Meta sẽ lần đầu chia cổ tức, tỉ phú Mark Zuckerberg nhận 700 triệu USD mỗi năm
Trong trận đấu nhận đến 22 cú sút về phía khung thành thủ môn Nguyễn Văn Việt, SLNA đã cho thấy sự kiên cường đáng khâm phục của mình, trước khi Mạnh Quỳnh tung ra cú cứa lòng hiểm hóc ghi bàn thắng duy nhất của trận đấu.Đội bóng xứ Nghệ đã có 3 điểm quá ý nghĩa, khi đây là lần đầu tiên SLNA có được chiến thắng ở mùa giải này, giúp thầy trò HLV Phan Như Thuật có được một chút niềm vui khi bước vào kỳ nghỉ Tết Ất Tỵ.Đặc biệt, bộ đôi cầu thủ bổ sung đã thể hiện được vai trò tuyệt vời của mình. Trung vệ Hoàng Văn Khánh đã chơi rất hay bên cạnh Zaracho, khi lần lượt được sofascore chấm điểm cao là 7,2 và 7,3 điểm.Ở giữa sân, Khắc Ngọc đã cho người ta thấy lại bóng dáng của một trong những nhà giữ nhịp tài hoa, như cách anh thăng hoa giúp CLB Thể Công Viettel vô địch V-League năm 2020, được chấm 7,7 điểm.Đặc biệt, thủ thành trẻ Nguyễn Văn Việt tiếp tục là chỗ dựa vững chắc của hàng thủ SLNA, được chấm cao nhất đội là 8,3 điểm, với 7 tình huống cản phá xuất sắc.Cộng thêm lão tướng Trần Đình Hoàng chơi lăn xả và kinh nghiệm ở biên, bộ khung trụ cột kể trên đã làm nền tảng để các cầu thủ trẻ tự tin hơn, không dễ hoảng hốt như trước.HLV Phan Như Thuật bày tỏ: "Hoàng Văn Khánh và Nguyễn Khắc Ngọc là 2 cầu thủ giàu kinh nghiệm, có chuyên môn tốt giúp hỗ trợ các em tốt hơn. Bên cạnh họ, những cầu thủ trẻ tự tin vững vàng hơn hẳn.Chiến thắng trước CLB Bình Dương có ý nghĩa rất lớn đến SLNA, giúp chúng tôi tạm thoát khỏi vị trí áp chót trên bảng xếp hạng. Đây là sự khích lệ rất lớn cho chúng tôi sau giai đoạn khó khăn đầu mùa giải".Với 9 điểm, SLNA đang xếp hạng 11 và hơn đội chót bảng Đà Nẵng 5 điểm, hơn CLB Hải Phòng đứng hạng 13 1 điểm. Tất nhiên, cuộc đua trụ hạng vẫn còn dài và đầy thách thức phía trước, nhưng rõ ràng tinh thần và sự tự tin của đội bóng xứ Nghệ khác hơn nhiều.Sau khi V-League 2024 - 2025 trở lại, SLNA sẽ có 3 trận đấu rất quan trọng khi làm khách trước CLB Hà Nội và Bình Dương, xen giữa là tiếp đón đối thủ cạnh tranh trực tiếp Hải Phòng trên sân Vinh.Tin vui là tiền đạo chủ lực Olaha khi đó đã hoàn toàn bình phục chấn thương và sẵn sàng trở lại sân cỏ, tận hưởng những đường kiến tạo thông minh của Khắc Ngọc.HLV Phan Như Thuật bày tỏ: "Tinh thần đội bóng đã lạc quan và phấn khởi hơn. Nhưng chúng tôi hiểu rõ còn rất nhiều khó khăn đang chờ đợi phía trước. Lịch thi đấu của SLNA giai đoạn tới còn rất nặng, chúng tôi xác định sẽ siết chặt tay nhau nỗ lực từng trận một, bước vào trận nào cố gắng trận đấy và giữ sự tập trung cao nhất".Tư vấn sức khỏe: Cách bảo vệ sức khỏe đường hô hấp vào cuối năm
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
EU phải đồng thuận hay dựa theo đa số?
Cơ cấu giải thưởng được chia theo 2 nhóm: hệ chuyên nghiệp và hệ phong trào dành cho cự ly 21 km và 42 km. Ban tổ chức cũng có phần giải thưởng dành cho các CLB/đội/nhóm có số lượng thành viên đăng ký đông nhất; giải cho trẻ em; giải thưởng phụ cosplay...
Anh Lê Nguyễn Huy Chương (31 tuổi), ngụ tại đường Điện Biên Phủ, Q.Bình Thạnh, TP.HCM, cho biết những tháng trước sử dụng khoảng 70 kWh điện/tháng. Theo giá điện mà chủ trọ tính là 4.000 đồng/kWh, mỗi tháng anh tốn khoảng 280.000 đồng. "Nhưng tháng 3 vừa qua, tôi xài lên đến 196 kWh điện, tốn 784.000 đồng. Nhận hóa đơn hôm qua (1.4) mà tôi giật mình luôn", anh Chương kể.
Giá cà phê tăng mạnh, chuỗi cung ứng có nguy cơ đứt gãy
Theo ông Amit Kumar, chuyên gia thận tại Bệnh viện quốc tế SHALBY Sanar (Ấn Độ), trong những ngày lạnh, mọi người có xu hướng ít hoạt động thể chất hơn. Điều này không chỉ làm chậm quá trình tiêu hóa mà còn ảnh hưởng đến nhu động ruột, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.Đồng thời, việc giảm cường độ hoạt động có thể dẫn đến thay đổi trong dòng chảy của nước tiểu, yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa hình thành sỏi. Mất nước là tình trạng phổ biến vào mùa đông do mọi người uống ít nước hơn. Điều này làm cho nước tiểu trở nên đậm đặc, tạo ra môi trường lý tưởng cho sự hình thành sỏi thận.Việc tiêu thụ quá mức các thực phẩm từ hạt, đậu phộng, rau bó xôi, thịt, phô mai và các sản phẩm từ sữa có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi. Những thực phẩm này thường giàu oxalat và protein, có thể tạo thành sỏi thận. Sự kết hợp của các yếu tố này trong điều kiện nước tiểu đậm đặc làm gia tăng khả năng kết tinh khoáng chất bên trong thận.Sỏi thận thường biểu hiện qua nhiều triệu chứng, bao gồm đau nhói ở lưng, hông và bẹn, buồn nôn, nôn mửa, nước tiểu có màu đỏ hoặc nâu do máu. Một số trường hợp còn gây tắc nghẽn dòng chảy của nước tiểu hoặc gây đau khi đi tiểu. Trên là những dấu hiệu cảnh báo sỏi thận cần được xử lý kịp thời để tránh những biến chứng nghiêm trọng.Một trong những cách đơn giản nhất để giảm nguy cơ hình thành sỏi thận là duy trì cơ thể đủ nước. Bạn nên uống từ 2-3 lít nước mỗi ngày giúp pha loãng nước tiểu và giảm nguy cơ kết tinh khoáng chất. Việc duy trì chế độ ăn cân đối cũng rất quan trọng. Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm giàu oxalat như rau bó xôi và giảm lượng protein động vật như có thể giúp giảm nguy cơ mắc sỏi thận. Ngoài ra, hoạt động thể chất đều đặn không chỉ cải thiện tiêu hóa mà còn duy trì dòng chảy nước tiểu khỏe mạnh, ngăn ngừa sự tích tụ khoáng chất trong thận.Béo phì được coi là một nguy cơ cao dẫn đến sỏi thận, vì vậy việc duy trì cân nặng hợp lý là điều cần thiết. Dù canxi rất cần thiết cho sức khỏe xương, nhưng việc bổ sung quá mức thông qua các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
