so kèo tài xỉu

Gimbap không cơm, tưởng không ngon mà ngon không tưởng lại còn giảm cân nữa chứ

Thênh thang ngọn gió chiều

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.

Xe tập lái cũng vượt ẩu, chạy ngược chiều: Dân mạng phẫn nộ

Đối mặt với không ít khó khăn, biến động cùng sự "lao dốc" của những thị trường lớn như Trung Quốc, Đông Nam Á… thị trường xe máy toàn cầu năm 2024 vẫn tiếp đà tăng trưởng với lượng xe máy mới bán ra lập kỷ lục mới.Theo chuyên trang thống kê dữ liệu mô tô xe máy Motorcycles Data, trong năm 2024 người dân toàn cầu đã mua sắm 61,8 triệu xe máy mới các loại, tăng 2,7% so với năm 2023, đồng thời tăng khoảng 10 triệu xe so với thời điểm năm 2020. Nhu cầu mua sắm xe máy tăng cao tại các quốc gia, khu vực như Ấn Độ, Đông Âu, Bắc Mỹ… đã bù đắp cho sự sụt giảm tại các thị trường hàng đầu như Trung Quốc, Đông Nam Á…Những thương hiệu xe máy truyền thống vốn có thế mạnh trong ngành như Honda, Yamaha… tiếp tục chiếm ưu thế. Trong khi đó, nhu cầu xe máy điện gia tăng cũng góp phần giúp những thương hiệu như Yadea có bước tăng trưởng mạnh mẽ về doanh số. Tuy nhiên, cục diện cạnh tranh ở nhóm dẫn đầu không có nhiều thay đổi.Cụ thể, theo Motorcycles Data trong năm 2024, Honda vẫn là thương hiệu xe máy hút khách nhất thế giới với tổng doanh số bán đạt 19,4 triệu xe, tăng 6% so với năm 2023, đồng thời chiếm tới 32% thị phần xe máy toàn cầu.Danh mục sản phẩm đa dạng, cùng nỗ lực phát triển, mở rộng danh mục sản phẩm sang các phân khúc xe máy điện và thế mạnh về thương hiệu… là những yếu tố giúp Honda tiếp tục là thương hiệu xe máy được ưa chuộng nhất thế giới. Trong số các thị trường Honda phân phối xe máy Bosnia (tăng 127,9%), Albania (tăng 112%) và Ukraine (tăng 100,8%) là những thị trường có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất. Vị trí thứ 2 thuộc về thương hiệu xe máy Ấn Độ - Hero Motor với 5,9 triệu xe bán ra, tăng 6,9% so với năm 2023. Trong đó, Costa Rica (tăng 184%), Nigeria (tăng 184%) và Sri Lanka (tăng 54,3%) là những thị trường có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất của thương hiệu xe máy Ấn Độ.Yamaha đứng ở vị trí thứ 3 với 4,6 triệu xe bán ra, tăng 4,2%; trong đó mức tăng trưởng nhanh nhất tập trung ở các thị trường như Thổ Nhĩ Kỳ (tăng 87,3%) và Romania (tăng 86,9%). Yadea với thế mạnh về xe máy điện cũng đạt thành tích 4,3 triệu xe bán ra, giảm 13% so với năm 2023. Tuy nhiên, kết quả này cũng giúp Yadea vươn lên vị trí thứ 4 đồng thời bám sát Yamaha. Trong đó thị trường tăng trưởng nhanh nhất của Yadea là Campuchia, Pakistan và Moldova.Vị trí thứ 5 thuộc về TVS Motor với 3,7 triệu xe bán ra (tăng 12,6%). Các vị trí còn lại thuộc về Bajaj Auto với 3,1 triệu xe (tăng 9,3%); Suzuki với 2 triệu xe (tăng 6,1%); Italika với 1,3 triệu xe tăng 35,8%; Zongshen với 1 triệu xe bán ra (tăng 3,4%) và Royal Enfield đạt 948.000 xe (tăng 5,1%).Tại Việt Nam, trong năm 2024 người Việt đã mua sắm tổng cộng 2.653.607 xe máy các loại, tăng 5,44% so với năm 2023. Trong đó, Honda chiếm gần 80% thị phần.

vz99 đăng ký

Tổng thống Panama Jose Raul Mulino nhấn mạnh chủ quyền kênh đào Panama không phải là vấn đề tranh luận sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio vào hôm 2.2."Chủ quyền của Panama không phải tranh cãi, điều đó rất quan trọng. Không có gì phải nghi ngờ, kênh đào Panama là do Panama vận hành và nó sẽ tiếp tục như vậy, tôi không nghĩ có gì thay đổi", ông Mulino nói.Người dân Panama đã xuống đường phản đối chuyến công du của ông Rubio.Lãnh đạo Liên minh Saul Mendez bày tỏ sự không hài lòng với Tổng thống Mỹ Donald Trump."Ông ấy muốn sáp nhập Canada, ông ấy muốn xâm lược Mexico, ông ấy muốn chiếm kênh đào Panama, ông ấy muốn tách Greenland ra khỏi Đan Mạch. Ông Trump đang muốn Thế chiến 3".Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Trump đã nhiều lần khẳng định Washington phải giành lại kênh đào Panama vì tuyến giao thông này đang chịu ảnh hưởng quá mức của Trung Quốc, và Ngoại trưởng Rubio đã nhắc lại điều này trong cuộc họp.Chính phủ Panama đã kịch liệt phủ nhận việc nhượng quyền vận hành kênh đào cho Trung Quốc, và khẳng định nước này quản lý kênh đào một cách công bằng đối với tất cả hoạt động vận tải biển.Mặc dù kênh đào do Panama quản lý nhưng hai cảng ở hai đầu kênh đào đang được công ty Hồng Kông CK Hutchinson điều hành.Các cảng khác gần đó do các công ty tư nhân từ Mỹ, Singapore và Đài Loan điều hành.Hai bên có quan điểm gần gũi hơn về vấn đề di cư...Tổng thống Mulino đề xuất khả năng mở rộng thỏa thuận hiện có với Mỹ, qua đó có thể tạo điều kiện dễ dàng hơn cho việc trục xuất trực tiếp những người di cư không phải là người Panama băng qua khu vực Darien ở biên giới phía nam Panama giáp với Colombia.Trong vài năm qua, số người từ khu vực này sang Mỹ tăng đột biến.Tuy nhiên, tổng thống Panama mạnh rằng chính phủ Mỹ sẽ phải chi trả chi phí trục xuất.Chuyến đi tới Panama đánh dấu điểm dừng đầu tiên trong chuyến công du của ông Rubio tới một số quốc gia Trung Mỹ cũng như Cộng hòa Dominica trong vài ngày tới.

quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư