Ai đã phát minh ra hộp quẹt và bật lửa tự động đầu tiên trên thế giới?
Chương trình phi phát thải carbon đặt ra mục tiêu tiết kiệm năng lượng một cách tối đa và giảm 50% lượng khí CO2 tại hơn 15 nhà máy trên toàn cầu vào năm 2025, đồng thời hỗ trợ cho lộ trình net zero toàn cầu của Heineken, với mục tiêu đạt net zero vào năm 2030 và net zero trên toàn chuỗi giá trị vào năm 2040.Mùa hạ, miệt thứ và tôi
Tương tự nhiều làng cổ khác của vùng chiêm trũng Bắc bộ, làng Nôm thuộc Đại Đồng, Hưng Yên vẫn còn đó những nét đẹp cổ kính, trầm mặc, từ đình làng, ao làng, đường làng, cùng 19 nhà thờ họ biểu trưng cho con dân làng Nôm. Ở đời thường, nhắc đến Nôm là gợi ngay về nghề đặc thù của làng, ấy là buôn đồng nát. Cái nghề ấy "lẻn" cả vào thơ vè, định danh cụ thể về làng rằng: "Đồng nát thì về cầu Nôm".Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu chuyện hình thành làng Nôm thông qua cụm di tích đình làng còn lưu lại mới biết thành hoàng làng Nôm chính là thánh Tam Giang - vị anh hùng dân tộc vẻ vang chống ngoại xâm chẳng liên quan gì đến nghề đồng nát. Ở vùng chiêm trũng Bắc bộ, thánh Tam Giang có hai hóa thân là thiên thần và nhân thần. Ở góc độ thiên thần, đây là vị thần chuyên bảo hộ vùng sông nước. Còn ở nhân thần, thánh Tam Giang là vị tướng oai dũng chống giặc ngoại xâm, sau khi hy sinh vì nước, ông được người dân tôn thờ. Thống kê có đến gần 400 đình, đền, nghè ở các làng cổ phía bắc thờ thánh Tam Giang.Trong cụm di tích đình Tam Giang ở làng Nôm, ngoài kiến trúc cổ kính của đình làng, mái ngói, cầu đá… còn nổi bật một cây đa cổ thụ. Các cụ cao niên kể rằng đấy là nơi khi xưa thánh Tam Giang và quân sĩ buộc ngựa, chiêu binh phục vụ kháng chiến chống giặc. Việc chiêu mộ binh sĩ khắp nơi, mỗi người mang mỗi họ khác nhau, khi đất nước yên bình, nhiều người trong số đó ở lại, thành cư dân làng Nôm. Nguyên cớ có đến 19 dòng họ khác nhau ở đây là vì vậy.Cũng từ câu chuyện chiêu quân của đức thánh Tam Giang, bánh tày ra đời. Với chiều dài gần 40 cm, khẩu chỉ bằng 3 ngón tay chụm lại, cầm rất vừa tay, mỗi chiếc bánh đủ cho một người bình thường ăn no. Việc người làng Nôm phát minh ra bánh tày chính là để phục vụ nhu cầu lương binh cho quân sĩ, vừa đủ dưỡng chất vừa đáp ứng tính tiện dụng, dễ dàng vận chuyển, lưu trữ thời gian dài. Nhờ vậy, bánh tày là dạng lương thực để binh sĩ bồi bổ trong những chiến trận ác liệt hoặc những cuộc hành quân xa.Tên gọi bánh tày, khi tìm hiểu ra, cũng mang lại nhiều thuyết giải thú vị. Liệu chiếc bánh có liên quan gì đến dân tộc Tày hay không? Nếu nhìn lại danh sách các dòng họ đang hiện hữu ở làng Nôm và những họ phổ biến của người Tày như Đỗ, Lê, Tạ… có thể thấy có sự tương đồng. Biết đâu trong quá trình chiêu quân, các tráng sĩ người Tày cũng tham gia công cuộc vệ quốc, gia nhập binh đoàn thánh Tam Giang và mang thứ bánh lá đặc trưng của dân tộc mình vào đời sống quân ngũ?Một lý giải khác liên quan đến bánh tày bắt nguồn từ chiều dài chiếc bánh. Nếu đo trung bình độ dài một chiếc bánh tày sẽ tương đương chiều dài cẳng tay với điểm đầu là lòng bàn tay và điểm cuối là cùi chỏ. Trong phương ngữ vùng Bắc bộ, đặc biệt là cư dân Hà Tây, chữ "tay" khi phát âm sẽ được nhấn thêm dấu huyền để thành "tày". Trong quá trình tập hợp binh về làng Nôm, có thể trong số ấy có những người lính đến từ vùng Hà Tây, việc biến âm trong phương ngữ khiến chiếc bánh tay khi xướng âm biến thành bánh tày là vậy.Trở lại với thời bình, bánh tày làng Nôm chỉ được làm vào dịp tết hoặc những sự kiện thực sự trọng đại. Cấu tạo một chiếc bánh rất đơn giản chỉ với đậu xanh đánh (đậu xanh lột vỏ, luộc chín, xào đường theo tỷ lệ 1:1) và mỡ thăn lợn cắt thỏi dài. Hai thứ này dùng làm nhân, còn lớp vỏ bánh là gạo nếp bao quanh, áo là lá dong. Bánh tày, ngoại hình giản đơn chỉ có thế. Nhưng khi ăn, bánh tày thực sự gây ấn tượng bởi sự cân bằng hài hòa giữa các nguyên liệu, hương vị. Ngọt bùi của đậu, béo ngậy của mỡ, dẻo thơm của nếp…, tất cả hòa quyện theo từng miếng cắn rất vừa nhờ kích thước khác lạ với các dòng bánh lá hiện hữu.Là đặc sản làng Nôm, ai ăn cũng khen ngon nhưng để tìm người làm ra bánh tày hôm nay lại là chuyện nan giải khi cả làng chỉ còn lại cụ Tạ Đình Hùng hằng năm vẫn gói bánh tày mùa tết đến. Tham gia cùng cụ Hùng trong một chuyến gói bánh tày, được nghe giải thích và chứng kiến các công đoạn làm bánh, mới thấy đằng sau vẻ giản đơn của chiếc bánh con con là vô số công đoạn phức tạp. Đầu tiên là phân chia tỷ lệ nguyên liệu, để ra một mẻ 100 chiếc bánh cần 10 kg gạo nếp cái hoa vàng vụ mới, 10 kg đường trắng, 10 kg đậu xanh không vỏ, 10 kg mỡ thăn. Phần chuẩn bị nguyên liệu chỉ có khoản đậu xanh đánh là nhọc sức vì phải luộc cho đậu nhừ, đánh nhuyễn không còn thấy dáng hạt rồi trộn đường đảo đều. Cái vất vả là khi đậu quết cùng đường, đảo tay không đều và nhanh sẽ làm đường chảy gây cháy khét, mẻ nhân ấy coi như hỏng. Đậu đảo đến chín nhừ, vàng ươm là hoàn thiện.So sánh làm bánh tày và bánh chưng, cụ Tạ Đình Hùng bảo: "Làm bánh tày vất hơn bánh chưng nhiều, bánh chưng có khuôn, một bánh tôi làm chậm nhất chỉ 2 phút, gói được một bánh tày bằng gói 3 - 4 cái bánh chưng". Đem câu chuyện làm bánh tày hỏi các nhà bán bánh lá ở chợ Nôm, ai cũng lắc đầu: "Không làm đâu, nhọc công lắm chú ạ". Cái sự nhọc ấy, hóa ra chẳng phải khó ở khâu chuẩn bị nguyên liệu mà ở kỹ thuật gói. Chứng kiến cụ Hùng tay thoăn thoắt từng thao tác xếp lá dong, rải 100 gram nếp cho một cái bánh, đặt phần nhân bánh lên lớp nếp, đoạn lấy tay túm hai mép lá kéo lên cao, giật xóc nhẹ, cuộn lại thật nhanh và đều, rồi thắt dây là xong một cái bánh tày. Độ khó khi làm bánh chính là ở cú giật "kinh điển" ấy. Cụ Hùng biết gói bánh tày từ năm 10 tuổi, đến nay đã hơn 70 năm tuổi nghề và cú giật điệu nghệ ấy vừa đủ lực để lớp gạo mỏng te bám đều quanh lõi nhân. Tôi làm thử mấy chiếc bánh cùng cụ nhưng cứ đến công đoạn cuối cùng với thao tác giật là gạo bay đằng gạo, nhân rời đằng nhân, không thể nào căn đều cho được.Mỗi lần chuẩn bị cho một mẻ bánh 100 cái, mất 2 ngày trời, dù tuổi cao, sức yếu, nhưng cụ Tạ Đình Hùng vẫn cố gắng làm, bởi: "Lệ làng xưa mỗi khi bày cỗ tết hoặc cúng đình, phải có giò cây, bánh tày, chả hoa, đều là các thứ người làng tôi tự làm cả, có năm cầu kỳ hơn thì thêm món cá kho ủ trấu. Giờ các món ấy thất truyền hết, còn lại mỗi bánh tày. Gói bánh mệt người lắm nhưng con cháu ở xa chúng nó cứ bảo gói để lễ thánh và mang làm quà đặc sản làng Nôm. Mấy năm nay chúng nó đem bánh tày làm quà biếu tết, ai ăn cũng khen, chiều các cháu nên cố làm".Nhờ kích thước nhỏ, gói đều tay, cộng thêm 5 giờ luộc ngập sôi trong nước, bánh tày khi hoàn thiện ngon dẻo rền ngậy đến lạ kỳ, ăn no vẫn không ngán. Đem cắt lát miếng bánh do cụ Hùng làm, thấy rõ các lớp vỏ, nhân, mỡ phân bố đều tăm tắp, mắt nhìn đã thấy thèm. Ăn bánh của cụ Hùng thật ngon, nhưng cũng có chút bâng khuâng, bởi rằng món bánh tày trứ danh của làng Nôm đang thiếu người kế tục. Trong nhiều mâm cỗ dâng lễ thánh ngày xuân của người làng, bóng dáng bánh tày đang dần được thay bằng những cao lương mỹ vị hợp thời hơn. Lo rằng một ngày không xa, món bánh tày làng Nôm chỉ còn tồn tại trong hoài niệm và chuyện kể.
Cầu thủ Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM mướt mồ hôi trên sân tập
Với sự phát triển của khoa học, công nghệ cũng như thị hiếu của người tiêu dùng ô tô, các mẫu mã ô tô hiện này ngoài việc cải tiến thiết kế, còn được nhà sản xuất ứng dụng những trang bị, tính năng mới nhằm tăng sự thoải mái cho người dùng. Tuy nhiên, với người tiêu dùng ô tô, đặc biệt với chị em phụ nữ không phải trang bị, tính năng nào trên ô tô cũng thật sự cần thiết.Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, với nhóm khách hàng nữ giới sử dụng ô tô tại Việt Nam, các chị em thường ưa chuộng những trang bị, tính năng mang lại sự tiện ích, thoải mái, hỗ trợ lái cũng như phục vụ nhu cầu giải trí. Dưới đây 5 trang bị, tính năng trên ô tô được phụ nữ ưa chuộng nhất: Chìa khóa thông minh (Smart key) đi kèm nút bấm khởi động ô tô là một trang bị đang dần trở nên phổ biến trên các mẫu ô tô đời mới. Khóa thông minh giúp người dùng ô tô thuận tiện hơn trong thao tác khóa, mở cửa khi ra vào ô tô. Tuy nhiên, với chị em phụ nữ, chìa khóa thông minh tích hợp tính năng khởi động ô tô từ xa lại càng được ưa chuộng. Với tính năng này, các chị em phụ nữ có thể khởi động ô tô từ xa để hệ thống điều hòa hoạt động, giúp khoang nội thất được làm mát, xua đi không khí nóng nực khi đỗ dưới trời nắng nóng.Chị Nguyễn Thị Hoài (32 tuổi) ngụ TP.Thủ Đức, TP.HCM đang dùng chiếc Hyundai Accent sản xuất năm 2022 cho biết: "Tính năng này rất hữu ích, đặc biệt khi sử dụng ô tô vào mùa nắng nóng. Chỉ cần ngồi trong quán cà phê hay văn phòng… vẫn có thể khởi động được xe đỗ bên ngoài, trước khi vào xe để sử dụng".Bên cạnh chìa khóa thông minh tích hợp tính năng khởi động ô tô từ xa, màn hình giải trí cảm ứng tích hợp nhiều phương thức kết nối với điện thoại thông minh thông qua Bluetooth, Androi Auto hay Apple Car Play… để điều khiển bằng giọng nói hay sử dụng các ứng dụng cũng là trang bị được các chị em phụ nữ ưa chuộng khi dùng ô tô. Thậm chí, hiện nay nhiều mẫu ô tô còn được trang bị màn hình giải trí, kết nối Androi Auto hay Apple Car Play không dây với điện thoại.Theo một số chị em phụ nữ dùng ô tô, không chỉ phụ nữ mà bất cứ ai dùng ô tô đời mới đều thích trang bị này, bởi thực sự tiện dụng, dễ thao tác và đảm bảo an toàn khi điều khiển ô tô. Thông qua màn hình giải trí và các phương thức kết nối, người lái có thể theo dõi định vị dẫn đường, nghe nhạc…Nếu như màn hình cảm ứng tích hợp nhiều phương thức kết nối đáp ứng nhu cầu giải trí, liên kết hay dẫn đường… Hệ thống hỗ trợ đỗ xe, camera lùi, cảnh báo va chạm là trang bị giúp người lái dễ dàng hơn khi quan sát, thao tác để đỗ ô tô. Trang bị này được nhiều chị em phụ nữ sử dụng ô tô đánh giá rất hữu ích và cần thiết khi lái xe, ngay cả với những người đã có nhiều năm kinh nghiệm sử dụng ô tô. Đặc biệt, khi điều khiển ô tô lưu thông trong các tuyến đường nội đô hay đỗ xe tại những khu vực hạn chế không gian, hình ảnh hiển thị trên camera lùi, âm thanh cảnh báo hay hệ thống hỗ trợ đỗ xe… giúp người lái dễ dàng quan sát và tự tin hơn. Không cần dùng tay hay phải bấm nút trên chìa khóa thông minh, hiện nay nhiều mẫu ô tô đời mới đã được trang bị tính năng "đá cốp" để mở cửa khoang hành lý phía sau. Cụ thể, tính năng này hoạt động giữa trên cảm biến gắn ở gầm đuôi xe, người dùng chỉ cần bước lại gần đuôi xe, đưa chân quét qua cảm biến. Khi khoảng cách giữa người và xe ở mức an toàn, cửa cốp sau xe sẽ được kích hoạt mở và nâng lên tự động.Chị Hoàng Tường Vân (35 tuổi) ngụ quận 5, TP.HCM cho biết: "Tính năng mở cốp (cửa khoang hành lý - PV) mang đến nhiều tiện lợi cho chị em phụ nữ, nhất là khi đi mua sắm, đi siêu thị phải tay xách, nách mang nhiều vật dụng, hàng hoá". Không chỉ chị Vân, hầu hết chị em phụ nữ dùng ô tô đều rất thích tính năng này. Phanh tay điện tử là một hệ thống đang được nhiều nhà sản xuất ô tô trang bị trên nhiều mẫu mã để thay thế cho loại phanh tay cơ truyền thống. So với phanh tay cơ, đòi hỏi người dùng phải dùng lực để kéo cần phanh tay, phanh tay điện tử được kích hoạt chỉ bằng cái bấm tay nhẹ nhàng. Chính vì vậy, hầu hết chị em phụ nữ đều ưa chuộng và đánh giá cao trang bị này.
Để có mái tóc khỏe mạnh, mọi người cần tránh những thói quen sau:Gội đầu thường xuyên giúp da đầu khỏe mạnh, nhờ đó tóc có thể phát triển tối ưu và ngăn ngừa rụng tóc. Một người cần gội đầu với tần suất thế nào sẽ phụ thuộc vào lượng chất nhờn tự nhiên của da đầu. Phần lớn mọi người cần gội đầu ít nhất 2 ngày/lần, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).Nếu không gội đầu thường xuyên thì bã nhờn, bụi bẩn và các chất trong môi trường sẽ tích tụ trên da đầu. Tình trạng này khiến da đầu dễ bị viêm nhiễm và gây viêm da tiết bã. Hệ quả là cản trở quá trình mọc tóc, gây ngứa ngáy do gàu, kích thích gãi và gây rụng tóc.Ngược lại, gội đầu quá thường xuyên cũng gây hại cho tóc, đặc biệt là những người có tóc khô hay dễ gãy. Gội đầu với tần suất dày, nhất là khi dùng các loại dầu gội có tính tẩy rửa mạnh, có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ tóc, khiến tóc khô xơ, dễ gãy rụng. Điều này đặc biệt đúng với những người có mái tóc xoăn tự nhiên hoặc tóc đã qua xử lý hóa chất. Nếu buộc phải gội đầu 1-2 lần/ngày thì hãy sử dụng các loại dầu gội và dầu xả dưỡng ẩm. Các sản phẩm này sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng tóc gãy rụng do gội đầu quá nhiều.Khi gội, lau tóc ướt hay chải tóc thì đều cần nhẹ nhàng với tóc. Thay vì chà xát mạnh khi gội đầu, mọi người hãy xoa và cọ sát nhẹ nhàng da đầu. Khi gỡ tóc rối thì hãy dùng lược răng thưa, chải từ ngọn tóc và di chuyển dần lên trên để tránh làm tóc bị kéo căng, gây gãy rụng.Một chế độ ăn cân bằng với nhiều protein, vitamin D, kẽm, sắt và một số khoáng chất khác sẽ giúp cung cấp đủ dưỡng chất cho mái tóc chắc khỏe. Thiếu hụt dinh dưỡng, đặc biệt là sắt, có thể dẫn đến tình trạng tóc mỏng và rụng nhiều, theo Healthline.
Tìm lại những anh hùng: 2 bố con đều hy sinh
Hãng tin Reuters dẫn lời Tổng thống Donald Trump hôm 25.2 cho biết sẽ gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào cuối tuần này để hoàn tất thỏa thuận, có thể mở ra cơ hội cho Mỹ tiếp cận nguồn tài nguyên khoáng sản khổng lồ của Ukraine.
