Sâm 'quốc bảo' Việt đi về đâu?: Kỳ vọng phiên bản sâm Việt tốt hơn
Tôi sinh ra trong một miền quê nghèo thuộc huyện biên giới tỉnh Bình Phước, cách TP.HCM khoảng 170 km. Nơi đó, chỉ thấy rừng cao su bạt ngàn và công việc chính của của ba mẹ tôi là công nhân cạo mủ cao su. Những dòng chảy từ cây mà người ta hay gọi là vàng trắng, đã nuôi tôi khôn lớn như ngày nay. Ba mẹ tôi đi cạo mủ ở nông trường thường sẽ dậy lúc 2 giờ sáng (vì lúc đó có mủ nhiều nhất, ba tôi nói vậy). Tới mùa mủ cao su về nhiều, ba mẹ tôi sẽ dậy sớm hơn. Cuộc sống của những người công nhân cạo mủ cao su thời ấy hầu như không ngủ, rời nhà từ 1 - 2 giờ sáng là bình thường. Tiếng leng keng va chạm của cà mèn, dao cạo và ánh sáng le lói phát ra từ ngọn đèn dầu, thứ ánh sáng duy nhất giúp ba mẹ chuẩn bị đồ nghề để đi làm việc, in sâu trong ký ức tuổi thơ tôi. Có hôm tôi hỏi sao ba không cắm bình lên cho sáng, dễ chuẩn bị đồ đi làm, ba tôi nói dành bình để dùng lúc buổi tối về thắp và xem tin tức trên tivi. Năm 2008, có thể bạn không tin, xóm nhỏ ở xã khu vực biên giới này vẫn chưa có điện.Xóm tôi cách trung tâm xã 4 km, nhà không xa lắm so với các bạn cùng lớp, nhưng lại nằm cuối xã, giáp với xã khác, cách nhà tôi mấy chục mét xóm khác có điện xài, xóm tôi lúc đó đang dùng bình ắc quy. Có thể mọi người quên bình ắc quy hình dáng như thế nào, nhưng với lứa 9X như chúng tôi và các thế hệ trước thì bình ắc quy tại gia đình cùng quê như kho báu trong nhà. Nhà tôi có hai bình ắc quy, một cái ở nhà trên một cái ở nhà dưới, mỗi bình xài được khoảng hai ngày. Hôm nào xem gần hết bình thì bóng đèn trong nhà chớp nháy như rạp xi nê, chiếc tivi đen trắng cứ nhảy sọc sọc. Lúc đó, kinh nghiệm là phải nhổ dây đen dây đỏ ra cắm lại, đổi qua đổi lại đủ kiểu mới mong muốn còn một chút điện để xem, còn hết thật sự thì coi như hôm đó đi ngủ sớm. Sáng dậy, mẹ chở tôi ra trung tâm xã đèo thêm 2 cái bình để sạc điện. Cả xã chỉ có một chỗ sạc duy nhất, cô Khum (chủ tiệm sạc bình) hay hỏi mẹ tôi lúc nào điện lưới mới vào hả cô? Mẹ chỉ cười vì biết lúc nào đâu mà trả lời. Gửi bình sạc tới chiều, mẹ lại ra lấy. Cứ thế thời gian trôi qua, tôi học cấp 1 rồi cấp 2 cấp 3. Lớn hơn, tôi tự chở bình ra cho cô Khum sạc. Dần dần, lượng bình sạc tại tiệm cũng ít dần, chủ yếu các bác tài xế xe tải chạy đường dài và tôi cũng nghe nói sẽ không còn sạc bình nữa tại không có lời.Rồi xóm tôi cũng có điện, điện lực thông báo sẽ lắp điện cho xóm tôi, năm đó tôi học lớp 11. Trời ơi, cả xóm tôi vui mừng khôn xiết. Mọi người tranh thủ đi chợ huyện mua bóng đèn, nhà khá giả hơn thì sắm tivi mới luôn, trông ai cũng phấn khởi. Các chú thợ điện vào khoan mấy cái lỗ sâu ơi là sâu, lâu lâu có mấy con nhái nhảy vào sống. Từng cuộn dây cáp tròn cao hơn cả đầu bọn nhóc trong xóm, các trụ điện mới tinh xếp chồng lên nhau, trở thành nơi chúng tôi tụ họp mỗi tối. Còn nhớ, nhà tôi cách trụ điện chỉ 7 mét, các chú thợ điện làm cho nhà tôi sợi dây "bự chảng" cách điện, lắp điện tới nhà nào thì ai cũng chuẩn bị nước, bánh kẹo đãi các chú. Ngoại tôi cười sảng khoái, vừa đi vừa bê ca nước chanh khổng lồ ra tận chỗ ngồi nghỉ của các anh thợ điện giải khát. Xóm tôi vào những hôm đó như ngày hội, tiếp xúc với điện thì mọi người đã từng dùng nhưng trực tiếp trong nhà mình thì đó là cảm xúc khó tả. Lúc hòa vào lưới điện, mẹ tôi bật công tắt, bóng đèn sáng lên thật chói mắt. Nó sáng hơn phải gấp mấy lần đèn bình nhà tôi xài lúc trước. Đêm đó, ba mẹ tôi không ngủ, mẹ bảo háo hức quá ngủ không được, mà tắt đi thì tiếc! Khi viết những dòng này, cảm xúc trong tôi vẫn còn nguyên vẹn, thật khó tả bằng lời.Tất nhiên, từ hôm đó, mẹ tôi không cần phải chở bình đi sạc nữa. Tôi có đèn học mới tinh và quan trọng là không sợ hết bình vào mỗi tối. Rồi tivi màu, tủ lạnh, máy giặt dần dần xuất hiện trong xóm tôi làm cho cuộc sống văn minh hơn hẳn. Ba mẹ tôi hết lọ mọ đêm khuya, những ánh đèn rọi vào cây cao su thêm sáng hơn, công việc cạo mủ cũng nhanh hơn, ánh sáng làm tránh những động vật nguy hiểm về đêm.Lúc đó, tôi nghe được là nhà nước hỗ trợ miễn phí tiền lắp đặt điện cho xóm, khoảng vài triệu một hộ. Giờ đời sống của người dân khá giả hơn trước nên thấy số tiền nhỏ, nhưng ngày đó là một số tiền rất lớn cho các gia đình trong xóm. Nhờ có điện cuộc sống thay đổi, mọi người tiếp cận được thông tin báo đài, văn hóa giải trí cao hơn trước. Tất cả là bước ngoặt trong cuộc sống vậy, đâu đó, cảm nhận như cuộc sống của những người dân quê mùa, chất phát, hiền hòa trong xóm được lật sang trang mới.Sau này, lúc tôi vào đại học, một ngày cuối tuần, mẹ gọi lên bảo giờ xóm mình có cả dây mạng, truyền hình cáp quang… không thiếu thứ gì.Mỗi lần về thăm quê vào những kỳ nghỉ, thỉnh thoảng bước đi trên con đường xóm nhỏ, tôi bất giác nhìn những gốc cột điện năm xưa, vẫn nét chữ ấy không phai mờ, ký ức ùa về hình ảnh những người bạn thơ ấu ngồi hát nghêu ngao trên những hàng cột điện chờ cắm xuống đất. Những đêm trăng, những cột điện chưa kịp trồng đó như những chiếc ghế đá công viên mà nhiều người ra ngồi hóng mát... chờ điện về. Nay tôi vẫn còn giữ cục sứ cách điện (bị vỡ thế là chú thợ điện cho tôi luôn) như là kỷ niệm đẹp về tuổi thơ khó khăn nhưng đẹp đẽ của mình.Viết những dòng này, tôi muốn gửi lời tri ân đến ngành điện, các chú thợ điện miền Nam ngày ấy, đồng thời chia sẻ những hoài niệm đẹp đến những người thân, các cô chú trong xóm nhỏ ngày ấy.Cuộc thi viết "50 năm thắp sáng niềm tin" có tổng giải thưởng lên đến 100 triệu đồng.- Nhận bài thi đến hết ngày 30.4.2025.- Email: 50namdienmiennam@thanhnien.vn. Mời quý bạn đọc xem thể lệ cuộc thi trên thanhnien.vn hoặc evnspc.vnThế chân và ganh đua
Những công nghệ, kỹ thuật tiên tiến được áp dụng trong các thành phố thông minh là chủ đề thảo luận và trưng bày trong Hội nghị và triển lãm Thành phố thông minh 2025 (SCSE), được tổ chức tại Đài Bắc (Đài Loan). Đây là triển lãm về thành phố thông minh lớn nhất khu vực châu Á -Thái Bình Dương, với gần 3.000 lượt khách quốc tế đến tham dự.Một trong những nội dung được bàn luận trong hội nghị là ứng dụng công nghệ AI trong quản trị thành phố, chăm sóc sức khỏe thông minh, chuyển đổi số và hợp tác thành phố thông minh toàn cầu.Ông Jiunn Shiow Lin, đại diện Cơ quan phát triển kỹ thuật số Đài Loan, nhìn nhận chuyển đổi số không còn là sự lựa chọn mà là điều cần thiết. Ông cho biết cơ quan này đang đẩy nhanh chương trình nghị sự về thành phố thông minh của Đài Loan bằng cách thúc đẩy đổi mới trong quản trị theo định hướng AI, an ninh số, chăm sóc sức khỏe thông minh và cơ sở hạ tầng đô thị.
Người cuồng mua sắm trực tuyến chiếm 45% giao dịch thương mại điện tử Đông Nam Á
Nghệ sĩ Tấn Thi là lứa học viên đầu tiên trong khóa đào tạo đặc biệt của Đoàn kịch nói Nam bộ, cùng NSND Kim Xuân, NSƯT Minh Hạnh... Từ khi chuyển sang đóng phim, nam nghệ sĩ được yêu mến bởi hình tượng "ông già Nam bộ". Ông từng góp mặt trong nhiều tác phẩm như Gọi giấc mơ về, Tham vọng, Lục Vân Tiên, Truy tìm dấu vết, Hoa thiên điểu, Tình yêu pha lê…Ở tuổi 76, nghệ sĩ Tấn Thi vẫn miệt mài với công việc nghệ thuật, góp mặt trong nhiều dự án phim. Song nam diễn viên nói ở hiện tại, bản thân phải cân nhắc khi nhận lời tham gia một vai diễn nào đó. Lý giải, sao phim Gọi giấc mơ về thừa nhận: “Tôi đọc kịch bản thấy mình có thể diễn được, sức khỏe có thể đảm bảo thì tôi mới nhận lời. Tôi phải lượng sức xem bản thân có chịu nổi với vai diễn hay không, xem xét đó là vai nặng về tâm lý hay hành động”. Nghệ sĩ Tấn Thi nói ở tuổi này, tất cả các vai diễn đều nằm trong suy nghĩ, dự tính. "Khi phía đoàn phim gửi kịch bản, tôi đọc xong là có thể hình dung được vai diễn của mình thế nào. Bây giờ tôi nhập vai dễ dàng, không có gì khó khăn", ông cho hay. Nam nghệ sĩ bộc bạch bản thân luôn chú trọng sức khỏe khi đã U.80. Do đó, những ngày không đến phim trường, ông dành thời gian luyện tập thể dục thể thao để hơi thở và huyết áp ổn định. Diễn viên 4X trải lòng: “Gần 80 tuổi rồi nên tôi không tập quá nặng, nhưng phải duy trì những động tác nhẹ nhàng, giúp xương khớp dẻo dai”. Sau mấy chục năm làm nghề, Tấn Thi nói ông tạm ổn về mặt kinh tế. Hiện tại, nam nghệ sĩ có cuộc sống bình yên bên người bạn đời, không quá nhiều chi phí để lo. Trong cuộc trò chuyện, diễn viên phim Hoa thiên điểu tự hào khi nhắc về người con trai ngoài 30 tuổi, hiện đang làm đạo diễn. Ông cũng nói thêm về bản thân mình: “Mình cứ nương theo mức cát sê để sống cho đủ. Tôi không giàu nhưng cũng không đói, miễn sao cuộc sống mình vui vẻ là được”. Sau những vai diễn, nghệ sĩ Tấn Thi có cuộc sống giản dị, bình yên. Ông kể nếu không đi diễn, sáng thức dậy sẽ dành thời gian cho mèo ăn, sau đó nhâm nhi cà phê rồi ra vườn tưới cây, quét lá. Diễn viên 76 tuổi bật mí thêm: “Nhà tôi trồng nhiều cây ăn trái nên mỗi ngày tôi đều ra chăm sóc. Thỉnh thoảng tôi xem tin tức, nghe nhạc để thư giãn”. Khi được hỏi về những trăn trở, mong cầu cho bản thân, “ông già Nam bộ” trải lòng: “Tuổi này đâu còn mong mỏi gì. Tôi chỉ hy vọng cát sê thoải mái hơn để diễn viên an tâm khi làm nghề”.
Sáng 2.2, tại thôn Nhật Lệ (xã Cam Thủy, H.Cam Lộ), Tỉnh đoàn Quảng Trị đã tổ chức lễ ra quân Tết trồng cây "Đời đời nhớ ơn Bác Hồ" xuân Ất Tỵ 2025. 200 cây sao đã được trồng và chăm sóc. Phát biểu tại buổi lễ, anh Nguyễn Quốc Toản, Phó bí thư Tỉnh đoàn Quảng Trị nhấn mạnh ý nghĩa lời dạy Tết trồng cây của Bác Hồ, đồng thời kêu gọi các cấp bộ Đoàn triển khai tốt chỉ tiêu mỗi đoàn viên, thanh niên trồng và chăm sóc ít nhất 1 cây xanh hàng năm."Lực lượng đoàn viên, thanh niên phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện tham gia hưởng ứng ngày hội Tết trồng cây với ý thức trách nhiệm cao nhất. Triển khai trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh ngay tại cơ quan, trường học, nơi công tác và sinh sống, tham gia trồng rừng, bảo vệ, phát triển rừng tại địa phương, đơn vị", anh Toản nói.Tại buổi lễ, hơn 100 đoàn viên, thanh niên cùng ban tổ chức triển khai ra quân trồng mới 200 cây bóng mát tại thôn Nhật Lệ. Đây là hoạt động thường niên của tuổi trẻ Quảng Trị, hướng tới chào mừng Kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3.2.1930 - 3.2.2025) và chào mừng Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Trị lần thứ 18, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 14 của Đảng.
Rác tràn lan trên đường
Nhiều người nổi tiếng đã bày tỏ nỗi lòng tiếc thương đến họa sĩ tài hoa vắn số Dinh Q. Lê. Nhà văn Trần Nhã Thụy viết: "Đau buồn quá. Một người có Tài và có Tâm". Họa sĩ Bùi Tiến Tuấn ghi: "Thương tiếc anh". TS Mã Thanh Cao xúc động: "Trời, bàng hoàng quá! Thương tiếc một con người tài năng". Họa sĩ Tô Chiêm: "Mình đã cà phê với Lê một lần ở Hà Nội và một lần ở Sài Gòn. Anh em duyên phận có thế thôi… Xin vĩnh biệt Lê "…