Trao tiền giúp các hoàn cảnh khó khăn
Chiều 10.3, theo nguồn tin của PV Thanh Niên, cơ quan chức năng đang hoàn chỉnh hồ sơ để xử lý theo pháp luật đối với nghi phạm Ksor Hinh (36 tuổi, ở H.Phú Thiện, Gia Lai) vì liên quan đến vụ việc đánh con riêng của bạn gái chấn thương sọ não. Trước đó, ngày 9.3, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Gia Lai cho biết đã bắt khẩn cấp Ksor Hinh.Theo điều tra ban đầu, Ksor Hinh sống chung với chị S.H (30 tuổi, ở H.Ia Grai, Gia Lai) tại một phòng trọ ở P.Phù Đổng, TP.Pleiku (Gia Lai). Chị S.H đã ly dị chồng và có 2 con gái là cháu W. (8 tuổi) và cháu H. (2 tuổi). Cả hai cháu sống chung với chị S.H và Ksor Hinh.Khoảng 20 giờ ngày 7.3, Hinh và chị S.H cùng một số người bạn đến phòng trọ của hai người đang thuê để ăn nhậu. Khoảng 21 giờ 30 cùng ngày, khi mọi người ra về thì giữa Hinh và chị S.H xảy ra mâu thuẫn dẫn đến cự cãi. Đến khoảng 22 giờ 30, khi chị S.H dẫn 2 con của mình đi khỏi phòng trọ thì Hinh cầm cây gậy gỗ dài khoảng 1,2 m đánh về phía chị H. Tuy nhiên, cú đánh trúng về phía đầu của cháu W. làm cháu bị thương.Sau đó, cháu W. được đưa đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Gia Lai cấp cứu trong tình trạng hôn mê. Cháu W. được chẩn đoán chấn thương sọ não nặng, vẫn đang được các bác sĩ theo dõi.Vì sao Thắng (Ngọt) bị khán giả quay lưng, đòi tẩy chay?
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
California Fitness & Yoga tăng cường các hoạt động sống khỏe đẹp trong năm 2024
Theo người dân, khoảng 21 giờ ngày 9.2, một người (chưa rõ là ai) đến châm lửa đốt rác thải tại bãi đất trống phía sau khu dân cư ở Tổ 1, Liên ấp 1-2, xã Vĩnh Lộc A, H.Bình Chánh.Sau khi đốt, người này bỏ đi đâu không rõ. Không lâu sau, người dân phát hiện lửa cháy lan ra đám cỏ xung quanh tiến sát khu dân cư, uy hiếp nhà dân và khu mộ gần đó.Lúc này, mọi người hô hoán cùng nhau huy động xô, chậu chứa nước, kéo vòi nước máy dập lửa. Vụ việc cũng được báo cho địa phương. UBND xã Vĩnh Lộc A (H.Bình Chánh) nhanh chóng cử người xuống nắm tình hình cùng người dân chữa cháy.Khu vực cháy chứa nhiều rác thải là cây cối nên gần 24 giờ cùng ngày, lực lượng địa phương cùng người dân mới dập tắt được đám cháy. Ngoài ra, trong lúc chữa cháy vì trời tối có người dân bị thương do dẫm phải các vật nhọn."Chúng tôi cũng không biết họ chặt cây ở đâu rồi chở rác bằng xe đến đây đổ tràn lan. Tối ở đây vắng vẻ, may mà mọi người phát hiện chữa cháy, chứ không cháy lan nhà dân luôn rồi", một người dân bức xúc.Hiện địa phương xác minh vụ việc cũng như khuyến cáo người dân không vứt, đổ rác bừa bãi, đốt rác không an toàn, mọi hành vi vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Cô Bertrand chuyển dạ và sinh 3 con gái ở tuần thai kỳ thứ 30 vào ngày 9.11.2022 bằng phương pháp sinh mổ. Bé Lylah chào đời lúc 14 giờ 27 phút, Macho lúc 14 giờ 28 phút. Cả hai đều nặng 1,1 kg. Trong khi đó, bé Trinity chào đời lúc 14 giờ 29 phút và nặng 930 gram.
Hồng Vân khóc nghẹn trước chàng trai gặp tai nạn ngay ngày đón con đầu lòng
Theo quy định, việc thực hiện thí điểm dịch vụ Mobile Money (tiền di động hay ví điện tử viễn thông) sẽ hết hiệu lực kể từ ngày 31.12.2024. Ngân hàng Nhà nước đã có tờ trình gửi Chính phủ về việc đề xuất gia hạn thời gian thực hiện thí điểm dịch vụ Mobile Money trong khi chờ xây dựng Nghị định quy định về dịch vụ này. Tuy nhiên cho đến hiện tại, vẫn chưa có thông báo chính thức về việc gia hạn thời gian thực hiện thí điểm đối với dịch vụ Mobile Money.Đại diện một nhà mạng cho biết vẫn đang chờ thông tin hướng dẫn liên quan nhưng nhiều khả năng dịch vụ này sẽ tiếp tục được gia hạn. Khách hàng đang sử dụng dịch vụ không nên quá lo lắng. Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, số lượng tài khoản Mobile Money sau gần ba năm thực hiện thí điểm của ba doanh nghiệp viễn thông (gồm Viettel, VNPT, MobiFone) tính đến cuối tháng 9 đạt hơn 9,87 triệu tài khoản. Dịch vụ Mobile Money đã góp phần cung ứng một kênh giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt nhanh chóng và thuận tiện cho khách hàng (thay vì phải trực tiếp đến ngân hàng thực hiện giao dịch hay phải mang theo tiền mặt, khách hàng chỉ cần thao tác trên điện thoại di động hoặc đến các điểm kinh doanh gần nhất). Đồng thời góp phần thay đổi dần thói quen thanh toán bằng tiền mặt của người dân vẫn còn khá phổ biến hiện nay; do có tác dụng cộng hưởng, người sử dụng dần quen với việc thanh toán không dùng tiền mặt và sẽ sử dụng các dịch vụ tài chính ngân hàng khác (ví dụ như: thanh toán qua tài khoản ngân hàng), đặc biệt là với các giao dịch thanh toán có giá trị lớn...Dịch vụ Mobile Money được thực hiện thí điểm đến hết ngày 31.12.2024, sau thời điểm này các doanh nghiệp thực hiện thí điểm sẽ phải tạm dừng cung ứng dịch vụ nếu chưa có quy định pháp lý, chính sách quản lý phù hợp. Do đó, các doanh nghiệp thực hiện thí điểm kiến nghị cơ quan quản lý nhà nước xây dựng, ban hành hành lang pháp lý chính thức, tạo môi trường thuận lợi cho việc phát triển dịch vụ sau thời gian thí điểm.Ngân hàng Nhà nước cho biết đã xây dựng hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị định quy định về dịch vụ Mobile Money. Đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã nhận được ý kiến của phần lớn các bộ, ngành, các doanh nghiệp thực hiện thí điểm, ngân hàng thương mại. Cơ quan này đã nêu khó khăn về thời gian xây dựng văn bản quy phạm pháp luật quy định về dịch vụ Mobile Money và đề xuất tiếp tục gia hạn thời gian thực hiện thí điểm cho dịch vụ này đến khi văn bản quy phạm pháp luật được ban hành, có hiệu lực.
