Phạt chủ tài khoản 'Giang Kim Cúc và các cộng sự' vụ bà ngoại rút ổng thở của cháu
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.Lớp học 80 sinh viên thì có tới 60 bị cận thị
Tiến sĩ Võ Thanh Hải, Phó giám đốc thường trực ĐH Duy Tân, nhìn nhận khối ngành thiết kế - mỹ thuật - kiến trúc là khối ngành có sự tác động rất lớn của công nghệ. "Trước đây, để trúng tuyển và học các ngành này, sinh viên phải có điểm năng khiếu vẽ. Tuy nhiên những năm gần đây, sự bùng nổ của AI đã hỗ trợ rất nhiều đối với sinh viên và những người làm việc trong lĩnh vực thiết kế, kiến trúc, mỹ thuật... Có năng khiếu vẽ và vẽ đẹp chỉ là thuận lợi ban đầu. Yếu tố tiên quyết vẫn là tư duy về thẩm mỹ. Khi có tư duy thẩm mỹ, chúng ta có thể ứng dụng các phần mềm, công cụ hỗ trợ để có thể tạo nên những bản vẽ đẹp và chính xác" - tiến sĩ Hải cho biết.Theo Thạc sĩ Nguyễn Xuân Phúc, cố vấn khoa Kiến trúc mỹ thuật Trường ĐH Công nghệ TP.HCM, Phó chủ tịch Hội thiết kế TP.HCM VDAS, trường không đòi hỏi nặng về năng khiếu và trong chương trình đào tạo trường có các học phần trang bị cho người học các kỹ năng này. Quan điểm đào tạo của nhiều trường đào tạo kiến trúc ở Việt Nam vẫn cho rằng năng khiếu là yếu tố then chốt nhưng khi có đam mê, nhẫn nại, cần cù thì hạn chế về năng khiếu không phải là rào cản cho sự thành công, đặc biệt trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay.
Báo động tăng lao động bất hợp pháp tại Hàn Quốc
Công ty Monster Box, chuyên làm về lĩnh vực sáng tạo, ở Q.10 (TP.HCM) đã tạo ra một môi trường làm việc khiến không ít người phải ghen tị. Đỗ Trình Dương (25 tuổi), nhân viên nội dung của công ty, cho biết thay vì phải chờ đợi mệt mỏi đến giờ tan ca và đối mặt với cảnh kẹt xe quen thuộc như bao người bạn khác, Dương lại được tự do ra về vào lúc 15 giờ 45.“Việc về sớm không chỉ giúp mình tiết kiệm thời gian, mà còn tránh được cảnh ùn tắc giao thông hàng ngày. Về trước giờ cao điểm, mình có thể thư giãn, tận hưởng trọn vẹn buổi chiều và tối", Dương hào hứng chia sẻ. Anh bạn còn cho rằng chính những giờ nghỉ dài vào buổi chiều và tối này giúp Dương cảm thấy ngày làm việc tiếp theo trở nên nhẹ nhàng và thú vị hơn bao giờ hết.Theo Dương, chế độ đãi ngộ tại công ty không chỉ là chuyện giờ giấc làm việc linh hoạt mà còn đi kèm với các tiện ích như phòng gym, bể bơi miễn phí và các thiết bị giải trí như game VR hay Nintendo Switch. Tuy nhiên, Dương đặc biệt ấn tượng với văn hóa làm việc tại công ty. Ở chỗ làm của anh, công việc được chia rõ ràng: Làm ra làm, chơi ra chơi."Công ty mình chỉ làm việc từ 8 giờ sáng đến 15 giờ 45 chiều, 5 ngày mỗi tuần và công ty không yêu cầu nhân viên mang công việc về nhà. Chính chế độ này giúp tất cả nhân viên của công ty có thời gian để tham gia các hoạt động ngoài công việc như bơi lội, chơi bóng đá hay đơn giản là thư giãn với bạn bè", Dương nói.Anh Lê Hữu Lâm (33 tuổi), giám đốc điều hành của Monster Box, chia sẻ rằng trong giai đoạn đầu, công ty cũng áp dụng giờ hành chính như bao công ty khác. "Thực ra, không có một điều bất ngờ nào trong quyết định giảm giờ làm này ngoài việc mình và anh Liêm (người đồng sáng lập) tin rằng đây là lựa chọn đúng đắn và muốn thử xem hiệu quả ra sao. Sau một thời gian thử nghiệm, chúng mình nhận thấy sự thay đổi tích cực và không gặp bất kỳ trở ngại nào. Chính vì vậy, chúng mình quyết định giữ nguyên tắc này như một phần trong văn hóa công ty và đã duy trì trong suốt 5 năm qua", anh Lâm chia sẻ.Anh Lâm cũng nói thêm: "Cả mình và anh Liêm đều tin rằng ngoài công việc, mỗi cá nhân trong công ty cần thời gian để học hỏi, nghỉ ngơi, chăm sóc gia đình hay theo đuổi những đam mê khác. Vì vậy, việc bắt buộc mọi người làm việc dài giờ sẽ là điều vô lý. Monster Box chỉ đơn giản là hiện thực hóa điều mà mọi người cần. Đó là có thời gian để phát triển toàn diện hơn ngoài công việc".Bản thân anh Lâm cũng tận dụng thời gian sau giờ làm để đi tập gym. "Một số nhân viên của mình chọn học thêm, đi dạy, làm dự án cá nhân, dành thời gian cho gia đình hoặc chơi game. Điều quan trọng là mọi người có thể lựa chọn làm những gì họ muốn hoặc cần làm, hay đơn giản là nghỉ ngơi, vui chơi, thay vì phải cạn kiệt sức lực và thời gian cho công việc chính", anh nói.Theo anh Lâm, một trong những yếu tố giúp công ty của anh duy trì sự thành công là họ luôn đảm bảo chất lượng công việc không bị ảnh hưởng dù thời gian làm việc được rút ngắn. "Việc giảm giờ làm không làm giảm hiệu suất công việc, ngược lại còn giúp chúng mình duy trì sự sáng tạo và hiệu quả công việc", anh Lâm khẳng định.Anh Lâm giải thích rằng con người không phải là những cỗ máy. Việc làm việc quá nhiều giờ đôi khi sẽ dẫn đến kiệt sức, giảm khả năng sáng tạo và gây ra những rủi ro không đáng có. "Đặc biệt đối với những người làm sáng tạo như chúng mình, việc có thời gian để nghỉ ngơi và hồi phục là vô cùng quan trọng", anh Lâm nói thêm.Vị lãnh đạo nói rằng công ty duy trì được chất lượng sản phẩm và dịch vụ nhờ vào việc nhân viên được phép dành thời gian cho các hoạt động ngoài công việc. Công ty hiện đang phát triển tựa game đầu tay "Rune Seeker" và một nền tảng hỗ trợ dạy, học ngôn ngữ trên toàn cầu. Mặc dù sản phẩm chưa ra mắt chính thức, nhưng công ty đã đạt được một giải thưởng khởi nghiệp có tiếng, chứng minh cho thấy chất lượng công việc không hề bị giảm sút.Anh Lâm hy vọng rằng xu hướng giảm giờ làm sẽ trở thành một tiêu chuẩn phổ biến trong tương lai. "Với sự phát triển của công nghệ, đặc biệt là AI, con người sẽ được giải phóng khỏi những công việc mệt mỏi và có thêm thời gian để phát triển bản thân và đóng góp cho cộng đồng. Mình mong rằng trong tương lai, mỗi người chỉ cần làm việc 4 ngày mỗi tuần, mỗi ngày 6 giờ. Đây là một khái niệm về tương lai mà Monster Box đang hướng tới, nơi mà mọi người không chỉ làm việc hiệu quả mà còn có thể tận hưởng cuộc sống đầy đủ hơn", anh nói.Trần Văn Tiến (25 tuổi), nhân viên công ty, cũng không giấu nổi sự hài lòng với thời gian làm việc của công ty. "Khi bạn làm việc đến 20 giờ tối mỗi ngày, bạn chỉ có vài giờ rảnh rỗi. Nhưng nếu bạn về sớm lúc 15 giờ 45, bạn sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn. Thậm chí vào những ngày bận rộn, mình vẫn có thể sắp xếp thời gian cho các hoạt động cá nhân, gặp gỡ bạn bè hay tham gia các sự kiện xã hội", Tiến nói.
Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, sau khi đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan 3-2 ở lượt về chung kết và vô địch ASEAN cup với tỷ số chung cuộc 5-3, hàng chục ngàn người dân Quảng Nam vỡ òa hạnh phúc, nhiều người đổ ra đường ăn mừng.Tại các tuyến đường như Hùng Vương, Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu và đặc biệt là khu vực quảng trường 24.3 ở TP.Tam Kỳ, biển người nối đuôi nhau diễu hành ăn mừng Việt Nam chiến thắng. Tiếng kèn vang lên khắp nơi, xen lẫn với những tiếng hô vang "Việt Nam vô địch". Anh Bùi Lê Hoàng Việt Tuấn (37 tuổi, ở P.An Sơn, TP.Tam Kỳ, Quảng Nam) cho biết anh rất hạnh phúc khi chứng kiến trận đấu lượt về đầy quả cảm và không kém phần kịch tính của đội tuyển Việt Nam."Đội tuyển chúng ta vô địch là quá xứng đáng. Nhưng điều đáng tiếc đi kèm với niềm hạnh phúc ấy là sự mất mát quá lớn khi nhiều cầu thủ phải dính chấn thương nặng, thương nhất là tiền đạo Nguyễn Xuân Son. Nhưng mình tin, chức vô địch là món quà xứng đáng chúng ta dành cho Xuân Son", anh Tuấn nói.
Cách thanh lý cầu thủ hợp lý nhất trong Football Manager 2024
Ngày 19.3, thông tin từ Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Bình cho biết vừa phối hợp các đơn vị liên quan xử lý một quả bom lớn được phát hiện trong quá trình thi công cầu tại xã Kim Thủy (H.Lệ Thủy, Quảng Bình).Trước đó, ngày 17.3, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Bình nhận thông tin một công nhân lái máy xúc trong quá trình thi công cầu dân sinh nối bản Chuôn với bản Cồn Cùng (xã Kim Thủy) đã phát hiện một quả bom lớn. Các công nhân thi công tại công trình lập tức dừng làm việc để đảm bảo an toàn.Sau đó, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Bình phối hợp Đội xử lý bom mìn lưu động của MAG có mặt tại hiện trường, xác định đây là bom MK81, nặng 118 kg. Quả bom sau đó đã được đưa về trạng thái an toàn và vận chuyển về kho chờ hủy nổ tập trung.Trước đó, sáng 12.3, người dân tại thôn Bãi Dinh (xã Dân Hóa, H.Minh Hóa, Quảng Bình) cũng phát hiện đuôi của một quả bom lớn lộ ra ở khu vực suối cách nhà dân chỉ hơn 200 m. Đội xử lý bom mìn PeaceTrees Vietnam xác định đó là quả bom MK81 nặng 113 kg. Do quả bom cắm sâu vào lòng đất cùng địa hình hiểm trở, sau hơn 4 giờ, lực lượng chức năng mới vận chuyển quả bom về kho vật liệu để tiếp tục xử lý.Tại Quảng Trị, vào ngày 11.3, khi đang đào móng làm nhà tại thôn Long Quý (xã Tân Long, H.Hướng Hóa), thợ xây đã phát hiện một vật thể lớn nghi là bom nằm cách khu vực dân cư đông đúc khoảng 100 m. Đội xử lý bom mìn PeaceTrees Vietnam cũng đã vào cuộc, xác định đây là bom MK81, nặng 113 kg. Quả bom sau đó đã được xử lý an toàn và đưa về kho vật liệu nổ để chờ hủy nổ.
