‘Mình yêu nhau, bình yên thôi’ tập 49: Gã thợ xăm ra điều kiện với Ngọc?
Theo TechSpot, một nhóm tác giả tại Mỹ đã đệ đơn kiện Meta với cáo buộc công ty này sử dụng trái phép các cuốn sách để huấn luyện mô hình AI tạo sinh (generative AI). Trong khi Meta phủ nhận hành vi vi phạm bản quyền, các email nội bộ vừa được công khai cho thấy một số nhân sự cấp cao và kỹ sư của công ty đã thảo luận về việc tải xuống kho sách lậu để phục vụ quá trình huấn luyện AI.Hồ sơ vụ kiện cho thấy Meta đã sử dụng các tập dữ liệu gây tranh cãi, bao gồm "LibGen" - kho lưu trữ hàng triệu cuốn sách bị vi phạm bản quyền. Trước đây, Meta từng lập luận rằng việc sử dụng những dữ liệu này thuộc phạm vi "sử dụng hợp lý". Tuy nhiên, các email mới tiết lộ Meta không chỉ tải về mà còn phân phối các tệp dữ liệu này thông qua mạng BitTorrent, đặt ra những vấn đề pháp lý nghiêm trọng.Theo nội dung email, Meta đã tải xuống và chia sẻ ít nhất 81,7 terabyte dữ liệu từ nhiều kho sách vi phạm bản quyền, trong đó có 35,7 terabyte từ Z-Library và LibGen. Các nguyên đơn gọi đây là một "chiến dịch torrent đáng kinh ngạc" khi Meta không chỉ tải về mà còn chủ động lan truyền các tệp dữ liệu này ở quy mô lớn.Một email nội bộ từ tháng 4.2023 của nhà nghiên cứu Nikolay Bashlykov thuộc Meta ghi nhận: "Torrent trên máy tính công ty có vẻ không ổn." Dù câu nói này kết thúc bằng một biểu tượng cảm xúc cười, nhưng chỉ vài tháng sau, giọng điệu của ông đã thay đổi rõ rệt. Vào tháng 9.2023, Bashlykov cho biết ông đã liên hệ với bộ phận pháp lý của Meta vì hành vi sử dụng torrent - đồng nghĩa với việc "gieo mầm" dữ liệu vi phạm bản quyền rõ ràng là vi phạm luật.Các tài liệu cũng chỉ ra rằng Mark Zuckerberg, CEO của Meta, đã nhận thức được việc công ty sử dụng LibGen. Để tránh bị phát hiện, Meta được cho là đã triển khai các máy chủ bên ngoài hệ thống chính của Facebook nhằm che giấu hoạt động torrent và phân phối dữ liệu. Một email nội bộ khác của nhân viên Frank Zhang đề cập đến chiến thuật này với thuật ngữ "chế độ tàng hình" (stealth mode).Hiện tại, Meta đang đầu tư mạnh vào phát triển AI và các dịch vụ liên quan đến AI tạo sinh. Công ty cũng đang tìm cách tích hợp các chatbot và nhân vật AI vào hệ sinh thái mạng xã hội của mình. Tuy nhiên, trước những bằng chứng mới được tiết lộ, Meta có thể gặp nhiều khó khăn trong việc bảo vệ lập luận "sử dụng hợp lý" của mình khi đối mặt với vụ kiện từ các tác giả.
Làm rõ vụ nữ sinh lớp 12 Bình Phước bị bạn đánh tổn thương nội sọ
"Trong nước đã thực hiện các ca ghép thận, gan, tim, tới đây chúng tôi sẽ ghép dương vật. Đó không chỉ là điều trị mà còn là cuộc sống. Nhiều người vì tai nạn hoặc do bệnh lý nên bị mất dương vật, cần được ghép", tiến sĩ, bác sĩ Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện hữu nghị Việt Đức, cho biết.Theo ông Hùng, có người khi còn nhỏ bị vật nuôi (chó) cắn mất "chim". Cũng có trường hợp phải phẫu thuật dương vật do bệnh lý. Ông Hùng chia sẻ, tại Bệnh viện hữu nghị Việt Đức, điều kiện về nhân lực, cơ sở hạ tầng và đặc biệt là công tác tổ chức đã sẵn sàng cho ghép tạng, bộ phận cơ thể người, với những ca ghép chưa từng thực hiện trong nước. "Chúng tôi chuẩn bị cho những ca mới như ghép ruột, ghép tụy, ghép dương vật, ghép tử cung. Sau khi có quy trình chuẩn, chúng tôi sẽ chuyển giao đến các bệnh viện khác, với mong muốn thêm nhiều người bệnh được cứu chữa", ông Hùng chia sẻ thêm.Ông Hùng cũng cho biết, mới đây nhất, chỉ trong 6 ngày (từ ngày 6 - 11.1.2025), với sự đồng thuận cao từ 4 gia đình bệnh nhân chết não hiến tạng, Bệnh viện hữu nghị Việt Đức đã ghép tạng thành công cho 15 người bệnh (4 bệnh nhân ghép tim; 1 bệnh nhân ghép đồng thời gan - thận; 3 bệnh nhân ghép gan, 7 bệnh nhân ghép thận).Cùng thời gian này, bệnh viện cũng tiến hành ghép theo kế hoạch cho 6 bệnh nhân ghép thận (từ người cho sống), tổng số là 21 trường hợp trong 1 tuần."Cả 4 gia đình có người thân chết não điều trị tại Bệnh viện hữu nghị Việt Đức đã bước qua nỗi đau mất mát để trao tặng cơ hội sống cho người khác. Những trái tim, những lá gan, quả thận đã được trao đi, tiếp tục hành trình mang lại sự sống. Sự đồng thuận của các gia đình không chỉ là minh chứng cho lòng nhân ái mà còn cho thấy nỗ lực vận động hiến tạng của bệnh viện", một bác sĩ chia sẻ.Đặc biệt, ông Hùng cho biết, trong các ca ghép, 1 bệnh nhân nam 63 tuổi (ở Nam Định) được ghép đồng thời gan, thận trên nền ung thư gan, xơ gan, suy thận độ 5.Trước đó, ngày 17.12.2019, trường hợp ghép gan, thận đồng thời lần đầu tiên tại Việt Nam cũng được thực hiện tại Bệnh viện hữu nghị Việt Đức.
Thương món ốc om chuối thơm lừng
Chị N.T.D.Y, chuyên kinh doanh quần áo online, ngụ tại H.Nhà Bè (TP.HCM) chia sẻ: "Tài khoản Facebook bán hàng đã dùng hơn 5 năm vừa bị khóa nhưng không rõ nguyên nhân. Facebook này có rất nhiều khách hàng quen nên bị mất là tôi không thể nào bán hàng được, nhất là vào dịp tết cuối năm. Tôi làm đủ mọi cách để kháng cáo nhưng không được. Nhờ nhiều người quen am hiểu về công nghệ cũng không khôi phục được tài khoản. Tôi đành tạo một trang Facebook khác nhưng như thế chẳng khác nào phải xây nhà lại từ đầu, rất chán nản". Chị N.T.B.D., ngụ tại TP.Hải Dương, chuyên kinh doanh hàng Nhật xách tay cũng gặp phải trường hợp mất trang Facebook cá nhân đang sử dụng. "Facebook không hề thông báo trước lý do cụ thể để người dùng khắc phục lỗi. Tôi bán hàng online mà bị khóa Facebook nên bị mất hết thông tin đặt hàng tết của khách, phải nhờ từng người báo đơn lại" - chị Diệp than thở.Chia sẻ với PV Thanh Niên, ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn An ninh mạng Athena nhận định: "Tình trạng Facebook khóa tài khoản hàng loạt là một hiện tượng bất thường đang diễn ra hiện nay. Nhiều người đã gửi báo cáo cho tôi và nhờ can thiệp, trong số đó có nhiều tài khoản bị khóa một cách vô lý cho dù đã sử dụng hàng chục năm. Đây là các tài khoản cá nhân bị Facebook yêu cầu xác thực. Mặc dù chủ tài khoản đã cung cấp CCCD, xác thực khuôn mặt, xác thực thẻ tín dụng... nhưng vẫn bị khoá tài khoản không cho kháng cáo, không cho yêu cầu xem xét lại. Với lý do không chính đáng ngoài việc thông báo mơ hồ vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng".Không chỉ trên Facebook, nhiều tài khoản TikTok gần đây cũng bị "bay màu" hàng loạt không rõ nguyên nhân. Trao đổi với Thanh Niên về vấn đề này, ông Huỳnh Kim Tước, Chủ tịch Tiểu ban Công nghệ và Chuyển đổi số thuộc Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham), từng có thời gian dài làm đại diện Facebook tại Việt Nam, chia sẻ: "Đúng là gần đây có hiện tượng nhiều tài khoản Facebook bị khóa đột ngột, ngay bản thân của tôi cũng có vài tài khoản quảng cáo cũng bị khóa và chưa kháng cáo được. Về hiện tượng này, theo tôi là xuất phát từ những báo cáo về các hiện tượng bất thường tại thị trường, cụ thể ở đây là Việt Nam. Ví dụ, Facebook phát hiện ra tình trạng vi phạm pháp luật, vi phạm quy định và nguyên tắc cộng đồng đang tăng lên cao thì họ sẽ có chiến dịch để hạn chế. Trong quá trình này họ sẽ dùng công nghệ AI để quét chứ không thể dùng thủ công để rà soát. Do đó, sẽ có nhiều trường hợp bị ảnh hưởng dù họ không có hoạt động nhiều, và một số trường hợp cho rằng mình bị khóa vô cớ. Tuy nhiên, trong các trường hợp này có thể kháng cáo, trả lời và cập nhật thông tin cần thiết để Facebook có thể xem xét". Thực tế hiện nay, việc kháng cáo để lấy lại tài khoản rất khó khăn, thậm chí ít khi được xem xét. Theo ông Huỳnh Kim Tước, trong trường hợp này thì trên thị trường có một số đại lý (agency) có mối quan hệ với Facebook và đã có quá trình làm việc, quảng cáo với Facebook có thể đứng ra bảo lãnh, xác nhận để Facebook xem xét, ưu tiên trong việc khôi phục tài khoản. Đó là lý do trên thị trường hiện nay có nhiều cá nhân đứng ra nhận dịch vụ lấy lại tài khoản và thu phí. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp mạo danh để lừa đảo. Ông Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC), chuyên gia dự án Chongluadao.vn cũng cho biết: "Thực tế là có một số cá nhân, agency có mối quan hệ với Facebook, có khả năng và uy tín để bảo lãnh để khôi phục tài khoản Facebook bị khóa. Tuy nhiên có rất nhiều người mạo danh quảng cáo dịch vụ lấy lại tài khoản bị khóa và lừa đảo. Ngay bản thân tôi cũng thường xuyên bị người khác mạo danh để lừa đảo lấy tiền để khôi phục tài khoản. Do đó, người dùng cần phải hết sức tỉnh táo và nên xác minh rõ người hỗ trợ có thật sự có khả năng hay không". Trao đổi với PV, đại diện TikTok tại Việt Nam cho biết: "Với những trường hợp vi phạm nguyên tắc cộng đồng của TikTok như livestream bán hàng không đúng quy định, livestream chửi bới, có ngôn từ thù địch và miệt thị người khác thì sẽ bị khóa. Điển hình như trường hợp mới đây, tài khoản TikTok của một nhân vật nổi tiếng chửi bới khi đang livestream cũng đã bị khóa. Một số tài khoản khác nếu tham gia bình luận (comment) vào luồng livestream và có cùng cảm xúc hay ủng hộ tinh thần cho người livestream chửi bới, xúc phạm hay miệt thị người khác thì cũng sẽ bị khóa".
G-Lyte đã giới thiệu công nghệ Dye Sensitized Solar Cell (DSSC) được thiết kế để thay thế các loại pin dùng một lần trong các sản phẩm như điều khiển từ xa, đồng hồ thông minh và phụ kiện máy tính.Khác với các loại pin sạc hay pin tái chế, DSSC là các tế bào năng lượng mặt trời được chế tạo với kích thước tùy chỉnh phù hợp cho nhiều ứng dụng khác nhau. CEO Franck Barath của G-Lyte cho biết công nghệ này hoạt động hiệu quả ngay cả trong điều kiện ánh sáng yếu và trong nhà, khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho các thiết bị điện tử gia dụng.Barath nhấn mạnh: "Chúng tôi yêu cầu diện tích bề mặt thấp nhất nhờ hiệu suất cao hơn gấp ba lần so với các công nghệ thông thường. Hơn nữa, pin DSCC của chúng tôi có tuổi thọ và độ ổn định cao trong nhiều điều kiện khác nhau, đồng thời không sử dụng vật liệu độc hại trong quy trình sản xuất".Việc giảm thiểu số lượng pin dùng một lần là một chiến thắng lớn cho môi trường. Theo Cơ quan bảo vệ môi sinh Mỹ, người dân nước này tiêu thụ gần 3 tỉ pin khô mỗi năm và nếu không được xử lý đúng cách, chúng có thể thải các chất gây ô nhiễm như chì và cadmium vào môi trường.Mặc dù công nghệ pin mặt trời này vẫn đang trong quá trình phát triển nhưng người tiêu dùng hiện vẫn có thể tận hưởng công nghệ năng lượng mặt trời. Trong thực tế, các nghiên cứu gần đây chỉ ra việc lắp đặt tấm pin mặt trời trên mái nhà có thể tiết kiệm hàng triệu đồng mỗi năm cho chi phí năng lượng, tùy thuộc diện tích lắp đặt.
Reuters: Quân đội và chính phủ Trung Quốc vẫn mua được chip Nvidia dù Mỹ cấm
Chiều 18.2, ông Võ Duy Yên, quyền Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Quảng Ngãi, cho biết các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đang có nhu cầu tuyển dụng gần 19.000 lao động làm việc tại các nhà máy, xí nghiệp trên địa bàn Khu Kinh tế Dung Quất, Vsip Quảng Ngãi và các khu công nghiệp khác.Để tuyển dụng lao động, từ đầu năm đến nay, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức 2 đợt Ngày hội việc làm ở TP.Quảng Ngãi và H.Tư Nghĩa. Theo đó, có gần 1.800 lao động được tuyển dụng trực tiếp; còn lại hàng ngàn hồ sơ xin việc, các doanh nghiệp sẽ tổ chức phỏng vấn, tuyển dụng trực tiếp lao động cho đơn vị mình.Theo ông Võ Duy Yên, đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp mở thêm một số đợt giao dịch việc làm giữa các doanh nghiệp và người lao động trong và ngoài tỉnh này.Theo nhu cầu lao động năm 2025, có hàng chục doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi tuyển hàng chục ngàn lao động, trong đó yêu cầu có trình độ bằng cấp, chứng chỉ hơn 34%, còn lại là lao động phổ thông.Cụ thể, doanh nghiệp tuyển dụng các ngành nghề như: dệt may, hàn, điện, đồ gỗ nội thất, xây dựng, linh kiện điện tử, luyện cán thép… đảm bảo mức lương người lao động đạt từ 7 - 11 triệu đồng/tháng.Riêng Khu Kinh tế Dung Quất và các khu công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi tuyển 16.300 lao động. Cụ thể, tuyển hơn 4.200 nghề sắt thép, cơ khí, hàn, điện; gần 4.000 lao động ngành sản xuất nội, ngoại thất; gần 3.000 lao động lĩnh vực giày, da; hơn 3.500 may mặc và còn lại là các ngành nghề khác.Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Quảng Ngãi, sắp đến, tỉnh Quảng Ngãi còn nhu cầu tuyển dụng rất lớn, nhất là khi Khu công nghiệp Vsip 2 Quảng Ngãi; dự án Nâng cấp, mở rộng Nhà máy lọc dầu Dung Quất và Công ty thép Hòa Phát Dung Quất… xây dựng hoàn thành và đi vào hoạt động.
Thế giới đối phó nạn tin giả
Có nên mua laptop màn hình cảm ứng?
Hôm nay 20.3, ông Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT), đã ký công văn trả lời các sở GD-ĐT Hà Nội, TP.HCM, Ninh Bình, Nghệ An, Quảng Trị về thời gian tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT."Sau khi cân nhắc nhiều yếu tố, Bộ GD-ĐT quyết định giữ nguyên lịch thi tốt nghiệp THPT năm 2025 như đã công bố trong kế hoạch năm học 2024 -2025. Việc giữ nguyên lịch thi như đã công bố góp phần làm ổn định tâm lý cho học sinh, phụ huynh và không làm ảnh hưởng đến các hoạt động khác trong ngành giáo dục", văn bản của Bộ GD-ĐT nêu.Bộ GD-ĐT đề nghị các sở GD-ĐT phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để triển khai kế hoạch năm học, tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 theo đúng kế hoạch và bảo đảm an toàn, nghiêm túc đúng quy chế.Trước đó, như Thanh Niên đã thông tin, sở GD-ĐT như Hà Nội, TP.HCM, Nghệ An, Ninh Bình đã có văn bản kiến nghị Bộ GD-ĐT xem xét đẩy sớm lịch thi tốt nghiệp THPT vì lý do cả nước đang thực hiện sắp xếp, sáp nhập tỉnh, thành phố và kết thúc nhiệm vụ cấp huyện theo kết luận của Bộ Chính trị. Việc đẩy sớm kỳ thi để đảm bảo quyền lợi cho học sinh, ổn định tâm lý cho phụ huynh, học sinh; thuận lợi cho công tác chuẩn bị của các địa phương để triển khai kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay.Một số địa phương nêu thời gian mong muốn tổ chức thi là trong khoảng thời gian ngày 7 đến 10.6. Tuy nhiên, theo ghi nhận của PV Thanh Niên, ý kiến của đa số học sinh, phụ huynh, nhà giáo và các chuyên gia đều cho rằng việc thay đổi lịch thi như vậy sẽ gây nhiều xáo trộn không cần thiết. 2025 là năm đầu tiên thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Trong khung kế hoạch thời gian năm học, Bộ GD-ĐT dự kiến, kỳ thi diễn ra trong hai ngày 26 và 27.6. Thí sinh thi 4 môn, trong đó có 2 môn bắt buộc là ngữ văn và toán; 2 môn còn lại học sinh được tự chọn trong số các môn đã học ở trường (ngoại ngữ, hóa học, vật lý, sinh học, địa lý, lịch sử, giáo dục kinh tế và pháp luật, tin học, công nghệ).
Không thể tin nổi, giá vàng nhẫn đã lên gần 79 triệu đồng/lượng
Không chỉ say mê ẩm thực Việt như món phở, ông còn chia sẻ những cảm xúc đặc biệt về văn hóa, con người Việt Nam cũng như áp lực và động lực từ thành công vang dội của người đồng hương Park Hang-seo.Nhân dịp Tết Nguyên đán, HLV Kim Sang-sik đã có những trải nghiệm đầu tiên về tết cổ truyền Việt Nam, từ việc thử bánh chưng đến việc chuẩn bị phong bao lì xì để chúc tết cầu thủ. Đặc biệt, ông đã tham khảo HLV Park Hang-seo – người từng gắn bó sâu sắc với bóng đá Việt Nam – để tạo sự gần gũi và ấm áp trong dịp đặc biệt này."Tôi có tham khảo HLV Park Hang-seo về việc chuẩn bị phong bao lì xì ra sao để mừng tuổi các cầu thủ và chúc tết khi các cầu thủ tới thăm tôi", ông nói trong cuộc phỏng vấn với VTV.Nhắc đến HLV Park Hang-seo, ông Kim không giấu được sự ngưỡng mộ. Ông xem những thành công mà HLV Park đạt được với bóng đá Việt Nam vừa là áp lực, vừa là động lực để cố gắng nhiều hơn. "Thành công của ông Park một nửa là áp lực, nhưng nửa còn lại là động lực để bản thân tôi phải tập trung cố gắng. Ông Park đã có chiến tích vang dội và được yêu mến rất nhiều. Đạt được thành tích như ông ấy thì khó lắm, nhưng tôi mong mình nhận được tình yêu từ cầu thủ và người hâm mộ như những gì ông Park đã làm được", HLV Kim bày tỏ.Dù đã sống và làm việc tại Việt Nam được 7 tháng, HLV Kim vẫn không khỏi nhớ gia đình ở Hàn Quốc. "Trong thời gian xa nhà, tôi thấy nhớ gia đình và đôi lúc cũng thấy cô đơn lắm. Tôi nhớ bố mẹ, vợ và hai con của mình. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ ở AFF Cup, tôi dự định sẽ về Hàn Quốc để gặp gỡ và chăm sóc gia đình", ông tâm sự.Tuy nhiên, nhờ có bạn bè người Hàn Quốc và sự ủng hộ từ phía người hâm mộ Việt Nam, HLV Kim cảm thấy gắn bó hơn với nơi đây. "Ở Việt Nam, tôi có nhiều bạn bè Hàn Quốc luôn ủng hộ và động viên tôi. Đồng thời, mối quan hệ bền chặt giữa Việt Nam và Hàn Quốc cũng giúp tôi cảm nhận được sự gắn kết sâu sắc với mọi người".Ông cũng đặc biệt ấn tượng với tình yêu bóng đá cuồng nhiệt của người dân Việt Nam: "Điều tôi ấn tượng nhất là người Việt Nam rất yêu bóng đá, từ trẻ nhỏ đến người già. Mọi người cổ vũ và ủng hộ chúng tôi vô điều kiện. Tôi hạnh phúc vì điều đó".Năm nay, HLV Kim sẽ đón Tết Nguyên đán cùng gia đình nhưng không phải ở quê nhà. HLV Kim chia sẻ. "Dịp này, gia đình tôi cũng sang Việt Nam, và chúng tôi dự định có một kỳ nghỉ ngắn tại Nha Trang. Việt Nam có nhiều địa điểm đẹp mà tôi muốn đưa gia đình tới để tận hưởng những ngày nghỉ ý nghĩa".Dịp Tết Nguyên đán năm nay không chỉ là khoảng thời gian để HLV Kim nghỉ ngơi sau những ngày làm việc bận rộn, mà còn là cơ hội để ông cùng gia đình trải nghiệm văn hóa và con người Việt Nam. Với sự chuẩn bị chu đáo, ông hy vọng những ngày tết sẽ trở thành kỷ niệm khó quên đối với bản thân và gia đình."Tôi cảm thấy rất hạnh phúc khi sống tại Việt Nam. Về thời tiết, môi trường hay món ăn như phở và bún chả, tôi đều thấy vô cùng hài lòng. Những ngày tết này, tôi hy vọng sẽ hiểu hơn về văn hóa Việt Nam và gắn bó hơn với cầu thủ cũng như người hâm mộ nơi đây," ông nói.Với sự chân thành và những nỗ lực hòa nhập, HLV Kim Sang-sik đang từng bước xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với cầu thủ và người hâm mộ Việt Nam. Dịp Tết Nguyên đán sẽ là cơ hội để ông gắn kết hơn với đội bóng, tiếp thêm động lực cho những thành công trong tương lai.
xì dách y8
Nhà nghiên cứu Vương Hồng Sển kể: Thời ông học Trường Chasseloup Laubat (nay là Trường THPT Lê Quý Đôn) từ năm 1919 - 1923, đường chạy từ Kho Đạn chỉ đụng tới đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách Mạng Tháng Tám) là dứt: "Bên kia đường Lê Văn Duyệt vẫn chưa có đường, còn là bãi tha ma rộng lớn, gồm vườn tược, mồ mả và nhà lá lúp xúp, đúng đó là ranh giới của đồng Tập trận, Pháp dịch là Plaine des Tombeux" (Sài Gòn tạp pín lù).Trong bản đồ Sài Gòn năm 1952, đường bắt đầu từ rạch Thị Nghè (Arroyo de l'Avalanche), bây giờ có đường Hoàng Sa chạy dọc theo. Đoạn từ Cách Mạng Tháng Tám hiện nay chạy đến đường Cao Thắng đã có nhưng gọi là đường Richaud mở rộng (Rue Richaud prolong gée). Lúc đó chưa có đoạn từ Cao Thắng đến đường Lý Thái Tổ (đang là đại lộ Hui Bon Hoa) sau này.Từ ngày 22.3.1955, đường mang tên Phan Đình Phùng. Đến ngày 14.8.1975, đổi thành đường Nguyễn Đình Chiểu.Đến khoảng thập niên 1990, tên Hẻm Kho Đạn ở đầu đường vẫn còn được dùng. Không rõ chính xác vị trí kho đạn - ắt là của người Pháp - nằm chỗ nào ở đầu đường, giáp với rạch Thị Nghè?Đi từ đầu đường, dễ nhận ra hẻm Cây Điệp bên phải, có từ thời Pháp thuộc. Hẻm thông từ đường này sang đường Tự Đức (nay là Nguyễn Văn Thủ), nay đã được gọi chính thức là đường Cây Điệp.Cuối thời Pháp thuộc, tháng 1.1951, có sự kiện chấn động dân chúng trên đường. Buổi trưa hôm đó, ký giả nổi tiếng người Pháp De Lachevrotiere (còn là chủ đồn điền cao su; chủ các báo L'Impartial, La Dépêche và L'union française; chủ và giám đốc các khách sạn Majestic, Grand) ngồi trên xe hơi bỏ mui có tài xế lái, chạy trên đường này. Một chiếc xe jeep mang biển số vàng ngoại giao đoàn trờ tới, từ trên xe ném hai trái tạc đạn vào xe của ông. Ông cầm một tạc đạn định ném lại nhưng nó phát nổ. Ông chết trong xe, người tài xế bị thương nặng nhưng thoát chết.Từ năm 1954, chấm dứt chế độ thuộc địa, đời sống phát triển, báo chí đua nhau ra đời. Trong số đó, có tờ bán nguyệt san Bách Khoa là tờ báo sống lâu nhất miền Nam, từ 1957 - 1975 là 18 năm. Bài vở trong báo có chất lượng cao và đứng đắn, tập hợp được nhiều cây bút với các xu hướng chính trị khác nhau. Ban đầu, địa chỉ của tòa soạn Bách Khoa trên đường Bà Huyện Thanh Quan, sau chuyển về đường Trần Hưng Đạo và từ tháng 9.1958, tòa soạn chính thức về 160 Phan Đình Phùng - Sài Gòn, là địa chỉ lâu dài nhất của tờ này. Nhà văn Võ Phiến mô tả không khí làm việc ở đây: "...Những buổi họp hàng tuần, vào buổi tối, tại tòa soạn 160 Phan Đình Phùng, thường thường chỉ để chuyện trò, trao đổi ý kiến về những số báo vừa ra và sắp tới. Ngoài ra, trong các nhóm khác anh chị em gặp nhau ở tòa soạn, ở quán cà phê, ở những chỗ cùng nhau vui chơi giải trí, chuyện văn chương nghệ thuật lẫn lộn với chuyện tiêu khiển, thỉnh thoảng mới có những cuộc hội họp chính thức để bàn việc... Tòa soạn Bách Khoa là chỗ trao đổi tài liệu: một vị giáo sư già có nhiều quen biết với Trung tâm Văn hóa Pháp và mua lại đều đều nhiều thứ sách báo Pháp với giá rẻ, một vị giáo sư Văn khoa trẻ tuổi và cũng là một trong số khảo luận gia viết nhiều nhất bấy giờ thường tìm cách mua được nhiều sách báo xuất bản ở Hà Nội, các vị ấy sẵn lòng cho Bách Khoa mượn; riêng tòa soạn cố nhiên cũng sắm được nhiều sách báo. Tôi đã nhờ vả nhiều vào cái vốn tài liệu chung của nhóm để bồi dưỡng sự hiểu biết của mình".Con đường do có vị trí sát trung tâm thành phố, là đường một chiều không quá đông xe cộ nên thu hút giới văn nghệ sĩ. Nhà đôi vợ chồng nhạc sĩ - ca sĩ Dương Thiệu Tước - Minh Trang nằm gần chợ Vườn Chuối. Họ được nhà văn Tạ Tỵ nhận xét trong hồi ký: "Đời sống của hai người có vẻ hạnh phúc". Nhà nhiếp ảnh chuyên chụp ảnh nghệ sĩ Đinh Tiến Mậu ở số nhà 277, khu Bàn Cờ đối diện với cây xăng. Từ năm 2004, ông đóng cửa tiệm chụp ảnh, cho thuê phòng sát mặt phố để làm tiệm bán mannequin. Đến thăm ông, tôi đi vào con hẻm kế bên, vào nhà bằng cửa hông chỉ đủ dắt chiếc xe gắn máy nhỏ. Ông tiếp khách bên cái bàn tròn kê sát vách trong bếp, hoặc đưa lên lầu hai cho xem bộ ảnh chụp các nghệ sĩ. Nhà văn viết truyện trinh thám Phạm Cao Củng ở số 351A. Ông Hoàng Minh Tuynh, tác giả viết sách và đồng sáng lập tờ Bách Khoa (cùng ông Lưu Văn Lang) ở số nhà 254B.Cà phê Gió Bắc ở đường Phan Đình Phùng là quán cà phê của người Bắc di cư. Theo nhà văn Trần Tuấn Kiệt, đây là nơi các văn nghệ sĩ đến để thưởng thức từng giọt cà phê có hương vị ngọt ngào thơm ngát và cũng để "trầm tâm hồn trong sóng tóc mỹ nhân" là cô chủ quán đẹp với nhan sắc "trầm ngư lạc nhạn" hơn cả gái liêu trai. Nhưng cô lạnh lùng và lặng thinh với hầu hết văn nhân thi sĩ đến đó. Sau quán dời nơi khác.Ca sĩ hát nhạc trẻ Paolo, sau này tái xuất với ca sĩ Thanh Lan hát rất hay liên khúc nhạc Pháp trong ban nhạc Asia, thời trẻ sống gần khu vực tiệm áo cưới gần cuối đường. Theo ngài "Hippy Chúa" tức nhạc sĩ Trường Kỳ trong hồi ký Một thời nhạc trẻ, Paolo Tuấn tên thật là Doãn. "Dạo ấy, Doãn ở căn nhà trong hẻm đường Phan Đình Phùng, gần ngã ba Lý Thái Tổ. Trong suốt những tháng hè năm 61, gần như sáng nào Doãn cũng cưỡi chiếc xe mobylette màu vàng lại nhà tôi chơi. Mới buổi sáng khi còn mắt nhắm mắt mở, chưa chui ra khỏi màn đã nghe tiếng xe mobylette ngừng trước cửa với tiếng huýt sáo làm hiệu, cũng là lúc tiếng ông nội tôi cất lên: "Kìa, thằng Twist nó lại rồi kìa!". Hỗn danh "Thằng Twist" do ông nội của Trường Kỳ đặt cho Paolo, vì "cứ đứng đâu là hai chân hắn nhún nhẩy ở đó trong khi vừa búng ngón tay vừa nghêu ngao hát một cách say sưa, bất kể trời trăng!".Trên đường này có một tụ điểm mà giới văn nghệ "buộc phải lui tới". Dễ hình dung, đó là Đài phát thanh Sài Gòn, nay là Đài tiếng nói nhân dân TP.HCM. Ngoài các nghệ sĩ đến trình diễn trên sóng phát thanh còn có các nhà văn, nhà thơ, nhà báo, học giả hay chính khách được mời đến nói chuyện, được phỏng vấn. Đối diện với đài là tiệm Phở 44, khai trương năm 1956, gắn bó với nhân viên của đài hay các văn nghệ sĩ đến cộng tác. Người đi đường có cơ may nhìn thấy Đinh Hùng hay Hồ Điệp trong chương trình ngâm thơ Tao Đàn, ca sĩ Duy Trác hay nhạc sĩ Vũ Thành An, ca sĩ Chế Linh hay Duy Khánh, Trúc Mai hay Hoàng Oanh. Một bài viết rất tiếc không rõ tác giả ghi lại: "Gặp buổi đẹp trời, bạn có thể bất chợt thấy cùng lúc xuất hiện trên lối ra vào đài năm bảy nữ danh ca của làng tân nhạc hay kịch nghệ cải lương với tiếng nói như chim, nét cười như hoa, dáng dấp kiều diễm trong kiểu áo thời trang lộng lẫy, làm sáng rực cả khung trời trước cổng đài... Bạn sẽ ngất ngây trong giây phút để rồi thấy ngày hôm đó đẹp hơn mọi ngày. Tôi còn nhớ có lần xe lưu thông trước cổng đài chợt ngưng trệ, ngó ra thì thấy Thái Thanh, Thanh Nga, Bạch Tuyết, Thẩm Thúy Hằng, Bích Thuận, Bích Sơn, Túy Hồng đang phơi phới trên lối vào đài... Người Sài Gòn vốn được tiếng ái mộ và trân quý các nghệ sĩ".Quanh khu Bàn Cờ những năm 1960 có một tiệm hớt tóc ở số 405B đường Phan Đình Phùng, đoạn giữa chợ Vườn Chuối và đường Cao Thắng. Tiệm có tên là Đời Mới, bảng hiệu vẽ ba đầu tóc đàn ông chải bồng kiểu tăng-gô. Giống như một số tiệm hớt tóc thời đó, Đời Mới còn là tụ điểm chơi đờn ca tài tử. Những người thường ghé chơi là các thầy dạy bên Trường Quốc gia Âm nhạc và các nghệ sĩ như Duy Lân, Mười Phú, Mười Hoa (nhạc phụ nghệ sĩ Viễn Sơn), Văn Giỏi, Minh Hữu nhạc sĩ đờn kìm, Tư Tuất (nghệ sĩ đờn cò gánh Hương Mùa Thu, thân phụ các nghệ sĩ Hoài Dung, Hoài Mỹ)...Sau năm 1975, có một sạp báo trên đường này mà nhà báo Phạm Chu Sa nhắc đến trong bài viết: "Nhà phê bình văn học Cao Huy Khanh (tức Cao Huy Vĩnh) sau 1975 cũng chuyển sang viết… bình luận bóng đá! Vĩnh có một sạp báo ở vỉa hè ngã tư Phạm Ngọc Thạch - Nguyễn Đình Chiểu, khi có giải bóng đá nào hấp dẫn như Euro hay World Cup, mỗi ngày "ông chủ quầy" Cao Huy Vĩnh viết giới thiệu các trận đấu sắp tới trên mấy tấm pa-nô như quảng cáo cho các báo thể thao - chuyên bóng đá. Một công hai việc, Vĩnh vừa bán báo vừa viết báo". Tôi nhớ có vài lần mua báo chỗ sạp này, có thể khoảng giữa năm 1980, chỉ nhận thấy ông chủ sạp trầm lặng cao gầy, giống như một thầy giáo hơn là người buôn bán.Là sân vận động Phan Đình Phùng, số nhà 75. Sau năm 1975, tên đường đổi thành Nguyễn Đình Chiểu, còn sân vận động trở thành nhà thi đấu vẫn mang tên Phan Đình Phùng. Nhà thi đấu này xây lại ôm cả vườn hoa Vạn Xuân trước 1975, trở thành nhà thi đấu thể thao lớn và hiện đại nhưng thành phố mất đi một vườn hoa xanh mát. Đến nay, nơi này là bãi đất đầy cỏ mọc đợi xây lại.Là khách sạn Liberty số 49 ngay góc ngã tư giáp đường Hai Bà Trưng, sau năm 1975 đổi thành khách sạn Quê Hương. Là Thư viện Trung tâm văn hóa Đức, số 120.Các trường học trước đây có: Trường cao đẳng (sau lên đại học) Kiến trúc số 61 bis, Tiểu học Lê Văn Duyệt số 91 (thành lập năm 1911), Trung học tư thục Lê Quý Đôn số 216, Trường dạy tiếng Anh London School số 223/5A, Trường chuyên nghiệp Trưng Vương số 417, Tiểu học Phan Đình Phùng số 491/7, Tiểu học Bàn Cờ số 522, Trường Rạng Đông (Ecole Aurore) số 576.Dinh thự lớn chiếm góc đường giáp với đường Trần Quốc Thảo là Tòa Tổng giám mục ở số 180 Nguyễn Đình Chiểu với ngôi nhà gỗ gọi là Dinh Tân Xá tạo ấn tượng bậc nhất trên đường này. Ban đầu, ngôi nhà được cất bên bờ kinh Thị Nghè để Giám mục Bá Ða Lộc (Cha Cả) ở sau khi cùng Hoàng tử Nguyễn Phúc Cảnh từ Pháp trở về Gia Ðịnh năm 1789. Năm 1864 người Pháp xây Thảo Cầm Viên, cho dời nhà về đất của các thừa sai trên đường Alexandre de Rhodes. Ông Trương Vĩnh Ký, khi đề cập đến ngôi nhà gỗ này nằm trong khu đất mới, thường gọi nó là Dinh Tân Xá. Năm 1911, Tòa Tổng giám mục xây mới trên đường Richaud, vị trí hiện nay. Ðức cha Mossard cho dời ngôi nhà gỗ về đây để làm nhà nguyện. Ðến năm 1962, vách nhà bị mục nên được xây lại tường gạch bao quanh thay thế. Đến năm 1980, tiếp tục gia cố. Ðến năm 2011, thấy nhà đã xuống cấp quá nặng có thể sụp đổ bất cứ lúc nào, Tòa Tổng giám mục cho cất mới lại toàn bộ, dựa theo cấu trúc cũ nguyên thủy.Số nhà 84/3 trên đường này là của kỹ sư Dương Kích Nhưỡng, quê ở Mỹ Tho, từng tốt nghiệp Đại học Grenoble ở Pháp năm 1954 chuyên ngành kỹ thuật thủy lực. Sau ông được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (miền Nam) rồi Giám đốc Công ty Kỹ nghệ giấy Việt Nam. Ông còn là Tổng trưởng Bộ Công chánh và Phó thủ tướng Việt Nam Cộng hòa.Tòa nhà 216 được thiết kế bởi kiến trúc sư Phạm Văn Thâng thuộc công ty kiến trúc nổi tiếng Hoa - Thâng - Nhạc từng là văn phòng của lãnh sự Pháp vào những năm 1960. Tòa nhà tiêu biểu cho "thiết kế hiện đại trừu tượng". Chung cư số 218 được xem là "mang đến nét độc đáo cho kiến trúc hiện đại Việt Nam" (Mel Schenk, sách Kiến trúc hiện đại miền Nam Việt Nam).Tòa soạn Báo Thanh Niên hiện nay ở số 268 - 270 từng là tòa nhà xây từ thời Pháp thuộc, quét vôi vàng, bậc tam cấp đi lên phòng, vách tường dày và cửa sổ rộng thoáng. Sau năm 1975 là trụ sở chi nhánh phía nam của Nhà xuất bản Kim Đồng và Nhà xuất bản Thanh Niên. Đến năm 2015, tòa soạn Báo Thanh Niên dọn về đây, sau khi đã xây dựng thành một tòa nhà cao tầng hiện đại.Trước tháng 12.1960, tiệm bánh mì Hòa Mã của nhà thơ Lê Minh Ngọc còn đặt ở số 511 trên đường này, sau mới dời về đường Cao Thắng gần đó.Số 636 là nhà của chính trị gia Phan Khắc Sửu, gốc Cần Thơ, năm 1924 từng du học ở Tunis (Tunisia) rồi sang Paris, Pháp, nơi ông đậu bằng kỹ sư canh nông. Sau này ông tham gia chính trị, từng làm quốc trưởng ở miền Nam giữa thập niên 1960.Ký ức về con đường này không thể không nhắc đến tiệm cho thuê sách Cảnh Hưng gần đoạn giáp đường Cao Thắng, có thể là tiệm cho thuê sách lớn nhất Sài Gòn. Tiệm có tới năm tầng lầu chứa sách. Chủ tiệm là ông Huỳnh Công Đáng, một người Việt gốc Hoa am hiểu về sách, thường mặc bộ pyjama ra tiếp khách. Đến năm 1971, số sách ông cho thuê đã lên tới 20 ngàn cuốn, có đủ các thể loại từ tiểu thuyết, học làm người, truyện dịch. Tất cả sách được đóng gáy, bìa bọc giấy dầu. Tiệm có năm cuốn mục lục dày cộm, kê theo số thứ tự cũ, mới và theo tên tác giả các loại sách có trong tiệm. Khách đến, nói tên sách là sau vài giây, ông Đáng có thể nói số thứ tự và khu vực tủ kệ có cuốn đó. Nhiều sinh viên đến đây tìm sách để tham khảo, nghiên cứu rất nể ông Đáng, gọi ông là từ điển sống. Theo một bài báo, đến năm 1971, ước tính tiệm Cảnh Hưng thu vào mỗi tháng khoảng 150 ngàn đồng, một số tiền lớn lúc đó. Đến năm 1975, trong chiến dịch thu gom văn hóa phẩm chế độ cũ, tiệm Cảnh Hưng nộp cho đội công tác sinh viên, học sinh Trường Trí Đức 36 ngàn cuốn sách các loại, một con số rất lớn (Theo báo Tiền Phong, số 24.6.1975).Quán xá trên đường quy tụ nhiều từ ngã tư giáp đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách Mạng Tháng Tám) đổ ra Lý Thái Tổ. Dân Sài Gòn có người còn nhớ quán Tây Hồ của cụ Thanh góc Phan Đình Phùng - Lê Văn Duyệt, đối diện tòa đại sứ Miên. Quán không có bảng hiệu, nhỏ xíu nhưng đắt khách vì có món thịt dê trứ danh. Món thịt này chỉ được cụ Thanh bán vỏn vẹn ngày thứ năm trong vòng một tiếng đồng hồ từ 10 giờ đến 11 giờ sáng là hết. Thứ ba và thứ bảy cụ bán thịt chó và những ngày khác... nghỉ ngơi.Nhà hàng Sing Sing số 236 - 238 nằm ở góc đường giáp đường Đoàn Thị Điểm (Trương Định) bán thức ăn Việt và món Tây, trong đó có món cà ri gà ăn với cơm nị kiểu Ấn có tiếng. Còn tiệm cơm Nam Sơn góc đường giáp Nguyễn Thiện Thuật bán món Hoa kiểu Quảng Đông. Tiệm này giá vừa phải. Các món ngon tiêu biểu là sườn xào giấm, cá chưng hay cá lăn bột chiên, canh cải hay gà ác hầm thuốc bắc, mì xào hải sản...; nay là tiệm giò chả Nguyên Hương.Hiện nay có nhiều nhà hàng cao cấp trên đường này với các món ăn Hoa, Nhật, Hàn và Việt.***Đường Nguyễn Đình Chiểu tuy nhỏ nhưng lề đường rộng, là con đường sang trọng với nhiều nhà hàng cao cấp, nhiều biệt thự của các viên chức ngoại giao nước ngoài với cây xanh trong sân tỏa bóng mát ra ngoài. Những năm 1990, có người nhận ra trên đường có trồng cây cứt mọt, còn gọi là thàn mát đen, thân không cao lắm, có hoa tím nhạt dễ thương. Còn có cây gõ mật, lim sét, lọ nồi (còn gọi là cây đại phong tử), phượng vĩ, sung… Khác với đoạn trên sang trọng, đoạn đường từ Cách Mạng Tháng Tám ra đến Lý Thái Tổ đa số là nhà ống tận dụng mặt tiền để buôn bán, bày áo cưới, tiệm giày… với không khí đông vui. Con đường một chiều này lặng lẽ chứng kiến những thăng trầm của đời sống Sài Gòn với bao đổi thay, những xuất hiện và mất đi những tên tuổi, chủ nhân sở hữu, cây cối, quán ăn… Nó là một phần của Sài Gòn, ở phần hồn đẹp đẽ nhất.Đường Nguyễn Đình Chiểu song song với các đường Võ Thị Sáu (trước 1975 là đường Hiền Vương), Tú Xương, Điện Biên Phủ (Phan Thanh Giản), Ngô Thời Nhiệm, Võ Văn Tần (Trần Quý Cáp) và Nguyễn Thị Minh Khai (Hồng Thập Tự).Đi ngang các đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, Mai Thị Lựu (Phạm Đăng Hưng), Phan Kế Bính, Đinh Tiên Hoàng, Cây Điệp (hẻm Cây Điệp), Mạc Đĩnh Chi, Phùng Khắc Khoan, Hai Bà Trưng, Phạm Ngọc Thạch (Duy Tân), Pasteur, Nam Kỳ Khởi Nghĩa (Công Lý), Lê Quý Đôn, Trần Quốc Thảo (Trương Minh Giảng), Nguyễn Gia Thiều, Trương Định, Bà Huyện Thanh Quan, Cách Mạng Tháng Tám (Lê Văn Duyệt), Nguyễn Thượng Hiền, Vườn Chuối, Cao Thắng, Bàn Cờ, Nguyễn Thiện Thuật và Lý Thái Tổ.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
