Morocco khai quật di tích thế kỷ thứ hai thời La Mã ở Rabat
Tương tự nhiều làng cổ khác của vùng chiêm trũng Bắc bộ, làng Nôm thuộc Đại Đồng, Hưng Yên vẫn còn đó những nét đẹp cổ kính, trầm mặc, từ đình làng, ao làng, đường làng, cùng 19 nhà thờ họ biểu trưng cho con dân làng Nôm. Ở đời thường, nhắc đến Nôm là gợi ngay về nghề đặc thù của làng, ấy là buôn đồng nát. Cái nghề ấy "lẻn" cả vào thơ vè, định danh cụ thể về làng rằng: "Đồng nát thì về cầu Nôm".Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu chuyện hình thành làng Nôm thông qua cụm di tích đình làng còn lưu lại mới biết thành hoàng làng Nôm chính là thánh Tam Giang - vị anh hùng dân tộc vẻ vang chống ngoại xâm chẳng liên quan gì đến nghề đồng nát. Ở vùng chiêm trũng Bắc bộ, thánh Tam Giang có hai hóa thân là thiên thần và nhân thần. Ở góc độ thiên thần, đây là vị thần chuyên bảo hộ vùng sông nước. Còn ở nhân thần, thánh Tam Giang là vị tướng oai dũng chống giặc ngoại xâm, sau khi hy sinh vì nước, ông được người dân tôn thờ. Thống kê có đến gần 400 đình, đền, nghè ở các làng cổ phía bắc thờ thánh Tam Giang.Trong cụm di tích đình Tam Giang ở làng Nôm, ngoài kiến trúc cổ kính của đình làng, mái ngói, cầu đá… còn nổi bật một cây đa cổ thụ. Các cụ cao niên kể rằng đấy là nơi khi xưa thánh Tam Giang và quân sĩ buộc ngựa, chiêu binh phục vụ kháng chiến chống giặc. Việc chiêu mộ binh sĩ khắp nơi, mỗi người mang mỗi họ khác nhau, khi đất nước yên bình, nhiều người trong số đó ở lại, thành cư dân làng Nôm. Nguyên cớ có đến 19 dòng họ khác nhau ở đây là vì vậy.Cũng từ câu chuyện chiêu quân của đức thánh Tam Giang, bánh tày ra đời. Với chiều dài gần 40 cm, khẩu chỉ bằng 3 ngón tay chụm lại, cầm rất vừa tay, mỗi chiếc bánh đủ cho một người bình thường ăn no. Việc người làng Nôm phát minh ra bánh tày chính là để phục vụ nhu cầu lương binh cho quân sĩ, vừa đủ dưỡng chất vừa đáp ứng tính tiện dụng, dễ dàng vận chuyển, lưu trữ thời gian dài. Nhờ vậy, bánh tày là dạng lương thực để binh sĩ bồi bổ trong những chiến trận ác liệt hoặc những cuộc hành quân xa.Tên gọi bánh tày, khi tìm hiểu ra, cũng mang lại nhiều thuyết giải thú vị. Liệu chiếc bánh có liên quan gì đến dân tộc Tày hay không? Nếu nhìn lại danh sách các dòng họ đang hiện hữu ở làng Nôm và những họ phổ biến của người Tày như Đỗ, Lê, Tạ… có thể thấy có sự tương đồng. Biết đâu trong quá trình chiêu quân, các tráng sĩ người Tày cũng tham gia công cuộc vệ quốc, gia nhập binh đoàn thánh Tam Giang và mang thứ bánh lá đặc trưng của dân tộc mình vào đời sống quân ngũ?Một lý giải khác liên quan đến bánh tày bắt nguồn từ chiều dài chiếc bánh. Nếu đo trung bình độ dài một chiếc bánh tày sẽ tương đương chiều dài cẳng tay với điểm đầu là lòng bàn tay và điểm cuối là cùi chỏ. Trong phương ngữ vùng Bắc bộ, đặc biệt là cư dân Hà Tây, chữ "tay" khi phát âm sẽ được nhấn thêm dấu huyền để thành "tày". Trong quá trình tập hợp binh về làng Nôm, có thể trong số ấy có những người lính đến từ vùng Hà Tây, việc biến âm trong phương ngữ khiến chiếc bánh tay khi xướng âm biến thành bánh tày là vậy.Trở lại với thời bình, bánh tày làng Nôm chỉ được làm vào dịp tết hoặc những sự kiện thực sự trọng đại. Cấu tạo một chiếc bánh rất đơn giản chỉ với đậu xanh đánh (đậu xanh lột vỏ, luộc chín, xào đường theo tỷ lệ 1:1) và mỡ thăn lợn cắt thỏi dài. Hai thứ này dùng làm nhân, còn lớp vỏ bánh là gạo nếp bao quanh, áo là lá dong. Bánh tày, ngoại hình giản đơn chỉ có thế. Nhưng khi ăn, bánh tày thực sự gây ấn tượng bởi sự cân bằng hài hòa giữa các nguyên liệu, hương vị. Ngọt bùi của đậu, béo ngậy của mỡ, dẻo thơm của nếp…, tất cả hòa quyện theo từng miếng cắn rất vừa nhờ kích thước khác lạ với các dòng bánh lá hiện hữu.Là đặc sản làng Nôm, ai ăn cũng khen ngon nhưng để tìm người làm ra bánh tày hôm nay lại là chuyện nan giải khi cả làng chỉ còn lại cụ Tạ Đình Hùng hằng năm vẫn gói bánh tày mùa tết đến. Tham gia cùng cụ Hùng trong một chuyến gói bánh tày, được nghe giải thích và chứng kiến các công đoạn làm bánh, mới thấy đằng sau vẻ giản đơn của chiếc bánh con con là vô số công đoạn phức tạp. Đầu tiên là phân chia tỷ lệ nguyên liệu, để ra một mẻ 100 chiếc bánh cần 10 kg gạo nếp cái hoa vàng vụ mới, 10 kg đường trắng, 10 kg đậu xanh không vỏ, 10 kg mỡ thăn. Phần chuẩn bị nguyên liệu chỉ có khoản đậu xanh đánh là nhọc sức vì phải luộc cho đậu nhừ, đánh nhuyễn không còn thấy dáng hạt rồi trộn đường đảo đều. Cái vất vả là khi đậu quết cùng đường, đảo tay không đều và nhanh sẽ làm đường chảy gây cháy khét, mẻ nhân ấy coi như hỏng. Đậu đảo đến chín nhừ, vàng ươm là hoàn thiện.So sánh làm bánh tày và bánh chưng, cụ Tạ Đình Hùng bảo: "Làm bánh tày vất hơn bánh chưng nhiều, bánh chưng có khuôn, một bánh tôi làm chậm nhất chỉ 2 phút, gói được một bánh tày bằng gói 3 - 4 cái bánh chưng". Đem câu chuyện làm bánh tày hỏi các nhà bán bánh lá ở chợ Nôm, ai cũng lắc đầu: "Không làm đâu, nhọc công lắm chú ạ". Cái sự nhọc ấy, hóa ra chẳng phải khó ở khâu chuẩn bị nguyên liệu mà ở kỹ thuật gói. Chứng kiến cụ Hùng tay thoăn thoắt từng thao tác xếp lá dong, rải 100 gram nếp cho một cái bánh, đặt phần nhân bánh lên lớp nếp, đoạn lấy tay túm hai mép lá kéo lên cao, giật xóc nhẹ, cuộn lại thật nhanh và đều, rồi thắt dây là xong một cái bánh tày. Độ khó khi làm bánh chính là ở cú giật "kinh điển" ấy. Cụ Hùng biết gói bánh tày từ năm 10 tuổi, đến nay đã hơn 70 năm tuổi nghề và cú giật điệu nghệ ấy vừa đủ lực để lớp gạo mỏng te bám đều quanh lõi nhân. Tôi làm thử mấy chiếc bánh cùng cụ nhưng cứ đến công đoạn cuối cùng với thao tác giật là gạo bay đằng gạo, nhân rời đằng nhân, không thể nào căn đều cho được.Mỗi lần chuẩn bị cho một mẻ bánh 100 cái, mất 2 ngày trời, dù tuổi cao, sức yếu, nhưng cụ Tạ Đình Hùng vẫn cố gắng làm, bởi: "Lệ làng xưa mỗi khi bày cỗ tết hoặc cúng đình, phải có giò cây, bánh tày, chả hoa, đều là các thứ người làng tôi tự làm cả, có năm cầu kỳ hơn thì thêm món cá kho ủ trấu. Giờ các món ấy thất truyền hết, còn lại mỗi bánh tày. Gói bánh mệt người lắm nhưng con cháu ở xa chúng nó cứ bảo gói để lễ thánh và mang làm quà đặc sản làng Nôm. Mấy năm nay chúng nó đem bánh tày làm quà biếu tết, ai ăn cũng khen, chiều các cháu nên cố làm".Nhờ kích thước nhỏ, gói đều tay, cộng thêm 5 giờ luộc ngập sôi trong nước, bánh tày khi hoàn thiện ngon dẻo rền ngậy đến lạ kỳ, ăn no vẫn không ngán. Đem cắt lát miếng bánh do cụ Hùng làm, thấy rõ các lớp vỏ, nhân, mỡ phân bố đều tăm tắp, mắt nhìn đã thấy thèm. Ăn bánh của cụ Hùng thật ngon, nhưng cũng có chút bâng khuâng, bởi rằng món bánh tày trứ danh của làng Nôm đang thiếu người kế tục. Trong nhiều mâm cỗ dâng lễ thánh ngày xuân của người làng, bóng dáng bánh tày đang dần được thay bằng những cao lương mỹ vị hợp thời hơn. Lo rằng một ngày không xa, món bánh tày làng Nôm chỉ còn tồn tại trong hoài niệm và chuyện kể.Người dân phản đối khi núi Ngọc có nguy cơ bị 'xóa sổ' !
Sáng 20.2, Giá vàng thế giới sau khi tăng lên kỷ lục trong chiều qua đã giảm xuống còn 2.940 USD/ounce. Tuy nhiên, tính trong vòng 24 giờ qua, vàng thế giới đã tăng 7 USD/ounce và hiện tại vẫn là mức rất cao trong vòng nhiều tháng qua.Theo ghi nhận của Báo Thanh Niên, vào lúc 10 giờ ngày 20.2, giá vàng miếng được Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn - SJC tăng 200.000 đồng, niêm yết mua vào ở mức 89,8 triệu đồng, bán ra 92,1 triệu đồng. Tốc độ tăng giá mua vàng miếng nhanh hơn bán ra đã khiến chênh lệch rút ngắn còn 2,3 triệu đồng/lượng thay vì 2,5 triệu đồng/lượng trước đó. Tương tự, vàng nhẫn cũng tăng. Cụ thể, vàng nhẫn 4 số 9 tại SJC tăng 100.000 đồng, được mua vào 89,6 triệu đồng, bán ra 91,7 triệu đồng.Tập đoàn Doji tăng 300.000 đồng, mua vào 90,4 triệu đồng, bán ra 92,1 triệu đồng.Công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) tăng 200.000 đồng, mua vào 90,3 triệu đồng, bán ra 92 triệu đồng…Giá vàng thế giới duy trì đà tăng mạnh và giữ nhịp ở mức cao khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ý tưởng mới là sẽ đánh thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu, con chip và dược phẩm.Giá USD trong và ngoài ngân hàng đồng loạt tăng.Trong khi đó, giá USD thế giới tăng, chỉ số USD - Index thêm 0,1 điểm, lên 107,17 điểm. Đồng USD và các loại tiền tệ khác đã tăng trong bối cảnh thị trường lo lắng về chính sách thuế quan mới nhất từ Tổng thống Mỹ Donald Trump và các cuộc đàm phán xoay quanh căng thẳng Nga - Ukraine.
Rằm tháng chạp, người Việt được ngắm Trăng Sói mở đầu năm 2024
Nhận định trên được ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương trao đổi tại hội nghị báo cáo viên toàn quốc tháng 3.2025, tổ chức tại TP.HCM ngày 8.3.Tại hội nghị, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đã thông tin khái quát những kết quả ban đầu trong sắp xếp tổ chức bộ máy và những vấn đề đặt ra với công tác tuyên giáo, dân vận trong tình hình mới.Thời gian qua, ngành tuyên giáo và dân vận đã mở các cuộc nghiên cứu dư luận xã hội về tinh gọn bộ máy. Kết quả cho thấy đa số người dân và bạn bè quốc tế đều đồng tình ủng hộ. Đội ngũ cán bộ, công chức, đảng viên tuy có trăn trở khi phải thay đổi công việc, vị trí công tác nhưng đến nay đã cơ bản đồng thuận vì lợi ích chung."Các ý kiến đồng tình đây là cơ hội lịch sử, cơ hội vàng để thúc đẩy đất nước phát triển", ông Nghĩa cho biết.Những ngày qua, dư luận quan tâm về việc sáp nhập các tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã. Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cho biết tinh thần sắp xếp là bám sát Kết luận 121 của Trung ương Đảng và Kết luận 127 của Bộ Chính trị với tinh thần "không bàn lùi, chỉ bàn làm và làm tốt hơn".Nhận định các quyết định đưa ra trong thời gian ngắn, ông Nguyễn Trọng Nghĩa cho biết việc này có cơ sở nghiên cứu, xem xét toàn diện các yếu tố từ lịch sử, văn hóa, truyền thống, kinh tế, xã hội, tập quán và học hỏi kinh nghiệm quốc tế.Theo đó, việc sắp xếp đơn vị hành chính đảm bảo và tuân thủ quy định của pháp luật về địa lý tự nhiên và quy mô dân số, đặc biệt là quy mô kinh tế, trình độ nhân lực. Việc đặt tên đơn vị hành chính mới không phải cứ lấy tên đầu tỉnh này lắp tên đầu tỉnh kia mà có thể có tên mới, thể hiện khát vọng phát triển, tinh thần hội nhập."Phải xóa bỏ những tư tưởng cục bộ như tại sao tỉnh giàu mà phải nhập vào tỉnh nghèo. Sắp xếp vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì chính địa phương của mình, vì yêu cầu nhiệm vụ để phát triển cho nhân dân nơi ấy", Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhìn nhận.Theo định hướng của Bộ Chính trị, việc sắp xếp phải xét đến yếu tố như vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, quy mô, trình độ phát triển kinh tế, vị trí bảo vệ Tổ quốc... Ông Nghĩa nhấn mạnh việc sáp nhập nhằm mở rộng không gian phát triển mới, phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương và định hướng phát triển trong giai đoạn mới.Bên cạnh đó, việc sáp nhập phải hài hòa giữa các địa phương, hướng tới việc nâng đỡ cùng phát triển, giúp các địa phương tự lực tự cường. Trung ương sẽ có nguồn lực phát triển tốt hơn cho khu vực biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, những tỉnh trọng yếu về an ninh quốc phòng. Chia sẻ thêm về tổ chức bộ máy hành chính mới, ông Nghĩa cho biết việc phân cấp sẽ được thực hiện mạnh mẽ, cấp xã được tăng nhiều thẩm quyền hơn. "Như tinh thần của Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo là không để người dân tìm chính quyền mà chính hệ thống chính trị đến người dân. Bám sát tinh thần địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm để hoàn thiện thể chế", ông Nghĩa nói. Cũng tại hội nghị, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp Thành ủy TP.HCM phát động cuộc thi trắc nghiệm trực tuyến "Tự hào Việt Nam".Cuộc thi diễn ra từ tháng 3 - 8.2025, nhằm tuyên truyền sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ về ý nghĩa, tầm vóc, giá trị lịch sử to lớn của Cách mạng Tháng Tám và cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.Đồng thời, giới thiệu về những thành tựu to lớn của đất nước nói chung và TP.HCM nói riêng sau 50 năm ngày thống nhất đất nước.Thông qua đó, góp phần cổ vũ, động viên cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân thi đua lập thành tích chào mừng các ngày lễ lớn của dân tộc và Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng.
Bệnh tiểu đường làm tăng nguy cơ bị rối loạn chức năng cương lên đến 3 lần.
Những lỗi thường gặp khi tự lắp ráp PC
Một nghiên cứu công bố trên chuyên san Cureus cho thấy khoảng 40% chấn thương khi chạy bộ xảy ra ở bàn chân. Bàn chân chịu rất nhiều áp lực ở mỗi bước chạy do đó cũng dễ bị tổn thương hơn, theo chuyên trang sức khỏe Verywellfit (Mỹ).Những nguyên nhân thường gặp gây chấn thương chân gồm:Tập luyện chăm chỉ, cải thiện tốc độ và khoảng cách chạy sẽ giúp nâng cao sức bền, độ dẻo dai của cơ thể. Tuy nhiên, nếu ép cơ thể tập luyện quá sức sẽ dẫn đến chấn thương như nứt gãy xương, viêm cân gan chân hay viêm gân.Các chấn thương này dễ xảy ra khi tập luyện quá nhiều, tăng cường độ tập đột ngột, không nghỉ ngơi và phục hồi đủ. Triệu chứng của các chấn thương này là đau, sưng, gây khó khăn khi bước đi. Tùy theo mức độ chấn thương mà các triệu chứng sẽ nhẹ hay nặng.Để giảm nguy cơ chấn thương, người tập không nên tăng cường độ chạy lên một cách đột ngột. Họ cũng cần ăn uống đủ chất, dành thời gian để nghỉ ngơi, hồi phục hợp lý. Trong 1 tuần tập luyện thì nên có ít nhất 1 ngày nghỉ.Mang giày không phù hợp với bàn chân là một trong những nguyên nhân chính gây chấn thương khi chạy bộ. Các chuyên gia cho biết giày không phù hợp kích cỡ bàn chân, không nâng đỡ vòm bàn chân đúng cách không chỉ gây ra các vết phồng, trầy xước, tổn thương móng chân, mà còn dễ dẫn đến chấn thương phức tạp hơn ở bàn chân và đầu gối.Các chuyên gia cảnh báo những người mang các loại giày thiếu nâng đỡ vòm bàn chân sẽ dễ bị viêm cân gan chân, đau ống chân, mắt cá chân và xương bàn chân. Nếu người tập thường xuyên bị đau chân khi chạy bộ thì cần chú ý xem loại giày họ đang mang có phù hợp với địa hình, chẳng hạn trên đường nhựa, đường mòn hay đường chạy trong sân bóng.Đau chân là tình trạng phổ biến ở người chạy bộ. Tuy nhiên, không nhất thiết cứ bị đau chân là phải ngừng chạy bộ. Nếu cơn đau không quá nghiêm trọng thì người tập hoàn toàn có thể duy trì việc tập luyện, chỉ cần giảm cường độ tập. Điều quan trọng là cần xác định nguyên nhân gây đau chân để kịp thời điều chỉnh, theo Verywellfit.
