Dahan Phương Oanh, model Hàn Quốc diễn show thời trang tôn vinh giá trị Việt
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Suối Cầu Quan bị 'bức tử' !
Theo ghi nhận của phóng viên Báo Thanh Niên, những ngày đầu năm 2025, đa dạng mẫu mã và các loại bánh kẹo, mứt tết được bày bán ngay tại chợ Bình Tây, Q.6, TP.HCM.Tại sạp hàng của bà Ứng Thị Hoa, ngoài những loại mứt tết như hàng năm thì năm nay có thêm một số bánh kẹo cũng được nhiều khách hàng ưa chuộng. Đặc biệt là loại kẹo táo đỏ kẹp hạt đang hút khách và bán chạy, giá dao động khoảng 120.000 – 130.000 đồng/kg.Một số loại bánh kẹo, mứt khác có giá từ khoảng 60.000 – 180.000 đồng/kg tùy loại. Để phục vụ cho nhu cầu mua sắm bánh kẹo Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, nhiều tiểu thương chia sẻ, về giá cả các mặt hàng không tăng so với mọi năm. Đặc biệt là có những phần quà và khuyến mãi kèm theo khi khách hàng mua số lượng lớn.Không khí tại chợ Bình Tây đông đúc, nhộn nhịp hơn hẳn so với những ngày thường. Theo các tiểu thương, đa phần là khách hàng của họ là những mối sỉ từ các tỉnh lẻ mua về để bán lẻ. Kỳ vọng về một cái tết vừa đủ là điều mà nhiều tiểu thương mong chờ trong những ngày cận kề Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Đặc biệt, trong thời điểm mà nhiều người thắt chặt chi tiêu, hạn chế mua sắm khi nền kinh tế khó khăn chung.
Bà chủ bánh mì chỉ 10.000 đồng/ổ 32 năm ở TP.HCM: 'Ai khổ cho luôn'
Ngày 18.2, UBND tỉnh Bình Phước tổ chức công bố và triển khai chính thức chức năng chatbot AI hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trên Cổng dịch vụ công tỉnh Bình Phước (Cổng dịch vụ công).Chatbot AI trên cổng dịch vụ công sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) giúp tự động hóa việc tư vấn, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong quá trình sử dụng dịch vụ công.Ông Nguyễn Minh Quang, Giám đốc Sở TT-TT tỉnh Bình Phước, cho biết triển khai chatbot AI không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, công sức của người dân mà còn giúp các cơ quan hành chính nâng cao hiệu quả công việc, giảm tải áp lực cho bộ phận tiếp nhận và xử lý hồ sơ.Hệ thống này cũng góp phần tạo môi trường hành chính minh bạch, hiện đại, khuyến khích người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến thay vì phải đến trực tiếp cơ quan nhà nước. Trong thời gian tới, chatbot AI sẽ được kết nối với hệ thống VNeID, giúp xác thực danh tính và hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục một cách an toàn, nhanh chóng.Một số chức năng nổi bật của chatbot AI như: hỗ trợ tra cứu thủ tục hành chính, thông tin về hồ sơ, quy trình, thời gian xử lý của hơn 1.400 dịch vụ công thuộc các sở, ban, ngành của tỉnh; hướng dẫn người dân thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến nhanh chóng, từng bước giúp hạn chế sai sót; giải đáp thắc mắc 24/7 mà không cần chờ đợi nhân viên hỗ trợ; thông báo và gửi thông báo về tình trạng xử lý hồ sơ, lịch hẹn và các thông tin quan trọng liên quan đến thủ tục hành chính; hỗ trợ đa nền tảng, người dân có thể sử dụng chatbot trên website cổng dịch vụ công, ứng dụng di động Zalo, Facebook Messenger...Để triển khai có hiệu quả chatbot AI, bà Trần Tuyết Minh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước yêu cầu Sở TT-TT chủ trì, phối hợp Văn phòng UBND tỉnh và các đơn vị liên quan tiếp tục cập nhật, nâng cấp hệ thống để tối ưu hóa phản hồi của chatbot AI; các sở, ngành của tỉnh tiếp tục phối hợp cung cấp, cập nhật dữ liệu đào tạo chatbot AI đảm bảo thông tin cập nhật phải kịp thời, đầy đủ, chính xác.
Tại buổi làm việc, báo cáo với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone, ông Trần Công Kha, Chủ tịch HĐQT VRG cho biết, việc phát triển đầu tư trồng cao su của VRG tại Lào đến nay đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Hiện tập đoàn đã thành lập 6 công ty tại Lào trên địa bàn 5 tỉnh Champasak, Savanaket, Salavan, Bolykhamxay, Oudomxay.Tổng vốn đăng ký đầu tư ra nước ngoài tại các dự án hơn 254 triệu USD. Đến nay tổng vốn đã đầu tư hơn 164 triệu USD. Tổng diện tích cao su tại Lào hơn 26.644 ha, trong đó diện tích cao su đã đưa vào khai thác hơn 23.239 ha. VRG đã đầu tư 3 nhà máy chế biến mủ cao su tại Lào, với tổng công suất chế biến 34.000 tấn/năm. Tổng sản lượng cao su khai thác từ khi đưa dự án vào kinh doanh đạt 344.150 tấn. Tổng doanh thu đạt được từ khi bắt đầu đưa dự án vào khai thác hơn 554 triệu USD. Tổng lợi nhuận trước thuế từ khi bắt đầu khai thác hơn 74 triệu USD. Tổng kim ngạch xuất khẩu từ khi đưa dự án vào kinh doanh thương mại đến nay hơn 547 triệu USD với tổng giá trị nộp ngân sách từ đầu dự án đến nay hơn 29 triệu USD, trong đó năm 2024 hơn 5 triệu USD. Tổng số lao động tại các dự án hơn 5.500 người, trong đó lao động người Lào gần 4.800 người, thu nhập bình quân 350 USD/người/tháng. Đã có nhiều lao động là người Lào nắm giữ những vị trí quan trọng của các đơn vị thành viên. Trong quá trình hoạt động của mình, các công ty thuộc VRG đã đóng góp hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng, phúc lợi xã hội trong vùng dự án như: làm đường, trường học, trạm xá, giúp tôn lợp, hệ thống đường dây điện, khoan giếng… và chia sẻ khó khăn với người dân vùng bị thiên tai với số tiền tổng cộng 9 triệu USD. Các hoạt động trên đã góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Lào, từng bước cải thiện đời sống người dân trong vùng dự án, và quan trọng nhất là đã thay đổi được tập quán sống du canh du cư, dần quen với định canh, định cư, sản xuất hàng hóa với quy mô lớn, quy mô công nghiệp của người dân Lào. Tại buổi làm việc, ông Trần Công Kha cho biết, VRG cũng đã khảo sát tại một số địa phương khác tại Lào và xác định được các diện tích đất trồng cao su phù hợp. Cây cao su vừa là cây công nghiệp vừa là cây nông nghiệp, góp phần phủ xanh đất trống đồi trọc, đảm bảo môi trường sinh thái và sắp tới sẽ thu được chứng chỉ carbon từ vườn cây cao su. Do vậy ông Trần Công Kha kiến nghị Thủ tướng Sonexay Siphandone ủng hộ chủ trương của VRG về việc tiếp tục mở rộng diện tích trồng cao su tại Lào.Trả lời kiến nghị của VRG, Thủ tướng Sonexay Siphandone cho biết sẽ giao các bộ ngành nghiên cứu xem xét. Với những kiến nghị khác, đề nghị VRG gửi văn bản đến Văn phòng Thủ tướng để Thủ tướng chỉ đạo giải quyết.Thủ tướng Lào cũng cho biết rất hoan nghênh nếu VRG đầu tư sản xuất sản phẩm công nghiệp cao su như lốp xe, nhằm khai thác giá trị chế biến sâu và giải quyết việc làm cho người dân. Ngoài ra, về các lĩnh vực như khu công nghiệp, năng lượng..., Thủ tướng Sonexay Siphandone cũng đề nghị VRG xem xét đầu tư trong thời gian tới để tăng giá trị doanh nghiệp, tạo việc làm cho người dân Lào.
Đường làng vừa đi vừa... sợ
Xem Cúp quốc gia 2024/25 đỉnh nhất trên FPT Play, tại https://fptplay.vn