mỹ", ông Shaokai Fan nói.Vị chuyên gia nhìn nhận, sự di chuyển của vàng vật chất vào Mỹ đã ảnh hưởng đến nguồn cung vàng ở các thị trường khác, mặc dù quy mô và độ sâu của thị trường vàng toàn cầu vẫn có khả năng đáp ứng nhu cầu. Tuy nhiên, với tình hình chính sách tiếp tục bất ổn trên toàn cầu, nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng là điều mà các nhà đầu tư nên cân nhắc.Tìm hiểu kỹ các yếu tố tác động tới giá vàngGiám đốc Ngân hàng T.Ư toàn cầu tại Hội đồng Vàng thế giới nhìn nhận, vàng có một vị trí quan trọng và gắn bó đặc biệt trong văn hóa của người Việt Nam. Thời gian tới, có khả năng nhu cầu vàng trong nước sẽ tiếp tục tăng khi người tiêu dùng tìm kiếm sự ổn định trước những biến động kinh tế toàn cầu. Tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ có thể tiếp tục ảnh hưởng đến giá vàng, đồng thời có khả năng làm gián đoạn sự luân chuyển vàng, khi sự biến động giá ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng trong nước.Theo ông Shaokai Fan, Việt Nam đang xem xét việc tự do hóa hơn nữa thị trường vàng bằng cách tăng hạn ngạch nhập khẩu. Điều này có thể cho phép nguồn cung vàng lớn hơn cho thị trường trong nước, đặc biệt trong các giai đoạn nhu cầu tăng cao do bất ổn toàn cầu.Diễn biến của nguồn cung vàng toàn cầu có thể bị ảnh hưởng bởi các mức thuế tiềm năng, dẫn đến sự xáo trộn ở một số thị trường địa phương. Những hạn chế áp dụng trên thị trường vàng ở Việt Nam có thể gây ra sự biến động lớn hơn về giá vàng trong nước so với các thị trường quốc tế."Vàng là tài sản được giao dịch trên toàn cầu, giá vàng được quyết định bởi các sự kiện và lực lượng kinh tế trên toàn thế giới. Bởi vậy, các nhà đầu tư Việt Nam nên tìm hiểu kỹ các yếu tố ảnh hưởng đến giá vàng và đánh giá loại công cụ tài chính liên quan đến vàng nào là phù hợp nhất với họ", ông Shaokai Fan nhấn mạnh.Hôm nay 19.3, giá vàng vẫn tiếp tục tăng cao, vượt 99 triệu đồng mỗi lượng. So với đầu tháng 3, giá vàng miếng SJC đã tăng 7,8 triệu đồng/lượng, còn vàng nhẫn tăng 8,5 triệu đồng/lượng.Giá vàng thế giới tăng thêm 3 USD, lên 3.030 USD/ounce. Trong phiên giao dịch Mỹ (đêm 18.3), vàng đã có lúc tăng lên mức cao kỷ lục 3.035,4 USD/ounce. Nhu cầu trú ẩn an toàn vào vàng đã khiến giá tăng cao kỷ lục. Các nhà đầu tư lo ngại sự gia tăng về chiến tranh thương mại toàn cầu, diễn biến địa chính trị mới giữa các nước nên đã thực hiện mua vàng.
Những bí ẩn lịch sử được các nhà khoa học giải mã vào năm 2023
Đối với Kiều Minh Tuấn, 2024 là một năm thành công khi anh vẫn được khán giả yêu mến trong chương trình 2 ngày 1 đêm. Song song đó, Kiều Minh Tuấn còn góp mặt trong những dự án điện ảnh như Gặp lại chị bầu và Cô dâu hào môn.Ngoài ra, Kiều Minh Tuấn còn tiết lộ trong thời gian vừa qua anh được nhiều bạn bè, đồng nghiệp đề nghị ra mắt với vai trò ca sĩ. Nam diễn viên 8X cũng thừa nhận rằng mình là một người thích hát nên sẽ cân nhắc lời đề nghị này.Kiều Minh Tuấn sinh năm 1988 tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Sau thời gian hoạt động ở lĩnh vực kịch nói, Kiều Minh Tuấn bắt đầu được chú ý ở mảng điện ảnh. Anh ghi dấu trong lòng khán giả qua những tác phẩm như Nắng, Nắng 2, Em chưa 18, Hạnh phúc của mẹ, Lật mặt 3 - Ba chàng khuyết, Chị 13 - Ba ngày sinh tử, Tiệc trăng máu, Chìa khóa trăm tỉ…
