Taylor Swift góp 100 ngàn USD cho gia đình nạn nhân thiệt mạng trong vụ xả súng
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Đà Nẵng bắt tay 'ông lớn' đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo
Ông Cao Trung Hiếu, sáng lập và điều hành DanTriSoft, cho rằng vào mùa nắng nóng sẽ có nhiều nhu cầu phát sinh tăng cũng như giảm vì đặc thù của thời tiết. Những ngành nghề có nhu cầu phát sinh tăng trong mùa nóng luôn được ưu thế và cơ hội bán hàng tốt hơn. Ví dụ về ngành điện máy như: máy lạnh, tủ lạnh, quạt… sẽ có nhu cầu tiêu dùng nhiều hơn. Đồng thời, những hàng hóa dịch vụ giải quyết nhu cầu làm mát, giải nhiệt như: thức uống thanh nhiệt, quán nước, các loại dụng cụ chống nắng… cũng được lợi.
Kết luận Thanh tra Bộ GD-ĐT nêu lý do nhiều ngành học mới mở đã phải đóng
Có lý thuyết cho rằng, những người nhóm máu O mang trong mình gien di truyền của những người phát triển mạnh nhờ chế độ ăn giàu protein động vật. Trong khi đó, nhóm máu A phù hợp hơn với thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Liệu những điều này có đúng khi được khoa học kiểm chứng?Các chuyên gia cho rằng một số loại thực phẩm nhất định có thể gây ra các phản ứng có lợi hoặc gây hại tùy thuộc vào nhóm máu. Theo đó, các đề xuất về chế độ ăn theo từng nhóm máu cụ thể là:Nhóm máu A: Nên tiêu thụ protein từ đậu nành và tập trung vào các sản phẩm hữu cơ. Bởi những người nhóm máu A được cho là có hệ thống miễn dịch nhạy cảm và phát triển mạnh nhờ thực phẩm tươi, nguyên chất.Nhóm máu B: Sở hữu hệ tiêu hóa dễ thích nghi nhất. Nhóm người này được khuyến nghị nên có chế độ dinh dưỡng cân bằng, có thể tiêu thụ các sản phẩm từ sữa nhưng tránh thịt gà và một số loại ngũ cốc.Nhóm máu AB: Những người nhóm máu AB được khuyên nên kết hợp cả 2 chế độ ăn A và B; tập trung vào hải sản, đậu phụ, sữa và rau xanh; tránh xa caffeine và rượu.Nhóm máu O: Nhóm máu O nguyên bản cần ăn nhiều protein. Thịt đỏ, cá và rau được khuyến khích, hạn chế ngũ cốc và sữa. Mặc dù các xác thực khoa học liên quan đến những điều vừa nêu chưa hoàn thiện, nhưng nghiên cứu thu về nhiều phản hồi từ các cá nhân sau khi họ tuân theo các hướng dẫn dinh dưỡng dành riêng cho từng loại máu. Theo đó, họ khẳng định năng lượng được tăng cường, tiêu hóa tốt hơn, sức khỏe được cải thiện đáng kể, theo Rolling Out (Mỹ).Có ý kiến cho rằng chế độ ăn theo nhóm máu có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng. Việc phân loại một cách cứng nhắc có thể bỏ qua các yếu tố cá nhân như di truyền, lối sống và tình trạng sức khỏe hiện có. Các nhà nghiên cứu và chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu nhấn mạnh rằng mặc dù nhóm máu có thể ảnh hưởng đến một số khía cạnh của sức khỏe, nhưng đó chỉ là một trong nhiều yếu tố ảnh hưởng đến cách cơ thể chúng ta xử lý thực phẩm. Di truyền, lối sống, môi trường và tình trạng sức khỏe tổng thể đều đóng vai trò quan trọng như nhau.Nếu bạn bị hấp dẫn bởi chế độ ăn theo nhóm máu, các chuyên gia khuyên rằng nên tiếp cận một cách có cân nhắc. Nên bắt đầu bằng cách ghi nhật ký thực phẩm tiêu thụ chi tiết, lưu ý cách các loại thực phẩm khác nhau ảnh hưởng đến năng lượng, quá trình tiêu hóa và sức khỏe tổng thể của bạn. Tuy nhiên, không có một chế độ ăn cụ thể nào là phù hợp với tất cả mọi người. Việc chú ý đến phản ứng của cơ thể với các loại thực phẩm khác nhau, duy trì chế độ ăn uống cân bằng và tham khảo ý kiến của các chuyên gia sức khỏe là điều quan trọng.
Tương tự, anh L.V.Đ (25 tuổi, ở Biên Hòa, Đồng Nai) cho biết, trong quá trình sử dụng popper, khi đạt hưng phấn anh có quan hệ đồng giới với nhiều bạn tình mà không dùng bao cao su. Sau 1 tuần, anh phát hiện trên thân dương vật có các nốt nhỏ, không đau rát, có dấu hiệu lan rộng ra.
Bức tranh trái chiều của ngành dệt may: Nơi doanh số tăng vọt, nơi không có hàng
Một nghiên cứu công bố trên chuyên san Cureus cho thấy khoảng 40% chấn thương khi chạy bộ xảy ra ở bàn chân. Bàn chân chịu rất nhiều áp lực ở mỗi bước chạy do đó cũng dễ bị tổn thương hơn, theo chuyên trang sức khỏe Verywellfit (Mỹ).Những nguyên nhân thường gặp gây chấn thương chân gồm:Tập luyện chăm chỉ, cải thiện tốc độ và khoảng cách chạy sẽ giúp nâng cao sức bền, độ dẻo dai của cơ thể. Tuy nhiên, nếu ép cơ thể tập luyện quá sức sẽ dẫn đến chấn thương như nứt gãy xương, viêm cân gan chân hay viêm gân.Các chấn thương này dễ xảy ra khi tập luyện quá nhiều, tăng cường độ tập đột ngột, không nghỉ ngơi và phục hồi đủ. Triệu chứng của các chấn thương này là đau, sưng, gây khó khăn khi bước đi. Tùy theo mức độ chấn thương mà các triệu chứng sẽ nhẹ hay nặng.Để giảm nguy cơ chấn thương, người tập không nên tăng cường độ chạy lên một cách đột ngột. Họ cũng cần ăn uống đủ chất, dành thời gian để nghỉ ngơi, hồi phục hợp lý. Trong 1 tuần tập luyện thì nên có ít nhất 1 ngày nghỉ.Mang giày không phù hợp với bàn chân là một trong những nguyên nhân chính gây chấn thương khi chạy bộ. Các chuyên gia cho biết giày không phù hợp kích cỡ bàn chân, không nâng đỡ vòm bàn chân đúng cách không chỉ gây ra các vết phồng, trầy xước, tổn thương móng chân, mà còn dễ dẫn đến chấn thương phức tạp hơn ở bàn chân và đầu gối.Các chuyên gia cảnh báo những người mang các loại giày thiếu nâng đỡ vòm bàn chân sẽ dễ bị viêm cân gan chân, đau ống chân, mắt cá chân và xương bàn chân. Nếu người tập thường xuyên bị đau chân khi chạy bộ thì cần chú ý xem loại giày họ đang mang có phù hợp với địa hình, chẳng hạn trên đường nhựa, đường mòn hay đường chạy trong sân bóng.Đau chân là tình trạng phổ biến ở người chạy bộ. Tuy nhiên, không nhất thiết cứ bị đau chân là phải ngừng chạy bộ. Nếu cơn đau không quá nghiêm trọng thì người tập hoàn toàn có thể duy trì việc tập luyện, chỉ cần giảm cường độ tập. Điều quan trọng là cần xác định nguyên nhân gây đau chân để kịp thời điều chỉnh, theo Verywellfit.
