Nhớ bến phà xưa
Bên cạnh vai trò đóng góp của Thoại Ngọc hầu Nguyễn Văn Thoại, công lao của nhiều quan chức khác có liên quan cũng đã dần được đề cập đến. Tuy nhiên, chúng ta ít biết hơn về hoạt động của những nhân vật cấp thấp, những người trực tiếp làm việc trên công trường đào kênh.Tháng 10.2024, chúng tôi có dịp tiếp xúc với hậu duệ của ông Lê Văn Huề - một quân nhân cấp thấp từng trực tiếp làm việc trên công trường đào kênh Vĩnh Tế - ở Thốt Nốt (Cần Thơ) là anh Lê Trọng Tiến và được chia sẻ các tư liệu mà gia đình đang lưu trữ.Khối tư liệu bao gồm các giấy tờ liên quan tới Lê Văn Huề từ năm 1814 đến năm 1836, trong đó có 3 văn kiện quan trọng giúp hiểu rõ vai trò của Lê Văn Huề trong đợt đào kênh Vĩnh Tế thứ ba, cũng như công tác điều động và giải tán dân phu của cuộc đào ấy.Theo chính lời khai của Lê Văn Huề, ông sinh năm Ất Tỵ [1785]. Không rõ cha mẹ ông là ai, có lai lịch thế nào. Ký ức gia đình họ Lê ở Thốt Nốt xem Lê Văn Huề là ông tổ. Năm 1806, Lê Quang Định tả rạch Thốt Nốt "hai bên đều có dân cư và ruộng vườn". Tờ chiếu năm 1822 ghi Lê Văn Huề quê ở thôn Thới Hòa Trung, huyện Vĩnh Định, phủ Định Viễn, trấn Vĩnh Thanh. Về sau thôn này đổi tên thành thôn Thạnh Hòa Trung.Địa bạ thôn Thạnh Hòa Trung năm 1836 ghi tên nhiều chủ đất họ Lê như Lê Văn Thông, Lê Văn Huyền, Lê Văn Vạn, Lê Thị Phượng... Chi tiết này cho thấy dòng họ Lê đã tới và khai khẩn vùng Thốt Nốt từ lâu. Bản thân Lê Văn Huề cũng sở hữu một số sở đất và sở vườn. Trước khi lập địa bạ, Lê Văn Huề cùng Nguyễn Thị Lợi đã khai khẩn một số ruộng đất. Ngoài ra, ông còn cùng ba người khác là Văn Đức Hương, danh Quý, danh Đằng khai khẩn nhiều ruộng đất. Lúc lập địa bạ, Lê Văn Huề còn sở hữu một sở điền 21 mẫu, một sở điền 30 mẫu (chung với Lê Văn Hội), một sở vườn 4 mẫu và một sở vườn 3 mẫu (chung với Lê Văn Hội).Năm 1814, lúc 29 tuổi, Lê Văn Huề được chọn vào quân ngũ. Ông được bổ vào đội 3, cơ Vĩnh Bảo Tiền thuộc trấn Vĩnh Thanh. Ít lâu sau, vì "được việc, có năng lực và chuyên cần với công vụ", ông được cử làm tiện nghi Đội trưởng của thập 4 của đội ấy, rồi sau đổi sang thập 3. Năm 1822, đúng kỳ khảo khóa, Lê Văn Huề được thực thụ Đội trưởng ở thập 3, đội 3, cơ Vĩnh Bảo Tiền, được ban tước Huề Tài bá.Vào thời đó, công tác đào kênh Vĩnh Tế đã đi vào giai đoạn chót. Cuối năm Minh Mạng thứ 4 (1823), nhà vua ra lệnh điều động dân phu 5 trấn Phan Yên, Biên Hòa, Vĩnh Long, Định Tường, Hà Tiên tiếp tục việc đào kênh. Ngày nay, con cháu họ Lê ở Thốt Nốt còn giữ được 3 văn kiện cấp cho Huề Tài bá Lê Văn Huề, ra lệnh về việc tổ chức binh dân đi đào kênh Vĩnh Tế. Nhờ đó, ta biết được tình hình tổ chức điều động thời đó.Tờ trát đề ngày 15 tháng giêng năm Minh Mạng thứ 5 (1824) do quan Khâm sai Vĩnh Thanh trấn giao cho Đội trưởng đội 2 của cơ Vĩnh Bảo Trung là Dũng Tài bá Nguyễn Văn Dũng, Đội trưởng đội 3 của cơ Vĩnh Bảo Tiền là Huề Tài bá Lê Văn Huề đi đốc thúc Tri huyện Vĩnh An chiêu tập dân phu. Dân phu được lệnh chuẩn bị dụng cụ, cùng với các hạng tre trúc, rạ lợp. Thời hạn là ngày 25 tháng giêng, mọi người phải có mặt ở đồn Châu Đốc để nhận phần đất phải đào. Số lượng điều động là 1.383, bao gồm cả chức dịch và dân phu.Đến ngày 28 tháng giêng, quan trấn Vĩnh Thanh lại cấp tờ trát cho Huề Tài bá Lê Văn Huề coi sóc toán Vĩnh Nhất để tiến hành đào kênh. Sử sách cho biết phần nhiệm vụ của đợt này là đào mở rộng 1.700 trượng đường kênh còn lại, sau đó khơi rộng đường kênh chảy qua đầm Náo Khẩu Ca Âm. Ngày mùng một tháng năm cùng năm [1824], Bảo hộ Cao Miên Nguyễn Văn Thoại cấp cho Lê Văn Huề tờ bằng xác nhận đã hoàn thành công việc, được trở về quân thứ làm việc.Kênh Vĩnh Tế hoàn thành là một thắng lợi cho giao thông, thương mại và nông nghiệp trên tuyến Châu Đốc - Hà Tiên. Vua Minh Mạng nhân dịp này đã ban thưởng "kỷ lục" (một dạng công điểm) và vàng lụa cho những người tham gia theo thứ bậc khác nhau. Bản thân Lê Văn Huề trở lại quân ngũ. Ông đi lính đến năm 1832 thì được lệnh chở của kho ra Huế dâng nạp, trở về theo quân thứ Gia Định tham gia dẹp loạn Lê Văn Khôi, rồi theo quân thứ An Giang đánh trả quân Xiêm xâm lược. Năm 1834, Lê Văn Huề bị bệnh mắt nên xin về nghỉ để điều trị, rồi đến năm 1836 thì xin nghỉ hẳn. Ngày nay con cháu họ Lê còn chăm sóc mộ phần và nhà thờ Huề Tài bá Lê Văn Huề ở Thốt Nốt.Bất ngờ ở vòng chung kết giải bóng rổ sinh viên toàn quốc
Chia sẻ với Thanh Niên, bà Nguyễn Thị Hoa, Phó chủ tịch UBND TX.Mộc Châu (tỉnh Sơn La), cho biết trong kỳ nghỉ tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, từ ngày 25.1 - 2.2, TX.Mộc Châu đã đón 105.000 lượt khách đến tham quan, du lịch. Doanh thu từ các hoạt động dịch vụ du lịch ước đạt hơn 136 tỉ đồng.Một trong những điểm nhấn đặc biệt khiến ngành du lịch Mộc Châu bội thu ngay trong những ngày đầu năm mới chính là mùa hoa mận nở rộ, đang tạo ra sức hấp dẫn đặc biệt, thu hút du khách từ khắp mọi nơi đổ về.Bên cạnh đó, mùa hoa mận nở đúng kỳ nghỉ tết nên khách du lịch có nhiều thời gian đến Mộc Châu vui chơi, du xuân. "Mùa hoa mận năm nay nở rộ và được đánh giá là mùa hoa đẹp nhất, hiếm có trong nhiều năm trở lại đây ở Mộc Châu", bà Hoa nói.Cũng theo đại diện lãnh đạo UBND TX.Mộc Châu, dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, địa phương đã chỉ đạo tổ chức tốt hoạt động tham quan du lịch tại các điểm di tích, danh thắng. Đặc biệt là tại Khu du lịch Mộc Châu Island, Happy land, hồ Rừng Thông, hang Dơi, c hùa Vặt Hồng, thác Dải Yếm, phố đi bộ, đồi chè của Công ty Chè Mộc Châu, Công ty Chè Đài Loan, thung lũng mận Nà Ka. Trong đó, ngày mùng 1 tết, khách du lịch chủ yếu tập trung tại các điểm Hang Dơi, chùa Vặt Hồng và từ ngày mùng 2 đến mùng 5 tết tất cả các điểm tham quan, du lịch đều đông khách. Ngoài hoa mận, các vườn hoa anh đào, hoa cả, vườn hồng... trên địa bàn TX.Mộc Châu đang là những điểm thu hút rất đông khách du lịch đến tham quan, chụp ảnh.Anh Vũ Trọng Hải, Chủ nhà vườn du lịch Bích Hạnh, ở Tiểu khu 34 Tân Tập (TX.Mộc Châu), cho biết gia đình có 1,5 ha trồng mận, hồng làm điểm check-in đón khách tham quan, chụp ảnh xuyên tết. Từ mùng 1 tết đến nay, mỗi ngày nhà vườn này đón 500 - 1.000 khách, giá vé vào cổng 30.000 đồng/người. Khu homestay của gia đình với 15 phòng lưu trú cũng luôn trong tình trạng "cháy phòng" do khách đặt quá nhiều.Theo anh Hải, những năm trước, hoa mận thường nở rải rác, mỗi cây có từ 2 - 3 đợt hoa nở. Nhưng năm nay gần như toàn bộ nụ hoa dồn lại, nở đồng loạt một đợt nên đây là mùa hoa đẹp nhất, rực rỡ nhất trong nhiều năm trở lại đây."Mận trồng ở Mộc Châu có hai loại mận cơm và mận hậu. Giống mận cơm thì hoa nở dày hơn, cánh to hơn nên có những cành nở rộ dài như đuôi chồn. Còn giống mận hậu thì hoa thưa hơn. Năm nay, trong thời gian cây mận ủ mầm hoa, trời mưa nhiều cây đủ nước, đủ chất dinh dưỡng đã nảy nụ đồng loạt, nở rộ luôn trong một đợt. Có những cây đã bung hết hoa, nhìn rất đẹp", anh Hải nói.
Nhận định CLB Hà Nội vs Hồng Lĩnh Hà Tĩnh (19 giờ 45 ngày 29.3): Hùng Dũng sẽ được tặng quà?
Liên quan đến vụ tai nạn giao thông xảy ra trên QL6 qua Sơn La đêm 21.2 khiến 6 người chết, 9 người bị thương, theo thông tin từ cơ quan đăng kiểm, xe khách, xe đầu kéo còn hạn đăng kiểm, tuy nhiên sơ-mi rơ-moóc được kéo theo bởi xe đầu kéo lại hết hạn kiểm định.Cụ thể, xe khách biển kiểm soát 26F-009.08 là ô tô khách giường nằm, sản xuất năm 2015, có niên hạn sử dụng đến hết năm 2035.Chủ phương tiện là Đào Thế V (P.Chiềng Sinh, TP.Sơn La), xe đăng ký kinh doanh vận tải, có lắp thiết bị giám sát hành trình.Số người cho phép chở tối đa của ô tô khách là 46 người (gồm 2 ghế ngồi, 44 giường nằm).Xe khách được kiểm định lần gần nhất ngày 2.11.2024 tại Trung tâm Đăng kiểm 2601D (Sơn La), có hạn đăng kiểm đến hết ngày 2.5.2025.Ô tô đầu kéo biển kiểm soát 36C - 095.93 nhãn hiệu CNHTC sản xuất năm 2014, có niên hạn sử dụng đến hết năm 2039.Chủ phương tiện là Công ty TNHH tổng hợp Hải Nam (có địa chỉ tại Đông Thọ, TP.Thanh Hoá, tỉnh Thanh Hoá). Số người cho phép chở 1 người, xe có đăng ký kinh doanh vận tải, có lắp thiết bị giám sát hành trình.Ô tô đầu kéo được kiểm định lần gần nhất ngày 24.1.2025 tại Trung tâm Đăng kiểm 3612D (Thanh Hoá), có hạn đăng kiểm đến hết ngày 2.7.2025.Trong khi đó, sơ-mi rơ-moóc biển kiểm soát 36R-004.73 cùng thuộc sở hữu Công ty TNHH tổng hợp Hải Nam, sản xuất năm 2014, kiểm định lần gần nhất ngày 26.1.2024, hạn đăng kiểm hết ngày 25.1.2025. Như vậy, tại thời điểm xảy ra tai nạn, sơ-mi rơ-moóc hết hạn kiểm định.Trước đó, như Thanh Niên đưa tin, khoảng 23 giờ 30 ngày 21.2, tại Km235+100, QL6, thuộc địa phận bản Thín (xã Sặp Vạt, H.Yên Châu) xe khách mang biển kiểm soát 26F - 009.08 đang di chuyển theo hướng từ Sơn La đi Hà Nội thì bất ngờ xảy ra va chạm với xe đầu kéo mang biển kiểm soát 36C - 095.93 đang di chuyển ngược chiều.Vụ tai nạn khiến 6 người tử vong tại chỗ. Ngay sau khi xảy ra vụ việc, các lực lượng chức năng đã có mặt tại hiện trường cấp cứu người bị thương, điều tiết giao thông và điều tra nguyên nhân vụ tai nạn.
Thông tư số 05/2025/TT-BGDDT quy định về chế độ làm việc đối với giáo viên phổ thông, dự bị đại học được Bộ GD-ĐT ban hành hôm 7.3.2025 và có hiệu lực từ ngày 22.4.2025. Trong thông tư này quy định cụ thể thời gian nghỉ hằng năm của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, giáo viên (trong đó có thời gian nghỉ thai sản của giáo viên). Thông tư số 05/2025/TT-BGDDT hướng dẫn: Trường hợp thời gian nghỉ hè và thời gian nghỉ thai sản của giáo viên nữ có giai đoạn trùng nhau, ngoài thời gian nghỉ theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều này thì thời gian nghỉ của giáo viên bao gồm:Giáo viên nam có vợ sinh con thì được nghỉ chế độ không? Hướng dẫn tại Thông tư số 05/2025/TT-BGDDT ghi: "Trường hợp giáo viên nam được nghỉ chế độ thai sản khi vợ sinh con theo quy định của luật Bảo hiểm xã hội, trong thời gian nghỉ chế độ, giáo viên nam được tính dạy đủ định mức tiết dạy theo quy định và không phải dạy bù. Trường hợp thời gian nghỉ chế độ thai sản khi vợ sinh con của giáo viên nam trùng với thời gian nghỉ hè thì không được nghỉ bù".Bắt đầu từ ngày 22.4.2025, khi Thông tư số 05 có hiệu lực, hiệu trưởng, phó hiệu trưởng các trường sẽ được nghỉ hè như giáo viên (trước đây chỉ giáo viên được nghỉ hè, còn lại cán bộ quản lý trường học vẫn làm việc theo lịch làm việc của viên chức nhà nước theo quy định).Thông tư số 05/2025/TT-BGDDT quy định thời gian nghỉ hằng năm của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng:Như vậy, Thông tư số 05/2025/TT-BGDDT có một số quy định mới và điều chỉnh về chế độ làm việc đối với giáo viên phổ thông, dự bị đại học. Trong đó có bổ sung quy định về thời gian nghỉ hằng năm của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng. Và bổ sung quy định về thời gian nghỉ thai sản đối với giáo viên, trong đó có quy định việc thời gian nghỉ thai sản trùng với thời gian nghỉ hè.
Xứ hiền chó cũng nghe kinh
Báo Thanh Niên cập nhật nhanh nhất kết quả xổ số (KQXS), kết quả xổ số miền Bắc (XSMB), kết quả xổ số miền Nam (XSMN), kết quả xổ số miền Trung (XSMT), kết quả xổ số điện toán trực tiếp nhanh nhất hôm nay thứ tư ngày 19.3.2025.KQXS Đồng Nai, Cần Thơ, Sóc Trăng, Đà Nẵng, Khánh Hòa...Mời bạn đọc xem kết quả xổ số (KQXS) miền Bắc (XSMB), kết quả xổ số miền Nam (XSMN), kết quả xổ số miền Trung (XSMT) được cập nhật trên Báo Thanh Niên mỗi ngày.