Những tấm lòng vàng 19.2.2023
Theo Hãng AFP, ông Trump đã đặt thời hạn 60 ngày để Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ trình kế hoạch triển khai "lá chắn phòng thủ tên lửa thế hệ mới", được thiết kế nhằm chống lại các loại tên lửa đạn đạo, bội siêu thanh và hành trình tiên tiến, mà ông Trump gọi là hệ thống "Vòm Sắt của Mỹ".“Trong 40 năm qua, mối đe dọa từ vũ khí chiến lược thế hệ mới thay vì giảm bớt thì đã trở nên dữ dội và phức tạp hơn”, nội dung sắc lệnh ngày 27.1 có đoạn, đề cập một số đối thủ của Mỹ đã gia tăng năng lực phát triển tên lửa, dù không nêu cụ thể nước nào.Tổng thống Trump nói rằng Mỹ "đang bảo vệ các nước khác nhưng lại không bảo vệ bản thân", đồng thời đề cập cố Tổng thống Mỹ Ronald Reagan từng muốn xây dựng hệ thống phòng không kiểu Vòm Sắt từ thời Chiến tranh Lạnh nhưng bị hạn chế về công nghệ."Bây giờ chúng ta có công nghệ phi thường. Có thể thấy điều đó ở Israel. Do đó tôi nghĩ Mỹ cũng nên làm điều tương tự. Mọi thứ sẽ được sản xuất tại Mỹ 100%", Fox News dẫn lời ông Trump phát biểu tại buổi gặp mặt của các thành viên đảng Cộng hòa ở bang Florida ngày 27.1.Vòm Sắt (Iron Dome) là hệ thống phòng không tầm ngắn được quân đội Israel sử dụng kết hợp với các loại tên lửa đánh chặn tầm xa Arrow-2/Arrow-3 và tầm trung David's Sling, tạo thành lớp phòng không đa tầng. Theo Reuters, Vòm Sắt là hệ thống phòng không được sử dụng nhiều nhất của Israel, tập trung đánh chặn các loại rốc két tầm ngắn và máy bay không người lái (UAV).Hiện chưa rõ phương án xây dựng hệ thống phòng không theo sắc lệnh của ông Trump sẽ như thế nào. Giới quan sát quân sự cho rằng các loại tên lửa liên lục địa mới là mối đe dọa chính của Mỹ, do đó lớp phòng không tầm ngắn tương tự Vòm Sắt của Israel bị cho là không phù hợp nếu được phát triển tại Mỹ.Cũng trong ngày 27.1, ông Trump đã ký các sắc lệnh thay đổi quy định và cơ chế trong quân đội Mỹ, trong đó có lệnh cấm người chuyển giới tham gia lực lượng vũ trang.Malaysia giải mã bí ẩn vụ rơi máy bay sau 47 năm
Khoảng 11 giờ ngày 11.2, trên đường Trần Quý Cáp, P.Mỹ Hải, TP.Phan Rang - Tháp Chàm (Ninh Thuận) đã xảy ra tai nạn lao động làm một công nhân bị gãy chân.Theo người dân địa phương, vào thời điểm trên, một số công nhân đang di dời các trụ điện nằm bên mép đường. Thay vì dùng xe cẩu để di chuyển, các công nhân dùng thân gỗ làm đòn bẩy để di chuyển trụ điện vào lề đường thì ông T.V.M (47 tuổi, công nhân, ngụ ở TP Phan Rang - Tháp Chàm) bị trụ điện đè lên làm gãy một chân.Người dân địa phương cùng các công nhân đã khiêng trụ điện lên để đưa nạn nhân đi cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Ninh Thuận.Lãnh đạo Công ty Điện lực Ninh Thuận cho biết, Công ty K.G (trụ sở tại TP.HCM) đang thi công công trình do Công ty Điện lực Ninh Thuận làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, trong thời gian Công ty K.G đang vận chuyển trụ điện đến khu vực thi công mà chưa đăng ký với Công ty Điện lực Ninh Thuận thì xảy ra tai nạn lao động nêu trên.
Cấm vẫn đổ
Trong đơn kiện được gửi đến tòa phúc thẩm Đặc khu Columbia, 2 công ty cáo buộc rằng những cân nhắc về chính trị trong mùa bầu cử đã làm suy yếu quá trình xem xét chính thức của chính phủ Mỹ về vụ sáp nhập, theo ABC News. Hai công ty cho rằng sắc lệnh của Tổng thống Biden "là đỉnh điểm của một chiến dịch kéo dài nhiều tháng nhằm can thiệp khai thác bộ máy an ninh quốc gia Mỹ, với mục đích giữ lời hứa mà ông Biden và các cố vấn đã đưa ra với ban lãnh đạo công đoàn thép Mỹ (USW)".Trước đó, Tổng thống Biden ngày 3.1 tuyên bố ông đã chặn thương vụ bán công ty thép US Steel cho công ty thép Nippon Steel với giá 14,9 tỉ USD, với lý do US Steel thuộc những nhà sản xuất thép hàng đầu của Mỹ và việc đặt dưới sự kiểm soát của nước ngoài và tạo ra rủi ro cho an ninh quốc gia, Reuters đưa tin.US Steel và Nippon Steel cho rằng ông Biden đã ngăn kế hoạch sáp nhập nhằm thu hút sự ủng hộ của các thành viên thuộc USW trong kỳ bầu cử tổng thống Mỹ 2024. USW có khoảng 1,2 triệu thành viên, với một lượng lớn công nhân tập trung tại bang chiến trường trong mùa bầu cử là Pennsylvania.Hai công ty thép nói trên còn nộp đơn kiện khác lên tòa án quận khu vực Tây Pennsylvania, cáo buộc công ty thép tại Mỹ là Cleveland-Cliffs vi phạm luật chống độc quyền khi tạo thỏa thuận với USW để ngăn doanh nghiệp Nhật Bản mua lại, qua đó muốn tìm cách sáp nhập với US Steel.Trong tuyên bố ngày 6.1, Chủ tịch USW David McCall cam kết ủng hộ quyết định của chính quyền Biden trong việc ngăn chặn vụ sáp nhập và sẽ đối đầu với những cáo buộc nhằm vào công đoàn. Hiện đại diện Cleveland-Cliffs chưa bình luận về vụ việc.
Tung ra thị trường vào tháng 2.2025 hai phiên bản Premium và GT đi kèm mức giá lần lượt 829, 899 triệu đồng, chiếc crossover hạng B - Peugeot 2008 facelift (bản nâng cấp giữa vòng đời) ở thời điểm phân khúc SUV đô thị cạnh tranh khốc liệt với các mẫu xe đối thủ đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc.Dù chỉ là bản cải tiến nhưng Peugeot 2008 có nhiều thay đổi mang đến diện mạo mới mẻ. Phần đầu xe tinh chỉnh lại lưới tản nhiệt cùng màu thân xe, thiết kế góc cạnh và sắc nét. Cụm đèn trước sử dụng dải LED định vị ban ngày dạng 3 vạch dọc, lấy cảm hứng từ móng vuốt sư tử, giúp tăng khả năng nhận diện thương hiệu. Phiên bản GT dùng mâm kích thước 18 inch, trong khi bản Premium trang bị mâm 17 inch.Nội thất Peugeot 2008 thiết kế hiện đại, sang trọng. Dù chỉ trang bị hệ thống điều hòa tự động một vùng nhưng bù lại, cả hai phiên bản đều có màn hình trung tâm, bảng đồng hồ đồng kích thước 10 inch và hệ thống âm thanh 6 loa.Phiên bản GT có một số nâng cấp đáng chú ý như ghế bọc da Alcantara, ghế lái tích hợp massage và cửa sổ trời toàn cảnh. Trong khi bản Premium đã lược bỏ trang bị này để tối ưu chi phí.Bên dưới nắp ca-pô của Peugeot 2008 là động cơ tăng áp 1.2 lít, có công suất 133 mã lực và mô-men xoắn cực đại 230 Nm, kết hợp với hộp số tự động 6 cấp và hệ dẫn động cầu trước (FWD). Dù khả năng tăng tốc khá tốt nhưng người lái vẫn có thể cảm nhận rõ độ trễ ga (Turbo lag) khi đạp thốc.Xe sử dụng treo trước McPherson và treo sau dạng bán độc lập, giúp xe duy trì ổn định khi vào cua hay đánh lái gấp. Đặc biệt, khả năng tăng tốc, độ cứng vững của thân xe khi di chuyển qua khúc cua gắt và hiệu suất phanh của Peugeot 2008 mang lại cảm giác tự tin, yên tâm cho người lái và hành khách.Giá bán có nhỉnh hơn đôi chút so với các mẫu xe đối thủ cùng phân khúc nhưng bù lại, sư tử Pháp - Peugeot 2008 "ghi điểm" nhờ thiết kế hiện đại, khả năng vận hành lanh lẹ và xuất xứ thương hiệu châu Âu.
Công nghệ số, chuyển đổi số là nhu cầu của doanh nghiệp
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.
